THEPOWERGAME
Διαβάζοντας το τελευταίο κατηγορητήριο κατά του Donald Trump, αυτό για την προσπάθεια ανατροπής ενός νόμιμα εκλεγμένου προέδρου, ορισμένα έντονα συναισθήματα επιστρέφουν ξανά στην επιφάνεια, συμπεριλαμβανομένου αυτού του ανατριχιαστικού μείγματος απορίας, αποτροπιασμού και εξάντλησης για τον όγκο και τον παραλογισμό των ψεμάτων του σχετικά με τις εκλογές του 2020. Παράλληλα, όμως, αναδύεται κι ένα αναπάντεχο νέο συναίσθημα: η νοσταλγία. Η αμερικανική πολιτική φαινόταν τότε πολύ πιο υγιής.
Εξάλλου, σε μια πολιτική δοκιμασία χωρίς προηγούμενο από τον εμφύλιο πόλεμο, το κέντρο άντεξε. Για την ακρίβεια, η Δεξιά άντεξε. Ο αντιπρόεδρος του κ. Trump, ο Mike Pence, του αντιστάθηκε, όπως και άλλοι εντός του Λευκού Οίκου. Ο Kevin McCarthy, ο ηγέτης των Ρεπουμπλικανών στη Βουλή των Αντιπροσώπων, δήλωσε ότι ο κ. Trump «φέρει ευθύνη» για την επίθεση στο Καπιτώλιο από «τον μαινόμενο όχλο». Εκ των υστέρων, ήταν μια ωραία στιγμή.
Κάτι ακόμα πιο ενθαρρυντικό ήταν ότι, σε πολιτείες όπως η Αριζόνα, η Τζόρτζια, το Μίσιγκαν και η Πενσυλβάνια, άσημοι Ρεπουμπλικανοί αξιωματούχοι τίμησαν την ακεραιότητά τους, χωρίς να προσφύγουν σε καμία άλλη αρχή, και απέρριψαν τις εκκλήσεις και τις απειλές ενός προέδρου στον οποίο πίστευαν. «Κανείς δεν ήθελε να κερδίσει περισσότερο από εμένα», δήλωσε ο Lee Chatfield, πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων στο Μίσιγκαν, σε δήλωσή του που παρατίθεται στο κατηγορητήριο, το οποίο εκδόθηκε την 1η Αυγούστου. «Αλλά αγαπώ και τη δημοκρατία μας. Δεν μπορώ να διανοηθώ να διακινδυνεύσω τους κανόνες, τις παραδόσεις και τους θεσμούς μας». Και πρόσθεσε: «Φοβήθηκα ότι θα χάναμε τη χώρα μας για πάντα».
Τρία χρόνια μετά, ο κ. Trump βρίσκεται σε ισχυρότερη θέση, με μια πιθανή πορεία επιστροφής στον Λευκό Οίκο -όχι εξαιτίας των προσπάθειών του να ανατρέψει τις τελευταίες εκλογές, αλλά εξαιτίας τους. Επέμεινε στα ψέματά του, ποντάροντας στο μεγάλο του χάρισμα να εκμεταλλεύεται τα ποταπότερα συναισθήματα των άλλων. Ακόμα και πριν ο Jack Smith, ο ειδικός σύμβουλος που ερευνά τον κ. Trump, διατυπώσει τις νέες κατηγορίες, ο κ. McCarthy προσπάθησε να τις απαξιώσει ως μια προσπάθεια του Joe Biden να «εργαλειοποιήσει την κυβέρνηση».
Με την είδηση του κατηγορητηρίου, ο αντικαταστάτης του Tucker Carlson στο Fox News, Jesse Watters, έγραψε στο Twitter: «Όλα αυτά είναι πολιτική και μάλιστα καλά ενορχηστρωμένη». Υπαινισσόταν ότι ο κ. Biden σχεδίασε μια συνωμοσία για να αποσπάσει την προσοχή του κόσμου από τις έρευνες για τον γιο του, Hunter, αλλά πιο εύστοχα περιέγραφε μια συνωμοσία από τον κ. Trump, ο οποίος ξεκαθάρισε τα επιχειρήματά του: αυτή η δίωξη είναι πολιτικά διεφθαρμένη, οι ισχυρισμοί του ήταν ελευθερία του λόγου που προστατεύεται από τη Διακήρυξη των Δικαιωμάτων και, σε κάθε περίπτωση, δεν έλεγε ψέματα, επειδή πραγματικά πίστευε ότι του έκλεψαν τις εκλογές -γιατί, φυσικά, όπως εξακολουθεί να επιμένει, του τις έκλεψαν. Μπορεί να χρειαστεί να πείσει έναν μόνο ένορκο ότι το πιστεύει. Στο παρελθόν έχει πουλήσει πολλά κακόγουστα ανάλογα προϊόντα. Ήδη δουλεύει για να υποβαθμίσει την πίστη στον νόμο, όπως προηγουμένως υποβάθμισε την πίστη στο εκλογικό σύστημα.
Η πολιτική στρατηγική του κ. Trump είναι η νομική του στρατηγική και το αντίστροφο. Ενισχύουν η μία την άλλη ενισχύοντας τις αυταπάτες για τον κ. Trump που πιστεύουν, σύμφωνα με δημοσκοπήσεις, οι περισσότεροι Ρεπουμπλικάνοι, μεταξύ των οποίων ότι είναι το θύμα συνωμοτών που θέλουν να προστατεύσουν τα προνόμιά τους από την ανατρεπτική πολιτική του. Η αναρρίχηση του κ. Trump στην κυρίαρχη θέση του στο πεδίο των Ρεπουμπλικάνων άρχισε στα τέλη Μαρτίου μετά την πρώτη του παραπομπή με κατηγορίες επιχειρηματικής απάτης στο Μανχάταν.
Οι κατηγορίες κακουργημάτων εναντίον του, που όλο και πολλαπλασιάζονται -78 μέχρι στιγμής, με περισσότερες πιθανώς να έρχονται- εξανεμίζουν τα κονδύλια της προεκλογικής του εκστρατείας και οι Δημοκρατικοί ελπίζουν ότι θα τον αποσπάσουν από την προεκλογική του εκστρατεία. Ευσεβείς πόθοι. Το 2024 οι δίκες του Trump θα είναι ο δρόμος. Θα εστιάσουν την προσοχή σε αυτόν και στο μήνυμά του ότι στέκει ατρόμητος μπροστά στις διώξεις.
Υπάρχει κάτι που να μπορεί να λύσει τα μάγια; Μια καταδίκη θα μπορούσε να κλονίσει ακόμα και την εμπιστοσύνη ορισμένων Ρεπουμπλικανών ότι ο κ. Trump αξίζει να αναλάβει ξανά το αξίωμα. Ωστόσο, όπως συμβαίνει από τότε που ξεκίνησε η πολιτική άνοδος του κ. Trump, η πιο σίγουρη προστασία από την επιστροφή του στον Λευκό Οίκο θα ήταν οι λοιποί Ρεπουμπλικανοί ηγέτες να βγουν και να πουν την αλήθεια, όπως έκαναν οι προαναφερθέντες πολιτειακοί αξιωματούχοι μετά τις εκλογές του 2020.
Ορισμένοι από τους μακροχρόνιους αντιπάλους του κ. Trump για το χρίσμα των Ρεπουμπλικανών δήλωσαν ότι το κατηγορητήριο δείχνει ότι ο κ. Trump είναι ακατάλληλος για το αξίωμα. «Όποιος βάζει τον εαυτό του πάνω από το Σύνταγμα δεν θα έπρεπε ποτέ να είναι πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών», δήλωσε ο κ. Pence. Ωστόσο, άλλοι συντάχθηκαν ή προσπάθησαν να παρακάμψουν την ουσία των κατηγοριών. Ο Ron DeSantis, ο κυβερνήτης της Φλόριντα, έκανε υπερήφανους τους οπαδούς της κριτικής φυλετικής θεωρίας, επιτιθέμενος στις διαπλεκόμενες δομές εξουσίας που καταπιέζουν τον κ. Trump. «Η Ουάσιγκτον είναι ένας “βάλτος” και είναι άδικο να πρέπει να δικαστεί ενώπιον ενόρκων που αντανακλούν τη νοοτροπία του βάλτου”, έγραψε στο Twitter. Ζήτησε συστημική μεταρρύθμιση, ώστε οι Αμερικανοί να μπορούν να μεταφέρουν τις υποθέσεις από την Ουάσιγκτον στις «περιοχές καταγωγής τους».
Το πραγματικό διακύβευμα
Αυτοί οι Ρεπουμπλικανοί κάνουν το ίδιο λάθος με πολλούς Δημοκρατικούς, ελπίζοντας ότι το νομικό σύστημα θα σταματήσει, τελικά, τον κ. Trump. Μετά την επίθεση στο Καπιτώλιο, ο Mitch McConnell, τότε, όπως και τώρα, ηγέτης των Ρεπουμπλικανών στη Γερουσία, θεώρησε τον κ. Trump «πρακτικά και ηθικά υπεύθυνο». Ωστόσο, ψήφισε υπέρ της αθώωσης του κ. Trump στην κατηγορία για υποκίνηση εξέγερσης, λέγοντας ότι το θέμα είναι καλύτερα να αφεθεί στη Δικαιοσύνη. Μοιραία επιλογή. Η ανάθεση της επίλυσης του προβλήματος του Donald Trump σε τρίτους εξέθεσε απλώς περισσότερους αμερικανικούς θεσμούς στη διαβρωτική του δύναμη.
Το καθήκον των Δημοκρατικών είναι επίσης δύσκολο. Θα πρέπει να απαιτήσουν με τον ίδιο ζήλο όπως και οι Ρεπουμπλικανοί την αυστηρή διερεύνηση των επιχειρηματικών συναλλαγών του Hunter Biden. Δεν έχει εμφανιστεί κανένα στοιχείο που να υποδηλώνει ότι ο πρόεδρος Biden επωφελήθηκε από την εκμετάλλευση του οικογενειακού ονόματος από τον γιο του και δεν υπάρχει καμία ηθική εξίσωση μεταξύ της εξαργύρωσης της επιρροής του νεότερου Biden, ή της ψευδαίσθησης της εξαργύρωσης της επιρροής, και των προσπαθειών του κ. Trump να υπονομεύσει τη δημοκρατία. Όμως, η δικαιολογία των άσχημων πρακτικών του Hunter Biden και η υποβάθμιση των παραβάσεών του εξυπηρετούν την ατζέντα του κ. Trump, καθώς διαβρώνουν την πίστη στην αμερόληπτη εφαρμογή της δικαιοσύνης.
Η λιτή δήλωση του κ. Smith προς το κοινό την 1η Αυγούστου ήταν μια αναζωογονητική υπενθύμιση όλων όσων διακυβεύονταν στις 6 Ιανουαρίου και της γενναιότητας των αστυνομικών υπαλλήλων που τα προστάτευσαν. «Υπερασπίστηκαν τους θεσμούς και τις αρχές που καθορίζουν τις Ηνωμένες Πολιτείες», είπε. Τώρα διακυβεύεται και το κράτος δικαίου, και εναπόκειται στην πολιτική να το σώσει.
© 2023 The Economist Newspaper Limited. All rights reserved.
Άρθρο από τον Economist, το οποίο μεταφράστηκε και δημοσιεύθηκε με επίσημη άδεια από την www.powergame.gr. Το πρωτότυπο άρθρο, στα αγγλικά, βρίσκεται στο www.economist.com