THEPOWERGAME
Ένα σπάνιο κύμα αισιοδοξίας διατρέχει τις χρηματοπιστωτικές αγορές. Για το μεγαλύτερο μέρος του έτους ο υψηλός πληθωρισμός της Αμερικής αποδείχθηκε ανησυχητικά επίμονος, η ενεργειακή κρίση της Ευρώπης απείλησε με βαθιά ύφεση και η οικονομία της Κίνας μαστίστηκε από τα lockdowns για τον Covid-19 και τη χρεοκοπία των ακινήτων.
Οι επενδυτές τώρα πανηγυρίζουν για τις εξελίξεις και στα τρία μέτωπα. Ο ετήσιος πληθωρισμός στην Αμερική μειώθηκε από 8,2% σε 7,7% τον Οκτώβριο. Οι τιμές του φυσικού αερίου στην Ευρώπη έχουν μειωθεί κατά δύο τρίτα από την κορύφωσή τους τον Αύγουστο. Η Κίνα χαλάρωσε ορισμένους περιορισμούς που συνδέονται με την πολιτική του «μηδενικού Covid» και στις 11 Νοεμβρίου παρουσίασε μέτρα για την ελάφρυνση της οικονομικής πίεσης στους δοκιμαζόμενους εργολάβους ακινήτων.
Αυτός ο καταιγισμός ειδήσεων οδήγησε τις παγκόσμιες μετοχές σε άνοδο κατά 13% από τα μέσα Οκτωβρίου, καθώς οι συναλλασσόμενοι υπολόγισαν λιγότερες αυξήσεις των επιτοκίων από τις κεντρικές τράπεζες και οδήγησαν το δολάριο σε πτώση.
Δυστυχώς, οι επενδυτές προτρέχουν. Ο πληθωρισμός της Αμερικής μειώνεται επειδή τα προβλήματα των εφοδιαστικών αλυσίδων που σχετίζονται με την πανδημία εξαλείφονται. Πριν από ένα χρόνο δεκάδες πλοία βρίσκονταν αρόδο στο Λος Άντζελες περιμένοντας να ξεφορτωθούν, ενώ οι ημιαγωγοί και τα μεταχειρισμένα αυτοκίνητα ήταν σε έλλειψη. Σήμερα το αγκυροβόλιο είναι άδειο, υπάρχει υπερπληθώρα τσιπ και οι τιμές των αυτοκινήτων πέφτουν.
Αυτές οι βελτιώσεις είναι πιθανό να συνεχιστούν, ενώ από τον Μάρτιο του 2023 οι συγκρίσεις των τιμών με τις τιμές πριν από ένα χρόνο δεν θα θυμίζουν πλέον την περίοδο πριν από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, όταν το πετρέλαιο ήταν φθηνότερο. Αυτό θα προκαλέσει περαιτέρω μείωση του συνολικού πληθωρισμού.
Ωστόσο, καθώς ο πληθωρισμός υποχωρεί, θα είναι πιο δύσκολο να καταπολεμηθεί. Οι αμερικανικοί μισθοί αυξάνονται με ετήσιο ρυθμό άνω του 5%, επειδή η αγορά εργασίας εξακολουθεί να είναι εξαιρετικά σφιχτή. Υπάρχουν σχεδόν δύο κενές θέσεις εργασίας για κάθε άνεργο εργαζόμενο. Ο στόχος της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ για πληθωρισμό 2% είναι συμβατός με αύξηση των μισθών μόνο κατά περίπου 3%-4% (αντανακλώντας τον πληθωρισμό, την αύξηση της παραγωγικότητας και ίσως την ανάκαμψη του μεριδίου των εργαζομένων στην οικονομική παραγωγή).
Αν και η αύξηση της απασχόλησης έχει επιβραδυνθεί, η Fed είναι επομένως πιθανό να συνεχίσει να αυξάνει τα επιτόκια μέχρι η αγορά εργασίας να ισορροπήσει. Κάποιος αποπληθωρισμός μπορεί να έρθει εύκολα σήμερα, αλλά η επιστροφή στο 2% θα απαιτήσει σχεδόν σίγουρα ύφεση.
Η ενεργειακή κρίση της Ευρώπης περνάει μια παρόμοια επίπλαστη ανάπαυλα. Οι τιμές του φυσικού αερίου έχουν πέσει, επειδή τα επίπεδα αποθήκευσης είναι υψηλά και ο καιρός ήπιος. Ωστόσο, η οικονομία της Ευρώπης μάλλον συρρικνώνεται -και βρίσκεται μόλις στην αρχή μιας ενεργειακής κρίσης που θα διαρκέσει τουλάχιστον δύο χειμώνες.
Το επόμενο έτος η Ευρώπη μπορεί να χρειαστεί να γεμίσει τις αποθήκες της χωρίς το ρωσικό αέριο που διοχετεύεται μέσω αγωγών. Ο καιρός μπορεί να είναι πιο κρύος και οι παγκόσμιες τιμές του υγροποιημένου φυσικού αερίου να είναι υψηλότερες. Ακόμα χειρότερα, ο πληθωρισμός, που μέχρι τώρα προκαλούνταν από τις τιμές της ενέργειας, φαίνεται να εδραιώνεται.
Ο ετήσιος πληθωρισμός στη Βρετανία έφτασε το 11,1% τον Οκτώβριο, ενώ, εξαιρουμένων των τροφίμων και της ενέργειας, ήταν 6,5%. Σε ολόκληρη την Ευρώπη οι μισθοί αυξάνονται και οι προσδοκίες για τον πληθωρισμό σέρνονται προς τα πάνω, καθιστώντας δυσκολότερη την εξισορρόπηση της καταπολέμησης του πληθωρισμού με τη στήριξη της οικονομίας.
Η οικονομία της Κίνας έχει τις μεγαλύτερες δυνατότητες να προκαλέσει μια ευχάριστη έκπληξη το 2023, επειδή έχει υποστεί πολύ μεγάλη ζημιά από την πολιτική μηδενικού Covid και την κατάρρευση της αγοράς ακινήτων. Οι αρχές έχουν παρουσιάσει 20 βελτιώσεις στους κανόνες τους για τον Covid και 16 μέτρα για να βοηθήσουν τις εταιρείες ακινήτων.
Ωστόσο, και στα δύο μέτωπα ο δρόμος θα είναι μακρύς και δύσκολος. Οι αυξανόμενες μολύνσεις μπορεί να σημαίνουν περισσότερα επικείμενα lockdowns. Ένας ελεγχόμενος τερματισμός του μηδενικού Covid θα ενίσχυε την ανάπτυξη, αλλά ένα χαοτικό «κύμα εξόδου» από τις λοιμώξεις, σε έναν πληθυσμό που έχει ελάχιστα εκτεθεί στον ιό, θα μπορούσε να προκαλέσει πανικό και να βλάψει περαιτέρω την οικονομία.
Τα μέτρα για τα ακίνητα βοήθησαν τους εργολάβους και μείωσαν την πιθανότητα οικονομικής κατάρρευσης, αλλά η ζήτηση για κατοικίες, και συνεπώς η συμβολή των ακινήτων στην ανάπτυξη, είναι πιθανό να παραμείνει υποτονική. Τα προβλήματα της παγκόσμιας οικονομίας εξακολουθούν να είναι σοβαρά και δεν πρόκειται να εξαλειφθούν έτσι απλά.
© 2022 The Economist Newspaper Limited. All rights reserved.
Άρθρο από τον Economist, το οποίο μεταφράστηκε και δημοσιεύθηκε με επίσημη άδεια από την www.powergame.gr. Το πρωτότυπο άρθρο, στα αγγλικά, βρίσκεται στο www.economist.com.