THEPOWERGAME
Στην εποχή των αυτοκρατοριών, οι αυτοκράτορες, για να συλλέγουν αφιλτράριστες πληροφορίες και να κατανοούν τη διάθεση των υπηκόων τους, φορούσαν πολιτικά ρούχα και ταξίδευαν ινκόγκνιτο. Οι κομμουνιστές ηγέτες της Κίνας αρέσκονται επίσης σε τέτοιου είδους περιοδείες επιθεώρησης, αλλά σε αντίθεση με τα μυστικά ταξίδια των αυτοκρατόρων του παρελθόντος, τα σύγχρονα προβάλλονται επισταμένως, με σκοπό να δείξουν ότι οι επισκέπτες είναι στοργικοί και προσγειωμένοι. Τα κρατικά μέσα ενημέρωσης δείχνουν συχνά πυκνά τον σημερινό ηγέτη της Κίνας, Xi Jinping, να επισκέπτεται σχολεία, γραφεία και εργοστάσια, περιτριγυρισμένος από θεατές που λάμπουν από λατρεία.
Οι επιθεωρήσεις του κ. Xi στις επιχειρήσεις θα ανέμενε κανείς ότι θα δημιουργούσαν τόσο θετικό ενδιαφέρον ώστε οι επιχειρήσεις θα επωφελούνταν. Ωστόσο, ένα έγγραφο από ερευνητές στην Ιαπωνία, με επικεφαλής τον Ito Asei του Πανεπιστημίου του Τόκιο, δίνει μια πιο σύνθετη εικόνα του φαινομένου Xi. Βασίζεται σε μια μελέτη των επισκέψεων ηγετών σε εταιρείες εισηγμένες στα χρηματιστήρια της Σαγκάης και της Σενζέν κατά τη διάρκεια της διακυβέρνησης του κ. Xi και του προκατόχου του, Hu Jintao, ο οποίος υπήρξε επικεφαλής του κόμματος από το 2002 έως το 2012.
Οι ερευνητές μέτρησαν τα κέρδη από τις επενδύσεις σε μετοχές των επιχειρήσεων που επισκέφθηκαν και τα συνέκριναν με τις αποδόσεις που θα αναμένονταν αν δεν είχε πραγματοποιηθεί η επίσκεψη («σωρευτικές μη κανονικές αποδόσεις» στη χρηματιστηριακή ορολογία). Επικεντρώθηκαν σε μια περίοδο 15 ημερών γύρω από κάθε επιθεώρηση. Μεταξύ 2012 και 2022 ο κ. Xi επισκέφθηκε 53 εισηγμένες επιχειρήσεις, ενώ ο πρωθυπουργός του, Li Keqiang (ο οποίος παραιτήθηκε φέτος έπειτα από μια δεκαετή θητεία), περιηγήθηκε σε 43.
Ο αντίκτυπος ήταν σαφής. Για τον κ. Xi οι μη κανονικές αποδόσεις κορυφώθηκαν κατά μέσο όρο σχεδόν 6% πάνω από το αναμενόμενο. Για τον κ. Li ήταν περίπου 3,5% πάνω. Και οι δύο αριθμοί ήταν πολύ υψηλότεροι απ’ ό,τι υπολόγισαν οι ερευνητές για τον κ. Hu (2,2%) και τον πρωθυπουργό του, Wen Jiabao (1,3%). Στη δεύτερη πενταετή θητεία του κ. Xi ως ηγέτη του κόμματος, η οποία ξεκίνησε το 2017, η επίδραση ήταν ακόμα μεγαλύτερη, φτάνοντας σχεδόν το 7%. Περιέργως, η επιρροή μιας επίσκεψης του κ. Xi παρατηρείται συχνά πριν από το ίδιο το ταξίδι, γεγονός που υποδηλώνει ότι οι φήμες για τα σχέδιά του μπορεί να διαδοθούν πριν από την αναχώρησή του.
Ο κ. Ito και οι συν-συγγραφείς του διαπίστωσαν ότι οι ηγέτες το πιθανότερο είναι να απευθυνθούν σε μεγαλύτερες επιχειρήσεις που ήδη έχουν καλές επιδόσεις. Ορισμένοι κερδοσκόποι μπορεί να θεωρούν ότι οι επισκέψεις αυτές θα μπορούσαν να προμηνύουν κυβερνητική δράση που θα έδινε επιπλέον ώθηση σε αυτές τις εταιρείες. Όμως οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι κρατικές επιχειρήσεις, οι οποίες πάντα ευνοούνται πολιτικά, δεν αποκομίζουν πρόσθετα οφέλη από τις επισκέψεις των ηγετών. Οι μη κρατικές εταιρείες, οι οποίες κατατάσσονται χαμηλότερα στην εκτίμηση του κόμματος, είναι αυτές που απολαμβάνουν περισσότερο τη μεταγενέστερη λάμψη: βρίσκουν ευκολότερα τραπεζικά δάνεια και σημειώνουν αύξηση των πωλήσεων.
Η επίδραση του ηγέτη στην αξία της εταιρείας δεν περιορίζεται μόνο στην Κίνα. Σε μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2020, ερευνητές με επικεφαλής τον Jeffrey Brown του Πανεπιστημίου του Ιλινόις διαπίστωσαν ότι όταν τα αφεντικά αμερικανικών εταιρειών συναντούσαν αξιωματούχους του Λευκού Οίκου, οι τιμές των μετοχών των εταιρειών τους αυξάνονταν επίσης. Ωστόσο, οι μη κανονικές αποδόσεις, της τάξεως του 0,4%, περίπου, κατά μέσο όρο, ωχριούν σε σύγκριση με εκείνες που παρατηρήθηκαν στην Κίνα.
Ο τεράστιος αντίκτυπος μιας επίσκεψης του Xi θα μπορούσε να εξηγηθεί εν μέρει από την πολιτική του. Υπό την ηγεσία του η κινεζική κυβέρνηση έχει καταβάλει πολύ μεγαλύτερες προσπάθειες για να κατευθύνει τις επενδύσεις σε κλάδους που θεωρεί στρατηγικά σημαντικούς. Ο κ. Xi είναι υπέρμαχος αυτής της κατευθυνόμενης προσέγγισης. Έτσι, όταν οι επενδυτές μαθαίνουν ότι θα επισκεφθεί μια επιχείρηση, μπορεί να είναι περισσότερο πρόθυμοι να θεωρήσουν το ταξίδι ως ένδειξη ότι έχει επιλέξει έναν νικητή. Ο κ. Xi θα απεχθανόταν τον όρο κρατικός καπιταλισμός, αλλά οι κερδοσκόποι της Κίνας επωφελούνται από τις άφθονες εκδηλώσεις του.
© 2023 The Economist Newspaper Limited. All rights reserved.
Άρθρο από τον Economist, το οποίο μεταφράστηκε και δημοσιεύθηκε με επίσημη άδεια από την www.powergame.gr. Το πρωτότυπο άρθρο, στα αγγλικά, βρίσκεται στο www.economist.com