THEPOWERGAME
Οι Κολομβιανοί που ζητούσαν «αλλαγή» ψήφισαν στον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών με έναν αριστερό να είναι έτοιμος για μια ιστορική νίκη.
Οι κάλπες έκλεισαν στις 4:00 μ.μ. (21.00 GMT) μετά από οκτώ ώρες ψηφοφορίας σε μια τεταμένη ατμόσφαιρα, ένα χρόνο μετά τη βίαιη καταστολή των διαδηλώσεων στους δρόμους που πυροδοτήθηκαν από την εμβάθυνση των κοινωνικοοικονομικών προβλημάτων.
Η ανατροπή των κατεστημένων και όλων όσων τα εκπροσωπούν είναι μόδα στη Λατινική Αμερική. Το Περού το έπραξε τον περασμένο Ιούνιο, ενώ η Χιλή τον Δεκέμβριο. Η Βραζιλία είναι πιθανό να το πράξει τον Οκτώβριο.
Στις 29 Μαΐου ήταν η σειρά της Κολομβίας, όταν οι ψηφοφόροι επέλεξαν τους δύο προεδρικούς υποψηφίους που εκπροσωπούν πιο ξεκάθαρα την αλλαγή. Ο Gustavo Petro είναι ένας πρώην αντάρτης που πήρε πάνω από το 40% των ψήφων (περίπου 8,5 εκατομμύρια).
Ο Rodolfo Hernández είναι ένας εκατομμυριούχος που ήταν ελάχιστα γνωστός πριν από λίγους μήνες, αλλά έχει ξεσηκώσει τους οπαδούς του με τα παραληρήματά του στο TikTok. Κέρδισε το 28%. Ο δεύτερος γύρος των εκλογών θα διεξαχθεί στις 19 Ιουνίου.
Η Κολομβία αποτελεί εδώ και πολύ καιρό κάτι σαν ανωμαλία στη Λατινική Αμερική, μια ήπειρο όπου πολλοί ψηφοφόροι εξακολουθούν να έχουν αδυναμία στους caudillos (στρατιωτικούς δικτάτορες). Με εξαίρεση μια σύντομη περίοδο διακυβέρνησης από τον ισχυρό άνδρα Álvaro Uribe Velez, ο οποίος ήταν πρόεδρος από το 2002 έως το 2010, η πολιτική της τείνει να είναι μετριοπαθής.
Εδώ και δεκαετίες, ο αριστερός εξτρεμισμός είναι αντιδημοφιλής, καθώς οι Κολομβιανοί τον συνδέουν με τις Επαναστατικές Ένοπλες Δυνάμεις της Κολομβίας (Farc), μια μαρξιστική αντάρτικη ομάδα. Οι κυβερνήσεις έχουν επιλέξει τη σύναψη ισχυρών δεσμών με την Αμερική και οι επενδυτές συρρέουν στην Κολομβία.
Η ανάπτυξη τα τελευταία χρόνια υπήρξε ισχυρή: το κατά κεφαλήν εισόδημα αυξήθηκε από 4.000 δολάρια το 2000 σε 6.400 δολάρια πριν από την πανδημία. Ωστόσο, η ανισότητα είναι ακραία. Ελάχιστοι Κολομβιανοί πληρώνουν φόρους.
Η δυσαρέσκεια τροφοδότησε βίαιες διαδηλώσεις το 2019 και το 2021. Το 2020, σε μεγάλο βαθμό εξαιτίας της covid-19, επιπλέον 2,8 εκατομμύρια Κολομβιανοί (σε πληθυσμό 51 εκατομμυρίων) έπεσαν κάτω από το όριο φτώχειας των 38 δολαρίων το μήνα.
Έκτοτε, η οικονομία της Κολομβίας ανέκαμψε ταχύτερα από εκείνες άλλων χωρών της Λατινικής Αμερικής, με το ΑΕΠ να αυξάνεται κατά 10% πέρυσι.
Αλλά μια ειρηνευτική συμφωνία με τη Farc το 2016 εφαρμόστηκε ανεπαρκώς από τον Iván Duque, τον απερχόμενο πρόεδρο, και τμήματα της χώρας εξακολουθούν να μαστίζονται από τη βία.
Ούτε ο κ. Petro ούτε ο κ. Hernández φαίνονται ικανοί να αντιμετωπίσουν αυτά τα πολύπλοκα ζητήματα. Και οι δύο δεν υπήρξαν εντυπωσιακοί δήμαρχοι.
Όταν ο κ. Petro διοικούσε την Μπογκοτά, την πρωτεύουσα, είχε τη φήμη ότι διαπληκτιζόταν με το προσωπικό του. Τέθηκε για λίγο σε διαθεσιμότητα μετά την κακή διαχείριση της εξαγοράς από τον δήμο μιας ιδιωτικής υπηρεσίας αποκομιδής σκουπιδιών.
Το ιστορικό του κ. Hernández είναι χειρότερο. Ως δήμαρχος της Bucaramanga, μιας πόλης μεσαίου μεγέθους, από το 2016 έως το 2019, τέθηκε σε διαθεσιμότητα τρεις φορές: όταν χαστούκισε έναν συνάδελφό του, αποκάλεσε έναν υπάλληλο διεφθαρμένο χωρίς στοιχεία, και επειδή παραβίασε τους εκλογικούς νόμους κάνοντας προεκλογική εκστρατεία υπέρ του διαδόχου που επέλεξε.
Μηχανικός στην εκπαίδευση, υποσχέθηκε να χτίσει 20.000 σπίτια για τους φτωχούς, το οποίο δεν υλοποιήθηκε.
Ο κ. Petro έχει ρίξει τους τόνους του τελευταία, αλλά οι πολιτικές του παραμένουν ριζοσπαστικές. Θέλει να αυξήσει τους δασμούς, να επαναδιαπραγματευτεί τις εμπορικές συμφωνίες και να εγγυηθεί θέσεις εργασίας στον δημόσιο τομέα για όλους τους ανέργους (περίπου 11% του εργατικού δυναμικού).
Θέλει επίσης να τερματίσει τις νέες έρευνες για πετρέλαιο και φυσικό αέριο, παρά το γεγονός ότι οι εξορυκτικές βιομηχανίες αντιπροσωπεύουν πάνω από το ήμισυ των εξαγωγών.
Ο κ. Hernández είναι επίσης απλόχερος στις υποσχέσεις και φειδωλός στον ρεαλισμό. Οι προτάσεις του, που συχνά μεταδίδονται μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, περιλαμβάνουν ατάκες όπως «Fuck fracking». Και αυτός, επίσης, έχει μια τάση προστατευτισμού.
Μιλάει συχνά για τη διαφθορά και δηλώνει ότι θα ήθελε να έχει μια συνέντευξη Τύπου καθημερινά στην οποία θα κατονομάζει και θα ντροπιάζει τους φερόμενους ως βρώμικους πολιτικούς. Βέβαια, πρόκειται να δικαστεί για διαφθορά τον Ιούλιο. Ο ίδιος αρνείται τα αδικήματα.
Η Κολομβία κάνει ένα βήμα προς το άγνωστο. Οποιοσδήποτε από τους δύο υποψηφίους θα μπορούσε να αποσταθεροποιήσει μια χώρα που βρισκόταν σε τροχιά τουλάχιστον μέτριας επιτυχίας. Οι Κολομβιανοί δεν χρειάζεται να κοιτάξουν μακριά για να δουν το κακό που μπορεί να προκαλέσει η δημαγωγία.
Η δεξιά αμαυρώνει τη Βραζιλία από το 2019, ενώ η αριστερά έχει καταστρέψει τη Βενεζουέλα. Εάν εκλεγεί, ο κ. Petro μπορεί να είναι ελάχιστα πιο πιθανό από τον κ. Hernández να αποδεχθεί ελέγχους και ισορροπίες. Αλλά όποιος κι αν κερδίσει, οι θεσμοί της Κολομβίας θα πρέπει να οχυρωθούν.
© 2022 The Economist Newspaper Limited. All rights reserved.
Άρθρο από τον Economist το οποίο μεταφράστηκε και δημοσιεύθηκε με επίσημη άδεια από την www.powergame.gr Το πρωτότυπο άρθρο, στα αγγλικά βρίσκεται στο www.economist.com
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
