THEPOWERGAME
Εκτός από τον πόλεμο, την ασθένεια και τον προγραμματισμό της συνταξιοδότησης, τίποτα δεν μπορεί να είναι λιγότερο αστείο από το «τρίλογο». Αυτή η απόκρυφη πτυχή της νομοθέτησης στην ΕΕ περιλαμβάνει τον εγκλεισμό εκλεγμένων βουλευτών, αξιωματούχων που εκπροσωπούν τα 27 κράτη μέλη της λέσχης και ειδημόνων από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε ένα δωμάτιο μέχρι να καταλήξουν σε μια συμφωνία, συχνά αργά τη νύχτα.
Η σφυρηλάτηση της διαθεσμικής συναίνεσης για το άρθρο 225 (β) είναι πιθανότερο να προκαλέσει ύπνο παρά γέλιο. Έτσι, το να επινοήσει κανείς μια ολόκληρη σειρά δέκα επεισοδίων για τον τρόπο με τον οποίο διαμορφώνονται οι νόμοι της ΕΕ, με επίκεντρο έναν τριμερή διάλογο για τη ρύθμιση της αλιείας, είναι σαν να επιχειρεί να πλησιάσει τα όρια της κωμωδίας.
Το «Parlement», μια πολύγλωσση σατιρική σειρά της οποίας η δεύτερη σεζόν κυκλοφορεί αυτόν τον μήνα, επιχειρεί να μετατρέψει τις Βρυξέλλες σε ανέκδοτο. Για τους οπαδούς της ΕΕ, πρόκειται για μια σοβαρή στιγμή.
Η πολιτική αποτελεί συχνά εύφορο έδαφος για μια καλή τηλεοπτική εκπομπή. Οι διάδρομοι της εξουσίας είναι πλούσιοι σε ραδιουργίες, συγκρούσεις και κωμικοτραγικά κολοσσιαίους εγωισμούς. Μια γρήγορη και αστραφτερή εκδοχή της αμερικανικής πολιτικής κράτησε καθηλωμένους τους θεατές για επτά σεζόν στο «The West Wing».
Το «Borgen» έκανε τη δανέζικη πολιτική να φαίνεται πιο συνωμοτική από ό,τι πιθανώς είναι. Το «House of Cards», μια βρετανική σειρά που μεταφέρθηκε αργότερα στην Αμερική, έσταζε σέξι ίντριγκα. Αλλά ό,τι συμβαίνει στις Βρυξέλλες έχει, μέχρι τώρα, μείνει στις Βρυξέλλες.
Ποιος θα έβλεπε δευτεροκλασάτους πολιτικούς να τσακώνονται για το αν μια οδηγία πρέπει να μετατραπεί σε κανονισμό; Οι αδιάκοπες εκκλήσεις για την ανάθεση περισσότερης εξουσίας στα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα δεν έχουν κάποιο δραματικό αντίκτυπο.
Ξεχάστε τις συγκρούσεις που ζωντανεύουν την εθνική πολιτική: Η ΕΕ από την αρχή είχε ως στόχο να βγάλει τα συναισθήματα από τη διακυβέρνηση. Το «Λιγότερος πόλεμος, περισσότερες συνεδριάσεις επιτροπών», συνοψίζει αυτή τη στάση.
Το «Parlement», μια γαλλική, γερμανική και βελγική συμπαραγωγή που δυστυχώς είναι προς το παρόν διαθέσιμη μόνο σε αυτές τις χώρες (εκτός από την Ισπανία και την Αμερική), περιστρέφεται γύρω από έναν νεαρό βοηθό ενός ευρωβουλευτή που μπλέκεται στις διαδικασίες Heath-Robinson που μετατρέπουν τις ιδέες σε νόμους.
Ακόμα και μια απλή, μη εξωραϊσμένη περιγραφή της διαδικασίας θα απορρίπτονταν από τους μη γνώστες ως απίθανη. Αλήθεια το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο μετακινείται κάθε μήνα μεταξύ δύο πλήρως εξοπλισμένων χώρων, του Στρασβούργο και των Βρυξελλών, με μια μεγάλη γραμματεία να εδρεύει στο Λουξεμβούργο;
Έχουν όντως τροπολογίες που συντάχθηκαν από λομπίστες επικολληθεί αυτούσιες στο δίκαιο της ΕΕ από ανυποψίαστους κοινοβουλευτικούς; Πώς γίνεται τόσοι πολλοί άνθρωποι στις Βρυξέλλες να μιλούν τέσσερις διαφορετικές ευρωπαϊκές γλώσσες, αλλά να έχουν ξένη προφορά σε όλες;
Και σίγουρα κανένα θεσμικό όργανο δεν χρειάζεται 14 αντιπροέδρους, για να μην αναφέρουμε τους πέντε κοσμήτορες, όποιοι κι αν είναι αυτοί.
Η σάτιρα αποδεικνύεται ένα καλό πρίσμα μέσα από το οποίο μπορούμε να επιθεωρήσουμε τη φούσκα των Βρυξελλών – ίσως επειδή είναι τόσο κοντά στην αλήθεια.
Στο «Yes Minister», ένα κλασικό βρετανικό έργο της δεκαετίας του 1980, οι δημόσιοι υπάλληλοι περιτριγυρίζουν τους άμοιρους υπουργούς, δείχνοντας στον κόσμο πού πραγματικά βρίσκεται η εξουσία. Πιο πρόσφατα, το «The Thick of It» και η αμερικανική του παραλλαγή, το «Veep», προκάλεσαν γέλιο με την απεικόνιση πολιτικών που θεωρούν ότι προορίζονται για μεγαλεία και μπλέκονται σε καθημερινά ατυχή γεγονότα.
Η κεντρική ιδέα πίσω από το «Parlement» είναι ότι η ΕΕ είναι, πάνω απ΄ όλα, άνθρωποι. Αυτοί οι απρόσωποι ευρωκράτες είναι πραγματικοί άνθρωποι που έσυραν τις οικογένειές τους σε μια άχαρη συνοικία της βροχερής πρωτεύουσας του Βελγίου με την ελπίδα ότι η Ευρώπη θα προχωρήσει πέρα από τον εθνικισμό.
Το ποιος φλερτάρει με ποιον και ποιος πρόεδρος επιτροπής κρατάει κακία σε ποιον διπλωμάτη έχει εξίσου μεγάλη σημασία με τα πορίσματα όλων αυτών των μακροσκελών εκθέσεων εκτίμησης επιπτώσεων. (Επίσης, μια ομάδα Γερμανών διευθύνει κρυφά το χώρο).
Η σειρά είναι πολύγλωσση, όπως αρμόζει, και κινείται ανάμεσα στα γαλλικά, τα αγγλικά, τα γερμανικά και κάποιες από τις άλλες 21 επίσημες γλώσσες της ΕΕ. Η αυρά της ΕΕ αποδίδεται άψογα, γεγονός που δεν αποτελεί έκπληξη, δεδομένου ότι στην ομάδα συγγραφής της εκπομπής συμμετέχουν και δύο ευρωκράτες (ένας από αυτούς είχε κάποτε υπάρξει μέλος της ομάδας του Economist).
Ένα πλεονέκτημα του νομαδικού τρόπου που λειτουργεί το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είναι ότι η μία από τις δύο αίθουσες συνεδριάσεων είναι πάντοτε άδεια και έτσι μπορεί να παραχωρηθεί σε κινηματογραφικά συνεργεία. Γνωστά πρόσωπα κάνουν έκτακτες εμφανίσεις, αν και πρόκειται «αστέρια» που αναγνωρίζονται μόνο από όσους γνωρίζουν καλά τα της ΕΕ.
Τον μοχθηρό Γάλλο υπουργό Ευρωπαϊκών Υποθέσεων που εμφανίζεται στη σειρά υποδύεται ο Clément Beaune, ο απερχόμενος (και όχι και τόσο μοχθηρός) Γάλλος υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων.
Πολλοί από τους τρόπους με τους οποίους το «Parlement» προσεγγίζει την επίσημη εξουσία της ΕΕ μπορεί να εξοργίζουν αυτούς που απεικονίζει. Κανένα εθνικό στερεότυπο δεν μένει ανεκμετάλλευτο: οι λιγοστοί Βρετανοί που παραμένουν στις Βρυξέλλες είναι συνήθως μεθυσμένοι, οι Γερμανοί αυστηροί, οι Γάλλοι ψηλομύτηδες και οι Ιταλοί συνεχώς δυσαρεστημένοι με τον καφέ.
Οι ευρωβουλευτές της σειράς κυμαίνονται από τον ανίκανο έως τον καριερίστα και τον παραληρηματικά σοβαρό. Μη εκλεγμένοι αξιωματούχοι ασκούν πιέσεις για πολιτικές που εξυπηρετούν τα δικά τους συμφέροντα. Οι εκλεγμένοι που αποστέλλονται από τις εθνικές πρωτεύουσες αναπόφευκτα ελίσσονται για να προωθήσουν την ατζέντα της δικής τους κυβέρνησης – ενώ παρουσιάζουν τις ενέργειές τους σαν να υπηρετούν το ευρύτερο ευρωπαϊκό καλό.
Ακόμα και τέτοιες φανταστικές προσεγγίσεις έχουν ενοχλήσει κάποιους στις Βρυξέλλες, ένα «ευαίσθητο» μέρος που πολύ συχνά συγχέει τη νόμιμη κριτική για κάποια λανθασμένη πολιτική της ΕΕ με επίθεση σε ολόκληρη την ιδέα της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης.
Καλύτερα θα ήταν να αναγνωρίσουμε την ευπρόσδεκτη ασέβεια της σειράς ως συγκαλυμμένη κολακεία: μόνο οι ισχυροί αξίζουν να σατιρίζονται. Οι Βρυξέλλες ενοχλούνται εύκολα όταν τις κοροϊδεύουν, αλλά ο πραγματικός τους φόβος είναι να τις αγνοούν.
Η ΕΕ πρέπει να αστειεύεται
Πολλοί από τους υποστηρικτές του ευρωπαϊκού εγχειρήματος εκφράζουν τη λύπη τους για την έλλειψη μιας κοινής κουλτούρας που να ενώνει την ήπειρο.
Πέρα από το περίεργο τουρνουά ποδοσφαίρου, τον διαγωνισμό τραγουδιού της Eurovision και ό,τι σερβίρει το Netflix, οι Ευρωπαίοι σπάνια παρακολουθούν τα ίδια τηλεοπτικά προγράμματα. Μια πολύγλωσση τηλεοπτική εκπομπή που θα σατιρίζει το μοναδικό πράγμα που όλοι οι Ευρωπαίοι έχουν κοινό – τους 705 ευρωβουλευτές τους, τους δεκάδες επιτρόπους τους και τους χιλιάδες ακολούθους τους- είναι τρόπος για να σφυρηλατηθεί ένας ενιαίος ευρωπαϊκός δήμος;
Αλλά μιλώντας σοβαρά, μερικές φορές είναι καλύτερα να γελάς με ένα αστείο παρά να το αποδομείς. Το «Parlement», του οποίου η τρίτη σεζόν βρίσκεται στα σκαριά, προκαλεί γέλιο ακριβώς επειδή δεν παίρνει την ΕΕ πολύ στα σοβαρά.
© 2021 The Economist Newspaper Limited. All rights reserved.
Άρθρο από τον Economist το οποίο μεταφράστηκε και δημοσιεύθηκε με επίσημη άδεια από την www.powergame.gr Το πρωτότυπο άρθρο, στα αγγλικά βρίσκεται στο www.economist.com
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
