THEPOWERGAME
Η χρονιά ήταν αρκετά δύσκολη για τον Mark Zuckerberg. Ο συνιδρυτής του Facebook, του «Γολιάθ» των κοινωνικών μέσων δικτύωσης, που τώρα ονομάζεται Meta, δεν βρίσκεται στο απυρόβλητο των δημόσιων επικρίσεων. Ωστόσο, ακριβώς πριν από έναν χρόνο ακόμα και οι επενδυτές φάνηκε να έχουν στραφεί εναντίον του, κατηγορώντας τον ότι κατέστρεψε την κύρια επιχείρηση, ενώ σπαταλούσε χρήματα στα φαραωνικά του όνειρα για το Metaverse, έναν εικονικό κόσμο όπου μόνο ο ίδιος φαινόταν να πλέει. Την ημέρα που η Meta δημοσίευσε αδύναμα κέρδη τρίτου τριμήνου πέρυσι, η τιμή της μετοχής της έπεσε περισσότερο από το ένα πέμπτο. Το όνομά του αμαυρώθηκε.
Κατά το έτος που πέρασε αποκαταστάθηκε πάραυτα. Η βασική επιχειρηματική δραστηριότητα της Meta -η προσέλκυση 3,1 δισεκατομμυρίων ανθρώπων την ημέρα στο Facebook, το Instagram και το WhatsApp και η πώληση στους διαφημιστές πρόσβασης στη μεγάλη αυτή δεξαμενή- ανέκαμψε. Στις 25 Οκτωβρίου η εταιρεία ανακοίνωσε έσοδα ύψους 34,1 δισ. δολαρίων το τρίτο τρίμηνο, αυξημένα κατά 23% σε ετήσια βάση. Αυτή ήταν η πιο απότομη άνοδος από την ψηφιακή έκρηξη της πανδημίας. Τα καθαρά κέρδη υπερδιπλασιάστηκαν σε 11,6 δισ. δολάρια. Η τιμή της μετοχής της Meta αυξήθηκε κατά 250% από το περσινό ναδίρ.
Στα μέσα μαζικής ενημέρωσης, ο κ. Zuckerberg λαμβάνει ελάχιστα εύσημα για την επιχειρηματική του διάνοια. Επικεντρώνονται περισσότερο σε άλλα πράγματα: το πρόσφατο πάθος του για τις πολεμικές τέχνες, τον αγώνα του μέχρι τελικής πτώσης με τον Elon Musk που δεν έγινε ποτέ, τις δημόσιες κατηγορίες, όπως οι αγωγές που κατέθεσαν δεκάδες αμερικανικές πολιτείες στις 24 Οκτωβρίου, ισχυριζόμενες ότι η Meta επιδίωξε σκόπιμα να εθίσει τους χρήστες στο Facebook και το Instagram. Κι όμως, μέσα σε λίγους μήνες στα τέλη του περασμένου έτους πήρε δύο μετασχηματιστικές επιχειρηματικές αποφάσεις, αξιοσημείωτες για την ταπεινότητα και την ευελιξία τους -ειδικά δεδομένου ότι ελέγχει το 58% των συνολικών δικαιωμάτων ψήφου της εταιρείας και μετά βίας χρειάζεται να εργαστεί, πόσω μάλλον να ακούσει τους μετόχους.
Ανταποκρινόμενος στην πίεση των επενδυτών, ο κ. Zuckerberg πραγματοποίησε μία από τις ταχύτερες στροφές στην ιστορία της τεχνολογίας. Μέσα σε ένα δεκαπενθήμερο από την πτώση του τρίτου τριμήνου, μείωσε τα σχέδια δαπανών της Meta, μείωσε το κόστος και απέλυσε προσωπικό. Και ως απάντηση στο ChatGPT της OpenAI και στον ενθουσιασμό που προκλήθηκε γύρω από τη γενετική τεχνητή νοημοσύνη (Gen AI για συντομία), ξεκίνησε μια εσωτερική επανάσταση με στόχο τη χρήση της τεχνολογίας για την τόνωση της βασικής δραστηριότητας της Meta. Αυτοί οι ελιγμοί αποκαλύπτουν πολλά για το στυλ ηγεσίας του κ. Zuckerberg. Μπορεί ακόμα και να καταλήξουν να δικαιώσουν την πίστη του στο Metaverse.
Όταν ο κ. Zuckerberg συνειδητοποίησε ότι είχε εξοργίσει τους επενδυτές, όπως δηλώνει ο περίγυρός του, δεν πανικοβλήθηκε. Έγινε πιο μεθοδικός. Όπως εξηγεί ο Nick Clegg, στενός σύμβουλος του κ. Zuckerberg, στο αφεντικό του δεν αρέσει οι άνθρωποι γύρω του να «φωνάζουν και να ωρύονται». Προτιμά, όπως ένας μηχανικός, να αναλύει ένα πρόβλημα στα συστατικά του μέρη και να αποφασίζει το σχέδιο δράσης. Στην προκειμένη περίπτωση, κατάλαβε ότι η μακροπρόθεσμη εστίασή του ερχόταν σε αντίθεση με τους βραχυπρόθεσμους ορίζοντες των επενδυτών. Έτσι, αποφάσισε να «προσαρμοστεί αναλόγως». Διατήρησε όμως πολλά από τα μακροπρόθεσμα επενδυτικά του σχέδια ανέπαφα, τονίζοντας ότι αφορούσαν κυρίως την ΤΝ και όχι το Metaverse. Αυτή η έμφαση αποδείχθηκε έξυπνη εβδομάδες αργότερα, όταν το ChatGPT εμφανίστηκε στο προσκήνιο.
Η Meta είχε ξοδέψει χρόνια για να δημιουργήσει την υποδομή τεχνητής νοημοσύνης της. Αντί να δημιουργεί chatbots, έψαχνε τρόπους να χρησιμοποιήσει την τεχνητή νοημοσύνη για να βελτιώσει τη δέσμευση και να καταστήσει τις διαφημιστικές της δραστηριότητες πιο αποτελεσματικές, αλλά και να εργαστεί σε ακουστικά μεικτής πραγματικότητας για το Metaverse. Τα υψηλόβαθμα στελέχη της σύντομα συνειδητοποίησαν ότι είχαν όλα τα συστατικά -αρκετά κέντρα δεδομένων, μονάδες επεξεργασίας γραφικών (GPUs) και μηχανικούς- για να αξιοποιήσουν στο έπακρο τη γενετική τεχνητή νοημοσύνη. Μέχρι τον Φεβρουάριο είχαν καταλήξει σε τι θα επικεντρωθούν. Έως τον Ιούλιο είχαν διαθέσει δωρεάν το μεγάλο γλωσσικό μοντέλο Llama 2 στους προγραμματιστές. Τον Σεπτέμβριο ανακοίνωσαν τα πρώτα gadgets που σχετίζονται με τη γενετική τεχνητή νοημοσύνη, όπως τα έξυπνα γυαλιά. Ο κ. Zuckerberg, από την πλευρά του, ρίχτηκε στις τεχνικές λεπτομέρειες. Το ανταγωνιστικό του ένστικτο ξύπνησε. Φαίνεται να αναζωογονήθηκε δουλεύοντας πάνω σε μια νέα τεχνολογία και όχι στο ενοχλητικό έργο της μείωσης του κόστους.
Το γεγονός ότι το Llama στηρίζεται στον ανοιχτό κώδικα βοήθησε να μετατραπεί ο κ. Zuckerberg από τον κακό της Silicon Valley σε ήρωά της. Η Leigh Marie Braswell της Kleiner Perkins, μιας εταιρείας επιχειρηματικού κεφαλαίου, λέει ότι οι νεοσύστατες επιχειρήσεις «επικρότησαν πραγματικά» την κίνηση αυτήν, η οποία βοήθησε πολλές να αναπτύξουν επιχειρηματικές δραστηριότητες σχετικές με την τεχνητή νοημοσύνη. Φυσικά, η γενετική τεχνητή νοημοσύνη δεν μπορεί να είναι λιγότερο μετασχηματιστική για την ίδια τη Meta απ’ ό,τι για τη Microsoft και την Alphabet, ιδιοκτήτρια της Google, των οποίων τα πρώιμα στοιχήματα σε ιδιόκτητα μεγάλα γλωσσικά μοντέλα έχουν προσελκύσει το μεγαλύτερο μέρος της προσοχής.
Ας ξεκινήσουμε με τη δέσμευση. Η Meta γεμίζει τις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης με avatars chatbot, τα οποία, όπως ελπίζει, θα αυξήσουν τον χρόνο που περνούν οι άνθρωποι στις ροές τους και θα βοηθήσουν τις επιχειρήσεις να αλληλεπιδρούν με τους πελάτες τους στις εφαρμογές μηνυμάτων.
Ορισμένοι χρήστες τα αποκαλούν λίγο βαρετά, πιθανώς επειδή η εταιρεία ανησυχεί για τις «παραισθήσεις» της ΤΝ. Παρ’ όλα αυτά, υπάρχουν δυνατότητες. Δείτε, για παράδειγμα, την Jane Austen, ένα avatar που μιμείται το υπεροπτικό χιούμορ της συγγραφέως. Όταν της ζητείται να περιγράψει τον κ. Zuckerberg, λέει ότι είναι «έξυπνος, δυναμικός, αλλά ίσως λίγο υπερβολικά λάτρης των ιδεών του». Περιγράφει το Metaverse ως έναν «εικονικό κόσμο όπου οι άνθρωποι μπορούν να ξεφύγουν από την πραγματικότητα και να ζήσουν την καλύτερη ζωή τους. Θεέ μου, πόσο… μη ρομαντικό».
Βραχυπρόθεσμα, το πιο συναρπαστικό είναι οι δυνατότητες της ΤΝ στη διαφήμιση. Από τότε που η Apple περιόρισε τη δυνατότητα της Meta να παρακολουθεί τα δεδομένα των χρηστών σε εφαρμογές τρίτων στα iPhone, η εταιρεία του κ. Zuckerberg έπρεπε να αναμορφώσει τη διαφημιστική της δραστηριότητα «μέχρι κεραίας», λέει ο Eric Seufert, ανεξάρτητος αναλυτής. Πιστεύει ότι το έκανε αρκετά αποτελεσματικά, χρησιμοποιώντας την τεχνητή νοημοσύνη για να μοντελοποιήσει τη συμπεριφορά των χρηστών, αντί να την παρακολουθεί. Πέρυσι η εταιρεία παρουσίασε την τεχνολογία διαφημίσεων Advantage+, η οποία χρησιμοποίησε ΤΝ για την αυτοματοποίηση της δημιουργίας διαφημιστικών εκστρατειών. Ο Brent Thill της επενδυτικής τράπεζας Jefferies λέει ότι οι διαφημιστές έχουν εντυπωσιαστεί. Η J. Crew Factory, μια εταιρεία λιανικής πώλησης ρούχων, δήλωσε στη Meta ότι τα χαρακτηριστικά σχεδόν εφταπλασίασαν την απόδοση των διαφημιστικών δαπανών της.
Η γενετική τεχνητή νοημοσύνη θα μπορούσε να προχωρήσει την αυτοματοποίηση περαιτέρω. Αυτόν τον μήνα η Meta εγκαινίασε εργαλεία που επιτρέπουν στους διαφημιζόμενους να «παίξουν» άμεσα με διαφορετικά φόντα και διατυπώσεις. Πρόκειται μικρά βήματα μέχρι στιγμής, αλλά ο Andy Wu από το Harvard Business School τα παρομοιάζει με την αρχή ενός χρυσωρυχείου. Λέει ότι με τη δημιουργία διαφημιστικών εκστρατειών εμπλουτισμένων με γενετική τεχνητή νοημοσύνη η Meta θα μπορούσε να επωφεληθεί από την τεχνολογία όσο και η Nvidia, ο κορυφαίος κατασκευαστής GPUs.
Οι διαφημιστές έχουν τις ανησυχίες τους. Ένας διαφημιστής στο AdWeek NYC, ένα συνέδριο της βιομηχανίας, περιέγραψε τις καμπάνιες της Meta με τη βοήθεια της τεχνητής νοημοσύνης ως «μαύρα κουτιά», όπου ελέγχει όλα τα δεδομένα. Αυτό της δίνει τεράστια επιρροή πάνω στην ταυτότητα μιας μάρκας, η οποία θα μπορούσε να αμαυρωθεί αν η ΤΝ αποτύχει. Άλλοι ανησυχούν για το αν οι τεχνητές νοημοσύνες κάνουν απρόσμενα πράγματα για να ενισχύσουν τις δεσμεύσεις στα κοινωνικά δίκτυα της Meta, γεγονός που θα μπορούσε να βλάψει τις μάρκες λόγω συσχέτισης. Οι αντιπαραθέσεις σχετικά με τις ψεύτικες εικόνες από τη σύγκρουση στη Γάζα στα κοινωνικά δίκτυα καταδεικνύουν πόσο βεβαρημένο παραμένει το έδαφος. Η επιμονή του κ. Clegg ότι η Meta είναι προετοιμασμένη γι’ αυτό χάρη στις πολυετείς επενδύσεις στην ασφάλεια και την ακεραιότητα της πλατφόρμας δεν πείθει τους πάντες.
Ορισμένοι επενδυτές, επίσης, παραμένουν επιφυλακτικοί. Ο Mark Mahaney μιας άλλης επενδυτικής τράπεζας, της Evercore ISI, εκτιμά ότι το 95% αυτών θα προτιμούσε ο κ. Zuckerberg να ξοδεύει λιγότερα χρήματα για το Metaverse. Πολλοί είναι επιφυλακτικοί με τις επενδύσεις σε υλισμικό, όπως τα ακουστικά εικονικής πραγματικότητας, τα οποία τείνουν να αποφέρουν χαμηλότερα περιθώρια κέρδους απ’ ό,τι τα ψηφιακά προϊόντα.
Παρ’ όλα αυτά, ο κ. Zuckerberg «δεν υπαναχώρησε καθόλου» από το μακροπρόθεσμο στοίχημά του, λέει ο κ. Clegg. Ορισμένοι λάτρεις της εικονικής πραγματικότητας βλέπουν την τεχνητή νοημοσύνη ως τον σωτήρα του Metaverse, βοηθώντας στην ανάπτυξη κρίσιμων τεχνολογιών εντοπισμού χεριών και καθιστώντας φθηνότερη τη δημιουργία τρισδιάστατων κόσμων για τους δημιουργούς. Τα έξυπνα γυαλιά της Meta, ενσωματωμένα με το chatbot της, το MetaΑΙ, και κατασκευασμένα από τη Ray-Ban, προσφέρουν μια ιδέα για τα πράγματα που έρχονται. Καταγράφουν ό,τι βλέπει ο χρήστης, μπορούν να το μεταδώσουν ζωντανά στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και να απαντούν σε ερωτήσεις. Σε ερώτηση για πηγές σχετικά με την κριτική σκέψη στις επιχειρήσεις, η τεχνητή νοημοσύνη απάντησε «The Economist». Έξυπνο, υποκριτικό ή τρομακτικό; Διαλέξτε.
© 2023 The Economist Newspaper Limited. All rights reserved.
Άρθρο από τον Economist, το οποίο μεταφράστηκε και δημοσιεύθηκε με επίσημη άδεια από την www.powergame.gr. Το πρωτότυπο άρθρο, στα αγγλικά, βρίσκεται στο www.economist.com