THEPOWERGAME
Ο μεταπολεμικός πασιφισμός της Γερμανίας ήταν κάποτε ανακουφιστικός για τους γείτονές της και για τους ίδιους τους Γερμανούς. Ωστόσο, με το πέρασμα των γενεών, οι συμπεριφορές έχουν αλλάξει.
Οι λογικοί Ευρωπαίοι έχουν πάψει εδώ και καιρό να βλέπουν τη Γερμανία ως απειλή. Αντιθέτως, η παθητικότητα της εξωτερικής της πολιτικής τα τελευταία χρόνια αποτελεί περισσότερο κίνδυνο, ενθαρρύνοντας κάποιους εριστικούς, όπως ο Vladimir Putin.
Επιτέλους, η απρόκλητη εισβολή του κ. Putin στην Ουκρανία έπεισε τους Γερμανούς να πάρουν στα σοβαρά την ασφάλεια. Όπως καθιστά σαφές ο πρώτος προϋπολογισμός του Olaf Scholz, η Γερμανία ετοιμάζεται να ανάβει τις ευθύνες της. Το καθήκον του νέου καγκελάριου της Γερμανίας είναι να διασφαλίσει ότι η προσπάθεια θα είναι διαρκής, αποτελεσματική και θα περιλαμβάνει τον επιμερισμό των κινδύνων καθώς και την απλή εκταμίευση χρημάτων.
Ο προϋπολογισμός που παρουσιάστηκε στο υπουργικό συμβούλιο συνασπισμού της Γερμανίας στις 16 Μαρτίου συνοδευόταν από πρόταση νόμου για τη δημιουργία ειδικού αμυντικού ταμείου ύψους 100 δισ. ευρώ (110 δισ. δολαρίων).
Αυτό θα χρησιμοποιηθεί για την αύξηση των γερμανικών αμυντικών δαπανών από περίπου 1,5% του ΑΕΠ σε τουλάχιστον 2%, το επίπεδο που υποτίθεται ότι πρέπει να τηρούν τα μέλη του ΝΑΤΟ, αλλά η Γερμανία δεν έχει πετύχει μέχρι στιγμής.
Αν οι αξιωματούχοι αποφασίσουν να τα ξοδέψουν γρήγορα, τα κονδύλια θα πρέπει να είναι αρκετά για να γεφυρώσουν το κενό για τα επόμενα τέσσερα ή πέντε χρόνια. Αντί να στηριχθεί σε ένα εφάπαξ συμπληρωματικό ταμείο, θα ήταν προτιμότερο να αυξηθεί ο τακτικός αμυντικός προϋπολογισμός έτσι ώστε η αλλαγή να είναι δυσκολότερο να ανατραπεί.
Αλλά και πάλι, η Γερμανία θα γίνει προς το παρόν ο τρίτος μεγαλύτερος στρατιωτικός καταναλωτής στον κόσμο.
Εξίσου σημαντική ήταν και η απόφαση που ανακοινώθηκε στις 26 Φεβρουαρίου, δύο ημέρες μετά την έναρξη του πολέμου, να επιτραπεί η εξαγωγή γερμανικών όπλων στην Ουκρανία.
Προηγουμένως, η Γερμανία όχι μόνο είχε αρνηθεί να στείλει όπλα σε εμπόλεμες ζώνες, αλλά επέμενε να εμποδίζει τους αγοραστές του γερμανικού εξοπλισμού από τρίτες χώρες να τον επανεξάγουν σε τέτοια μέρη, ακόμη και για να βοηθήσουν τα θύματα της επίθεσης να υπερασπιστούν τον εαυτό τους.
Οι αυξημένες αμυντικές δαπάνες της Γερμανίας θα επιτύχουν περισσότερα αν τα χρήματα χρησιμοποιηθούν έξυπνα. Αλλά το ιστορικό της είναι φτωχό από αυτή την άποψη. Πάρα πολλά πηγαίνουν σε παχυλές συντάξεις και πολυτελή γραφεία και όχι αρκετά σε αεροπλάνα και υποβρύχια.
Την ημέρα έναρξης του πολέμου, ο αρχηγός του γερμανικού στρατού παραπονέθηκε ότι ο στρατός του είχε μείνει «λίγο πολύ γυμνός». Το ΝΑΤΟ δεν εμπλέκεται άμεσα στην Ουκρανία, και δικαίως: αν κατέρριπτε ρωσικά αεροπλάνα, ο πόλεμος θα μπορούσε να επεκταθεί πολύ πέρα από την Ουκρανία.
Αλλά οι χώρες του ΝΑΤΟ που συνορεύουν με τη Ρωσία πρέπει να υπερασπιστούν τον εαυτό τους, και αυτό το καθήκον δεν θα πρέπει να πέσει τόσο πολύ στην Αμερική. Η Ευρώπη πρέπει να αναλάβει δράση, και η Γερμανία οφείλει να παίξει το ρόλο της με κατάλληλα εξοπλισμένες πολεμικές δυνάμεις.
Η Ρωσία είναι η μεγαλύτερη απειλή για την Ευρώπη και θα είναι για τα επόμενα χρόνια. Υπάρχουν όμως και άλλες προκλήσεις στον τομέα της ασφάλειας. Τα Βαλκάνια μπορεί μια μέρα να αναζωπυρωθούν. Στα νότια της Ευρώπης υπάρχει ένα τόξο αστάθειας στο Σαχέλ, στο οποίο παρεμβαίνουν τώρα Ρώσοι μισθοφόροι.
Η Γαλλία και η Βρετανία έχουν συχνά στείλει στρατεύματα για να βοηθήσουν στη σταθεροποίηση των προβληματικών σημείων, με ανάμεικτη επιτυχία. Θα εκτιμούσαν περισσότερη βοήθεια. Δεδομένου του μεγέθους και του πλούτου της, η Γερμανία θα πρέπει να διαδραματίσει ηγετικό ρόλο.
Ο μεταμόρφωση της γερμανικής εξωτερικής πολιτικής από τον κ. Scholz υπερβαίνει την άμυνα. Ο πόλεμος στην Ουκρανία αποκάλυψε την ανοησία της ενεργειακής στρατηγικής που κληρονόμησε από την Angela Merkel και τον προκάτοχό της, Gerhard Schröder, ο οποίος ατιμωτικά εξακολουθεί να είναι μέλος του διοικητικού συμβουλίου της Rosneft, του κρατικού πετρελαϊκού γίγαντα της Ρωσίας.
Η κατάργηση της πυρηνικής ενέργειας και το φλερτ με τους αγωγούς ανατολής-δύσης, επέτρεψαν στη Γερμανία να εξαρτάται από τους ρωσικούς υδρογονάνθρακες, και επομένως από την καλή θέληση του κ. Putin.
Ο κ. Scholz, με την υποστήριξη των Πράσινων εταίρων του, αυξάνει σημαντικά το μερίδιο των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στο ενεργειακό μείγμα της Γερμανίας και διαφοροποιεί τον εφοδιασμό της με φυσικό αέριο μακριά από τη Ρωσία, εν μέρει με την κατασκευή νέων τερματικών σταθμών για τη διαχείριση υγροποιημένου φυσικού αερίου από μακρύτερα μέρη.
Οι λεπτομέρειες, ωστόσο, εξακολουθούν να λείπουν. Αναμένεται συμπληρωματικός προϋπολογισμός και η μετάβαση θα κριθεί με βάση αυτόν.
Μια νέα, πιο διεκδικητική Γερμανία είναι ακριβώς αυτό που χρειάζεται η Ευρώπη για να αντιμετωπίσει την απειλή της Μόσχας. Είναι κρίμα που χρειάστηκε ένας πόλεμος για να ξυπνήσει ο κοιμώμενος γίγαντας της Ευρώπης. Αλλά κάλλιο αργά παρά ποτέ.
© 2021 The Economist Newspaper Limited. All rights reserved.
Άρθρο από τον Economist το οποίο μεταφράστηκε και δημοσιεύθηκε με επίσημη άδεια από την www.powergame.gr Το πρωτότυπο άρθρο, στα αγγλικά βρίσκεται στο www.economist.com