THEPOWERGAME
Στη Μέση Ανατολή υπάρχει χάος. Στη Γάζα 2 εκατομμύρια πολίτες που έχουν πληγεί από τον πόλεμο βρίσκονται σε κίνδυνο λιμού. Οι επιθέσεις σε φορτηγά πλοία από τους Χούθι απειλούν το παγκόσμιο εμπόριο. Τα βόρεια σύνορα του Ισραήλ είναι σε ένταση μετά τη δολοφονία ενός ηγέτη της Χαμάς στη Βηρυτό στις 2 Ιανουαρίου. Μια μέρα αργότερα, μια έκρηξη σκότωσε τουλάχιστον 100 ανθρώπους στο Ιράν. Οι Ιρανοί κατηγόρησαν «τρομοκράτες». Πόλεμος μπορεί να ξεσπάσει μεταξύ του Ισραήλ και της Χεζμπολάχ, της παραστρατιωτικής οργάνωσης στον Λίβανο που στηρίζεται από το Ιράν. Δύο πράγματα είναι σαφή. Οι επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου αναδιαμορφώνουν τη Μέση Ανατολή. Και υπό την ηγεσία του Μπενιαμίν Νετανιάχου, το Ισραήλ κάνει λάθη που υπονομεύουν τη δική του ασφάλεια.
Από τότε που έγινε η σφαγή Ισραηλινών πολιτών από τη Χαμάς, τον Οκτώβριο, το Ισραήλ έχει αναγκαστεί να αναθεωρήσει το παραδοσιακό του δόγμα ασφάλειας. Αυτό το δόγμα περιελάμβανε την εγκατάλειψη της ειρήνης με τους Παλαιστίνιους, την κατασκευή τειχών και τη χρήση τεχνολογίας για την απώθηση πυραυλικών επιθέσεων και διεισδύσεων. Δεν δούλεψε. Οι Παλαιστίνιοι ριζοσπαστικοποιήθηκαν και τα τείχη δεν εμπόδισαν τις φρικαλεότητες της 7ης Οκτωβρίου. Οι αεράμυνες του Ισραήλ μπορεί ακόμα να καταβληθούν από το όλο και πιο εξελιγμένο οπλοστάσιο πυραύλων που το στοχεύουν, από παραστρατιωτικές ομάδες στηριζόμενες από το Ιράν στον Λίβανο, την Υεμένη και αλλού.
Πώς θα μπορούσε να λειτουργήσει ένα νέο δόγμα ασφάλειας για το Ισραήλ; Ο Economist υποστηρίζει την απάλειψη της Χαμάς από την εξουσία στη Γάζα: έχει καταπιέσει και φτωχοποιήσει τον πληθυσμό εκεί. Είναι επίσης εμπόδιο στην ειρήνη. Αλλά το Ισραήλ πρέπει να κάνει σαφές ότι η διαμάχη του είναι με τους τρομοκράτες. Αυτό σημαίνει να χρησιμοποιεί τη δύναμη του με σύνεση και να επιτρέπει να περάσει πολύ περισσότερη βοήθεια. Σημαίνει επίσης να έχει ένα σχέδιο για μετά τον πόλεμο, που θα δημιουργήσει μια διαδρομή προς ένα μετριοπαθές παλαιστινιακό κράτος. Μια τέτοια προσέγγιση θα βοηθήσει στη διατήρηση της διακομματικής υποστήριξης για το Ισραήλ στην Αμερική και αλλού. Αυτό είναι κρίσιμο: η Αμερική αποτρέπει το Ιράν και στηρίζει την προσέγγιση μεταξύ του Ισραήλ και των κρατών του Κόλπου, που επίσης αντιτίθενται στην επιρροή του Ιράν. Το πιο σημαντικό, όμως, είναι ότι εγγυάται την ασφάλεια του ίδιου του Ισραήλ.
Δυστυχώς, στη Γάζα ο κ. Νετανιάχου απέφυγε αυτήν τη λογική. Η τακτική του Ισραήλ δείχνει αδικαιολόγητη αδιαφορία για τις ζωές αμάχων. Οι εκεί Αρχές, που διευθύνονται από τη Χαμάς, λένε ότι έχουν πεθάνει 22.000 πολίτες και μαχητές. Άλλοι 7.000 μπορεί να βρίσκονται κάτω από τα ερείπια. Το Ισραήλ λέει ότι έχει σκοτώσει 8.000 τρομοκράτες. Υπερβολικά λίγο νερό, τροφή και φάρμακα φτάνουν στη Γάζα και δεν υπάρχουν πραγματικά ασφαλείς ζώνες για τους αμάχους. Ο κ. Νετανιάχου φαίνεται να μην έχει σχέδιο για μετά τον πόλεμο, εκτός από την αναρχία ή τη στρατιωτική κατοχή. Έχει αποκλείσει τη διοίκηση της Γάζας από την Παλαιστινιακή Αρχή. Οι ακραίοι στον συνασπισμό του μιλούν, εξοργιστικά, για τη μόνιμη απομάκρυνση των Παλαιστινίων από τον θύλακα.
Πώς εξηγείται αυτή η μυωπική στάση; Είναι αλήθεια ότι η ισραηλινή κοινή γνώμη δείχνει ελάχιστη συμπόνοια για τους Παλαιστίνιους και ότι η πλήρης καταστροφή της Γάζας μπορεί να βοηθήσει στην αποκατάσταση της αποτρεπτικής ισχύος του Ισραήλ. Ωστόσο, η κύρια εξήγηση είναι η αδυναμία του κ. Νετανιάχου. Απελπισμένος να παραμείνει στο αξίωμά του, προσπαθεί να ικανοποιήσει τους ακραίους στον συνασπισμό του και στο εκλογικό σώμα του Ισραήλ, ενώ δοκιμάζει την υπομονή της Αμερικής και προξενεί φρίκη στα αραβικά κράτη. Αυτό θα έχει αρνητικό αντίκτυπο στη Γάζα και θα εμποδίσει το Ισραήλ να αντιμετωπίσει τις δικές του ευρύτερες ανησυχίες για την ασφάλειά του.
Ας δούμε το βόρειο μέτωπο: η απειλή μιας εισβολής ή πυραυλικών επιθέσεων από τη Χεζμπολάχ σημαίνει ότι ένα τμήμα του βόρειου Ισραήλ είναι τώρα ακατοίκητο. Ωστόσο, οι επιλογές του Ισραήλ είναι ζοφερές. Μια προληπτική εισβολή στον Λίβανο μπορεί να οδηγήσει σε στρατιωτικό αδιέξοδο, να πυροδοτήσει την πλήρη κατάρρευση του κράτους του Λιβάνου και να καταστρέψει τις σχέσεις με την Αμερική. Η διπλωματία μπορεί να δημιουργήσει μια ουδέτερη ζώνη μεταξύ της Χεζμπολάχ και των συνόρων του Ισραήλ, αλλά χρειάζεται ένα περιφερειακό σχέδιο για να περιορίσει και να αποτρέψει το Ιράν. Αυτό απαιτεί την υποστήριξη της Αμερικής, άλλων δυτικών συμμάχων και, ιδανικά, των κρατών του Κόλπου, όλων αυτών που αποξενώνει ο κ. Νετανιάχου.
Η δημοτικότητα του κ. Νετανιάχου στη χώρα του έχει καταρρεύσει. Το Ανώτατο Δικαστήριο του Ισραήλ μόλις ακύρωσε την αμφιλεγόμενη δικαστική του μεταρρύθμιση. Για το καλό του Ισραήλ, πρέπει να φύγει. Δεδομένου του τραύματος της 7ης Οκτωβρίου, ο διάδοχός του δεν θα έχει ήπια στάση στην ασφάλεια. Ωστόσο, ένας πιο σοφός Ισραηλινός ηγέτης θα μπορούσε να καταλάβει ότι η λιμοκτονία στη Γάζα, η αναρχία ή η ανοιχτή κατοχή εκεί και η υπονόμευση της αμερικανικής υποστήριξης δεν θα κάνουν το Ισραήλ πιο ασφαλές.
© 2023 The Economist Newspaper Limited. All rights reserved.
Άρθρο από τον Economist, το οποίο μεταφράστηκε και δημοσιεύθηκε με επίσημη άδεια από την www.powergame.gr. Το πρωτότυπο άρθρο, στα αγγλικά, βρίσκεται στο www.economist.com
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
