THEPOWERGAME
Σε ένα ντιμπέιτ μεταξύ των επικεφαλής των μεγαλύτερων κομμάτων της Ισπανίας στις 10 Ιουλίου, οι συντονιστές αναγκάστηκαν επανειλημμένα να ζητήσουν από τους δύο άνδρες να σταματήσουν να μιλούν ο ένας πάνω στον άλλον, μια οδηγία που αγνόησαν. Ήταν μια ευτυχής στιγμή για την ισπανική πολιτική, όπου οι επαγγελματίες είναι καλύτεροι στο να μιλάνε, παρά να ακούνε.
Ο Pedro Sánchez, που βρίσκεται πίσω στις δημοσκοπήσεις, δίνει μάχη για να διατηρήσει τη θέση του στις εκλογές της 23ης Ιουλίου. Ο ηγέτης του Ισπανικού Σοσιαλιστικού Εργατικού Κόμματος ανέλαβε την εξουσία έπειτα από πρόταση δυσπιστίας κατά της κυβέρνησης του Λαϊκού Κόμματος (ΡΡ) το 2018. Τότε, στη συζήτηση, έκανε λόγο για τρία σημαντικά προβλήματα: την οικονομία, τη διαφθορά και την Καταλονία. Μπορεί να ισχυριστεί ότι και στα τρία σημείωσε πρόοδο.
Ο Covid-19 ήταν ένα φοβερό σοκ, ειδικά το πρώτο κύμα, στο οποίο πέθαναν δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι και ο κ. Sánchez κήρυξε βαρύ lockdown. Η οικονομία της Ισπανίας, που εξαρτάται από τον τουρισμό, καταποντίστηκε. Το Λαϊκό Κόμμα αρέσκεται να σημειώνει πόσες άλλες χώρες ανέκτησαν το προ της πανδημίας επίπεδο του ΑΕΠ τους πριν από την Ισπανία.
Ωστόσο, η τρέχουσα ανάκαμψη της Ισπανίας ήρθε στην κατάλληλη στιγμή. Το ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 5,5% πέρυσι και οι προβλέψεις έχουν επανειλημμένα αναθεωρηθεί προς τα πάνω και για φέτος: η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναμένει ανάπτυξη 1,9%, πολύ μπροστά από το 0,2% της Γερμανίας και το 0,7% της Γαλλίας. Ο πληθωρισμός είναι χαμηλότερος απ’ ό,τι σε άλλες οικονομίες της ευρωζώνης -κάτι που οι Σοσιαλιστές αποδίδουν στις πολιτικές τους (αν και η έλλειψη εξάρτησης της χώρας από τη ρωσική ενέργεια βοηθάει). Η ανεργία στο 13% παραμένει υψηλή για την Ευρώπη, αλλά είναι χαμηλή για την Ισπανία.
Αλλά και στο κομμάτι της διαφθοράς δεν υπάρχουν πολλές διαφωνίες: η κυβέρνηση συνασπισμού υπήρξε καθαρή, με τις διαφωνίες σχετικά με τη χρήση του επίσημου τζετ από τον κ. Sánchez να είναι ένα από τα ελάχιστα ζητήματα που κάποιος μπορεί να αναφέρει. Ωστόσο, η Καταλονία, το πλεονέκτημα του κ. Sánchez, μπορεί να είναι ο λόγος για τον οποίο μπορεί σύντομα να αναζητήσει νέα δουλειά.
Το 2017 η περιφερειακή κυβέρνηση της Καταλονίας διεξήγαγε δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία, το οποίο ακυρώθηκε από το ανώτατο δικαστήριο της Ισπανίας. Οι αυτονομιστές διεκδίκησαν τη νίκη και ανακήρυξαν την ανεξαρτησία, με αποτέλεσμα η κυβέρνηση της Μαδρίτης να ανακαλέσει την αυτονομία της Καταλονίας και να την κυβερνήσει απευθείας. Όταν διεξήχθησαν νέες εκλογές, τα αυτονομιστικά κόμματα κατέλαβαν την πλειοψηφία των εδρών.
Ο κ. Sánchez άμβλυνε τη σύγκρουση. Το «τραπέζι του διαλόγου» δεν παρήγαγε πολλά ουσιαστικά αποτελέσματα, αλλά κράτησε τα μέρη σε συζήτηση. Από τότε που τα δύο κύρια αυτονομιστικά κόμματα διαφώνησαν, το ένα κυβερνά με την υποστήριξη της καταλανικής θυγατρικής των Σοσιαλιστών του κ. Sánchez, οι οποίοι ήρθαν πρώτοι στις πιο πρόσφατες περιφερειακές εκλογές. Μετά τις τοπικές εκλογές του Μαΐου, οι Σοσιαλιστές ανακατέλαβαν επίσης τη θέση του δημάρχου στη Βαρκελώνη, την πρωτεύουσα της Καταλονίας.
Πολλοί θεωρούν τις παραχωρήσεις του κ. Sánchez ασυγχώρητες. Η πρώτη ήταν η απονομή χάριτος σε εννέα αυτονομιστές ηγέτες (αν και τους έχει απαγορευτεί η οποιαδήποτε συμμετοχή τους στην πολιτική). Η δεύτερη ήταν η μεταρρύθμιση δύο νόμων βάσει των οποίων καταδικάστηκαν. Ένας παλιός, ασυνήθιστα σκληρός νόμος περί εξέγερσης αντικαταστάθηκε, εισάγοντας ένα ασυνήθιστα ήπιο αδίκημα «σοβαρής δημόσιας διατάραξης». Η κατάχρηση δημόσιων πόρων (τους οποίους οι Καταλανοί χρησιμοποίησαν για τη διεξαγωγή του δημοψηφίσματος) χωρίστηκε σε ένα αδίκημα που αφορούσε την προσωπική διαφθορά και σε ένα ηπιότερο χωρίς αυτήν. Δικαιοσύνη «à la carte» για τους αυτονομιστές, ωρύονται εκείνοι για τους οποίους οι πληγές που άφησε το δημοψήφισμα παραμένουν ανοιχτές. Όλα αυτά φαίνονται ακόμα χειρότερα, αν προστεθούν στις περιστασιακές συμφωνίες του κ. Sánchez με τους βουλευτές του ΕΗ Bildu, του διαδόχου της πολιτικής πτέρυγας της ΕΤΑ, μιας βασκικής τρομοκρατικής ομάδας που σκότωσε εκατοντάδες ανθρώπους στην εκστρατεία της για την ανεξαρτησία.
Ο Alberto Núñez Feijóo, ο οποίος ανέλαβε ηγέτης του Λαϊκού Κόμματος πέρυσι, είναι ο άνθρωπος που ελπίζει να επωφεληθεί από την πολωτική φύση του κ. Sánchez. Γεννημένος σε μια φτωχή πόλη, σπούδασε νομικά, διηύθυνε την ταχυδρομική υπηρεσία και το σύστημα υγείας πριν ασχοληθεί με τις εκλογικές αναμετρήσεις, όπου κέρδισε τέσσερις διαδοχικές απόλυτες πλειοψηφίες για να διοικήσει τη Γαλικία, στα βορειοδυτικά, που θεωρείται κατόρθωμα στην εποχή της κατακερματισμένης πολιτικής. Το ύφος του είναι περισσότερο ειρωνικό, παρά επιδεικτικό. Δεν μιλάει αγγλικά και έχει ελάχιστο υπόβαθρο στην εξωτερική πολιτική. Μεταξύ των προσόντων του συγκαταλέγει το ότι είναι «προβλέψιμος».
Στο ντιμπέιτ ο κ. Feijóo υποσχέθηκε ότι δεν θα ασχοληθεί ποτέ με το Bildu και το κόμμα του λέει ότι θα επανεξετάσει όλους τους νόμους που ψηφίστηκαν με την υποστήριξη του Bildu. Ο κ. Feijóo υπόσχεται να επαναφέρει το έγκλημα της εξέγερσης. Δεν έχει την πολυτέλεια να φανεί μαλθακός δίπλα στο Vox, το σκληρό δεξιό εθνικιστικό κόμμα, που προτείνει τη συγκέντρωση των αρμοδιοτήτων της Ισπανίας. Ωστόσο, ο κ. Feijóo, ο οποίος μιλάει γαλικιακά, κάνει λόγο για «εγκάρδια διγλωσσία» ως τρόπο συμφιλίωσης των περιφερειακών εθνικιστών με την Ισπανία. Έχει επίσης αποδεχτεί τη νόμιμη άμβλωση και μιλάει ευγενικά για τους ομοφυλόφιλους και τους διεμφυλικούς πολίτες. Με άλλα λόγια, δεν είναι πολεμιστής του πολιτισμού.
Ο κ. Sánchez προσπαθεί να παρουσιάσει τον αντίπαλό του ως ένα με το Vox, κάτι που δύσκολα στοιχειοθετείται. Είναι αλήθεια ότι ο κ. Feijóo θα χρειαστεί πιθανότατα το Vox για να κυβερνήσει, καθώς φαίνεται απίθανο να κερδίσει την πλειοψηφία. Ωστόσο, αυτό μπορεί να θεωρηθεί και λόγος για να ψηφίσει κάποιος το Λαϊκό Κόμμα: να μειώσει την ανάγκη του να εξαρτάται από άλλους. Σε κάθε περίπτωση, οι Ισπανοί έχουν μάθει ότι η ψήφος στους Σοσιαλιστές δύσκολα σημαίνει ισχυρή μονοκομματική κυβέρνηση. Για πέντε χρόνια σήμαινε έναν πρωθυπουργό υπερβολικά ικανό για δικούς του αμήχανους συνασπισμούς.
© 2023 The Economist Newspaper Limited. All rights reserved.
Άρθρο από τον Economist, το οποίο μεταφράστηκε και δημοσιεύθηκε με επίσημη άδεια από την www.powergame.gr. Το πρωτότυπο άρθρο, στα αγγλικά, βρίσκεται στο www.economist.com
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
