THEPOWERGAME
Χάρη στα μεγάλα επιτεύγματα της βασικής έρευνας, η βιολογία γίνεται όλο και περισσότερο προγραμματιζόμενη. Δύο πρόσφατες επιστημονικές εξελίξεις δείχνουν πόσο μεγάλες θα μπορούσαν να είναι οι δυνατότητες.
΄Οπως δείχνει έρευνα που δημοσιεύθηκε στο Science στις 18 Αυγούστου, η γενετική τροποποίηση των φυτών επιτρέπει την επέμβαση στο μηχανισμό της φωτοσύνθεσης. Μια τέτοια εξέλιξη θα μπορούσε να οδηγήσει σε δραματικές βελτιώσεις της παραγωγικότητας των φυτών και τελικά σε μια δεύτερη πράσινη επανάσταση.
Εν τω μεταξύ, η τροποποίηση των γονιδίων των ανθρώπων που πάσχουν από θανατηφόρες ανίατες ασθένειες είχε επίσης αξιοσημείωτα αποτελέσματα. Μια σειρά γενετικών θεραπειών έφτασε ή φτάνει στις κλινικές για τη θεραπεία του καρκίνου του αίματος, της νωτιαίας μυϊκής ατροφίας, της αιμορροφιλίας και της δρεπανοκυτταρικής νόσου. Το ζητούμενο τώρα είναι αυτά τα οφέλη να διαδοθούν ευρύτερα.
Οι συνέπειες και των δύο εξελίξεων θα μπορούσαν να είναι σημαντικότατες. Η γενετική τροποποίηση των καλλιεργειών υπόσχεται φθηνότερα, θρεπτικότερα και ανθεκτικότερα στο κλίμα τρόφιμα για τον πεινασμένο πλανήτη. Οι γενετικές θεραπείες προσφέρουν ελπίδα εναντίον των καταστροφικών ασθενειών.
Επιτρέπουν παράλληλα εφάπαξ θεραπείες που μπορούν να μεταφερθούν στις τέσσερις γωνιές της Γης, προσφέροντας οφέλη για χρόνια, δεκαετίες ή μια ολόκληρη ζωή στους βαριά και ανίατα πάσχοντες. Φανταστείτε μια θεραπεία για το AIDS ή τη δρεπανοκυτταρική νόσο που θα μπορούσε να μεταφερθεί στην αφρικανική ήπειρο ή σε ολόκληρη τη Μέση Ανατολή. Τα οφέλη θα ήταν παρόμοια με την εξάλειψη της ευλογιάς.
Αυτή η δελεαστική υπόσχεση κατέστη δυνατή χάρη σε μια τεράστια επένδυση στη βασική έρευνα όλα αυτά τα χρόνια. Η βασική γνώση της γενετικής και των λειτουργιών και δομών των πρωτεϊνών έχει αποδειχθεί κινητήριος μοχλός για ανακαλύψεις σε όλο το φάσμα της ιατρικής και της γεωργίας. Βεβαίως, ο ιδιωτικός τομέας διαδραματίζει ουσιαστικό ρόλο στον κύκλο της καινοτομίας.
Όμως, αυτές οι πρόοδοι υπενθυμίζουν ότι οι επενδύσεις των κυβερνήσεων και των φιλανθρωπικών οργανώσεων είναι ζωτικής σημασίας σε τομείς που προσφέρουν μικρό εμπορικό όφελος βραχυπρόθεσμα, αλλά υπόσχονται να προωθήσουν σημαντικά την ευημερία, μακροπρόθεσμα.
Μεγάλο μέρος της επιτυχίας των θεραπειών των σπάνιων ασθενειών είναι συνέπεια των προσπαθειών των φιλανθρωπικών οργανώσεων, συχνά χάρη στη συγκέντρωση χρημάτων από τους ασθενείς και τις οικογένειές τους. Η έρευνα που ωφελεί τις χώρες με χαμηλό εισόδημα βασίζεται συχνά σε φιλάνθρωπους δωρητές με βαθιές τσέπες, όπως το Ίδρυμα Gates.
Οι επενδύσεις που γίνονται σήμερα στη βασική επιστήμη αποφέρουν οφέλη στην παραγωγικότητα του αύριο.
Δυστυχώς, δεν υπάρχει καμία εγγύηση ότι τα οφέλη αυτά θα γίνουν πραγματικότητα. Οι γονιδιακές θεραπείες είναι ένα αξιοσημείωτο τεχνικό επίτευγμα.
Όμως το σημερινό τεράστιο κόστος τους -συχνά ξεπερνά κατά πολύ το 1 εκατ. δολάρια για τη θεραπεία ενός ατόμου- τις καθιστά δύσκολα προσιτές στα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης, ακόμα και όταν προορίζονται για σπάνιες, θανατηφόρες γενετικές ασθένειες. Η ιδέα της χρήσης τους για τη θεραπεία πιο διαδεδομένων παθήσεων φαίνεται απαγορευτικά ακριβή.
Στο παρελθόν, τα νέα φάρμακα που ξεκίνησαν εξαιρετικά ακριβά έγιναν φθηνότερα. Σύμφωνα με την Boston Consulting Group, τα μονοκλωνικά αντισώματα, χρήσιμες πρωτεΐνες που παρασκευάζονται στο εργαστήριο, ήταν ακριβά όταν πρωτοεμφανίστηκαν, πριν μια δεκαετία εξελίξεων μειώσει την τιμή τους 50 φορές.
Εάν η γονιδιακή θεραπεία είναι να ανταποκριθεί στην υπόσχεσή της, θα πρέπει να πάει ένα βήμα παραπέρα. Επίσης, η αποτελεσματικότερη φωτοσύνθεση, αν πρόκειται να εμπορευματοποιηθεί, θα χρειαστεί περαιτέρω επενδύσεις.
Το μακροπρόθεσμο κόστος παραγωγής μιας νέας πράσινης επανάστασης θα είναι, ευτυχώς, χαμηλό – τα φυτά παράγουν περισσότερα φυτά με τρόπο που δεν μπορούν ποτέ να κάνουν οι θεραπείες. Οι γονιδιακές θεραπείες, ωστόσο, χρειάζονται καινοτομία για να μειωθεί το κόστος παραγωγής τους, είτε αυτό γίνεται με βιοαντιδραστήρες είτε με κάποιον εντελώς νέο τρόπο.
Για να γίνουν πιο προσιτές, οι νέες θεραπείες πρέπει επίσης να πειραματιστούν με μηχανισμούς πληρωμής, όπως η χρέωση σε δόσεις ή με βάση τα αποτελέσματα. Η συγκέντρωση της ζήτησης σε διεθνές επίπεδο για την αγορά θεραπειών θα μπορούσε επίσης να συμβάλει στη μείωση των τιμών. Εδώ οι κυβερνήσεις, τα φιλανθρωπικά ιδρύματα και ο ιδιωτικός τομέας θα μπορούσαν να συνεργαστούν.
Τέλος, οι ρυθμιστικές αρχές οφείλουν με τη σειρά τους να δρουν ταχύτερα και να κατανοούν καλύτερα τα οφέλη που θα προκύψουν για την κοινωνία από την αξιοποίηση των δυνατοτήτων αυτών των τεχνολογιών. Οι καινοτομίες μπορούν να μαραζώσουν χωρίς την κατάλληλη ή έγκαιρη θέσπιση κανόνων.
Η ρύθμιση των γενετικά τροποποιημένων καλλιεργειών έχει παρεμποδιστεί από εκστρατείες παραπληροφόρησης, καθυστερώντας τα οφέλη και αυξάνοντας το κόστος. Παρομοίως, αν και τα πειραματικά φάρμακα χρειάζονται προφανώς έλεγχο, οι ρυθμιστικές αρχές θα πρέπει να θυμούνται ότι η εναλλακτική στις κατά τα άλλα μη θεραπεύσιμες γενετικές ασθένειες είναι συχνά ο θάνατος.
Η επιστήμη έχει καταστήσει τη γενετική επανάσταση δυνατή. Τώρα, αυτό που χρειάζεται είναι να αφήσουμε αυτή την επανάσταση να ανθίσει.
© 2022 The Economist Newspaper Limited. All rights reserved.
Άρθρο από τον Economist το οποίο μεταφράστηκε και δημοσιεύθηκε με επίσημη άδεια από την www.powergame.gr.Το πρωτότυπο άρθρο, στα αγγλικά βρίσκεται στο www.economist.com
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
