THEPOWERGAME
Οι σκεπτικιστές έχουν άφθονα όπλα στη φαρέτρα τους. Οι πρώτοι που υιοθέτησαν το bitcoin, το αρχικό κρυπτονόμισμα, το χρησιμοποιούσαν για να αγοράζουν ναρκωτικά, ενώ τώρα οι κυβερνοπειρατές απαιτούν λύτρα σε αυτό.
Εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια σε Ethereum, ένα άλλο ψηφιακό χρήμα, κλάπηκαν φέτος όταν οι χάκερς βρήκαν ένα σφάλμα σε κάποιο κώδικα. Πολλοί «πιστοί» προσπαθούν στην πραγματικότητα να πλουτίσουν γρήγορα από την παγκόσμια μανία που είδε την αξία των κρυπτοπεριουσιακών στοιχείων να φτάνει τα 2,2 τρισ δολάρια, ενώ είναι εμμονικά αφοσιωμένοι σε αυτά. Ο επιχειρηματίας που ανακοίνωσε τον Ιούνιο ότι το Ελ Σαλβαδόρ υιοθετεί το bitcoin ως επίσημο νόμισμα, ξέσπασε λυγμούς επί σκηνής, υποστηρίζοντας ότι θα έσωζε το έθνος.
Οι απατεώνες, οι ανόητοι και οι προσηλυτιστές είναι απωθητικοί. Ωστόσο, η άνοδος ενός οικοσυστήματος χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών, γνωστού ως αποκεντρωμένη χρηματοδότηση ή «DeFi», αξίζει να εξεταστεί με νηφαλιότητα.
Έχει τη δυνατότητα να επανασχεδιάσει τον τρόπο λειτουργίας του χρηματοπιστωτικού συστήματος, με όλες τις υποσχέσεις και τους κινδύνους που αυτό συνεπάγεται. Ο πολλαπλασιασμός της καινοτομίας στη DeFi είναι παρόμοιος με τη φρενίτιδα των εφευρέσεων στην πρώιμη φάση του διαδικτύου.
Σε μια εποχή που οι άνθρωποι ζουν όλο και περισσότερο τη ζωή τους στο διαδίκτυο, η κρυπτο-επανάσταση θα μπορούσε να αναδιαμορφώσει ακόμη και την αρχιτεκτονική της ψηφιακής οικονομίας.
Η DeFi είναι μία από τις τρεις τεχνολογικές τάσεις που φέρνουν ανατροπές στα χρηματοοικονομικά. Οι εταιρείες τεχνολογικών «πλατφορμών» εισβάλλουν βίαια στις πληρωμές και τις τράπεζες. Οι κυβερνήσεις λανσάρουν ψηφιακά νομίσματα ή govcoins.
Η DeFi προσφέρει έναν εναλλακτικό δρόμο που στοχεύει στην αποκέντρωση τη δύναμης και όχι στη συγκέντρωσή της. Για να καταλάβετε πώς, ξεκινήστε με τα blockchains, τεράστια δίκτυα υπολογιστών που διατηρούν ένα ανοιχτό, αδιάφθορο κοινό αρχείο και το ενημερώνουν χωρίς την ανάγκη μιας κεντρικής αρχής.
Το Bitcoin, το πρώτο μεγάλο blockchain, που δημιουργήθηκε το 2009, αποτελεί πλέον περισπασμό. Αντίθετα, το Ethereum, ένα δίκτυο blockchain που δημιουργήθηκε το 2015, πάνω στο οποίο βασίζονται οι περισσότερες εφαρμογές DeFi, φτάνει σε κρίσιμη μάζα.
Οι προγραμματιστές του θεωρούν τα οικονομικά ως στόχο που έχει μέλλον. Η συμβατική τραπεζική απαιτεί τεράστια υποδομή για να διατηρηθεί η εμπιστοσύνη μεταξύ αγνώστων, από τα γραφεία συμψηφισμών και τη συμμόρφωση έως τους κεφαλαιακούς κανόνες και τα δικαστήρια.
Είναι δαπανηρή και συχνά βρίσκεται στο έλεος των «μυημένων»: σκεφτείτε τις χρεώσεις των πιστωτικών καρτών και τα γιοτ των τραπεζιτών. Αντίθετα, οι συναλλαγές μέσω blockchain είναι αξιόπιστες, φθηνές, διαφανείς και γρήγορες – τουλάχιστον θεωρητικά.
Αν και η ορολογία είναι εκφοβιστική (τα τέλη είναι «αέριο», το κύριο νόμισμα είναι το Ethereum (Αιθέρας) και οι τίτλοι ιδιοκτησίας επί των ψηφιακών περιουσιακών στοιχείων είναι γνωστοί ως NTFs), οι βασικές δραστηριότητες που λαμβάνουν χώρα στη DeFi είναι οικείες.
Σε αυτές περιλαμβάνονται οι συναλλαγές σε ανταλλακτήρια και η έκδοση δανείων, καθώς και οι καταθέσεις μέσω αυτοεκτελούμενων συμφωνιών που ονομάζονται έξυπνα συμβόλαια.
Ένα μέτρο μέτρησης της δραστηριότητας είναι η αξία των ψηφιακών μέσων που χρησιμοποιούνται ως εγγύηση: από σχεδόν μηδενική στις αρχές του 2018 έφτασε τα 90 δισ. δολάρια. Κάτι άλλο είναι η αξία των συναλλαγών που επαληθεύει το Ethereum.
Το δεύτερο τρίμηνο το ποσό αυτό έφτασε τα 2,5 τρισ. δολάρια, περίπου το ίδιο ποσό με τις διαδικασίες της Visa και ισοδύναμο με το ένα έκτο της δραστηριότητας του Nasdaq.
Το όνειρο ενός χρηματοπιστωτικού συστήματος χαμηλών τριβών είναι μόνο η αρχή. Η DeFi εξαπλώνεται σε πιο φιλόδοξους τομείς. Το MetaMask, ένα πορτοφόλι DeFi με περισσότερους από 10 εκατομμύρια χρήστες, λειτουργεί ως ψηφιακή ταυτότητα.
Για να εισέλθετε σε ένα αποκεντρωμένο «metaverse», έναν γυάλινο κόσμο με καταστήματα που διαχειρίζονται οι χρήστες του, συνδέετε το πορτοφόλι σας με ένα καρτουνίστικο άβαταρ που περιπλανιέται. Αυτοί οι ψηφιακοί κόσμοι θα αποτελέσουν αντικείμενο εντεινόμενου ανταγωνισμού, καθώς όλο και περισσότερες δαπάνες μεταφέρονται στο διαδίκτυο.
Οι μεγάλες εταιρείες τεχνολογίας θα μπορούσαν να επιβάλουν τεράστιους φόρους σε αυτές τις μίνι-οικονομίες: φανταστείτε το App Store της Apple να χρεώνει τέλη ή το Facebook να πουλάει τα προσωπικά μυστικά του avatar σας.
Τα αποκεντρωμένα δίκτυα που φιλοξενούν εφαρμογές, ενώ τα διαχειρίζονται οι χρήστες αμοιβαία θα μπορούσαν να είναι μια καλύτερη εναλλακτική λύση. Η DeFi θα μπορούσε να παρέχει πληρωμές και δικαιώματα ιδιοκτησίας.
Οι λάτρεις των Crypto βλέπουν μια ουτοπία. Αλλά ο δρόμος για να γίνει η DeFi τόσο αξιόπιστη όσο, ας πούμε, η JPMorgan Chase ή η PayPal είναι ακόμα μακρύς. Ορισμένα προβλήματα είναι κοινότυπα.
Μια συνήθης κριτική είναι ότι οι πλατφόρμες blockchain δεν κλιμακώνονται εύκολα και ότι οι υπολογιστές που χρησιμοποιούν καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες ηλεκτρικής ενέργειας. Αλλά το Ethereum είναι μια μηχανή αυτοβελτίωσης.
Όταν η ζήτηση είναι μεγάλη, τα τέλη επαλήθευσης που χρεώνει ενδέχεται να είναι, ενθαρρύνοντας τους προγραμματιστές να προσπαθήσουν να ελαχιστοποιήσουν την ένταση με την οποία το χρησιμοποιούν. Θα υπάρξουν νέες εκδόσεις του Ethereum. Μια μέρα, άλλα, καλύτερα blockchains θα μπορούσαν να το αντικαταστήσουν.
Ωστόσο, η DeFi εγείρει επίσης ερωτήματα σχετικά με το πώς μια εικονική οικονομία με τις δικές της νόρμες αλληλεπιδρά με τον πραγματικό κόσμο. Μια ανησυχία είναι η έλλειψη κάποιας εξωτερικής άγκυρας αξίας.
Τα κρυπτονομίσματα δεν διαφέρουν από το δολάριο, υπό την έννοια ότι βασίζονται στο ότι οι άνθρωποι έχουν κοινές προσδοκίες για τη χρησιμότητά τους. Ωστόσο, το συμβατικό χρήμα υποστηρίζεται επίσης από κράτη που έχουν το μονοπώλιο της επιβολής του και κεντρικές τράπεζες που είναι δανειστές έσχατης ανάγκης.
Χωρίς αυτά, η DeFi θα είναι ευάλωτη σε πανικούς. Η εκτέλεση της συμφωνίας εκτός εικονικού κόσμου αποτελεί επίσης πρόβλημα. Ένα συμβόλαιο blockchain μπορεί να λέει ότι είστε ιδιοκτήτης ενός σπιτιού, αλλά μόνο η αστυνομία μπορεί να επιβάλει έξωση.
Η διακυβέρνηση και η λογοδοσία στη χώρα της DeFi είναι υποτυπώδεις. Μια ακολουθία μεγάλων αμετάκλητων συναλλαγών που δεν μπορούν να ακυρωθούν από τον άνθρωπο θα μπορούσε να είναι επικίνδυνη, ιδίως επειδή τα λάθη κωδικοποίησης είναι αναπόφευκτα.
Το ξέπλυμα χρήματος ευδοκιμεί στην ανεξέλεγκτη γκρίζα ζώνη υπηρεσιών που βρίσκεται μεταξύ του Ethereum και του τραπεζικού συστήματος.
Παρά τους ισχυρισμούς περί αποκέντρωσης, ορισμένοι προγραμματιστές και ιδιοκτήτες εφαρμογών κατέχουν δυσανάλογα μεγάλη επιρροή στο σύστημα DeFi. Και ένας κακόβουλος παίκτης θα μπορούσε να αποκτήσει τον έλεγχο της πλειοψηφίας των υπολογιστών που εκτελούν ένα blockchain.
Οι περιπέτειες της Αλίκης στη χώρα των DeFi
Οι ψηφιακοί ελευθερόφρονες θα προτιμούσαν η DeFi να παραμείνει αυτόνομη – ατελής αλλά αγνή. Ωστόσο, για να πετύχει πρέπει να ενσωματωθεί στα συμβατικά οικονομικά και νομικά συστήματα, όπως περιέγραψε ο Gary Gensler, ο οικονομικός «κέρβερος» της Αμερικής, ειδικός σε θέματα κρυπτογράφησης.
Πολλές εφαρμογές DeFi «τρέχουν» μέσα από αποκεντρωμένους οργανισμούς που ψηφίζουν για ορισμένα θέματα. Οι οργανισμοί αυτοί θα πρέπει να υπόκεινται σε νόμους και κανονισμούς. Η Τράπεζα Διεθνών Διακανονισμών, ένας διεθνής οργανισμός που αποτελείται από κεντρικές τράπεζες, πρότεινε ότι τα govcoins θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν σε εφαρμογές DeFi, παρέχοντας σταθερότητα.
Τα χρηματοοικονομικά εισέρχονται σε μια νέα εποχή, στην οποία τα τρία νέα αλλά πλημμελή οράματα των τεχνολογικών πλατφορμών, της μεγάλης κυβέρνησης και της DeFi θα ανταγωνίζονται και θα αναμειγνύονται. Κάθε ένα από αυτά ενσωματώνει μια τεχνική αρχιτεκτονική και μια ιδεολογία σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο θα πρέπει να λειτουργεί η οικονομία.
Όπως και με το διαδίκτυο τη δεκαετία του 1990, κανείς δεν ξέρει πού θα καταλήξει η επανάσταση. Το σίγουρο όμως είναι θα μεταμορφώσει που λειτουργεί το χρήμα και, κατά συνέπεια, ολόκληρο τον ψηφιακό κόσμο.
© 2021 The Economist Newspaper Limited. All rights reserved.
Άρθρο από τον Economist το οποίο μεταφράστηκε και δημοσιεύθηκε με επίσημη άδεια από την www.powergame.gr Το πρωτότυπο άρθρο, στα αγγλικά βρίσκεται στο www.economist.com
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
