THEPOWERGAME
Ο υπάλληλος βγαίνει από ένα συνεταιριστικό κατάστημα στο Milton Keynes και ανοίγει το καπάκι ενός λευκού κουτιού, μεγέθους περίπου μικρής βαλίτσας, με μια κόκκινη σημαία στην κορυφή και έξι τροχούς. Αφού ρίξει μέσα τη σακούλα με τα ψώνια και σαρώσει έναν γραμμωτό κώδικα, το κουτί απομακρύνεται. Ταξιδεύοντας με γρήγορο ρυθμό κατά μήκος του πεζοδρομίου, σταματά σε μια διασταύρωση μέχρι να περάσουν δύο αυτοκίνητα, προτού διασχίσει το δρόμο με ασφάλεια. Ούτε οι πεζοί ούτε οι οδηγοί αυτοκινήτων του ρίχνουν δεύτερη ματιά. Ρομπότ διανομής όπως αυτό έχουν γίνει μέρος του σκηνικού από το 2018, τότε που άρχισαν να εργάζονται σε αυτή την πόλη, περίπου 80 χιλιόμετρα βορειοδυτικά του Λονδίνου.
«Μια νέα τεχνολογία ξέρεις ότι είναι επιτυχημένη», λέει ο Ed Lovelock, «όταν ο κόσμος δεν την παρατηρεί πια». Ο κ. Lovelock είναι διευθυντής προϊόντων της Starship Technologies, μιας καλιφορνέζικης εταιρείας που έχει μέχρι στιγμής παραδώσει περισσότερες από 5 εκατ. παραγγελίες για ψώνια και γεύματα σε εστιατόρια στην Ευρώπη και την Αμερική χρησιμοποιώντας τα αυτόνομα Starships της.
Σε ορισμένες περιοχές οι παραδόσεις αυτές φτάνουν από αέρος. «Σύντομα γίνονται ένα φυσιολογικό κομμάτι της ζωής μας», λέει ο Keller Rinaudo Cliffton, το αφεντικό της Zipline, μιας εταιρείας παράδοσης με drone που εδρεύει επίσης στην Καλιφόρνια. Η Zipline ξεκίνησε να χρησιμοποιεί drones το 2016, για να παραδίδει αίμα και ιατρικά προϊόντα στη Ρουάντα. Επεκτείνεται σε είδη παντοπωλείου και γεύματα και δραστηριοποιείται πλέον και σε άλλα μέρη της Αφρικής, αλλά και στην Αμερική και την Ιαπωνία. Το 2024 η Zipline θα ξεκινήσει παραδόσεις σε νοσοκομεία και κλινικές στη βόρεια Αγγλία για την Εθνική Υπηρεσία Υγείας της Βρετανίας.
Πού είναι το ρομπότ μου;
Όπως πολλές νέες τεχνολογίες, τα ρομπότ παράδοσης έχουν περάσει από έναν κύκλο δημοσιότητας. Πριν από μια δεκαετία πολλοί προέβλεπαν ότι σύντομα θα ήταν παντού. Το 2013, η Amazon, για παράδειγμα, ανακοίνωσε με τυμπανοκρουσίες φιλόδοξα σχέδια για την υπηρεσία παράδοσης με drone, Prime Air, αλλά η πρόοδος ήταν αργή και δεν υπήρξε μεγάλη εξέλιξη. Αυτό αλλάζει, και ακόμα και τα drones της Amazon μοιάζουν επιτέλους σαν να είναι έτοιμα να απογειωθούν.
Αυτό οφείλεται σε διάφορους λόγους. Εταιρείες όπως η Starship και η Zipline ξεκίνησαν συντηρητικά σε περιοχές όπου οι ρυθμιστικές αρχές ήταν πιο άνετες με τις ρομποτικές παραδόσεις. Το Milton Keynes, για παράδειγμα, είναι μια νέα πόλη με φαρδιά πεζοδρόμια και ποδηλατοδρόμους για να κινούνται τα ρομπότ, ενώ με ελάχιστα αεροσκάφη να πετούν χαμηλά στον ουρανό πάνω από τη Ρουάντα ώστε να προκαλούν ανησυχία, τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη μπορούν να λειτουργούν με ασφάλεια.
Έχοντας, με τον καιρό, αποκτήσει επιχειρησιακή εμπειρία, η γραφειοκρατεία γίνεται όλο και πιο χαλαρή όσον αφορά αυτές τις υπηρεσίες. Αυτό σημαίνει ότι, ιδιαίτερα αυτή την εποχή του χρόνου, αντί για στόλους φορτηγών με οδηγούς να μεταφέρουν εποχιακά δώρα και ψώνια στις πόρτες των ανθρώπων, όλο και περισσότερα αγαθά φτάνουν με ρομπότ.
Η Starship έχει δρομολογήσει υπηρεσίες σε δέκα βρετανικές πόλεις, συμπεριλαμβανομένων παλαιότερων πόλεων με στενότερους δρόμους, όπως το Μάντσεστερ, το Λιντς και το Κέιμπριτζ. Πραγματοποιεί επίσης παραδόσεις σε περισσότερες από 50 πανεπιστημιουπόλεις στην Αμερική. Δεν είναι η μόνη. Το 2022, η Serve Robotics, η οποία υποστηρίζεται από την Uber, μια πλατφόρμα διαμοιρασμού διαδρομών, άρχισε να χρησιμοποιεί «ρομπότ πεζοδρομίου» για παραδόσεις εστιατορίων στο Λος Άντζελες και σκοπεύει να αναπτύξει περίπου 2.000 σε άλλες αμερικανικές πόλεις.
Οι πελάτες για να παραγγείλουν χρησιμοποιούν συνήθως μια εφαρμογή, ενώ οι επιχειρήσεις προσθέτουν μια μικρή χρέωση παράδοσης. Ανάλογα με την απόσταση, στο Milton Keynes ξεκινά από 99 πένες (1,20 δολάρια). Περίπου 100 Starships, καθένα από τα οποία μπορεί να μεταφέρει έως και 10 κιλά, εξυπηρετούν αρκετά καταστήματα. Πλοηγούνται κατά μήκος προκαθορισμένων διαδρομών με τη χρήση δορυφορικού εντοπισμού. Αισθητήρες, συμπεριλαμβανομένων δώδεκα καμερών και ραντάρ, δημιουργούν μια «φούσκα ευαισθητοποίησης» γύρω από το ρομπότ. Κατά την άφιξη, οι πελάτες χρησιμοποιούν το τηλέφωνό τους για να ξεκλειδώσουν τον αποθηκευτικό χώρο του ρομπότ και να παραλάβουν τα ψώνια τους.
Το γεγονός ότι τα Starships έχουν γίνει χαριτωμένα, βοηθάει. Οι πελάτες στο Milton Keynes μπορούν να επιλέξουν ένα τραγούδι, όπως το “Happy Birthday”, για να παίξει κατά την άφιξη του ρομπότ. Ορισμένα είναι επίσης διακοσμημένα για εορταστικές περιστάσεις, όπως τα «pumpkinbots» κατά τη διάρκεια του Halloween ή τα «reindeerbots» τα Χριστούγεννα. Ως αποτέλεσμα, προσθέτει ο κ. Lovelock, οι κάτοικοι τα προστατεύουν και ελάχιστα από αυτά έχουν βανδαλιστεί. Τα ρομπότ εκπέμπουν έναν υψηλό ήχο αν κάποιος προσπαθήσει να τα κλέψει ή να ληστέψει το περιεχόμενό τους.
Η αυξανόμενη αποδοχή των ρομπότ παράδοσης βοηθά στην εξάπλωση της ιδέας. Ένα δοκιμαστικό πρόγραμμα με τη χρήση ρομπότ πεζοδρομίου στο Ελσίνκι, αναμένεται να επεκταθεί την άνοιξη του 2024. Τον Νοέμβριο, η κυβέρνηση της Νότιας Κορέας προειδοποίησε τους πολίτες «να μην εκπλαγούν» από την εμφάνιση περισσότερων από αυτά στην πρωτεύουσα Σεούλ, όπου η αλυσίδα καταστημάτων 7-Eleven δοκιμάζει τετράτροχα μοντέλα που παράγονται από την Neubility, μια νεοσύστατη εταιρεία που υποστηρίζεται από τη Samsung.
Το ίδιο συμβαίνει και με τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη, αν και δεν ακόμα δεν ντύνονται ανάλογα με την περίσταση, ούτε τραγουδούν. Η Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας της Αμερικής επέτρεψε πρόσφατα σε ορισμένες επιχειρήσεις, samsuσυμπεριλαμβανομένης της Zipline, να πετούν «πέραν της οπτικής γραμμής όρασης» (BVLOS). Στην Αμερική και σε πολλές άλλες χώρες τα drones δεν επιτρέπεται να πετούν εκτός οπτικής επαφής με τους χειριστές τους, εκτός εάν παρατηρητές εδάφους τα παρακολουθούν σε περίπτωση που άλλα αεροσκάφη βρίσκονται στην περιοχή. Αυτό περιόριζε το πόσο μακριά θα μπορούσαν τα drones να πετάξουν και ανέβαζε το κόστος.
Η πρόοδος της τεχνολογίας βοήθησε στην απόκτηση αυτών των νέων ελευθεριών. Για πτήσεις BVLOS, νέες μικροσκοπικές συσκευές ανίχνευσης μπορούν να ενσωματωθούν σε μη επανδρωμένα αεροσκάφη για τον εντοπισμό και την αποφυγή άλλων αεροσκαφών. Το σύστημα της Zipline χρησιμοποιεί ειδικά ανεπτυγμένα μικρόφωνα που μπορούν να αντιληφθούν τον ήχο ενός αεροσκάφους που πλησιάζει και να καθορίζουν τη θέση του, επιτρέποντας στο drone, εάν κριθεί απαραίτητο, να λάβει μέτρα αποφυγής.
Διάδρομοι πτήσης Drone
Το 2024, στη Βρετανία, θα αρχίσει να λειτουργεί ένας υπερδιάδρομος 165 μιλίων (265 χιλιομέτρων) για μη επανδρωμένα αεροσκάφη, που θα συνδέει τη νότια Αγγλία με τα Μίντλαντς. Θα βασίζεται σε μια σειρά επίγειων σταθμών κατά μήκος της διαδρομής που θα επικοινωνούν με τα drones για να τα κρατούν μακριά από και να αποφεύγουν τυχόν άλλα αεροσκάφη.
Η δυνατότητα πτήσης BVLOS επιτρέπει στη Zipline να προσφέρει παρόμοιες υπηρεσίες στις αφρικανικές δραστηριότητές της. Γι’ αυτές, η εταιρεία χρησιμοποιεί ένα drone σταθερής πτέρυγας ικανό για ένα ταξίδι μετ’ επιστροφής περίπου 200 χιλιομέτρων. Μεταφέροντας έως και 1,8 κιλά, εκτοξεύεται από έναν γιγαντιαίο καταπέλτη και παραδίδει το δέμα του χρησιμοποιώντας αλεξίπτωτο.
Η εταιρεία αρχίζει να συνεργάζεται με ορισμένα ιατρικά κέντρα στην Αμερική. Σε μια πρόσφατη συμφωνία με την Κλινική του Κλίβελαντ, θα παραδίδει φάρμακα απευθείας στα σπίτια των ασθενών σε τοποθεσίες σε όλο το Οχάιο. Για το σκοπό αυτό, η Zipline θα χρησιμοποιήσει έναν νέο τύπο αιωρούμενου drone, ικανό να πραγματοποιεί ταξίδια μετ’ επιστροφής περίπου 30 χιλιομέτρων μεταφέροντας έως και 3,6 κιλά. Αντί για αλεξίπτωτο, το drone χρησιμοποιεί μια συσκευή μεταφοράς φορτίου που ονομάζεται «droid». Αφού το πακέτο κατέβει με καλώδιο, το droid χρησιμοποιεί έναν περιστροφικό κινητήρα για να κάνει ελιγμούς, επιτρέποντάς του να το αποθέτει σε ακριβείς θέσεις, όπως τα μπροστινά σκαλοπάτια ενός σπιτιού. Αυτό το σύστημα drone-plus-droid θα χρησιμοποιηθεί επίσης για την παράδοση ειδών παντοπωλείου και γευμάτων.
Τόσο τα ρομπότ πεζοδρομίου όσο και τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη εξακολουθούν να απαιτούν κάποιο επίπεδο ανθρώπινης επίβλεψης. Συνήθως αυτό περιλαμβάνει ανθρώπους σε ένα κέντρο ελέγχου που τα παρακολουθούν και παρεμβαίνουν εάν κριθεί απαραίτητο. Για τα Starships, αυτές οι παρεμβάσεις τείνουν να γίνονται μόνο όταν ένα ρομπότ σταματά και ζητά επιβεβαίωση ότι ένας ελιγμός που σκοπεύει να κάνει, όπως η διέλευση από μια δύσκολη διασταύρωση, είναι ασφαλής. Τα drones της Zipline μπορούν να καλούνται πίσω στη βάση σε περίπτωση προβλήματος ή να διατάσσονται να σταματήσουν αμέσως την πτήση και να χρησιμοποιούν αλεξίπτωτο για να προσγειωθούν σε περίπτωση ανάγκης. Τέτοια περιστατικά, ωστόσο, είναι «εξαιρετικά σπάνια», λέει ο κ. Rinaudo Cliffton
Όσον αφορά την Amazon, το 2022, ξεκίνησε μια περιορισμένη υπηρεσία παράδοσης με drone σε δύο μικρές περιοχές της Καλιφόρνιας και του Τέξας. Έκτοτε ανέπτυξε ένα νέο drone, το οποίο ονομάζεται ΜΚ30, το οποίο σχεδιάζει να θέσει σε λειτουργία στην Αμερική, τη Βρετανία και την Ιταλία μέχρι το τέλος του 2024. Θα το διαχειρίζονται τα κέντρα διανομής της εταιρείας, ενώ θα χρησιμοποιεί ένα σύστημα αισθητήρων και αποφυγής για πτήσεις BVLOS. Είναι πιο αθόρυβο από το υπάρχον μοντέλο της εταιρείας, μπορεί να μεταφέρει πακέτα έως 2,2 κιλά και θα μπορεί να πετάξει σε άστατο καιρό, ακόμα και με ελαφριά βροχή.
Η Amazon κάνει λόγο για παράδοση εκατομμυρίων πακέτων με drone κάθε χρόνο μέχρι το τέλος της δεκαετίας. Αν ο γίγαντας του διαδικτυακού λιανεμπορίου μπορέσει τελικά να σπάσει την τεχνολογία, τότε οι αυτοματοποιημένες παραδόσεις θα μπορούσαν να εξαπλωθούν σχεδόν παντού. Αν όχι, υπάρχουν ήδη αρκετές εταιρείες που αποδεικνύουν ότι, τουλάχιστον σε ορισμένες περιοχές, τα ρομπότ παράδοσης που χρησιμοποιούν τροχούς, φτερά ή ρότορες έρχονται να σας προϋπαντήσουν.
© 2023 The Economist Newspaper Limited. All rights reserved.
Άρθρο από τον Economist, το οποίο μεταφράστηκε και δημοσιεύθηκε με επίσημη άδεια από την www.powergame.gr. Το πρωτότυπο άρθρο, στα αγγλικά, βρίσκεται στο www.economist.com
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
