THEPOWERGAME
Η μακροχρόνια παρακμή της παγκόσμιας δημοκρατίας αναχαιτίστηκε το 2022, σύμφωνα με την τελευταία έκθεση του Δείκτη Δημοκρατίας (Democracy Index) της αδελφής εταιρείας του βρετανικού Economist, eiu. Η ετήσια έρευνα αξιολογεί την κατάσταση της δημοκρατίας σε 167 χώρες με βάση πέντε μέτρα, με μέγιστη βαθμολογία 10 -εκλογική διαδικασία και πλουραλισμό, λειτουργία της κυβέρνησης, πολιτική συμμετοχή, δημοκρατική πολιτική, κουλτούρα και πολιτικές ελευθερίες. Η τελευταία έκθεση διαπιστώνει ότι σχεδόν το μισό (45,3%) του παγκόσμιου πληθυσμού ζει σε μια δημοκρατία κάποιου είδους, ενώ περισσότερο από το ένα τρίτο (36,9%) ζει υπό αυταρχική διακυβέρνηση (βλ. χάρτη). Η παγκόσμια βαθμολογία 5,29 στα 10, αύξηση μόλις 0,01 από το προηγούμενο έτος, αντιπροσωπεύει στασιμότητα και όχι αντιστροφή της δημοκρατικής ύφεσης, που ξεκίνησε το 2016 και έμοιαζε αναστρέψιμη.
Ένας λόγος για τον οποίο αναμενόταν ανάκαμψη ήταν η άρση των περιορισμών που σχετίζονταν με την πανδημία το 2022. Η εκτεταμένη καταστολή των ατομικών ελευθεριών, που αρχικά αποσκοπούσε στην προστασία των ανθρώπων από τον Covid-19, οδήγησε σε πτώση τα αποτελέσματα το 2020 και το 2021. Αλλά οι όποιες βελτιώσεις το 2022 αντισταθμίστηκαν από αρνητικές εξελίξεις σε άλλους τομείς. Επιπλέον, η Κίνα -που φιλοξενεί σχεδόν το ένα πέμπτο του παγκόσμιου πληθυσμού- τερμάτισε την πολιτική μηδενικών κρουσμάτων μόλις τον Δεκέμβριο, έχοντας εγκλωβίσει δεκάδες εκατομμύρια πολίτες της επί μήνες μέσα στον χρόνο. Η κυβέρνηση εγκατέλειψε την πολιτική μηδενικών κρουσμάτων έπειτα από εκτεταμένες διαμαρτυρίες εναντίον της. Όμως η κατασταλτική απάντηση του κράτους σε αυτές τις διαμαρτυρίες συνέβαλε στη μείωση του σκορ δημοκρατίας για την Κίνα στο 1,94 στα 10, το χαμηλότερο από την έναρξη του δείκτη το 2006.
Τη μεγαλύτερη εξασθένηση δημοκρατίας μεταξύ όλων των χωρών στον κόσμο κατέγραψε η Ρωσία, υποχωρώντας κατά 22 θέσεις, στην 146η θέση της κατάταξης. Η φιλοδοξία του Βλαντίμιρ Πούτιν να αποκαταστήσει τη θέση της Ρωσίας ως αυτοκρατορικής δύναμης συναντά τη σθεναρή αντίθεση της Δύσης, ωστόσο η καταδίκη από μη δυτικές χώρες δεν είναι καθόλου καθολική. Περίπου τα δύο τρίτα των ανθρώπων ζουν σε χώρες των οποίων οι κυβερνήσεις είναι είτε ουδέτερες είτε προσανατολισμένες προς τη Ρωσία. Η μηχανή προπαγάνδας του Πούτιν προσπαθεί να πείσει τον παγκόσμιο Νότο ότι στόχος της Δύσης είναι να «διαιρέσει και να καταστρέψει» τη Ρωσία. Στην ίδια τη Ρωσία, η σταθερή διείσδυση του κράτους στα Μέσα Ενημέρωσης και η καταστολή των αντιπολεμικών διαδηλωτών συνέβαλαν στο 2,28, το χαμηλότερο σκορ όλων των εποχών.
Η πόλωση παραμένει η μεγαλύτερη απειλή για τη δημοκρατία στην Αμερική, αν και η ιστορικά υψηλή συμμετοχή στις ενδιάμεσες εκλογές του Νοεμβρίου και η ευρεία απόρριψη υποψηφίων που εξακολουθούν να αρνούνται τα αποτελέσματα των προεδρικών εκλογών του 2020 βοήθησαν τη βαθμολογία της χώρας να παραμείνει σταθερή στο 7,85. Πιο νότια, ένα αποτυχημένο πραξικόπημα στο Περού (από τότε που καθαιρέθηκε ο πρόεδρος Πέδρο Καστίγιο), αποδυνάμωσε μια ήδη ασταθή δημοκρατία. Ο δείκτης ταξινομεί τώρα την κυβέρνηση του Περού ως «υβριδικό καθεστώς» και όχι ως δημοκρατικό.
Σε άλλα μέρη, πολλαπλά πραξικοπήματα προκάλεσαν την πτώση κατά 16 θέσεις στην κατάταξη της Μπουρκίνα Φάσο. Οι αποτυχημένες απόπειρες πραξικοπήματος στη Γουινέα Μπισάου, στο Σάο Τομέ και Πρίνσιπε και στην Γκάμπια συνέβαλαν στη στασιμότητά τους στις δημοκρατικές βαθμίδες της υποσαχάριας Αφρικής για δεύτερη συνεχή χρονιά.
Η Δυτική Ευρώπη, η οποία φιλοξενεί οκτώ από τις 10 πρώτες χώρες του δείκτη, ήταν η μόνη περιοχή που σημείωσε αξιοσημείωτη βελτίωση το 2022. Η περιφερειακή της βαθμολογία ανέκαμψε στα προ της πανδημίας επίπεδα και η Νορβηγία διατήρησε τη μακροχρόνια θέση της στην κορυφή της κατάταξης, ακολουθούμενη από κοντά από άλλες τέσσερις σκανδιναβικές χώρες (η Νέα Ζηλανδία ήρθε δεύτερη στην παγκόσμια κατάταξη). Η Τουρκία, το μόνο «υβριδικό καθεστώς» στην περιοχή, έχει καταγράψει απότομη πτώση την τελευταία δεκαετία, κάτι που αντανακλά την ολοένα και πιο αυταρχική διακυβέρνηση του προέδρου της, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Η χώρα αντιμετωπίζει κρίσιμες εκλογές αυτό το καλοκαίρι, που θα μπορούσαν να καθορίσουν το δημοκρατικό της καθεστώς. Παρά την κάποια παγκόσμια βελτίωση, η δημοκρατία παραμένει υπό απειλή.
© 2023 The Economist Newspaper Limited. All rights reserved.
Άρθρο από τον Economist, το οποίο μεταφράστηκε και δημοσιεύθηκε με επίσημη άδεια από την www.powergame.gr. Το πρωτότυπο άρθρο, στα αγγλικά, βρίσκεται στο www.economist.com.
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
