THEPOWERGAME
Οι καιροί είναι αγχωτικοί για τα αφεντικά των δυτικών πολυεθνικών εταιρειών. Έπειτα από δεκαετίες που οι κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο τις φλέρταραν, πολλές από αυτές ζουν τώρα με τον μόνιμο φόβο ότι θα βρεθούν στο στόχαστρο των έντονων γεωπολιτικών σχέσεων. Μια ολοένα και πιο διεκδικητική Κίνα έχει πλέον αρχίσει να επιβάλλει απαγορεύσεις εξόδου σε στελέχη ξένων εταιρειών. Το πιο πρόσφατο παράδειγμα αφορά την 29η Σεπτεμβρίου, όταν ένας σύμβουλος αναδιάρθρωσης της Kroll, μιας αμερικανικής συμβουλευτικής εταιρείας, με έδρα το Χονγκ Κονγκ, αναφέρθηκε ότι του απαγορεύτηκε η έξοδος από την ηπειρωτική χώρα.
Η επιχειρηματική δραστηριότητα στην Κίνα δεν είναι η μόνη πηγή ανησυχίας. Οι Αμερικανοί διευθύνοντες σύμβουλοι βρίσκονται αντιμέτωποι με τον ρυθμιστικό ζήλο των Βρυξελλών, όπως ακριβώς οι Ευρωπαίοι ομόλογοί τους βρίσκονται απέναντι σε μια πιο παρεμβατική Αμερική. Και οι δύο ομάδες προσπαθούν να αξιοποιήσουν τις πηγές μετρητών του Κόλπου χωρίς να φανεί ότι συμπλέουν με τους αυταρχικούς κυβερνήτες του. Μια διπλωματική διαμάχη μεταξύ Καναδά και Ινδίας για την υποτιθέμενη δολοφονία ενός ακτιβιστή Σιχ σε καναδικό έδαφος θα πρέπει να έχει προκαλέσει ρίγος σε πολλούς δυτικούς μεγαλοεπιχειρηματίες. Τα προβλήματα, όπως φαίνεται, βρίσκονται παντού.
Ευτυχώς, υπάρχει μια βιομηχανία συμβούλων που βοηθά τις πολυεθνικές επιχειρήσεις να διασχίσουν αυτά τα ταραγμένα νερά. Παρ’ όλο που οι γεωπολιτικοί σύμβουλοι υπάρχουν εδώ και δεκαετίες, σήμερα η ζήτηση για τις υπηρεσίες τους αυξάνεται κατακόρυφα, χάρη στην αυξανόμενη πολυπλοκότητα της επιχειρηματικής δραστηριότητας στο εξωτερικό. Τραπεζίτες, δικηγόροι και σύμβουλοι διαχείρισης εισρέουν στον χώρο. Αυτό που κάποτε ήταν μια εξειδικευμένη και μυστικοπαθής επιχείρηση εισέρχεται στην επικρατούσα τάση των επαγγελματικών υπηρεσιών.
Οι πολιτικοί άνδρες που αποχωρούν από την ενεργό δράση επιδιώκουν εδώ και καιρό να εκμεταλλευτούν τις γνώσεις και τις διασυνδέσεις τους στο εξωτερικό. Το 1982 ο Henry Kissinger, πρώην υπουργός Εξωτερικών της Αμερικής, ίδρυσε την Kissinger Associates γι’ αυτόν τον σκοπό. Μεταγενέστερες κυβερνήσεις δημιούργησαν τα δικά τους ισοδύναμα, από τη McLarty Associates και την Albright Stonebridge Group μέχρι τη WestExec Advisors και πολλές άλλες. Όλες είναι γεμάτες από πρώην κυβερνητικές προσωπικότητες.
Ο Lee Feinstein, πρώην πρεσβευτής που τώρα εργάζεται για τη McLarty, σημειώνει ότι πολλοί πελάτες εκτιμούν τις συμβουλές εκείνων που έχουν βρεθεί «στο δωμάτιο που συμβαίνουν τα πράγματα». Οι ακριβείς υπηρεσίες που προσφέρουν αυτές οι εταιρείες είναι αδιαφανείς και ποικίλλουν μεταξύ τους, αλλά γενικά κυμαίνονται από τη μέτρηση των πολιτικών προθέσεων των ξένων κυβερνήσεων έως τη βοήθεια στο άνοιγμα των θυρών για εταιρείες που θέλουν να πουλήσουν ή να κατασκευάσουν σε μια νέα αγορά.
Κατασκοπευτική δράση από απόσταση
Όμως, οι «πρώην» δεν είναι η μόνη πηγή εξειδικευμένων συμβούλων που έχουν στη διάθεσή τους οι πολυεθνικές. Οι εταιρείες παροχής γεωπολιτικών συμβουλών, όπως η Eurasia Group και η Oxford Analytica, βασίζονται λιγότερο σε πρώην μεγαλοστελέχη και περισσότερο σε επαγγελματίες αναλυτές που παρακολουθούν τις παγκόσμιες υποθέσεις και παρέχουν ενημερώσεις στους πελάτες (η EIU, η αδελφή εταιρεία του Economist, ανταγωνίζεται σε αυτήν τη δραστηριότητα). Μια άλλη παλέτα υπηρεσιών παρέχεται από τη Hakluyt, μια εταιρεία που ιδρύθηκε το 1995 από πρώην Βρετανούς κατασκόπους. Η εταιρεία αντλεί πληροφορίες από ένα παγκόσμιο δίκτυο συνεργατών με διασυνδέσεις σε υψηλά κλιμάκια και προσφέρει στους πελάτες της εσωτερική πληροφόρηση για οτιδήποτε, από τη γνώμη μιας ρυθμιστικής Αρχής για μια πιθανή εξαγορά μέχρι την ακεραιότητα ενός πιθανού προμηθευτή. Η γεωπολιτική διαπερνά πλέον σχεδόν όλα όσα κάνει, λέει ο Varun Chandra, διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας (ο πρόεδρος της Hakluyt είναι επίσης πρόεδρος της μητρικής εταιρείας του Economist).
Τα τελευταία χρόνια το εύρος των ζητούμενων συμβουλών έχει διευρυνθεί. Η Amy Celico της Albright Stonebridge σημειώνει ότι το επίκεντρο των εργασιών της εταιρείας της έχει διευρυνθεί από το να βοηθά εταιρείες να επεκταθούν στο εξωτερικό στο να τις βοηθά να αμυνθούν έναντι της επιδείνωσης του γεωπολιτικού κλίματος. Ένας αυξανόμενος αριθμός πολυεθνικών επιχειρήσεων διαπιστώνει ότι χρησιμοποιούνται ως πιόνια στην παγκόσμια πολιτική, σπάνια προς όφελός τους. Τον Μάιο η Κίνα απαγόρευσε στα τσιπ μνήμης που κατασκευάζει η Micron, μια αμερικανική εταιρεία, να χρησιμοποιούνται σε κρίσιμες υποδομές της χώρας. Η εταιρεία πραγματοποιεί το ένα τέταρτο των πωλήσεών της στην Κίνα, τις μισές από τις οποίες αναμένει τώρα να χάσει. Οι σύμβουλοι μπορούν να βοηθήσουν τις επιχειρήσεις να προλάβουν τέτοια πλήγματα και σε ορισμένες περιπτώσεις να ασκήσουν πιέσεις ώστε να μην πραγματοποιηθούν.
Το επίκεντρο των γεωπολιτικών συμβουλών επεκτείνεται και πέρα από τις αναδυόμενες αγορές. Ο κ. Chandra παρατηρεί ότι οι αμερικανικοί τεχνολογικοί κολοσσοί απευθύνονται όλο και περισσότερο στη Hakluyt για βοήθεια στην πλοήγησή τους στις Βρυξέλλες. Στέλεχος άλλης εταιρείας σημειώνει ότι ο νόμος της Αμερικής για τη μείωση του πληθωρισμού, με ίσως 1 τρισ. δολάρια σε επιδοτήσεις για επενδύσεις φιλικές προς το κλίμα, έχει φέρει πολλούς πελάτες στις πόρτες της.
Το αποτέλεσμα ήταν η αύξηση της ανάπτυξης. Οι περισσότεροι σύμβουλοι κρατούν τα στοιχεία των εσόδων τους επτασφράγιστο μυστικό. Η Hakluyt, η οποία δεν το κάνει, σύμφωνα με τον κ. Chandra, έχει διπλασιάσει τις πωλήσεις της τα τελευταία τέσσερα χρόνια. Οι νεότεροι νεοεισερχόμενοι κερδίζουν επίσης έδαφος. Σύμφωνα με τον Nader Mousavizadeh, τον διευθύνοντα σύμβουλό της, η Macro Advisory Partners, που ιδρύθηκε πριν από μια δεκαετία, έχει υπερδιπλασιάσει το μέγεθος της ομάδας της από το 2018.
Μεγαλύτεροι εταιρικοί σύμβουλοι, βλέποντας μια ευκαιρία, έχουν εισέλθει δυναμικά. Η McKinsey, μια εταιρεία συμβούλων διαχείρισης, ξεκίνησε μια πρακτική γεωπολιτικών κινδύνων. Ο Ziad Haider, ο οποίος είναι συνεπικεφαλής της, λέει ότι η ζήτηση από τους πελάτες έχει αυξηθεί ραγδαία. Η ΕΥ, ένας γίγαντας επαγγελματικών υπηρεσιών, έχει δημιουργήσει μια παρόμοια υπηρεσία.
Η Dentons, πολυεθνική δικηγορική εταιρεία, συνέβαλε στην έναρξη της Dentons Global Advisors (DGA), μιας αυτόνομης συμβουλευτικής εταιρείας που εξαγόρασε την Albright Stonebridge το 2021. Ο Ed Reilly, το αφεντικό της DGA, εξηγεί ότι οι υπηρεσίες της έχουν «φυσική γειτνίαση» με την άσκηση της δικηγορίας. Η Lazard, μια επενδυτική τράπεζα, δημιουργεί επίσης μια επιχείρηση παροχής γεωπολιτικών συμβουλών. Ο Teddy Bunzel, ο οποίος επιβλέπει την προσπάθεια, λέει ότι τα γεωπολιτικά ζητήματα έχουν καταστεί κεντρικά σε μεγάλο μέρος των συμβατικών συμβουλευτικών εργασιών της Lazard. Τον Οκτώβριο του περασμένου έτους η τράπεζα προσέλαβε την Jami Miscik, πρώην επικεφαλής της Kissinger Associates.
Τέτοιου είδους κινήσεις συμβαίνουν πυκνά και γρήγορα, καθώς οι επιχειρήσεις του κλάδου αγωνίζονται για την απόσπαση ταλέντων. Η προσφορά καλών γεωπολιτικών συμβουλών είναι περιορισμένη, υποστηρίζει η κ. Miscik. Η Michèle Flournoy, διευθύνουσα σύμβουλος της WestExec, λέει ότι η δουλειά της «έχει να κάνει με τους ανθρώπους και αυτοί οι άνθρωποι δεν μπορούν να κατασκευαστούν». Μπορούν όμως να αποκτηθούν. Μετά την εξαγορά της Albright Stonebridge από την DGA, η McLarty και η WestExec αγοράστηκαν, αντίστοιχα, από την Ankura και την Teneo, δύο εταιρείες συμβούλων διαχείρισης. Η Eurasia έχει τώρα συνεργασία με την KPMG, μια μεγάλου κύρους εταιρεία επαγγελματικών υπηρεσιών.
Έπειτα από χρόνια περικοπής των τμημάτων δημοσίων σχέσεων, πολλές πολυεθνικές εταιρείες προσλαμβάνουν επίσης γεωπολιτικούς εμπειρογνώμονες. Ο κ. Reilly λέει ότι αυτές οι ομάδες γίνονται γρήγορα οι μεγαλύτεροι ανταγωνιστές της DGA . Τελικά, αυτό θα μπορούσε να αναγκάσει τον κατακερματισμένο κλάδο των συμβούλων να ενοποιηθεί. Προς το παρόν, ενισχύει την αυξανόμενη συνειδητοποίηση μεταξύ των αφεντικών των πολυεθνικών ότι η επιτυχία τους τα επόμενα χρόνια θα είναι άμεσα συνδεδεμένη με την παγκόσμια πολιτική.
© 2023 The Economist Newspaper Limited. All rights reserved.
Άρθρο από τον Economist, το οποίο μεταφράστηκε και δημοσιεύθηκε με επίσημη άδεια από την www.powergame.gr. Το πρωτότυπο άρθρο, στα αγγλικά, βρίσκεται στο www.economist.com
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
