THEPOWERGAME
Το πλήθος στο UfaFabrik, ένα πολιτιστικό κέντρο στο Βερολίνο, ζητωκραυγάζει όταν ο συντονιστής αποκαλύπτει μια νέα δημοσκόπηση: Οι Σοσιαλδημοκράτες (SPD) της Γερμανίας ξεπέρασαν τους Πράσινους για πρώτη φορά μέσα σε ένα χρόνο.
Ο Olaf Scholz, ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας και υποψήφιος του SPD για την καγκελαρία, προσπαθεί κατευνάσει τους ενθουσιώδεις υποστηρικτές του.
Η σημαντική ημέρα είναι αυτή των εκλογών, λέει, πριν προχωρήσει σε μια νηφάλια συζήτηση για το Αφγανιστάν και άλλα θέματα.
Σε μια επίδειξη κομματικής ενότητας, ο Kevin Kühnert, ένας αριστερός πρώην ηγέτης της νεολαίας του SPD, που για χρόνια αποτελούσε μεγάλο ενοχλητικό παράγοντα για την κεντρώα ηγεσία του κόμματος, υποδέχεται τον κ. Scholz.
Η καθυστερημένη άνοδος του SPD έχει γίνει πρώτο θέμα στην πιο ασταθή γερμανική προεκλογική εκστρατεία της πρόσφατης ιστορίας.
Στις εκλογές της 26ης Σεπτεμβρίου, σύμφωνα με το στατιστικό μοντέλο του Economist, το SPD έχει 33% πιθανότητα να κατακτήσει την πρώτη θέση. Πριν από δύο εβδομάδες η πιθανότητα αυτή ήταν μόλις 1%.
Στις 24 Αυγούστου, η εταιρεία δημοσκοπήσεων Forsa τοποθετούσε το SPD, για πρώτη φορά από το 2006, μπροστά από τον κύριο εταίρο του συνασπισμού, τη συντηρητική Χριστιανοδημοκρατική Ένωση (CDU) και τον Βαυαρο σύμμαχό του, τη Χριστιανοκοινωνική Ένωση (CSU).
Τα βάσανα του SPD κάποτε φαίνονταν αξεπέραστα. Στις προηγούμενες εκλογές, το 2017, αφού κατρακύλησε στο 20% των ψήφων, το κόμμα συμφώνησε απρόθυμα να συνεχίσει να στηρίζει το CDU/ CSU στην κυβέρνηση.
Η εκστρατεία του κ. Kühnert να επιστρέψει στην αντιπολίτευση φάνηκε να δικαιώνεται, καθώς η υποστήριξη του SPD μειώθηκε περαιτέρω. Το 2019, η υποψηφιότητα του κ. Scholz να αναλάβει τη διοίκηση του κόμματος δεν τελεσφόρησε εξαιτίας δύο άγνωστων μελών της αριστερής πτέρυγας του κόμματος.
Ακόμα χειρότερα, όπως και οι αντίστοιχοι Ευρωπαίοι ομόλογοί του, το SPD φαινόταν να αντιμετωπίζει μια διαρθρωτική παρακμή, καθώς η εργατική του βάση εξασθενούσε και πάσχιζε να βρει ένα συνεκτικό μήνυμα που θα μπορούσε να ενώσει επιτυχώς τις αντιμαχόμενες πτέρυγες του.
Πως όμως εξηγείται η αναβίωση; Ο 63χρονος κ. Scholz, ένας σοβαρός τύπος με κυβερνητική εμπειρία δεκαετιών, αποτελεί μεγάλο πλεονέκτημα: Δημοσκοπικά προηγείται κατά πολύ του κόμματός του.
Σοφά, το SPD τον τοποθέτησε στο επίκεντρο της εκστρατείας του. Και αν και η αδέξια ομάδα δεν έχει εξαφανιστεί, έχει παραμείνει σε μεγάλο βαθμό βουβή από τον περασμένο Αύγουστο, όταν ο κ. Scholz χρίστηκε υποψήφιος του SPD για να αντικαταστήσει την Angela Merkel στην καγκελαρία.
Όλα αυτά έχουν προσελκύσει ορισμένους αμφιταλαντευόμενους υποστηρικτές πίσω στο κοπάδι. Έχοντας υποστηρίξει εδώ και καιρό ότι οι Γερμανοί ψηφοφόροι θα αρχίζουν τελικά να βλέπουν θετικά τον υποψήφιό τους, οι σύμμαχοι του κ. Scholz νιώθουν ικανοποίηση βλέποντας την προφητεία τους να εκπληρώνεται.
«Όπως λένε οι Κινέζοι, αυτό που χρειάζεται σε αυτή τη δουλειά είναι στρατηγική υπομονή», λέει ένας από αυτούς.
Παρ’ όλα αυτά, το SPD συγκεντρώνει ποσοστά λίγο πάνω από τις επιδόσεις του το 2017, ένα αποτέλεσμα τόσο άθλιο που προκάλεσε μαζική ενδοσκόπηση και επίσημη έρευνα.
Κατέληξε στο συμπέρασμα ότι εκλογικό σώμα είναι κατακερματισμένο, ενώ εμβάθυνε στα προβλήματα των αντιπάλων του SPD.
Μετά από μια σύντομη άνοδο την άνοιξη, οι Πράσινοι επανήλθαν σε ένα επίπεδο που απογοητεύει όσους ονειρεύονταν την καγκελαρία, παρόλο που τα νούμερα δείχνουν διπλασιασμό του αποτελέσματος που έφεραν το 2017.
Έτσι το SPD μένει να είναι το μόνο σημείο αναφοράς των Γερμανών προοδευτικών- και η μάχη για την καγκελαρία μοιάζει με μια άμεση μονομαχία μεταξύ του κ. Scholz και του Armin Laschet, του υποψηφίου του CDU/CSU.
Αυτή η έκβαση βολεύει το SPD, διότι η εκστρατεία του CDU/CSU απέτυχε παταγωδώς.
Έχοντας την ελπίδα να φτάσει στη νίκη, ο κ. Laschet, ο ευδιάθετος, επιρρεπής σε γκάφες πρωθυπουργός της Βόρειας Ρηνανίας-Βεστφαλίας, του πολυπληθέστερου κρατιδίου της Γερμανίας, βρέθηκε να ηγείται μιας εκστρατείας χωρίς ιδέες και ενός κόμματος που δεν έχει τίποτα να πει μετά από 16 χρόνια στην εξουσία.
Το CDU/CSU, μέσα σε έξι εβδομάδες, έχασε το ένα τέταρτο της στήριξής του. Όπως σημειώνει ο Rüdiger Schmitt-Beck, πολιτικός επιστήμονας στο Πανεπιστήμιο του Μανχάιμ, τα «καταστροφικά» ποσοστά του κ. Laschet δείχνουν ότι ακόμη και οι πιο σκληροί υποστηρικτές του κόμματος δυσκολεύονται να τον συμπαθήσουν.
Ο κ. Scholz, ο οποίος βιώνει την τυπική επιφύλαξη του Αμβούργου, της πόλης-κράτους που διοικούσε επί επτά χρόνια, δεν θα κερδίσει κάποιο βραβείο χαρίσματος. Όμως, οι αποτυχίες του κ. Laschet αναδεικνύονται σε πλεονεκτήματα για τον ίδιο. Πολλοί ψηφοφόροι του CDU/CSU τον προτιμούν από τον δικό τους άνθρωπο.
Ο φάκελος του κ. Scholz περιλαμβάνει κάποια ζοφερά σημεία, συμπεριλαμβανομένης της κακής διαχείρισης των ταραχών κατά τη διάρκεια μιας συνόδου κορυφής της G20 στο Αμβούργο το 2017 και μιας σειράς φορολογικών και ρυθμιστικών σκανδάλων επί των ημερών του.
Αλλά αυτά τα ατοπήματα φαίνονται είτε πολύ μακρινά, είτε αρκετά περίπλοκα για να προκαλέσουν τις ανησυχίες των ψηφοφόρων. Και σε αντίθεση τόσο με τον κ. Laschet όσο και με την Annalena Baerbock, την υποψήφια καγκελάριο των Πρασίνων, ο κ. Scholz δεν έχει κάνει το παραμικρό λάθος κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας.
Επιπλέον, ο κ. Scholz έχει αξιοσημείωτες επιτυχίες ως υπουργός Οικονομικών, όπως το σχέδιο ανάκαμψης της Ευρωπαϊκής Ένωσης ύψους 750 δισ. ευρώ (886 δισ. δολάρια), στην κατάρτιση του οποίου συνέβαλε το υπουργείο του, και η πρόσφατη συμφωνία της G20 για τη φορολογία των επιχειρήσεων.
Στην προεκλογική του εκστρατεία επαίρεται για την αντιμετώπιση της πανδημίας από τη Γερμανία, η οποία, με 130 δισ. ευρώ, συγκράτησε την ανεργία και αναχαίτισε την ύφεση.
Τα χρόνια δημοσιονομικής συγκράτησης επέτρεψαν αυτή τη σπατάλη, υποστηρίζει ο κ. Scholz: Ένας ισχυρισμός που προσπαθεί να ενώσει το σοσιαλδημοκρατικό του κύρος με τη φήμη του ως μεθοδικού.
Θέλει η Γερμανία να επιστρέψει στις περιοριστικές για το έλλειμμα αυστηρές διατάξεις του «φρένου χρέους» το 2023.
Ένας μετριοπαθής, έμπειρος πολιτικός με γνώση της λεπτομέρειας: Ο κ. Scholz δεν θα ενοχλούνταν ιδιαίτερα αν κάποιοι εντόπιζαν στη συμπεριφορά του, χαρακτηριστικά της απερχόμενης καγκελάριου.
Ωστόσο, αυτή είναι μόνο η μισή εικόνα, λένε οι ακόλουθοι. Σε αντίθεση με την κ. Merkel, ο κ. Scholz έχει ιδέες για το μέλλον της Γερμανίας, μεταξύ των οποίων η καθοδήγηση της μετάβασης σε μια οικονομία χωρίς εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα και η διατήρηση της εξαγωγικής της ικανότητας.
Αν και το ιστορικό του στην εξωτερική πολιτική είναι ισχνό, είναι ευκολότερο για κάποιον να φανταστεί τον κ. Scholz, παρά τους αντιπάλους του, να συνομιλεί με τον Vladimir Putin ως ίσος προς ίσο, σε στυλ Merkel ή να κλείνει συμφωνίες σε μια ολονύχτια σύνοδο κορυφής της ΕΕ.
Η καθυστερημένη άνοδος του SPD δημιουργεί νέες δυνατότητες για σχηματισμό συνασπισμού μετά τις εκλογές.
Η μεγαλύτερη πιθανότητα του κ. Scholz να γίνει καγκελάριος είναι να ηγηθεί μιας κυβέρνησης «φωτεινού σηματοδότη», που θα συνενώνει το SPD, τους Πράσινους και τους φιλελεύθερους Ελεύθερους Δημοκράτες (FDP).
Το FDP, πιθανότατα ως βασιλοποιός, θα προτιμούσε έναν συνασπισμό «Τζαμάικα» με το CDU/CSU και τους Πράσινους. Ωστόσο, ο κ. Scholz γοητεύει το κόμμα μιλώντας μελιστάλακτα για τη μακρά «σοσιαλφιλελεύθερη» παράδοση της Γερμανίας.
Επομένως, η άνοδος του SPD δεν ενισχύει μόνο τις πιθανότητες του κ. Scholz να βρεθεί στη θέση που επιθυμούσε τόσο καιρό, αλλά θα μπορούσε παράλληλα να οδηγήσει το CDU/CSU εκτός αξιώματος, ακολουθώντας την κ. Merkel.
© 2021 The Economist Newspaper Limited. All rights reserved.
Άρθρο από τον Economist το οποίο μεταφράστηκε και δημοσιεύθηκε με επίσημη άδεια από την www.powergame.gr Το πρωτότυπο άρθρο, στα αγγλικά βρίσκεται στο www.economist.com
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
