THEPOWERGAME
Οι ποδοσφαιριστές φαίνονται ρεαλιστικοί με την πρώτη ματιά, αλλά, με μια πιο προσεκτική, κάτι δεν πάει καλά. Τα πρόσωπά τους είναι παραμορφωμένα, τα άκρα τους λυγίζουν ανησυχητικά, η μπάλα έχει ελαφρώς αυγοειδές σχήμα. Το πιο παράξενο απ’ όλα είναι ότι στο αριστερό πόδι ενός ποδοσφαιριστή «τρέχει» το αχνό ίχνος ενός υδατογραφήματος: Getty Images.
Η δημιουργική τεχνητή νοημοσύνη (ΑΙ) έχει προκαλέσει την έκρηξη νέας γραφής, μουσικής, εικόνων και βίντεο. Το Διαδίκτυο είναι γεμάτο από περιεχόμενο που έχει δημιουργηθεί με τεχνητή νοημοσύνη, ενώ οι αγορές ξεχειλίζουν από επενδύσεις εμπνευσμένες απ’ αυτήν. Η OpenΑΙ, η οποία κατασκευάζει ίσως τα πιο προηγμένα μοντέλα δημιουργικής τεχνητής νοημοσύνης, αποτιμάται σε σχεδόν 90 δισ. δολάρια. Η Microsoft, η εταίρος της, έχει γίνει η πιο πολύτιμη εταιρεία στον κόσμο, με κεφαλαιοποίηση 3,2 τρισ. δολάρια.
Κάποιοι όμως αναρωτιούνται πόσο δημιουργική είναι πραγματικά η τεχνολογία -και κατά πόσο αυτοί που κερδίζουν από αυτήν έχουν αποζημιώσει δίκαια αυτούς το έργο των οποίων εκπαίδευσε τα μοντέλα. Το ChatGPT, το οποίο κατασκευάστηκε από την OpenAI, μπορεί να αναμασά μεγάλα άρθρα εφημερίδων που φαίνεται να έχει απομνημονεύσει. Ο Claude, ένα chatbot της Anthropic, μπορεί να επαναλάβει στίχους από γνωστά τραγούδια. Το Stable Diffusion, που κατασκευάστηκε από τη Stability AI, αναπαράγει χαρακτηριστικά εικόνων άλλων, συμπεριλαμβανομένου του υδατογραφήματος της Getty, στο αρχείο της οποίας εκπαιδεύτηκε.
Για εκείνους που έχουν τα δικαιώματα αυτών των δημιουργικών έργων, η δημιουργική ΑΙ αποτελεί σκάνδαλο -και ίσως ευκαιρία. Μια φρενίτιδα δικαστικών διενέξεων και συμφωνιών βρίσκεται σε εξέλιξη, καθώς οι κάτοχοι των δικαιωμάτων διεκδικούν αποζημίωση για την παροχή της πρώτης ύλης με την οποία λειτουργούν οι μηχανές του μέλλοντος. Για τους κατασκευαστές μοντέλων τεχνητής νοημοσύνης είναι μια περίοδος ανησυχίας, σημειώνει ο Dan Hunter, καθηγητής Nομικής στο King’s College του Λονδίνου. «Έχουν δημιουργήσει ένα καταπληκτικό οικοδόμημα, χτισμένο πάνω στην άμμο».
Η ειλικρινέστερη μορφή κολακείας
Οι ΑΙ εκπαιδεύονται σε τεράστιες ποσότητες ανθρώπινου έργου, από μυθιστορήματα μέχρι φωτογραφίες και τραγούδια. Αυτά τα δεδομένα εκπαίδευσης αναλύονται σε «tokens» -αριθμητικές αναπαραστάσεις των ψηφίδων κειμένου, εικόνας ή ήχου- και το μοντέλο μαθαίνει με δοκιμή και σφάλμα πώς τα tokens συνδυάζονται. Έπειτα από την προτροπή του χρήστη, ένα εκπαιδευμένο μοντέλο μπορεί να παράξει δικές του δημιουργίες. Περισσότερα και καλύτερα δεδομένα εκπαίδευσης σημαίνουν καλύτερα αποτελέσματα.
Πολλές εταιρείες ΑΙ έχουν γίνει μυστικοπαθείς σχετικά με τα δεδομένα στα οποία εκπαιδεύονται τα μοντέλα τους, επικαλούμενες το ανταγωνιστικό απόρρητο (και, όπως υποψιάζονται οι επικριτές τους, τον φόβο νομικών ενεργειών). Όμως, είναι ευρέως αποδεκτό ότι, τουλάχιστον στα αρχικά τους στάδια, πολλές από αυτές μάζευαν δεδομένα που υπόκειντο σε πνευματικά δικαιώματα. Οι προηγούμενες αποκαλύψεις της OpenΑΙ δείχνουν ότι το μοντέλο GPT-3 εκπαιδεύτηκε σε πηγές όπως το Common Crawl, ένα σάρωμα του ανοιχτού διαδικτύου που περιλαμβάνει μαζικά δεδομένα που προστατεύονται από πνευματικά δικαιώματα. Οι περισσότεροι από τους ανταγωνιστές της πιστεύεται ότι ακολούθησαν παρόμοια προσέγγιση.
Οι εταιρείες τεχνολογίας υποστηρίζουν ότι δεν είναι κακό να χρησιμοποιούν τα δεδομένα άλλων απλώς και μόνο για να εκπαιδεύουν τα μοντέλα τους. Η αφομοίωση έργων που προστατεύονται από πνευματικά δικαιώματα και η δημιουργία πρωτότυπων έργων είναι, άλλωστε, αυτό που κάνουν και οι άνθρωποι. Αυτοί που κατέχουν τα δικαιώματα λένε ότι υπάρχει διαφορά. «Έχω αφομοιώσει όλη αυτήν την απίστευτη μουσική και στη συνέχεια δημιουργώ από αυτήν», λέει ο Harvey Mason Jr, τραγουδοποιός και διευθύνων σύμβουλος της Recording Academy, η οποία εκπροσωπεί τους μουσικούς. «Αλλά η διαφορά είναι ότι είμαι άνθρωπος, και ως άνθρωπος θέλω να προστατεύω τους ανθρώπους… Δεν έχω κανένα πρόβλημα να υπάρχουν διαφορετικά κριτήρια». Ο Roger Lynch, διευθύνων σύμβουλος της Condé Nast, στην οποία ανήκουν τίτλοι όπως η Vogue και το New Yorker, δήλωσε σε ακρόαση στη Γερουσία τον Ιανουάριο ότι τα σημερινά εργαλεία δημιουργίας ΤΝ «κατασκευάστηκαν με κλεμμένα αγαθά». Οι εταιρείες ΤΝ «ξοδεύουν κυριολεκτικά δισεκατομμύρια δολάρια σε τσιπ υπολογιστών και ενέργεια, αλλά δεν είναι πρόθυμες να κάνουν ανάλογες επενδύσεις στο περιεχόμενο», δηλώνει με δυσαρέσκεια ο Craig Peters, διευθύνων σύμβουλος της Getty.
Οι εταιρείες μέσων ενημέρωσης είχαν καεί άσχημα από την προηγούμενη εποχή του Διαδικτύου. Τα διαφημιστικά έσοδα των εκδοτών πήγαν στις μηχανές αναζήτησης και στα κοινωνικά δίκτυα, ενώ η μουσική των δισκογραφικών εταιρειών διαμοιράστηκε παράνομα σε εφαρμογές όπως το Napster. Οι παραγωγοί περιεχομένου είναι αποφασισμένοι να μην ξανασυμβεί. Σύμφωνα με μια έρευνα δέκα χωρών από το Ινστιτούτο Reuters του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης που πραγματοποιήθηκε τον Φεβρουάριο, οι εκδότες (συμπεριλαμβανομένου του Economist) εμποδίζουν τα αυτοματοποιημένα «crawlers» των εταιρειών ΤΝ να αποσπούν λέξεις από τις ιστοσελίδες τους: σχεδόν οι μισοί από τους πιο δημοφιλείς ειδησεογραφικούς ιστότοπους μπλοκάρουν τα bots της OpenΑΙ. Οι δισκογραφικές εταιρείες έχουν πει στις υπηρεσίες ροής μουσικής να εμποδίζουν τις εταιρείες τεχνητής νοημοσύνης να σαρώνουν τις μελωδίες τους. Υπάρχει διάχυτος εκνευρισμός για το γεγονός ότι οι εταιρείες τεχνολογίας ζητούν και πάλι συγχώρεση αντί για άδεια. «Μια αποτίμηση 90 δισεκατομμυρίων δολαρίων πληρώνει για πολλά δικηγορικά έξοδα», λέει ο κ. Hunter. «Αυτό είναι το επιχειρηματικό σχέδιο».
Η νομοθεσία δημιουργείται τώρα. Οι μεγαλύτεροι κάτοχοι δικαιωμάτων σε διάφορες δημιουργικές βιομηχανίες πρωτοστατούν. Οι New York Times, η μεγαλύτερη εφημερίδα στον κόσμο με βάση τον αριθμό των συνδρομητών, μηνύει την OpenΑΙ και τη Microsoft για παραβίαση των πνευματικών δικαιωμάτων 3 εκατομμυρίων άρθρων της. Η Universal Music Group, η μεγαλύτερη δισκογραφική εταιρεία, μηνύει την Anthropic για τη χρήση στίχων τραγουδιών της χωρίς άδεια. Η Getty, μία από τις μεγαλύτερες βιβλιοθήκες εικόνων, μηνύει τη Stability ΑΙ για αντιγραφή των εικόνων της (καθώς και για κατάχρηση του εμπορικού της σήματος). Και οι τέσσερις τεχνολογικές εταιρείες αρνούνται ότι έχουν διαπράξει αδίκημα.
Στην Αμερική οι εταιρείες τεχνολογίας βασίζονται στη νομική έννοια της θεμιτής χρήσης, η οποία παρέχει ευρείες εξαιρέσεις από τους κατά τα άλλα αυστηρότατους νόμους περί πνευματικών δικαιωμάτων της χώρας. Έχουν ένα ενθαρρυντικό προηγούμενο εξαιτίας μιας απόφασης για τα Google Books το 2015. Τότε η Συντεχνία Συγγραφέων μήνυσε την εταιρεία αναζήτησης για τη σάρωση βιβλίων που προστατεύονταν από πνευματικά δικαιώματα χωρίς άδεια. Ωστόσο, ένα δικαστήριο έκρινε ότι η χρήση του υλικού από την Google -κάνοντας τα βιβλία αναζητήσιμα, αλλά δείχνοντας μόνο μικρά αποσπάσματα- ήταν επαρκώς «μετασχηματιστική» ώστε να θεωρηθεί θεμιτή χρήση. Οι εταιρείες δημιουργικής ΤΝ υποστηρίζουν ότι η χρήση του υλικού που προστατεύεται από πνευματικά δικαιώματα είναι παρόμοια μετασχηματιστική. Οι κάτοχοι δικαιωμάτων, εν τω μεταξύ, εναποθέτουν τις ελπίδες τους σε μια απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου πέρυσι, η οποία αυστηροποίησε τον ορισμό του μετασχηματισμού, με την απόφασή του ότι μια σειρά έργων τέχνης του Andy Warhol, τα οποία είχαν μεταβάλει μια φωτογραφία του Prince, η οποία προστατεύεται με πνευματικά δικαιώματα, δεν ήταν επαρκώς μετασχηματιστική για να συνιστά θεμιτή χρήση.
Η ίση προστασία δεν καλύπτει όλους τους τύπους των μέσων. Η νομοθεσία περί πνευματικής ιδιοκτησίας καλύπτει τη δημιουργική έκφραση και όχι τις ιδέες ή τις πληροφορίες. Αυτό σημαίνει ότι ο κώδικας υπολογιστή, για παράδειγμα, προστατεύεται ελάχιστα, καθώς είναι κυρίως λειτουργικός και όχι εκφραστικός, λέει ο Matthew Sag, ο οποίος διδάσκει δίκαιο στο Πανεπιστήμιο Emory στην Ατλάντα. (Μια ομάδα προγραμματιστών σκοπεύει να δοκιμάσει αυτήν την ιδέα στο δικαστήριο, υποστηρίζοντας ότι το GitHub Copilot της Microsoft και το CodexComputer της OpenΑΙ παραβίασαν τα πνευματικά τους δικαιώματα, καθώς εκπαιδεύτηκαν πάνω στο έργο τους). Η προστασία των ειδήσεων μπορεί να είναι δύσκολη για τον ίδιο λόγο: οι πληροφορίες μέσα σε ένα δελτίο δεν μπορούν να προστατεύονται με πνευματικά δικαιώματα. Οι εφημερίδες στην Αμερική δεν καλύπτονταν καθόλου από πνευματικά δικαιώματα μέχρι το 1909, σημειώνει ο Jeff Jarvis, δημοσιογράφος και συγγραφέας. Πριν από αυτό, πολλές απασχολούσαν έναν «εκδότη με ψαλίδι», όπως αποκαλούνταν, για να κόβει και να επικολλά κυριολεκτικά από αντίπαλους τίτλους.
Στο άλλο άκρο του φάσματος, οι κάτοχοι δικαιωμάτων εικόνας προστατεύονται καλύτερα. Τα μοντέλα ΑΙ αγωνίζονται να αποφύγουν να μάθουν πώς να σχεδιάζουν χαρακτήρες που υπόκεινται σε πνευματικά δικαιώματα -το «πρόβλημα Snoopy», όπως το αποκαλεί ο κ. Sag, αναφερόμενος στο beagle των κινουμένων σχεδίων. Οι κατασκευαστές μοντέλων μπορούν να προσπαθήσουν να σταματήσουν τις ΑΙ τους να σχεδιάζουν εικόνες που παραβιάζουν δικαιώματα, μπλοκάροντας ορισμένες προτροπές, αλλά συχνά αποτυγχάνουν. Έπειτα από προτροπή του Economist, ο δημιουργός εικόνων της Microsoft, που βασίζεται στο Dall-e της OpenΑΙ, ζωγράφισε με πολύ ζήλο και προθυμία εικόνες του «Captain America να καπνίζει Marlboro» και της «Μικρής Γοργόνας να πίνει Guinness», παρά την έλλειψη ρητής άδειας από τις εν λόγω μάρκες (οι καλλιτέχνες και οι οργανισμοί μπορούν να αναφέρουν τυχόν ανησυχίες μέσω μιας ηλεκτρονικής φόρμας, λέει εκπρόσωπος της Microsoft). Οι μουσικοί βρίσκονται επίσης σε σχετικά ισχυρό έδαφος: τα πνευματικά δικαιώματα της μουσικής στην Αμερική επιβάλλονται αυστηρά, με τους καλλιτέχνες να απαιτούν άδειες ακόμα και για μικρά δείγματα. Ίσως γι’ αυτό τον λόγο, πολλές εταιρείες ΤΝ ήταν επιφυλακτικές στο να λανσάρουν τα μοντέλα δημιουργίας μουσικής.
Εκτός Αμερικής, το νομικό κλίμα είναι πιο σκληρό για τις εταιρείες τεχνολογίας. Η Ευρωπαϊκή Ένωση, όπου εδρεύει η Mistral, μια δυναμική γαλλική εταιρεία ΑΙ, έχει μια περιορισμένη εξαίρεση πνευματικών δικαιωμάτων για την εξόρυξη δεδομένων, ενώ δεν μπορεί να βασιστεί στην έννοια της θεμιτής χρήσης. Το ίδιο ισχύει και στη Βρετανία, όπου η Getty άσκησε την αγωγή της κατά της Stability ΑΙ, η οποία εδρεύει στο Λονδίνο (και ήλπιζε να αντιμετωπίσει τη μήνυση στην Αμερική). Ορισμένες δικαιοδοσίες προσφέρουν ασφαλέστερα καταφύγια. Το Ισραήλ και η Ιαπωνία, για παράδειγμα, έχουν νόμους περί πνευματικών δικαιωμάτων που είναι φιλικοί για την εκπαίδευση της ΤΝ. Οι εταιρείες τεχνολογίας υπαινίσσονται πιθανή απειλή για τις αμερικανικές επιχειρήσεις, εάν τα δικαστήρια της χώρας ακολουθήσουν σκληρή γραμμή. Η OpenΑΙ λέει για τη διαμάχη της με τους New York Times ότι η χρήση δεδομένων εκπαίδευσης που προστατεύονται από πνευματικά δικαιώματα είναι «κρίσιμη για την ανταγωνιστικότητά μας».
Οι κάτοχοι δικαιωμάτων αντιδρούν στην ιδέα ότι η Αμερική θα πρέπει να μειώσει την προστασία της στο επίπεδο άλλων δικαιοδοσιών μόνο και μόνο για να διατηρήσει τις επιχειρήσεις τεχνολογίας. Κάποιος το περιγράφει ως αντιαμερικανικό. Ωστόσο, είναι ένας λόγος για τον οποίο οι μεγάλες υποθέσεις μπορεί να καταλήξουν να αποφασιστούν υπέρ των εταιρειών ΤΝ. Τα δικαστήρια μπορεί να αποφανθούν ότι τα μοντέλα δεν θα έπρεπε να έχουν εκπαιδευτεί σε ορισμένα δεδομένα ή ότι δέσμευσαν πάρα πολλά στη μνήμη, λέει ο κ. Sag. «Βέβαια, δεν πιστεύω ότι οποιοδήποτε δικαστήριο των ΗΠΑ θα απορρίψει το μεγάλο επιχείρημα της θεμιτής χρήσης, εν μέρει επειδή πιστεύω ότι είναι ένα καλό επιχείρημα, και εν μέρει επειδή, αν το κάνουν, απλώς στέλνουμε μια μεγάλη αμερικανική βιομηχανία στο Ισραήλ, την Ιαπωνία ή την ΕΕ».
Ενώ οι δικηγόροι εξειδικεύουν τα επιχειρήματά τους, συνάπτονται και συμφωνίες. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η μήνυση χρησιμοποιείται ως μοχλός πίεσης. «Οι αγωγές είναι διαπραγμάτευση με άλλα μέσα», παραδέχεται ένας από τους εμπλεκόμενους σε μια υπόθεση. Ακόμα και όταν εκπαιδευτούν, οι ΤΝ χρειάζονται συνεχή πρόσβαση σε περιεχόμενο που έχει δημιουργηθεί από τον άνθρωπο για να παραμείνουν ενημερωμένες, και ορισμένοι κάτοχοι δικαιωμάτων έχουν συνάψει συμφωνίες για να τις προμηθεύουν με νέο υλικό. Η OpenΑΙ δηλώνει ότι έχει συνάψει περίπου δώδεκα συμφωνίες αδειοδότησης, ενώ «πολλές ακόμα» βρίσκονται στα σκαριά. Στους εταίρους μέχρι στιγμής περιλαμβάνονται το Associated Press, η Axel Springer (ιδιοκτήτρια των Bild και Politico), η Le Monde και η ισπανική Prisa Media.
Η News Corp του Rupert Murdoch, στην οποία ανήκουν μεταξύ άλλων η Wall Street Journal και η Sun, δήλωσε τον Φεβρουάριο ότι βρισκόταν σε «προχωρημένες διαπραγματεύσεις» με μη κατονομαζόμενες εταιρείες τεχνολογίας. «Το φλερτ είναι προτιμότερο από τις δικαστικές αίθουσες -συζητάμε, δεν μηνύουμε», δήλωσε ο διευθύνων σύμβουλός της, Robert Thompson, ο οποίος επαίνεσε τον Sam Altman, το αφεντικό της OpenΑΙ. Η Shutterstock, μια βιβλιοθήκη φωτογραφιών, έχει παραχωρήσει άδεια χρήσης του αρχείου της τόσο στην OpenΑΙ όσο και στη Meta, την αυτοκρατορία των κοινωνικών μέσων που διοχετεύει πόρους στην ΤΝ. Το Reddit και το Tumblr, διαδικτυακά φόρουμ, φέρονται να παραχωρούν το περιεχόμενό τους σε εταιρείες τεχνητής νοημοσύνης (ο Όμιλος Economist, η μητρική μας εταιρεία, δεν έχει λάβει δημόσια θέση σχετικά με το αν θα παραχωρήσει άδεια χρήσης του έργου μας).
Οι περισσότεροι κάτοχοι δικαιωμάτων είναι ιδιαιτέρως απαισιόδοξοι. Μια έρευνα του Ινστιτούτου Reuters σε στελέχη μέσων ενημέρωσης σε 56 χώρες διαπίστωσε ότι το 48% αναμένει ότι θα υπάρξουν «ελάχιστα» χρήματα από τις συμφωνίες αδειοδότησης ΤΝ. Ακόμα και οι μεγαλύτεροι εκδότες δεν έκαναν περιουσία. Η Axel Springer, η οποία ανέφερε έσοδα 3,9 δισ. ευρώ (4,1 δισ. δολάρια) το 2022, φέρεται να κερδίζει «δεκάδες εκατομμύρια ευρώ» από την τριετή συμφωνία της με την OpenΑΙ. «Δεν υπάρχει μεγάλη ευκαιρία από την αδειοδότηση. Δεν νομίζω ότι ο στόχος [των μοντέλων ΤΝ] είναι να παρέχουν εναλλακτικές λύσεις στις ειδήσεις», λέει η Alice Enders της Enders Analysis, μιας εταιρείας ερευνών για τα μέσα ενημέρωσης. Οι προσφερόμενες συμφωνίες αδειοδότησης είναι «αναιμικές», λέει ο κ. Peters της Getty. «Όταν οι εταιρείες… λένε “δεν χρειάζεται να αποκτήσουμε άδεια γι’ αυτό το περιεχόμενο, έχουμε πλήρη δικαιώματα να το σταχυολογήσουμε”, νομίζω ότι αυτό σίγουρα μειώνει τα κίνητρά τους να συγκλίνουν και να διαπραγματευτούν δίκαια οικονομικά».
Ως εκ τούτου, ορισμένοι ιδιοκτήτες υλικού που προστατεύεται από πνευματικά δικαιώματα προχωρούν μόνοι τους. Η Getty εγκαινίασε πέρυσι τη δική της δημιουργική AI, σε συνεργασία με την Nvidia, μια κατασκευάστρια εταιρεία τσιπ. Ο δημιουργός εικόνων της Getty εκπαιδεύτηκε μόνο στη βιβλιοθήκη της ίδιας της Getty, γεγονός που τον καθιστά «εμπορικά ασφαλή» και «ξέγνοιαστο», υπόσχεται η εταιρεία. Σχεδιάζει να λανσάρει φέτος μια μηχανή παραγωγής βίντεο με τεχνητή νοημοσύνη, η οποία θα υποστηρίζεται από την Nvidia και τη Runway, μια άλλη εταιρεία τεχνητής νοημοσύνης. Εκτός από την εξάλειψη του κινδύνου πνευματικών δικαιωμάτων, η Getty έχει εξαλείψει οτιδήποτε άλλο θα μπορούσε να δημιουργήσει προβλήματα στους πελάτες της με τους δικηγόρους πνευματικής ιδιοκτησίας: εμπορικά σήματα, προσωπικότητες και πολλά λιγότερο προφανή πράγματα, από σχέδια τατουάζ μέχρι πυροτεχνήματα. Παράλληλα, η εταιρεία παραδέχεται ότι μόνο ένα μικρό ποσοστό των συνδρομητών της Getty έχει δοκιμάσει τα εργαλεία μέχρι στιγμής. Ωστόσο, ο κ. Peters ελπίζει ότι τα επαναλαμβανόμενα έσοδα από την υπηρεσία θα ξεπεράσουν τελικά τα «έσοδα από την εφάπαξ εκχώρηση των δικαιωμάτων» μιας συμφωνίας αδειοδότησης.
Πολλοί εκδότες ειδήσεων έχουν καταλήξει σε παρόμοιο συμπέρασμα. Το Bloomberg δήλωσε πέρυσι ότι είχε εκπαιδεύσει μια AI στα ιδιόκτητα δεδομένα και κείμενά του. Η Schibsted, μια μεγάλη νορβηγική εκδότρια εταιρεία, ηγείται μιας προσπάθειας για τη δημιουργία ενός νορβηγόφωνου μοντέλου, χρησιμοποιώντας το περιεχόμενό της και το περιεχόμενο άλλων εταιρειών μέσων ενημέρωσης. Άλλοι έχουν δημιουργήσει chatbots. Τον περασμένο μήνα οι Financial Times παρουσίασαν το Ask FT, το οποίο επιτρέπει στους αναγνώστες να διερευνούν το αρχείο της εφημερίδας. Το Chowbot της εφημερίδας San Francisco Chronicle, που ξεκίνησε τον Φεβρουάριο, επιτρέπει στους αναγνώστες να αναζητήσουν τα καλύτερα tacos ή clam chowder της πόλης, με βάση τις κριτικές εστιατορίων της εφημερίδας. Το BBC δήλωσε τον περασμένο μήνα ότι διερευνά την ανάπτυξη εργαλείων AI γύρω από το αρχείο 100 ετών «σε συνεργασία ή μονομερώς». Οι περισσότερες μεγάλες εκδόσεις, συμπεριλαμβανομένου του Economist, πειραματίζονται παρασκηνιακά.
Είναι πολύ νωρίς για να πούμε αν το κοινό θα δεχτεί τέτοιες μορφές. Τα εξειδικευμένα εργαλεία AI μπορεί επίσης να δυσκολευτούν να ανταγωνιστούν τα καλύτερα γενικευμένα εργαλεία. Σύμφωνα με μια περσινή μελέτη ερευνητών του Πανεπιστημίου Queen’s στον Καναδά και της τράπεζας JPMorgan Chase, το ChatGPT της OpenAI ξεπερνάει την ΤΝ του Bloomberg ακόμα και σε ειδικές χρηματοοικονομικές εργασίες. Ωστόσο, η παραχώρηση αδειών χρήσης περιεχομένου σε εταιρείες τεχνολογίας έχει τους δικούς της κινδύνους, επισημαίνει ο James Grimmelmann του Πανεπιστημίου Cornell. Οι κάτοχοι των δικαιωμάτων «πρέπει να σκέφτονται πολύ σοβαρά τον βαθμό στον οποίο αυτό χρησιμοποιείται για την εκπαίδευση των αντικαταστατών τους».
Τα νέα ερωτήματα που εγείρονται από την AI μπορεί να οδηγήσουν σε νέους νόμους. «Τεντώνουμε τους ισχύοντες νόμους στο μέτρο που μπορούν να προσαρμοστούν», λέει ο κ. Grimmelmann. Το Τενεσί ψήφισε τον περασμένο μήνα τον νόμο Ensuring Likeness Voice and Image Security (ELVIS) Act, απαγορεύοντας τα αυθαίρετα deepfakes στην πολιτεία. Από την άλλη, το Κογκρέσο φαίνεται πιο πιθανό να αφήσει τα δικαστήρια να το λύσουν. Ορισμένοι Ευρωπαίοι πολιτικοί θέλουν να αυστηροποιήσουν τον νόμο υπέρ των κατόχων των δικαιωμάτων -η οδηγία της ΕΕ για τα ψηφιακά πνευματικά δικαιώματα ψηφίστηκε το 2019, όταν η δημιουργική ΤΝ δεν υπήρχε. «Δεν υπάρχει περίπτωση οι Ευρωπαίοι να περάσουν [μια τέτοια οδηγία] σήμερα», λέει ο κ. Sag.
Ένα άλλο ερώτημα είναι κατά πόσο τα πνευματικά δικαιώματα θα επεκταθούν στο περιεχόμενο που δημιουργείται με τη βοήθεια της τεχνητής νοημοσύνης. Μέχρι στιγμής οι δικαστές έχουν την άποψη ότι τα έργα που παράγονται από τεχνητή νοημοσύνη δεν είναι από μόνα τους κατοχυρώσιμα με δικαίωμα πνευματικής ιδιοκτησίας. Τον Αύγουστο ένα αμερικανικό ομοσπονδιακό δικαστήριο αποφάνθηκε ότι «η ανθρώπινη «πατρότητα» αποτελεί βασική προϋπόθεση του δικαιώματος πνευματικής ιδιοκτησίας», απορρίπτοντας το αίτημα ενός επιστήμονα πληροφορικής να κατοχυρώσει με πνευματικά δικαιώματα ένα έργο τέχνης που είχε δημιουργήσει με τη χρήση τεχνητής νοημοσύνης. Αυτό μπορεί να αλλάξει καθώς οι τεχνητές νοημοσύνες δημιουργούν ένα αυξανόμενο μερίδιο του παγκόσμιου περιεχομένου. Χρειάστηκαν αρκετές δεκαετίες φωτογραφιών για να αναγνωρίσουν τα δικαστήρια ότι το άτομο που τράβηξε μια φωτογραφία μπορεί να διεκδικήσει πνευματικά δικαιώματα επί της εικόνας.
Τα πράγματα, όπως εξελίσσονται, θυμίζουν μια διαφορετική νομική υπόθεση στις αρχές του αιώνα. Ένας φωτογράφος άγριας φύσης προσπάθησε να διεκδικήσει πνευματικά δικαιώματα επί φωτογραφιών που είχαν τραβήξει μακάκοι πίθηκοι τους εαυτούς τους, χρησιμοποιώντας τη φωτογραφική μηχανή που είχε εγκαταστήσει σε μια ζούγκλα της Ινδονησίας. Ένας δικαστής έκρινε ότι επειδή ο ενάγων δεν είχε τραβήξει ο ίδιος τις φωτογραφίες, τα πνευματικά δικαιώματα δεν ανήκαν σε κανέναν (η αίτηση μιας ομάδας για τα δικαιώματα των ζώων να παραχωρηθεί το δικαίωμα στους πιθήκους απορρίφθηκε). Η δημιουργική τεχνητή νοημοσύνη υπόσχεται να γεμίσει τον κόσμο με περιεχόμενο που δεν έχει τον άνθρωπο ως δημιουργό, και επομένως δεν προστατεύεται από πνευματικά δικαιώματα, λέει ο κ. Hunter του King’s College. «Είμαστε έτοιμοι να εισέλθουμε στην εποχή των selfies των πιθήκων».
© 2024 The Economist Newspaper Limited. All rights reserved.
Άρθρο από τον Economist, το οποίο μεταφράστηκε και δημοσιεύθηκε με επίσημη άδεια από την www.powergame.gr. Το πρωτότυπο άρθρο, στα αγγλικά, βρίσκεται στο www.economist.com
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
