Το Καστελόριζο, ένα μικρό ελληνικό νησί στη Μεσόγειο, όπου κατοικούν μόνο μερικές εκατοντάδες άνθρωποι, δεν μοιάζει με σημείο ανάφλεξης. Δεκάδες σπίτια σε παστέλ χρώματα κοσμούν τις πλαγιές του κύριου κόλπου του. Οι ντόπιοι ανταλλάσσουν χαιρετισμούς με τους τουρίστες και τους εκδρομείς που φτάνουν με πλοίο από την Τουρκία, ενώ μια μεγάλη θαλάσσια χελώνα βγάζει το κεφάλι της από τα γαλαζοπράσινα νερά σε κοντινή απόσταση.
Αλλά δεν είναι όλα ονειρεμένα. Ένα ελληνικό πολεμικό πλοίο, η ΤΠΚ Δανιόλος του ΠΝ, περιπολεί στα νερά γύρω από το νησί. Δύο στρατιωτικά φορτηγά επιτηρούν το λιμάνι. Κάμποσοι στρατιώτες βγαίνουν από ένα κρουαζιερόπλοιο, το οποίο έχει έρθει από την Αθήνα. Το Καστελόριζο βρέθηκε πρόσφατα στο επίκεντρο της διαμάχης μεταξύ της Ελλάδας, στην οποία ανήκει το νησί, και της Τουρκίας. Η Ελλάδα δηλώνει ότι, σύμφωνα με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας, το Καστελλόριζο απολαμβάνει μια περιοχή υφαλοκρηπίδας ή Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης 200 ναυτικών μιλίων. Η Τουρκία, από την άλλη, υποστηρίζει ότι το Καστελλόριζο είναι πολύ μικρό και απέχει πολύ από την ηπειρωτική χώρα για να δικαιούται ΑΟΖ. Η Τουρκία καταγγέλλει ότι ελληνική διεκδίκηση αποκλείει την Τουρκία από τη Μεσόγειο.
Η Τουρκία αμφισβητεί την κυριαρχία της Ελλάδας επί του Καστελόριζου και ορισμένων άλλων νησιών. Τον περασμένο μήνα ο πρόεδρός της, Recep Tayyip Erdogan, δήλωσε ότι οι τουρκικοί βαλλιστικοί πύραυλοι θα μπορούσαν να πλήξουν την Αθήνα. «Μπορεί να έρθουμε ξαφνικά μια νύχτα» είχε προειδοποιήσει μερικούς μήνες νωρίτερα, υπονοώντας μια εισβολή. Οι ακτές της Τουρκίας βρίσκονται σε απόσταση αναπνοής από το Καστελλόριζο. Το πλησιέστερο ελληνικό νησί, η Ρόδος, απέχει 120 χιλιόμετρα.
Πολλά πράγματα συνηγορούν κατά του κινδύνου ένοπλης σύγκρουσης μεταξύ της Τουρκίας και της Ελλάδας. Ένα από αυτά είναι το γεγονός ότι και οι δύο χώρες είναι μέλη του ΝΑΤΟ. Το άλλο είναι ότι ο πόλεμος θα συντρίψει τον τουριστικό τομέα και των δυο. Ωστόσο ο κίνδυνος υπάρχει, δεδομένου ότι η κυβέρνηση του κ. Erdogan έχει αναπτύξει μια προτίμηση στη χρήση βίας για την επιδίωξη των συμφερόντων της, ιδίως στη Συρία.
Η Τουρκία κατηγορεί τους Έλληνες ότι στρατιωτικοποιούν τα νησιά, κατά παράβαση των διεθνών συνθηκών. Πέρυσι, τα τουρκικά μέσα ενημέρωσης δημοσίευσαν εικόνες από μη επανδρωμένα αεροσκάφη που έδειχναν παραδόσεις τεθωρακισμένων σε ορισμένα από τα νησιά. Η Ελλάδα δεν αρνείται την αποστολή νέων στρατευμάτων, αλλά δηλώνει ότι γίνεται για αμυντικούς και μόνο σκοπούς. Με τις εκλογές να έχουν προγραμματιστεί τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Τουρκία για φέτος, οι εθνικιστές και των δυο πλευρών μπορεί να μπουν στον πειρασμό για παλικαρισμούς. Οι ντόπιοι στο Καστελλόριζο, αλλά και οι Τούρκοι επισκέπτες, προσπαθούν να διασκεδάσουν τον θόρυβο. “Όλα είναι θέατρο”, λέει ένας σερβιτόρος. Οι ηγέτες του ΝΑΤΟ θα πρέπει να εύχονται να έχει δίκιο.
© 2023 The Economist Newspaper Limited. All rights reserved.
Άρθρο από τον Economist, το οποίο μεταφράστηκε και δημοσιεύθηκε με επίσημη άδεια από την www.powergame.gr. Το πρωτότυπο άρθρο, στα αγγλικά, βρίσκεται στο www.economist.com.
