THEPOWERGAME
Σύμφωνα με τον John Templeton, οι «αγορές των ταύρων» (bull markets) «γεννιούνται μέσα στην απαισιοδοξία, αναπτύσσονται με σκεπτικισμό, ωριμάζουν με αισιοδοξία και πεθαίνουν από ευφορία». Ο θρυλικός διαχειριστής κεφαλαίων της Wall Street εφάρμοσε αυτήν τη φιλοσοφία στην πράξη το 1939. Την ώρα που άλλοι πανικοβάλλονταν με την εμπλοκή της Ευρώπης στον πόλεμο, ο Templeton δανείστηκε χρήματα για να αγοράσει 100 από κάθε μετοχή που διαπραγματευόταν κάτω από 1 δολάριο στο Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης. Μέσα σε λίγα χρόνια είχε καταγράψει κέρδη 400% και σφυρηλάτησε ένα πρότυπο για τους μελλοντικούς επενδυτές. Ακόμα και στον 21ο αιώνα, οι αγαπημένες στιγμές «μέγιστης απαισιοδοξίας» του Templeton παρουσιάζουν τις καλύτερες ευκαιρίες για αγορά. Τον Μάρτιο του 2009 οι επενδυτές απελπίστηκαν με το μέλλον του καπιταλισμού. Το ίδιο και τον Μάρτιο του 2020, εξαιτίας της πανδημίας και των κλειστών επιχειρήσεων. Και στις δύο περιπτώσεις, η σωστή απάντηση ήταν «κλείστε τα μάτια και αγοράστε μετοχές».
Τώρα φαίνεται ότι στον κατάλογο θα προστεθεί και ο Οκτώβριος του 2022. Η απαισιοδοξία ήταν διάχυτη και παντού. Οι κεντρικές τράπεζες αύξαναν τα επιτόκια με τον ταχύτερο ρυθμό των τελευταίων δεκαετιών. Ο πληθωρισμός «χτυπούσε» διψήφια ποσοστά στην Ευρωζώνη, ενώ στην Αμερική μειωνόταν εξαιρετικά αργά. Η ύφεση φαινόταν σχεδόν σίγουρη. Ο πόλεμος επέστρεψε στην Ευρώπη. Η Κίνα φαινόταν παγιδευμένη ανάμεσα στα lockdowns και την αλματώδη αύξηση των θανάτων εξαιτίας της Covid-19. Σε όλο το βόρειο ημισφαίριο, ο κρύος χειμώνας απειλούσε να εκτοξεύσει και πάλι τις τιμές της ενέργειας, μετατρέποντας μια ασθενή ύφεση σε πραγματικά επικίνδυνη. Ο αμερικανικός δείκτης S&P 500 υποχώρησε σχεδόν κατά ένα τέταρτο από το ανώτατο επίπεδό του, ενώ ο γερμανικός DAX ακόμα περισσότερο.
Όπως καταλαβαίνετε, ήταν μια εξαιρετική στιγμή για αγορές. Έκτοτε, ο S&P 500 αυξήθηκε κατά 28%. Αυτό τον φέρνει στο υψηλότερο επίπεδό του εδώ και πάνω από έναν χρόνο και σε απόσταση 5% από το ιστορικό υψηλό που έφτασε στις αρχές του 2022. Με άλλα λόγια, η πορεία της ανόδου ακολούθησε επακριβώς το μοντέλο του Templeton. Γεννήθηκε μέσα στην απελπισία και στη συνέχεια προχώρησε στη φάση του σκεπτικισμού. Οι επενδυτές πέρασαν μήνες στοιχηματίζοντας ότι η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ δεν θα αυξήσει τα επιτόκια τόσο ψηλά όσο επέμεναν οι διοικητές της ότι ήταν έτοιμοι να τα ανεβάσουν, ενώ οι οικονομολόγοι επέπλητταν την απερισκεψία τους από το περιθώριο. Όλο αυτό το διάστημα, αν και με συχνές ανατροπές, οι μετοχές κινούνταν νευρικά ανοδικά.
Για μερικές εβδομάδες, καθώς πρώτα μία και μετά αρκετές αμερικανικές περιφερειακές τράπεζες κατέρρευσαν εξαιτίας της αύξησης των επιτοκίων, φαινόταν ότι οι σκεπτικιστές δικαιώνονταν. Όμως, όπως τελικά φάνηκε, ήταν καιρός να περάσουμε στη φάση της αισιοδοξίας. Η ελπίδα αναζωπυρώθηκε εξαιτίας της έκρηξης της παραγωγικότητας στην τεχνητή νοημοσύνη, εκτοπίζοντας τους φόβους για την ανάπτυξη και τον πληθωρισμό από το κύριο αφήγημα της αγοράς. Οι μετοχές των μεγάλων εταιρειών τεχνολογίας -που θεωρούνταν φαβορί να επωφεληθούν από μια τέτοια έκρηξη- εκτοξεύτηκαν.
Τώρα το πάρτι επεκτάθηκε και στην υπόλοιπη αγορά. Είναι εύκολο να το καταλάβετε συγκρίνοντας τον αμερικανικό δείκτη αναφοράς S&P 500 (ο οποίος σταθμίζει τις εταιρείες με βάση την αγοραία αξία τους και στον οποίο κυριαρχούν οι επτά μεγαλύτερες εταιρείες τεχνολογίας) με τον «ισοβαρή» ξάδελφό του (ο οποίος αντιμετωπίζει κάθε μετοχή ισότιμα). Από τον Μάρτιο έως τον Ιούνιο, ο δείκτης αναφοράς με το βάρος στην τεχνολογία έτρεξε προς τα εμπρός, ενώ ο ξάδελφός του έμεινε στάσιμος. Από τον Ιούνιο και οι δύο διαγράφουν ανοδική πορεία, αλλά ο ευρύτερος δείκτης ίσου βάρους τα πήγε καλύτερα. Και οι δύο έχουν κατατροπωθεί από τον δείκτη KBW των τραπεζικών μετοχών. Αυτό που ξεκίνησε ως μια στενά καθοδηγούμενη άνοδος έχει διευρυνθεί σε μια ολοκληρωμένη αγορά «ταύρων».
Η νέα διάθεση δεν είναι εμφανής μόνο στους χρηματιστηριακούς δείκτες. Το Bloomberg, πάροχος δεδομένων, συλλέγει προβλέψεις για το τέλος του έτους για τον S&P 500 από 23 επενδυτικές εταιρείες της Wall Street. Από την αρχή του έτους, 14 από αυτά τα ιδρύματα έχουν αναθεωρήσει τις προβλέψεις τους προς τα πάνω, ενώ μόνο ένα τις έχει μειώσει. Οι ιδιώτες επενδυτές, που ερευνώνται κάθε εβδομάδα από την Αμερικανική Ένωση Ατομικών Επενδυτών, αισθάνονται πιο αισιόδοξοι από τον Νοέμβριο του 2021. Ακόμα και η επί μακρόν θνησιγενής αγορά των αρχικών δημόσιων προσφορών βλέπει κάποιους «πράσινους βλαστούς» να ξεπροβάλλουν. Στις 19 Ιουλίου η Oddity Tech, μια εταιρεία ομορφιάς ΑΙ, πούλησε μετοχές αξίας 424 εκατ. δολαρίων, εισάγοντας τις μετοχές της στον Nasdaq, ο οποίος επικεντρώνεται στην τεχνολογία. Οι επενδυτές είχαν δώσει παραγγελίες για περισσότερα από 10 δισ. δολάρια.
Αν οι επενδυτές πρόκειται να συνεχίσουν να πληρώνουν όλο και περισσότερα για μετοχές, πράγμα που θα πρέπει να κάνουν για να συνεχίσουν την ανοδική πορεία, θα πρέπει να πιστεύουν τουλάχιστον ένα από τα ακόλουθα τρία πράγματα. Το ένα είναι ότι τα κέρδη θα αυξηθούν. Ένα άλλο είναι ότι οι εναλλακτικές λύσεις, ιδίως η απόδοση των κρατικών ομολόγων, θα καταστούν λιγότερο ελκυστικές. Το τρίτο είναι ότι τα κέρδη είναι τόσο απίθανο να απογοητεύσουν, που αξίζει να πληρώσουν περισσότερα για μετοχές και να δεχτούν χαμηλότερη απόδοση. Αυτή η τελευταία πεποίθηση αποτυπώνεται σε ένα συμπιεσμένο «ασφάλιστρο κινδύνου μετοχών», το οποίο μετρά την υπερβολική αναμενόμενη απόδοση που απαιτούν οι επενδυτές προκειμένου να διακρατήσουν επικίνδυνες μετοχές αντί για ασφαλέστερα ομόλογα. Φέτος έχει πέσει στο χαμηλότερο επίπεδο από την εποχή πριν από την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση του 2007-09. Η αγορά, με άλλα λόγια, φαίνεται να βρίσκεται στα πρόθυρα της ευφορίας. Τι, άραγε, θα σκεφτόταν ο Templeton στην παρούσα κατάσταση;
© 2023 The Economist Newspaper Limited. All rights reserved.
Άρθρο από τον Economist, το οποίο μεταφράστηκε και δημοσιεύθηκε με επίσημη άδεια από την www.powergame.gr. Το πρωτότυπο άρθρο, στα αγγλικά, βρίσκεται στο www.economist.com
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
