THEPOWERGAME
Από την ίδρυσή της το 2010, η WeWork δεν έχει βγάλει ούτε μία φορά κέρδος. Για χρόνια, οι τρόποι της για την εύρεση μετρητών παρέμεναν αδιαμφισβήτητοι, χάρη στις δυνάμεις διαστρέβλωσης της πραγματικότητας του επιδεικτικού ιδρυτή της, Adam Neumann, ο οποίος κατάφερε να πείσει τους επενδυτές, κυρίως τη SoftBank, ότι δεν ήταν μια απλή επιχείρηση ενοικίασης γραφείων, αλλά μια ζωηρή εταιρεία τεχνολογίας, με αποστολή να «εξυψώσει τη συνείδηση του κόσμου». Ως επιστέγασμα της όλης αυτής ανοησίας, στις αρχές του 2019, κατά την προετοιμασία μιας αρχικής δημόσιας προσφοράς, η εταιρεία αποτιμήθηκε στα 47 δισ. δολάρια.
Το ξεκαθάρισμα άρχισε αμέσως μετά, καθώς οι εξωτερικοί επενδυτές δυσφόρησαν με την υπερβολική αποτίμηση και αμφισβήτησαν την ανορθόδοξη ρύθμιση διακυβέρνησης που έδινε στον κ. Neumann τον απόλυτο έλεγχο της εταιρείας. Η αρχική δημόσια προσφορά αναβλήθηκε και στον κ. Neumann προσφέρθηκαν 1,7 δισ. δολάρια για να αποχωρήσει. Ο Sandeep Mathrani, ένας βετεράνος των ακινήτων που προσλήφθηκε για να διευθύνει την εταιρεία, έκανε ό,τι μπορούσε για να σώσει το πλοίο, μειώνοντας το κόστος και επαναδιαπραγματεύοντας τις μισθώσεις. Το 2021 κατάφερε να εισαγάγει την εταιρεία στο χρηματιστήριο μέσω μιας εταιρείας ειδικού σκοπού, με αποτίμηση ύψους 9 δισ. δολαρίων. Ωστόσο, οι προσπάθειές του ακυρώθηκαν από την ύφεση της αγοράς γραφείων που προκάλεσε η πανδημία και τη διαρκή στροφή προς την εξ αποστάσεως εργασία. Στις 6 Νοεμβρίου η WeWork, η οποία εκμισθώνει χώρους γραφείων σε 777 τοποθεσίες σε 39 χώρες, κατέθεσε αίτηση πτώχευσης.
Δεν είναι η μόνη επιχείρηση ακινήτων που βρίσκεται σε αναταραχή. Λίγες ημέρες νωρίτερα, στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, ο René Benko, ένας άλλοτε διάσημος Αυστριακός μεγιστάνας των ακινήτων, εκδιώχθηκε από τη Signa, μια αυτοκρατορία ακινήτων αξίας 23 δισ. ευρώ (25 δισ. δολάρια) που είχε δημιουργήσει. Το χαρτοφυλάκιό της περιλαμβάνει το κτίριο Chrysler στη Νέα Υόρκη, το ΚaDeWe, ένα σικ πολυκατάστημα στο Δυτικό Βερολίνο, και ένα μερίδιο στο Selfridges, έναν άλλο αριστοκρατικό ναό της κατανάλωσης στο Λονδίνο, καθώς και πολυτελή ξενοδοχεία, κατασκευές υψηλών προδιαγραφών και μια σειρά άλλων επιχειρήσεων λιανικού εμπορίου.
Οι δύο περιπτώσεις δεν είναι πανομοιότυπες. Σε αντίθεση με τη WeWork, η Signa δεν κήρυξε πτώχευση, αν και αντιμετωπίζει προβλήματα ρευστότητας, και έχει προσλάβει έναν διακεκριμένο Γερμανό εμπειρογνώμονα σε θέματα αφερεγγυότητας, τον Arndt Geiwitz, για να αναλάβει τα ηνία. Επίσης, σε αντίθεση με τον κ. Neumann, ο κ. Benko, ένας αυτοδημιούργητος που εγκατέλειψε το λύκειο και ξεκίνησε την καριέρα του μετατρέποντας σοφίτες σε ρετιρέ στη γενέτειρά του, το Ίνσμπρουκ, συμμετείχε στη Signa μέχρι την εκδίωξή του το Σαββατοκύριακο. Μετά την καταδίκη του για δωροδοκία το 2012, αποσύρθηκε από τα καθημερινά επιχειρησιακά καθήκοντα, αλλά συνέχισε να συμμετέχει στη συμβουλευτική επιτροπή της εταιρείας. Έδωσε την ευλογία του για τον διορισμό του κ. Geiwitz, ο οποίος βοήθησε στη διαχείριση της Lufthansa, της εθνικής αεροπορικής εταιρείας της Γερμανίας, μέσω της κήρυξης σε πτώχευση (ο κ. Neumann, εν τω μεταξύ, περιορίστηκε στο να σχολιάζει την κατάρρευση της WeWork από το περιθώριο, παραπονούμενος ότι η εταιρεία «απέτυχε να εκμεταλλευτεί ένα προϊόν που σήμερα είναι πιο σημαντικό από ποτέ»).
Ωστόσο, η άνοδος και η πτώση και των δύο αυτοκρατοριών παρουσιάζουν ομοιότητες. Πρώτον, και οι δύο βασίστηκαν σε ριψοκίνδυνα στοιχήματα, που κατέρρευσαν σε έναν κόσμο υψηλότερων επιτοκίων και πτώσης των αγορών ακινήτων. Καθώς έχτιζε την αυτοκρατορία του, ο κ. Benko συσσώρευσε απίστευτα χρέη προκειμένου να αγοράσει νέα περιουσιακά στοιχεία, διατηρώντας παράλληλα ελκυστικά μερίσματα. Αυτό το μοντέλο λειτούργησε μόνο όσο τα επιτόκια ήταν χαμηλά και η αξία των πρώτων ακινήτων συνέχιζε να αυξάνεται. Στην περίπτωση της WeWork, το ρίσκο προερχόταν από ένα μοντέλο μακροχρόνιων μισθώσεων ακινήτων, μερικές φορές για 20 χρόνια, δαπανώντας για εντυπωσιακές ανακαινίσεις και στη συνέχεια ενοικιάζοντας τους χώρους για περιόδους τόσο σύντομες όσο ένας μήνας. Όταν η αγορά γραφείων άλλαξε ρότα, η εταιρεία έμεινε να πληρώνει για μισθώσεις που κόστιζαν πολύ περισσότερο απ’ ό,τι θα μπορούσε να χρεώσει στους ενοικιαστές, δεδομένης της προσφοράς φθηνότερων εναλλακτικών λύσεων.
Παρ’ όλα αυτά, και οι δύο αυτοκρατορίες θα μπορούσαν να βγουν ισχυρότερες από το παρόν αδιέξοδο. Ο Leonhard Dobusch του Πανεπιστημίου του Ίνσμπρουκ εκτιμά ότι ο κ. Geiwitz θα διασπάσει το εκτεταμένο χαρτοφυλάκιο της Signa, πουλώντας περιουσιακά στοιχεία για να εισπράξει μετρητά και να αποπληρώσει τα χρέη. Η ιδιωτική επιχείρηση, που αποτελείται από εκατοντάδες εταιρείες συμμετοχών, θα μπορούσε να απλοποιηθεί. Η WeWork, από την πλευρά της, έχει ήδη κερδίσει την υποστήριξη των περισσότερων πιστωτών της για να μετατρέψει το βουνό των χρεών της, ύψους 3 δισ. δολαρίων, σε μετοχές, δίνοντας στον ισολογισμό της κάτι που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως ένα νέο ξεκίνημα. Θα χρησιμοποιήσει επίσης την πτώχευσή της για να διακόψει περισσότερες από 60 μισθώσεις στην Αμερική και να επαναδιαπραγματευτεί άλλες.
Ο κ. Neumann και ο κ. Benko μπορεί να έχουν φύγει, αλλά οι εταιρείες που δημιούργησαν μπορούν κάλλιστα να επιβιώσουν.
© 2023 The Economist Newspaper Limited. All rights reserved.
Άρθρο από τον Economist, το οποίο μεταφράστηκε και δημοσιεύθηκε με επίσημη άδεια από την www.powergame.gr. Το πρωτότυπο άρθρο, στα αγγλικά, βρίσκεται στο www.economist.com