THEPOWERGAME
Η ζωή κινείται με ισοπεδωτικούς ρυθμούς. Είτε πρόκειται για την έξαρση των ένοπλων συγκρούσεων, είτε για την αναδιάταξη του παγκόσμιου χάρτη των ενεργειακών πόρων, είτε για τη ραγδαία πρόοδο της τεχνητής νοημοσύνης, ο κόσμος αλλάζει με ασύλληπτη ταχύτητα. Από την κατάσταση στη Μέση Ανατολή μέχρι την υιοθέτηση των ηλεκτρικών οχημάτων και την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας, τα πράγματα μοιάζουν πολύ διαφορετικά από ό,τι πριν από ένα ή δύο χρόνια. Στόχος μας είναι να σας βοηθήσουμε να αποκτήσετε μια πλήρη εικόνα των εξελίξεων του κόσμου γύρω σας – και να σας προϊδεάσουμε για το τι μπορεί να ακολουθήσει. Ως μια πρώτη γεύση, ακολουθούν δέκα θέματα που πρέπει να προσέξετε το επόμενο έτος.
- Εκλογές παντού
Οι εκλογές σε όλο τον κόσμο, για περισσότερους ψηφοφόρους από ποτέ άλλοτε, θα στρέψουν τα φώτα της δημοσιότητας στην κατάσταση της δημοκρατίας παγκοσμίως. Το 2024 θα διεξαχθούν περισσότερες από 70 εκλογές σε χώρες που καλέσουν στις κάλπες περίπου 4,2 δισεκατομμύρια ανθρώπους – για πρώτη φορά πάνω από το μισό του παγκόσμιου πληθυσμού. Όμως, ενώ οι κάλπες που στήνονται είναι περισσότερες από ποτέ, δεν σημαίνει ότι υπάρχει απαραίτητα και περισσότερη δημοκρατία: πολλές από αυτές τις εκλογές δεν θα είναι ούτε ελεύθερες ούτε δίκαιες.
- Η εκλογές της Αμερικής με τον παγκόσμιο αντίκτυπο
Οι ψηφοφόροι και τα δικαστήρια θα εκδώσουν την ετυμηγορία τους για τον Donald Trump ο οποίος έχει μία πιθανότητα στις τρεις να ανακτήσει την προεδρία. Το αποτέλεσμα μπορεί να εξαρτηθεί από μερικές δεκάδες χιλιάδες ψηφοφόρους σε μια χούφτα πολιτείες-κλειδιά. Οι συνέπειες θα είναι παγκόσμιες, επηρεάζοντας τα πάντα, από την πολιτική για το κλίμα μέχρι τη στρατιωτική υποστήριξη της Ουκρανίας. Η εκλογική νοθεία στη Ρωσία μπορεί να σημαίνει ότι η μοίρα του Vladimir Putin εξαρτάται περισσότερο από τους Αμερικανούς ψηφοφόρους παρά από τους Ρώσους.
- Ίτε παίδες Ευρωπαίων
Κατά συνέπεια, η Ευρώπη πρέπει να αναλάβει δράση και να παράσχει στην Ουκρανία τη στρατιωτική και οικονομική υποστήριξη που απαιτείται για έναν μακρόχρονο αγώνα, ενώ παράλληλα να χαράξει την πορεία προς την ενδεχόμενη ένταξη της χώρας στην ΕΕ. Αυτό είναι το σωστό, όπως και η ασφάλιση έναντι του κινδύνου ανάκτησης της εξουσίας από τον κ. Trump και της εν δυνάμει απόσυρσης της υποστήριξής του.
- Αναταραχή στη Μέση Ανατολή
Η επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ και τα αντίποινα του Ισραήλ στη Γάζα έχουν αναστατώσει την περιοχή, βάζοντας τέλος στην ιδέα ότι ο κόσμος θα μπορούσε να συνεχίσει να αγνοεί τη δυσχερή θέση των Παλαιστινίων. Πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα; Θα έχουμε μια ευρύτερη περιφερειακή σύγκρουση ή μια νέα ευκαιρία για ειρήνη; Για την Αμερική, την πανταχού παρούσα υπερδύναμη, είναι παράλληλα μια δοκιμασία για το αν μπορεί να προσαρμοστεί σε έναν πιο σύνθετο και απειλητικό κόσμο.
- Πολυπολική διαταραχή
Το σχέδιο της Αμερικής να στραφεί προς την Ασία και να επικεντρωθεί περισσότερο στον ανταγωνισμό της με την ανερχόμενη Κίνα, εκτροχιάστηκε εξαιτίας του πολέμου στην Ουκρανία και τώρα στη Γάζα. Η Ρωσία, επίσης, έχει την προσοχή της στραμμένη σε ένα σημείο και χάνει την επιρροή της. Οι παγωμένες συγκρούσεις ξεπαγώνουν και οι τοπικοί ψυχροί πόλεμοι αναθερμαίνονται σε όλο τον κόσμο. Η αστάθεια στο Σαχέλ αυξάνεται. Ο κόσμος προετοιμάζεται για περισσότερες συγκρούσεις τώρα που μονοπολικότητα της Αμερικής έλαβε τέλος.
- Ένας δεύτερος ψυχρός πόλεμος
Καθώς η ανάπτυξη της Κίνας επιβραδύνεται, οι εντάσεις γύρω από την Ταιβάν αυξάνονται και η Αμερική συνεχίζει να περιορίζει την κινεζική πρόσβαση σε προηγμένες τεχνολογίες, η ρητορική του “νέου ψυχρού πολέμου” σκληραίνει. Ωστόσο, οι δυτικές εταιρείες που προσπαθούν να μειώσουν την εξάρτηση των εφοδιαστικών τους αλυσίδων από την Κίνα θα αντιληφθούν ότι είναι εύκολο στα λόγια, αλλά δύσκολο στην πράξη. Εν τω μεταξύ, και τα δύο στρατόπεδα θα φλερτάρουν τις “μεσαίες δυνάμεις” του παγκόσμιου Νότου, και όχι μόνο για τους πράσινους πόρους τους.
- Νέα ενεργειακή γεωγραφία
Η μετάβαση στην καθαρή ενέργεια δημιουργεί νέες πράσινες υπερδυνάμεις και επανασχεδιάζει τον χάρτη των ενεργειακών πόρων. Το λίθιο, ο χαλκός και το νικέλιο έχουν πολύ μεγαλύτερη σημασία, ενώ το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο, και οι περιοχές απ’ όπου προμηθεύονται, πολύ μικρότερη. Ο ανταγωνισμός για τους πράσινους πόρους αναδιαμορφώνει τη γεωπολιτική και το εμπόριο, δημιουργώντας απροσδόκητους νικητές και ηττημένους. Εν τω μεταξύ, η “πράσινη κρίση” βρίσκεται σε εξέλιξη, με αρκετούς ψηφοφόρους να θεωρούν τις φιλικές προς το κλίμα πολιτικές συνωμοσία των ελίτ εναντίον των απλών ανθρώπων.
- Οικονομική αβεβαιότητα
Το 2023, οι επιδόσεις των δυτικών οικονομιών υπήρξαν καλύτερες από το αναμενόμενο, αλλά το ξέφωτο είναι ακόμα μακριά, ενώ η διατήρηση των επιτοκίων “υψηλότερα, για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα” θα είναι επώδυνη τόσο για τις επιχειρήσεις όσο και για τους καταναλωτές, ακόμα και αν η ύφεση αποφευχθεί. (Προσέξτε τις τράπεζες και την έκθεσή τους σε εμπορικά ακίνητα όπου τα πράγματα θα μπορούσαν να πάνε άσχημα). Η Κίνα μπορεί να εισέλθει σε περίοδο αποπληθωρισμού.
- Η τεχνητή νοημοσύνη αποτελεί πλέον πραγματικότητα
Οι επιχειρήσεις υιοθετούν την τεχνητή νοημοσύνη, οι ρυθμιστικές αρχές την ρυθμίζουν και οι τεχνικοί την βελτιώνουν. Η συζήτηση σχετικά με την καλύτερη ρυθμιστική προσέγγιση – και κατά πόσον τα επιχειρήματα για τον “υπαρξιακό κίνδυνο” είναι ένας αντιπερισπασμός που ωφελεί τους έχοντες και κατέχοντες, θα ενταθεί. Απροσδόκητες χρήσεις και καταχρήσεις της θα συνεχίσουν να έρχονται στο προσκήνιο. Ανησυχίες υπάρχουν για την επίδραση της τεχνητής νοημοσύνης στις θέσεις εργασίας και τις δυνατότητες ανάμειξης της στις εκλογές. Ποιός είναι όμως μεγαλύτερος πραγματικός της αντίκτυπος; Η ταχύτερη κωδικοποίηση, φυσικά.
- Ας έρθουμε πιο κοντά
Οι ιδεολογικές διαφορές μπορούν να παραμεριστούν, καθώς ο κόσμος θα απολαμβάνει τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Παρισιού, τους αστροναύτες που (ίσως) θα κάνουν το γύρο της Σελήνης και το Παγκόσμιο Κύπελλο κρίκετ ανδρών Τ20. Ωστόσο, είναι εξίσου πιθανό, όσοι ελπίζουν στην παγκόσμια ενότητα να μείνουν άναυδοι.
Διαβάστε περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με όλες αυτές τις τάσεις στο The World Ahead 2024, έναν χρήσιμο οδηγό πλοήγησης στο επόμενο έτος – και ελέγξτε τις “Trendlines”, μια επιλογή δεδομένων με πολλά αξιοσημείωτα μεγέθη που πρέπει να προσέξετε το 2024, από ταινίες με υπερήρωες μέχρι το κόστος εκτόξευσης στο διάστημα.
Τom Standage, Εκδότης, The World Ahead 2024
© 2023 The Economist Newspaper Limited. All rights reserved.
Άρθρο από τον Economist, το οποίο μεταφράστηκε και δημοσιεύθηκε με επίσημη άδεια από την www.powergame.gr. Το πρωτότυπο άρθρο, στα αγγλικά, βρίσκεται στο www.economist.com
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
