THEPOWERGAME
Ο Elon Musk, ο πλουσιότερος άνθρωπος στον κόσμο, έχει περιγράψει το Twitter ως την «de facto δημόσια πλατεία». Στις 25 Απριλίου έκλεισε συμφωνία για την ιδιωτικοποίησή του.
Ο κ. Musk, αφεντικό εταιρειών όπως η αυτοκινητοβιομηχανία Tesla και η εταιρεία πυραύλων SpaceX, συνέταξε μια προσφορά με μετρητά αξίας περίπου 44 δισεκατομμυρίων δολαρίων, βάζοντας ο ίδιος το μεγαλύτερο μέρος της χρηματοδότησης με τη μορφή 21 δισεκατομμυρίων δολαρίων ίδιων κεφαλαίων και ένα δάνειο 12,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων έναντι των μετοχών του στην Tesla.
Πρόκειται για μια από τις μεγαλύτερες εξαγορές στην ιστορία. Αν πρόκειται για μια μεγάλη συμφωνία με επιχειρηματικούς όρους, θα μπορούσε να είναι ακόμα μεγαλύτερη σε ό,τι αφορά το μέλλον του διαδικτυακού λόγου.
Το Twitter δεν είναι μια προφανώς ελκυστική επιχείρηση. Με 217 εκατομμύρια καθημερινούς χρήστες είναι μια τάξη μεγέθους μικρότερο από το Facebook, το μεγαλύτερο κοινωνικό δίκτυο στον κόσμο, και έχει μείνει αρκετά πίσω από το Instagram, το TikTok και το Snapchat.
Η τιμή της μετοχής του βίωσε αρκετές διακυμάνσεις κατά την διάρκεια των ετών. Είναι σαν ένα σύγχρονο Craigslist, γράφει ο Benedict Evans, ένας τεχνολογικός αναλυτής: «Κινείται στις παρυφές της δικτύωσης, δεν χτίζει τίποτα σπουδαίο και αποσυνδέεται κομμάτι-κομμάτι».
Αλλά ο κ. Musk δεν ενδιαφέρεται για το Twitter ως επιχείρηση. «Δεν με ενδιαφέρουν καθόλου τα οικονομικά», δήλωσε σε ένα συνέδριο TED νωρίτερα αυτό το μήνα. «Πρόκειται απλώς για την ισχυρή, διαισθητική μου αίσθηση ότι η ύπαρξη μιας δημόσιας πλατφόρμας με μέγιστη εμπιστοσύνη και ευρεία συμμετοχή είναι εξαιρετικά σημαντική για το μέλλον του πολιτισμού».
Η προθυμία του να ξοδέψει ένα κομμάτι της περιουσίας του για να κάνει το Twitter πιο «συμπεριληπτικό» ακολουθεί μια περίοδο κατά την οποία το Twitter έχει αυστηροποιήσει τον έλεγχο του περιεχομένου του. Πριν από μια δεκαετία, στελέχη του Twitter ονόμασαν την εταιρεία «η πτέρυγα του ελεύθερου λόγου του κόμματος του ελεύθερου λόγου».
Όμως η προεδρία του Donald Trump και η πανδημία της Covid-19 έπεισαν το Twitter (και τα περισσότερα άλλα κοινωνικά δίκτυα) ότι η ελευθερία του λόγου έχει μειονεκτήματα. Ο κ. Trump αποκλείστηκε τελικά από το Twitter, καθώς και από το Facebook, το YouTube και άλλα, μετά την εξέγερση στο Καπιτωλίο τον Ιανουάριο του 2021.
Το Twitter άρχισε να βάζει επισημάνσεις και να μπλοκάρει ό,τι έκρινε ότι ήταν παραπληροφόρηση σχετικά με την πανδημία και άλλα θέματα. Το πρώτο εξάμηνο του 2021 αφαίρεσε 5,9 εκατ. κομμάτια περιεχομένου, από 1,9 εκατ. δύο χρόνια νωρίτερα. Την ίδια περίοδο 1,2 εκατ. λογαριασμοί ανεστάλησαν, μια σημαντική αύξηση σε σχέση με τις 700.000.
Ο κ. Musk δήλωσε ότι στο όνομα της διαφάνειας θα δημοσιεύσει τον κώδικα του Twitter, συμπεριλαμβανομένου του αλγόριθμου συστάσεων. Προτείνει την ταυτοποίηση όλων των χρηστών, η οποία θα μπορούσε να βοηθήσει στη μείωση του ανώνυμου τρολαρίσματος, και υπόσχεται να «νικήσει τα spam bots».
Έχει συζητήσει την ιδέα να στηριχθεί λιγότερο στις διαφημίσεις, οι οποίες εξασφαλίζουν το 90% των εσόδων του Twitter, και περισσότερο στις συνδρομές, πράγμα που θα σήμαινε ότι η εταιρεία θα μπορούσε να ανησυχεί λιγότερο για τους διαφημιζόμενους που αποστασιοποιούνται λόγω προκλητικού περιεχομένου.
Η πιο αμφιλεγόμενη δήλωσή του ως προς τους χρήστες ήταν ότι θα είναι «πολύ προσεκτικός με τις μόνιμες απαγορεύσεις», προτιμώντας τις «διακοπές». Αυτό υποδηλώνει ότι θα υπάρξει αναστολή για τους αποκλεισμένους πολιτικούς όπως ο κ. Trump, σύμφωνα με ομάδες όπως η Αμερικανική Ένωση Πολιτικών Ελευθεριών, η οποία προσμετρά τον κ. Musk μεταξύ των μεγαλυτέρων δωρητών της.
Ο κ. Trump δήλωσε αυτή την εβδομάδα ότι δεν θα επιστρέψει ποτέ στο Twitter, αλλά πολλοί αμφιβάλλουν ότι θα μπορούσε να αντισταθεί – έχει δημοσιεύσει ένα μόνο μήνυμα στο δικό του, ελάχιστα χρησιμοποιούμενο αντίπαλο του Twitter, το Truth Social, από την προβληματική έναρξη της λειτουργίας του, τον Φεβρουάριο.
Υπάρχει μεγάλος σκεπτικισμός, όχι μόνο μεταξύ των χρηστών του Twitter, σχετικά με τη διακηρυγμένη επιθυμία του κ. Musk να διαφυλάξει το «μέλλον του πολιτισμού». Αλλά ο άκρατος ιδεαλισμός είναι κάτι που διατρέχει τις επιχειρήσεις του.
Η SpaceX, η οποία ιδρύθηκε πριν από 20 χρόνια με χρήματα που απέκτησε από την πρώιμη συμμετοχή του στην PayPal, μια υπηρεσία μεταφοράς χρημάτων, έχει ως στόχο «να επιτρέψει στους ανθρώπους να ζήσουν σε άλλους πλανήτες».
Επιμένει ότι η κατασκευή ηλεκτρικών αυτοκινήτων δεν είναι απλώς μια επιχείρηση αξίας 1 τρισ. δολαρίων, αλλά μια πράξη «φιλανθρωπίας» για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Ακόμα και η Boring Company, μια επιχείρηση διάνοιξης σηράγγων, έχει ως αποστολή να «λύσει το κυκλοφοριακό πρόβλημα» και να «μεταμορφώσει τις πόλεις».
Ο τρόπος με τον οποίο ο κ. Musk διαχειρίζεται τις άλλες επιχειρήσεις του υποδηλώνει ότι μπορεί να προσπαθήσει να απαντήσει στο πρόβλημα του ελέγχου του περιεχομένου με αυτοματοποίηση. Οι κατασκευαστικές διαδικασίες της Tesla είναι περισσότερο αυτοματοποιημένες από οποιαδήποτε άλλη μεγάλη αυτοκινητοβιομηχανία.
Τα κοινωνικά δίκτυα έχουν διαπιστώσει ότι η τεχνητή νοημοσύνη είναι καλή στο να εντοπίζει κάποιο απαγορευμένο περιεχόμενο, ιδίως εικόνες. Εντούτοις, είναι κακή στην κατανόηση του πλαισίου και της ειρωνείας, ιδίως σε ξένες γλώσσες (πάνω από το 80% των χρηστών του Twitter είναι εκτός Αμερικής).
Τα bots του Facebook αφαίρεσαν κάποτε μια ανάρτηση που αναφερόταν σε «Άγριους Ινδιάνους», χωρίς να συνειδητοποιήσουν ότι επρόκειτο για απευθείας απόσπασμα από τη Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας. Αν ο κ. Musk στηριχτεί υπερβολικά στην ΤΝ θα αντιμετωπίσει παρόμοια προβλήματα.
Αυτό που βοήθησε τον κ. Musk να πουλήσει γρήγορα αυτοκίνητα και διαστημόπλοια και να προκαλέσει το ενδιαφέρον για μετοχές «meme» και κρυπτονομίσματα, όπως το GameStop και το Dogecoin είναι μια διαβολική τάση. Όταν του ανατεθεί ο δημόσιος χώρος, μπορεί να προκληθούν περισσότερα προβλήματα.
Η αναφορά του κ. Musk σχετικά με την αποκατάσταση των απαγορευμένων tweeters τρομάζει πολλούς στην Αριστερά, όπως και η ανυπομονησία του με αυτό που αποκαλεί «woke» κουλτούρα («Ο ιός του woke mind κάνει το Netflix μη παρακολουθήσιμο», έγραψε στο Twitter νωρίτερα αυτό το μήνα).
Μια πρόσφατη δημοσκόπηση στην Αμερική από την YouGov διαπίστωσε ότι ενώ το 54% των Ρεπουμπλικάνων πίστευε ότι η αγορά του Twitter από τον κ. Musk θα ήταν καλή για την κοινωνία, μόνο το 7% των Δημοκρατικών συμφωνούσε.
Οι εργαζόμενοι του Twitter μπορεί να συγκαταλέγονται στους αμφισβητίες. Η ελευθεροφροσύνη ως κοσμοθεωρία του κ. Musk σφυρηλατήθηκε στη Silicon Valley στα τέλη της δεκαετίας του 1990, αλλά η σημερινή Valley είναι διαφορετική.
Το Twitter κλίνει προς τα αριστερά ακόμη και για τα τεχνολογικά δεδομένα: ήταν το πρώτο κοινωνικό δίκτυο που λογόκρινε τον κ. Trump, προσθέτοντας επισημάνσεις στα ανακριβή του tweets πριν ακολουθήσουν και άλλα δίκτυα.
Αν το Twitter αλλάξει προς την ελευθεροφροσύνη υπό τον κ. Musk, κάποιοι υπάλληλοι μπορεί να φύγουν. Ο ίδιος φαίνεται να ενθαρρύνει την εκκαθάριση, ασκώντας κριτική στα ανώτερα στελέχη στο Twitter.
Είναι πιθανό να μειώσει το προσωπικό: οι 7.500 υπάλληλοί του απέφεραν πέρυσι μέσο εισόδημα 677.000 δολάρια, ενώ του Facebook απέφεραν 1,6 εκατ. δολάρια, επισημαίνει ο Ben Thompson του ενημερωτικού δελτίου Stratechery.
Το πιο σημαντικό είναι πως θα διαχειριστούν οι χρήστες την πιο χαλαρή προσέγγιση σε σχέση με τον έλεγχο που υπόσχεται ο κ. Musk. Το πολιτικό μείγμα φαίνεται ήδη να μετατοπίζεται: από τότε που ανακοινώθηκε η εξαγορά, οι Ρεπουμπλικάνοι πολιτικοί έχουν κερδίσει οπαδούς, ενώ οι Δημοκρατικοί έχουν χάσει.
Στους απλούς χρήστες μπορεί να μην αρέσουν τα αποτελέσματα του πιο χαλαρού ελέγχου. «Με τον όρο «ελευθερία του λόγου», εννοώ αυτό που συνάδει με τον νόμο», έγραψε ο κ. Musk στο Twitter την επομένη της συμφωνίας.
Αυτό θα σήμαινε ότι θα έδινε το πράσινο φως σε ρατσιστικές προσβολές, για παράδειγμα, οι οποίες είναι νόμιμες σε ορισμένες χώρες, αλλά δεν είναι η άποψη που έχουν οι περισσότεροι χρήστες για τη διασκέδαση.
Άλλα κοινωνικά δίκτυα που ξεκίνησαν με στόχο να επιτρέψουν οτιδήποτε νόμιμο, όπως το Parler και το Gettr, τελικά αυστηροποίησαν τη λογοκρισία αφού κατακλύστηκαν από υβριστικές εκφράσεις και πορνό.
Αν το Twitter ακολουθούσε μια γραμμή υπέρμαχου της ελευθερία του λόγου, οι άμεσοι νικητές θα μπορούσαν επομένως να είναι οι πιο λογοκριτικοί αντίπαλοί του, δηλώνει η Evelyn Douek, ειδικός σε θέματα διαδικτυακού λόγου στη Νομική Σχολή του Χάρβαρντ.
Μέχρι τώρα, τα κυριότερα κοινωνικά δίκτυα έχουν θέσει περίπου παρόμοιες πολιτικές τροποποίησης περιεχομένου, καθένα διστάζοντας να αποτελέσει εξαίρεση. «Μπορείτε να φανταστείτε ένα Twitter με τον Trump πίσω στην πλατφόρμα του να είναι απλά στα πρωτοσέλιδα όλη μέρα, κάθε μέρα, ενώ οι άλλες πλατφόρμες να απολαμβάνουν το θέαμα», λέει.
Ο κ. Musk δεν φάνηκε ποτέ να ενοχλείται από την δημοσιότητα. Ακόμα κι έτσι, μπορεί να δυσκολευτεί περισσότερο απ’ ό,τι περίμενε με την εξάλειψη του ελέγχου.
Το Twitter βασίζεται στη συνεργασία άλλων εταιρειών εντός της τεχνολογικής «στοίβας», οι οποίες θα μπορούσαν να αποσυρθούν. Η εφαρμογή του για κινητά διανέμεται από τα καταστήματα εφαρμογών της Apple και της Google – και τα δύο ανέστειλαν την Parler μετά την εξέγερση στο Καπιτώλιο.
Ακόμα και η παρουσία του στο διαδίκτυο είναι υπό όρους. Η Amazon έδιωξε το Parler από την πλατφόρμα της που φιλοξενεί ιστοσελίδες, αφού ανακάλυψε αναρτήσεις που ενθάρρυναν τη βία, οι οποίες παραβίαζαν τους όρους παροχής υπηρεσιών της.
Οι κυβερνήσεις αυστηροποιούν επίσης τους νόμους σχετικά με τον διαδικτυακό λόγο. Το πρώτο εξάμηνο του 2021, το Twitter υπέβαλλε 43.000 αιτήματα αφαίρεσης περιεχομένου βάσει των τοπικών νόμων, αριθμός υπερδιπλάσιος από τον αντίστοιχο αριθμό δύο χρόνια νωρίτερα.
Στην Ευρώπη καταρτίζονται αυστηρότεροι νόμοι. Το εύκολο πέρασμα του Twitter στα χέρια ενός πλούσιου μπορεί να προκαλέσει πιο σκληρές σκέψεις για τη ρύθμιση στην Αμερική.
Πολλά θα εξαρτηθούν από το αν ο κ. Musk μπορεί να τηρήσει τις αρχές του. Τα κοινωνικά δίκτυα αντιμετωπίζουν σύγκρουση συμφερόντων όταν οι άνθρωποι που καθορίζουν τις πολιτικές ελέγχου είναι επίσης υπεύθυνοι για την ανάπτυξη, σημειώνει η κ. Douek.
Θα επηρεαστεί η προσέγγιση του κ. Musk για την ελευθερία του λόγου από τα άλλα συμφέροντά του; Η Tesla ελπίζει να επεκταθεί στην Κίνα, τα κρατικά μέσα ενημέρωσης της οποίας λαμβάνουν εμφανείς προειδοποιητικές επισημάνσεις από το Twitter.
«Μήπως η κινεζική κυβέρνηση μόλις απέκτησε λίγη επιρροή στην δημόσια πλατεία;» έγραψε στο Twitter ο Jeff Bezos, ιδρυτής της Amazon και ιδιοκτήτης της Washington Post. Ο κ. Bezos δήλωσε αργότερα ότι αναμένει «δυσκολίες για την Tesla στην Κίνα, παρά λογοκρισία στο Twitter».
Οι επενδυτές φάνηκε να συμφωνούν: Η τιμή της μετοχής της Tesla έχει πέσει πάνω από το ένα δέκατο από τότε που έγινε γνωστή η είδηση της συμφωνίας με το Twitter.
Ο κ. Musk επιμένει ότι ως ιδιοκτήτης της πλατφόρμας θα είναι αμερόληπτος. «Ελπίζω ότι ακόμη και οι χειρότεροι επικριτές μου θα παραμείνουν στο Twitter, γιατί αυτό σημαίνει ελευθερία του λόγου», έγραψε στο Twitter στις 25 Απριλίου, λίγο πριν το διοικητικό συμβούλιο της εταιρείας αποδεχθεί την προσφορά του.
Κάποιοι χρήστες είχαν άλλες απόψεις: την ίδια ημέρα, ένα από τα δημοφιλή θέματα ήταν το «Twitter του Trump».
© 2021 The Economist Newspaper Limited. All rights reserved.
Άρθρο από τον Economist το οποίο μεταφράστηκε και δημοσιεύθηκε με επίσημη άδεια από την www.powergame.gr Το πρωτότυπο άρθρο, στα αγγλικά βρίσκεται στο www.economist.com