THEPOWERGAME
Στις 20 Αυγούστου, εκατομμύρια Αφγανοί συντονίστηκαν στο τοπικό ραδιοτηλεοπτικό δίκτυο Tolo για να παρακολουθήσουν μια συνέντευξη της Malala Yousafzai, μιας αγωνίστριας για την εκπαίδευση των κοριτσιών, η οποία κέρδισε το Νόμπελ Ειρήνης αφού οι Πακιστανοί Ταλιμπάν την πυροβόλησαν στο κεφάλι και παραλίγο να τη σκοτώσουν.
Λίγο αργότερα, ένας εκπρόσωπος των Αφγανών Ταλιμπάν επισκέφθηκε τα γραφεία του Tolo στην Καμπούλ για μια δίωρη συζήτηση για τα μέσα ενημέρωσης και τα δικαιώματα των γυναικών. Αντί να διαμαρτυρηθεί ή να εξαπολύσει απειλές, υποσχέθηκε ότι η νέα κυβέρνηση θα σεβαστεί την ελευθερία του Τύπου.
Λίγες ημέρες νωρίτερα, ένας άλλος εκπρόσωπος έδωσε συνέντευξη στο Tolo σε γυναίκα παρουσιάστρια, κάτι που συνέβη για πρώτη φορά για τους ισλαμιστές.
Σε συνεντεύξεις Τύπου οι αξιωματούχοι των Ταλιμπάν απάντησαν σε σκληρές ερωτήσεις («Σας έχει συγχωρέσει ο αφγανικός λαός;») που στη Σαουδική Αραβία θα μπορούσαν να έχουν ως αποτέλεσμα ο δημοσιογράφος να απομακρυνθεί από την αίθουσα.
Οι Ταλιμπάν λένε ότι έχουν μαλακώσει από την τελευταία φορά που βρέθηκαν στην εξουσία. Η αρχική τους ανοχή στην αφγανική τηλεόραση αποτελεί μέρος μιας εκστρατείας να πείσουν τον κόσμο ότι το εννοούν.
Οι Ταλιμπάν, όπως και κάθε μερικώς ικανή πολιτική οργάνωση, είναι έμπειροι στη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Αυτή τους η δεξιότητα τους βοηθά να προσεγγίσουν το διεθνές κοινό.
Αλλά η προσέγγιση των εμπορικών τηλεοπτικών σταθμών από πλευράς τους θα παίξει μεγάλο ρόλο στον τρόπο με τον οποίο οι Αφγανοί βλέπουν τη νέα τους κυβέρνηση. Όταν οι Ταλιμπάν κυβέρνησαν τη χώρα στα τέλη της δεκαετίας του 1990, προσπάθησαν να απαγορεύσουν την τηλεόραση και εισέβαλαν εδώ κι εκεί σπάζοντας τις συσκευές των Αφγανών.
Αν συνέβαινε το ίδιο σήμερα το πολιτικό κόστος θα ήταν μεγάλο. Το Tolo, το κορυφαίο ραδιοτηλεοπτικό δίκτυο της χώρας, ιδρύθηκε το 2004. Σήμερα υπάρχουν περισσότερα από 200 τοπικά και διεθνή τηλεοπτικά κανάλια με προγράμματα που περιλαμβάνουν από διαγωνισμούς μαγειρικής και τηλεπαιχνίδια έως ισλαμική εκπαίδευση και αθλητισμό. Πολλοί Αφγανοί δεν έχουν εμπειρία ζωής χωρίς μέσα μαζικής ενημέρωσης.
Σύμφωνα με έρευνα του μη κερδοσκοπικού ιδρύματος Asia Foundation που πραγματοποιήθηκε το 2019, σχεδόν το 70% των Αφγανών παρακολουθεί τηλεόραση, ενώ μόνο το 30% έχει πρόσβαση στο διαδίκτυο.
Οι εκπομπές στη ζώνη υψηλής τηλεθέασης μπορούν να προσελκύσουν 10-12 εκατομμύρια θεατές, δηλαδή περισσότερο από το ένα τέταρτο του πληθυσμού.
Πέρυσι στον τελικό του μουσικού διαγωνισμού «Afghan Star», (φωτογραφία) που μοιάζει με το «American Idol», ψήφισαν πολύ περισσότεροι απ’ ότι στις εθνικές εκλογές.
«Δεν υπάρχει κάτι άλλο να κάνουμε», λέει ο Saad Mohseni, το αφεντικό του Tolo. «Ο κόσμος μαζεύεται γύρω από την τηλεόραση και συζητάει για τις εκπομπές για ώρες. Είναι σαν τις Ηνωμένες Πολιτείες της δεκαετίας του ’50».
Και σε αντίθεση με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, τα οποία συχνά απομονώνουν τους χρήστες σε ιδεολογικές φούσκες, η αφγανική τηλεόραση είναι ως επί το πλείστον μια μετριοπαθής δύναμη.
Το 2008 η κυβέρνηση προσπάθησε να απαγορεύσει μια δημοφιλή ινδική σαπουνόπερα, το «Because the Mother-in-Law Was Once the Daughter-in-Law», την οποία ο υπουργός Πολιτισμού θεώρησε πολύ πικάντικη. Οι οπαδοί της εξοργίστηκαν.
Το Tolo πολέμησε την απαγόρευση στο δικαστήριο και η κυβέρνηση υποχώρησε. Την ίδια χρονιά υποχώρησε επίσης σε μια διαμάχη με έναν άλλο δημοφιλές ραδιοτηλεοπτικό δίκτυο, το Ariana Television Network, μετά την κράτηση του παρουσιαστή μιας εκπομπής έρευνας επειδή επέκρινε τις επιδόσεις δύο υπουργών της κυβέρνησης.
Ενώ το Tolo υπερασπίστηκε τη θέση του στις ειδήσεις, έκανε κάποιες παραχωρήσεις στον ψυχαγωγικό του προγραμματισμό. Εν αναμονή πιο πουριτανικών κανόνων, το κανάλι σταμάτησε να προβάλλει δύο τουρκικές σαπουνόπερες, καθώς και εκπομπές που περιλαμβάνουν τραγούδια.
Κάλυψε το χρόνο αυξάνοντας τη διάρκεια του απογευματινού δελτίου ειδήσεων των 6 σε μια ώρα και προβάλλοντας αγώνες κρίκετ και μια ιστορική σειρά για την Οθωμανική Αυτοκρατορία.
Πολλοί Αφγανοί πιστεύουν ότι σταδιακά οι Ταλιμπάν θα σφίξουν τα λουριά. Η παρουσιάστρια που πήρε συνέντευξη από τον εκπρόσωπο των Ταλιμπάν διέφυγε. Στρατιώτες των Ταλιμπάν ξυλοκόπησαν πρόσφατα έναν δημοσιογράφο και έναν εικονολήπτη του Τόλο.
Ωστόσο, αν οι Ταλιμπάν καταστήσουν την τηλεόραση βαρετή και συντηρητική ή την απαγορεύσουν εντελώς, θα αποξενώσουν ένα τεράστιο κομμάτι των Αφγανών, ενώ παράλληλα θα χάσουν ένα μέσο επιρροής.
Επιπλέον, η λογοκρισία ή η απαγόρευση της τηλεόρασης θα υπονόμευε την εκστρατεία τους να πείσουν τον κόσμο ότι εισήλθαν πλέον στον 21ο αιώνα -ή τουλάχιστον στον 20ό.
© 2021 The Economist Newspaper Limited. All rights reserved.
Άρθρο από τον Economist το οποίο μεταφράστηκε και δημοσιεύθηκε με επίσημη άδεια από την www.powergame.gr Το πρωτότυπο άρθρο, στα αγγλικά βρίσκεται στο www.economist.com