THEPOWERGAME
Πόσο γρήγορα καταποντίζονται οι ισχυροί. Από την κυκλοφορία του ChatGPT πριν από έναν χρόνο, ο Sam Altman υπήρξε ο άνθρωπος πίσω από την επανάσταση της γενετικής τεχνητής νοημοσύνης. Στις 16 Νοεμβρίου ο συνιδρυτής και επικεφαλής της OpenAI διαφήμιζε τις αρετές της τεχνητής νοημοσύνης σε στελέχη και παγκόσμιους ηγέτες στη σύνοδο κορυφής της Οικονομικής Συνεργασίας Ασίας-Ειρηνικού στο Σαν Φρανσίσκο. Την επόμενη κιόλας ημέρα βρέθηκε στο περιθώριο. Μια ανάρτηση στο ιστολόγιο της OpenAI ανέφερε ότι το διοικητικό συμβούλιο «δεν έχει πλέον εμπιστοσύνη» στην ηγεσία του κ. Altman επειδή «δεν υπήρξε σταθερά ειλικρινής στις επικοινωνίες του με το διοικητικό συμβούλιο». Το δεύτερο σοκ ακολούθησε λίγες ώρες αργότερα. Ο Greg Brockman, πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου της εταιρείας και έταιρος συνιδρυτής, παραιτήθηκε ως απάντηση στην απόλυση του κ. Altman.
Η εκπαραθύρωση ήταν ακόμα πιο ηχηρή επειδή ο κ. Altman φαινόταν να βρίσκεται στο απόγειο της δόξας του. Πρόσφατα ολοκλήρωσε μια παγκόσμια περιοδεία, όπου όλοι, από τον Narendra Modi μέχρι τον Emmanuel Macron, έσπευσαν να τον συναντήσουν. Στις 6 Νοεμβρίου είχε λανσάρει μια σουίτα νέων εργαλείων τεχνητής νοημοσύνης στην ημέρα των προγραμματιστών της OpenAI, προκαλώντας συγκρίσεις με τον Steve Jobs -ένας παραλληλισμός που τώρα φαίνεται ειρωνικός, αν σκεφτεί κανείς ότι το 1985 και ο Jobs διώχτηκε από την εταιρεία που είχε ιδρύσει. Ένα αφεντικό νεοφυούς επιχείρησης λέει ότι οι αποχωρήσεις του κ. Altman και του κ. Brockman είναι τόσο σοβαρές όσο αν ο Larry Page και ο Sergey Brin είχαν διωχθεί από την Google κατά τα πρώτα χρόνια της.
Οι εργαζόμενοι και οι επενδυτές της OpenAI αιφνιδιάστηκαν από την κίνηση. Ο κ. Brockman έγραψε αργότερα στο Twitter ότι ο ίδιος και ο κ. Altman δεν είχαν ενημερωθεί για το τι συνέβαινε μέχρι λίγα λεπτά πριν από την εκδίωξη. Σύμφωνα με τον ειδησεογραφικό ιστότοπο Axios, η Microsoft, η οποία κατέχει ποσοστό 49% στην εταιρεία, βρισκόταν επίσης στο σκοτάδι μέχρι την τελευταία στιγμή. Η μετοχή της Microsoft υποχώρησε κατά 2% με την είδηση, πιθανώς επειδή οι φιλοδοξίες της εταιρείας για την τεχνητή νοημοσύνη, συμπεριλαμβανομένου ενός πολυαναμενόμενου «συν-πιλότου» για τη σουίτα Office, εξαρτώνται από την πρόσβαση στην τεχνολογία της OpenAI.
Η απομάκρυνση εγείρει τρία μεγάλα ζητήματα: τι οδήγησε στην αιφνιδιαστική απόλυση, τι σημαίνει για την εταιρεία που βρίσκεται στη πρώτη γραμμή της γενετικής τεχνητής νοημοσύνης και τι σημαίνει για το μέλλον της ίδιας της τεχνολογίας. Ο τρόπος με τον οποίο οι εργαζόμενοι της OpenAI, ο κόσμος της τεχνολογίας και η κοινωνία γενικότερα θα αντιδράσουν στην κατάσταση όπως έχει διαμορφωθεί θα είναι καταλυτικός για το τι θα συμβεί στη συνέχεια.
Το διοικητικό συμβούλιο δεν έχει ακόμη δώσει λεπτομερή εξήγηση για την απόφασή του. Η επικρατέστερη θεωρία, που διατυπώθηκε από την Kara Swisher του New York Magazine, λέει ότι το υπόλοιπο διοικητικό συμβούλιο, που συγκροτήθηκε από τον επικεφαλής επιστήμονα Ilya Sutskever, διαφώνησε με τον κ. Altman σχετικά με το πώς η εταιρεία θα πρέπει να εξισορροπήσει την παραγωγή χρημάτων με την ασφαλή κυκλοφορία των μοντέλων της. Ένας υπάλληλος της OpenAI αποκαλεί ευθέως την κατάσταση «πραξικόπημα». Σε συνάντηση με τους εργαζομένους που πραγματοποιήθηκε λίγο μετά την ανακοίνωση, ωστόσο, ο κ. Sutskever αρνήθηκε αυτόν τον χαρακτηρισμό, λέγοντας ότι το διοικητικό συμβούλιο έκανε απλώς το καθήκον του.
Εάν αληθεύει ότι η εκπαραθύρωση του κ. Altman οφείλεται σε διαφωνίες σχετικά με την ασφάλεια της τεχνητής νοημοσύνης, θα είναι η πιο δραματική έκφραση μιας μακροχρόνιας συζήτησης στην καρδιά της ιστορίας της OpenAI και του ευρύτερου κλάδου γενικότερα. Η OpenAI ιδρύθηκε ως μη κερδοσκοπική εταιρεία το 2015 από τον κ. Altman, τον κ. Brockman και τον κ. Sutskever, έναν ερευνητή σούπερ σταρ της τεχνητής νοημοσύνης, μεταξύ άλλων. Όμως, το 2019, έχοντας ανάγκη από χρήματα για την εκπαίδευση μοντέλων που απαιτούσαν όλο και περισσότερη υπολογιστική ισχύ, ο κ. Altman πρωτοστάτησε στη δημιουργία μιας εταιρείας «περιορισμένου κέρδους» μέσα στη μη κερδοσκοπική εταιρεία και συγκέντρωσε 1 δισ. δολάρια από τη Microsoft. Το 2021 μια χούφτα ανώτερων υπαλλήλων της εταιρείας απογοητεύτηκαν από την πιο εμπορική εστίαση της εταιρείας και έφυγαν για να δημιουργήσουν μια ανταγωνιστική νεοφυή επιχείρηση με την επωνυμία Anthropic. Το λανσάρισμα του ChatGPT ήταν απλώς ένα κεφάλαιο στην προσπάθεια του κ. Altman να μετατρέψει αυτό που κάποτε ήταν ένα μικροσκοπικό ερευνητικό εργαστήριο σε μια ευέλικτη εταιρεία προσανατολισμένη στο προϊόν.
Τι σημαίνει η απομάκρυνση του κ. Altman για την OpenAI; Το άμεσο αποτέλεσμα είναι το χάος. Εκτός από τον κ. Brockman, έχουν αποχωρήσει άλλοι τρεις ανώτεροι μηχανικοί. Ενδέχεται να ακολουθήσουν κι άλλοι, ειδικά αν η απομάκρυνση προέκυψε καθαρά από μια στρατηγική διαφωνία. Θα μπορούσαν επίσης να υπάρξουν οικονομικές επιπτώσεις. Μιλώντας στον ανταποκριτή μας τον Αύγουστο, ένας επενδυτής της OpenAI αποκάλεσε τον κ. Altman το «μοναδικό αναντικατάστατο άτομο» στη νεοφυή εταιρεία λόγω των κορυφαίων ικανοτήτων του στις προσλήψεις και τη συγκέντρωση κεφαλαίων. «Ο Sam είναι ο μεγαλύτερος fundraiser όλων των εποχών… μετά τον Elon», είπε. Αλλά, τώρα που η εταιρεία είναι τόσο γνωστή και έχει την υποστήριξη της Microsoft, ίσως η OpenAI να μη χρειάζεται πλέον τον κ. Altman για να προσλάβει προσωπικό και να συγκεντρώσει χρήματα. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η αποχώρηση του κ. Brockman, που θεωρείται ευρέως ο μηχανικός εγκέφαλος της νεοφυούς εταιρείας, είναι ακόμα πιο οδυνηρή.
Η OpenAI βρίσκεται επί του παρόντος σε συζητήσεις για την άντληση κεφαλαίων με αποτίμηση σχεδόν 90 δισ. δολάρια, γεγονός που θα την καθιστούσε μία από τις πιο πολύτιμες ιδιωτικές εταιρείες τεχνολογίας στον κόσμο. Ένας χρηματομεσίτης αναφέρει ότι πριν από την ανακοίνωση υπήρχε «μόνο ζήτηση» για τις μετοχές της OpenAI. Η προηγούμενη αποτίμηση θα δοκιμαστεί τώρα, λέει.
Ο αντίκτυπος στον ευρύτερο κλάδο είναι λιγότερο σαφής. Ο κ. Altman ώθησε την OpenAI να «στέλνει» νέα προϊόντα στον κόσμο, γεγονός που της έδωσε πλεονέκτημα πρωτοπόρου. Οι ανταγωνιστές της αναγκάστηκαν να κινηθούν ταχύτερα για να συμβαδίσουν. Μια OpenAI που θα εστιάζει περισσότερο στην ασφάλεια θα επιβραδύνει επομένως ολόκληρο τον κλάδο, επιτρέποντας στους ανταγωνιστές να καλύψουν το χαμένο έδαφος. Νεοφυείς επιχειρήσεις τεχνητής νοημοσύνης που δημιουργούσαν προϊόντα με την τεχνολογία της OpenAI μπορεί τώρα να το σκεφτούν διπλά πριν δεθούν πολύ στενά με μια εταιρεία. Και ο ίδιος ο κ. Altman είναι μπαλαντέρ. Γράφοντας στο X, υποσχέθηκε ότι «θα έχει περισσότερα να πει για το τι θα ακολουθήσει αργότερα». Αν αυτό που θα ακολουθήσει είναι μια νέα εταιρεία, το δράμα μπορεί μόλις να πυροδοτήθηκε.
© 2023 The Economist Newspaper Limited. All rights reserved.
Άρθρο από τον Economist, το οποίο μεταφράστηκε και δημοσιεύθηκε με επίσημη άδεια από την www.powergame.gr. Το πρωτότυπο άρθρο, στα αγγλικά, βρίσκεται στο www.economist.com