THEPOWERGAME
Ως το αφεντικό της Tesla, της πολυτιμότερης αυτοκινητοβιομηχανίας στον κόσμο, και της SpaceX, του δεύτερου πιο πολύτιμου μονόκερου στον κόσμο, ο Elon Musk είναι η επιτομή του επιχειρηματικού μύθου. Ως προικισμένος τεχνολόγος με έναν διαρκή αέρα αταίριαστης εφηβείας, έχει παράλληλα κάτι παραπάνω από μια μυρωδιά κόμικς.
Όταν γίνεται λόγος για αυτόν ως έμπνευση για τον Tony Stark στις ταινίες Iron Man και Avengers, δεν είναι μόνο επειδή κι αυτός είναι ένας απίστευτα πλούσιος, συχνά εκνευριστικός εγωιστής με κόμπλεξ σωτηρίας. Είναι επειδή έχει κάθε πρόθεση να χρησιμοποιήσει τις αξιοσημείωτες τεχνολογικές δυνατότητες που έχει υπό τον έλεγχό του για να αλλάξει τη μελλοντική πορεία της ιστορίας.
Ο κ. Stark ήθελε να τοποθετήσει μια τεχνητά ευφυή θωράκιση γύρω από τον πλανήτη. Ο κ. Musk θέλει να συμβάλει στη σταθεροποίηση του κλίματος (εξ ου και η εστίασή του στα ηλεκτρικά αυτοκίνητα) και να δημιουργήσει ένα προκεχωρημένο φυλάκιο πολιτισμού στον Άρη (εξ ου και οι πύραυλοι, ένας από τους οποίους έστειλε τέσσερις αστροναύτες στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό στις 5 Οκτωβρίου).
Για να βοηθήσει στη χρηματοδότηση της προσπάθειας για τον Άρη, η SpaceX εκτόξευσε το Starlink, έναν τεράστιο αστερισμό δορυφόρων που παρέχει πρόσβαση στο διαδίκτυο σε απομονωμένους χρήστες. Εν τω μεταξύ, ο κ. Musk δήλωσε στις 3 Οκτωβρίου ότι θα αγοράσει τελικά το Twitter – μια κίνηση που παρουσιάζει ως υπεράσπιση της ελευθερίας του λόγου για τη διατήρηση του πολιτισμού.
Δεδομένης της επιθυμίας του κ. Musk να αλλάξει το μέλλον, δεν θα αποτελέσει έκπληξη αν τον δούμε να χρησιμοποιεί τις εξουσίες που αποκτά για να παρεμβαίνει και στο παρόν. Μετά την εισβολή στην Ουκρανία, η SpaceX έστειλε τερματικά Starlink και ενεργοποίησε τη δορυφορική κάλυψη.
Η Ουκρανία εξέφρασε την ευγνωμοσύνη της για την παρέμβαση αυτή, η οποία βοήθησε τις πόλεις της να αποκαταστήσουν ζωτικές υπηρεσίες και τις δυνάμεις της να επικρατήσουν στο πεδίο της μάχης. Αλλά ενθουσιάστηκε λιγότερο όταν ο κ. Musk χρησιμοποίησε το Twitter αυτή την εβδομάδα για να προτείνει ένα «ειρηνευτικό σχέδιο» που θα έδινε την Κριμαία στη Ρωσία, και ενδεχομένως και άλλα κατεχόμενα εδάφη.
Ο Volodymyr Zelensky, ο πρόεδρος της Ουκρανίας, ρώτησε τους δικούς του 6,7 εκατομμύρια ακολούθους αν προτιμούν έναν φιλοουκρανό κ. Musk ή έναν φιλορώσο – μια υπενθύμιση, αν χρειαζόταν, της επιρροής του Twitter στη διαμόρφωση των παγκόσμιων αντιλήψεων για τον πόλεμο.
Το γεγονός ότι ο κ. Musk μπορεί, μέσα σε μία μόνο εβδομάδα, να διαπληκτιστεί στο Twitter με τον πρόεδρο της Ουκρανίας, σε ένα διαδικτυακό φόρουμ συζήτησης που μόλις συμφώνησε να αγοράσει, ενώ παράλληλα στέλνει ανθρώπους σε τροχιά, καταδεικνύει τον βαθμό στον οποίο η αυξανόμενη τεχνολογική του υπεροχή του έχει προσδώσει γεωπολιτική επιρροή. Θα έπρεπε αυτό να αποτελεί αιτία θαυμασμού ή ανησυχίας;
Από μόνες τους, οι πολιτικές σκέψεις του κ. Musk στο Twitter έχουν ελάχιστη σημασία. Δεδομένου όμως του σημαντικού ρόλου της πλατφόρμας στον πυρετώδη κόσμο της πολιτικής, οι αποφάσεις του σχετικά με το ίδιο το Twitter (όπως το αν θα αποκαταστήσει την πρόσβαση του Donald Trump), θα έχουν πολύ μεγαλύτερη σημασία. Το ίδιο και οι αποφάσεις σχετικά με το Starlink.
Ό,τι κι αν ασπάζεστε πολιτικά, είναι ανησυχητικό ότι ένας άνθρωπος μπορεί να επιλέξει αν θα επεκτείνει την πρόσβαση στο διαδίκτυο σε οποιοδήποτε σημείο της Γης, να αποφασίσει ποιος μπορεί να το χρησιμοποιεί – και να το απενεργοποιεί κατά βούληση.
Δεν υπάρχει καμία εμπορική υπόθεση κατά της συσσώρευσης εξουσίας του κ. Musk. Η Starlink δεν είναι μονοπώλιο, ούτε η επιχείρηση δορυφορικής εκτόξευσης της SpaceX (αν και αυτή τη στιγμή είναι η μόνη επιλογή της Δύσης για την εκτόξευση αστροναυτών σε τροχιά), ούτε το Twitter. Αλλά και τα τρία έχουν παγκόσμια σημασία, και θα έχουν για αρκετό καιρό ακόμη.
Η απόπειρα του κ. Stark να τοποθετήσει θωράκιση γύρω από τη Γη οδήγησε στην παραλίγο καταστροφή της. Ο τιμωρημένος δισεκατομμυριούχος δέχτηκε στη συνέχεια την επίβλεψη του ΟΗΕ. Ο κ. Musk φαίνεται μάλλον απίθανο να ακολουθήσει το παράδειγμά του.
Αντιθέτως, οι οπαδοί των κόμικς πρέπει να ελπίζουν ότι θα λάβει υπόψη του τη σοφία που δόθηκε στον Peter Parker, γνωστό και ως Spider-Man: «Η μεγάλη δύναμη συνεπάγεται και μεγάλη ευθύνη».
Όπως παρατήρησε ο Robert Caro απαντώντας στη διάσημη ρήση του λόρδου Acton, η εξουσία μπορεί να μην διαφθείρει πάντοτε, αλλά πάντοτε αποκαλύπτει. Το τι αποκαλύπτει η εξουσία του κ. Musk χρήζει προσεκτικής εξέτασης.
© 2022 The Economist Newspaper Limited. All rights reserved.
Άρθρο από τον Economist το οποίο μεταφράστηκε και δημοσιεύθηκε με επίσημη άδεια από την www.powergame.gr.Το πρωτότυπο άρθρο, στα αγγλικά βρίσκεται στο www.economist.com
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
