THEPOWERGAME
Ο τίτλος της τελευταίας ανακοίνωσης της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC) αναφορικά με τη φυσική επιστήμη της κλιματικής αλλαγής συνοψίζει τη διαπίστωση ότι, ακόμη και αν ο κόσμος μειώσει τις εκπομπές περισσότερο απ’ όσο υπόσχονται οι κυβερνήσεις, το πιθανότερο είναι ότι, έως το 2050, η Γη θα εξακολουθεί να είναι κατά 1,5°C θερμότερη απ’ ότι στα τέλη του 19ου αιώνα.
Η διαπίστωση είναι σημαντική και τρομακτική, αλλά διόλου σοκαριστική.
Ο στόχος να μην υπερβεί η θερμοκρασία του πλανήτη τον 1,5°C, όπως συμφωνήθηκε στο Παρίσι πριν από έξι χρόνια, είναι ένας στόχος στον οποίο πολλές χώρες είναι προσηλωμένες, ιδίως οι μικρές νησιωτικές, για τις οποίες η άνοδος της στάθμης της θάλασσας αποτελεί υπαρξιακή απειλή.
Εντούτοις πολλοί παρατηρητές πιστεύουν ότι είναι αυστηρός σε σημείο που να είναι σχεδόν ανέφικτος.
Ωστόσο,ένα άλλο συμπέρασμα της έκθεσης της IPCC μπορεί να αποτελέσει για πολλούς είδηση.
Εάν οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα ήταν το μόνο μέσο με το οποίο ο άνθρωπος άλλαζε το κλίμα, η αύξηση της θερμοκρασίας κατά 1,5°C θα είχε ήδη επιτευχθεί.
Όμως υπάρχουν και άλλες ανθρώπινες εκπομπές που παίζουν ρόλο.
Μεταξύ των πιο σημαντικών είναι τα θειικά αερολύματα: μικροσκοπικά σωματίδια που παράγονται από την καύση του άνθρακα και ορισμένων ειδών πετρελαίου, τα οποία αιωρούνται στον αέρα, μολύνουν τους πνεύμονες, σκοτώνουν εκατομμύρια ανθρώπους – και, αντανακλώντας το εισερχόμενο ηλιακό φως, ψύχουν τη Γη.
Η IPCC εκτιμά ότι από τα τέλη του 19ου αιώνα τα θειικά έχουν προσφέρει καθαρή ψύξη της τάξεως των 0,4-0,5°C και ότι η ύπαρξή τους αποτελεί σημαντικό λόγο για τον οποίο κατ’αυτή την περίοδο σημειώθηκε αύξηση της θερμοκρασίας κατά 1,1°C μόνο.
Η επιρροή των θειικών φθίνει καθώς, προκειμένου να βελτιωθεί η ποιότητα του αέρα και κατά συνέπεια να σωθούν ζωές, το θείο αφαιρείται πλέον από όλα σχεδόν τα υγρά καύσιμα στο στάδιο της διύλισης και καθαρίζεται όλο και περισσότερο από τις καμινάδες των σταθμών ηλεκτροπαραγωγής με καύση άνθρακα, ακόμα και στην Κίνα.
Αυτός ο καθαρισμός του αέρα απομακρύνει μέρος της «βλαβερής» ψύξης.
Η ταχεία μείωση της χρήσης ορυκτών καυσίμων θα αφαιρέσει το υπόλοιπο –γεγονός που, ειρωνικά, θα επιτρέψει να γίνουν ακόμη πιο έντονα αισθητές οι επιπτώσεις του διοξειδίου του άνθρακα που βρίσκεται ήδη στην ατμόσφαιρα.
Το 2006, ο διακεκριμένος χημικός σε θέματα ατμόσφαιρα Paul Crutze εξέφρασε την άποψη ότι μπορεί να υπάρχει τρόπος να σωθούν οι πνεύμονες των ανθρώπων, διατηρώντας παράλληλα την ψύξη.
Τα θειικά σωματίδια δεν «επιβιώνουν» για πολύ στα κατώτερα στρώματα της ατμόσφαιρας, όπου η βιομηχανία τα απορρίπτει.
Στη στρατόσφαιρα ζουν πολύ περισσότερο. Η τοποθέτηση ενός σχετικά αραιού στρώματος θειικών στη στρατόσφαιρα θα μπορούσε επομένως να προσφέρει την ίδια ποσότητα ψύξης με τη σημερινή αιθαλομίχλη της κατώτερης ατμόσφαιρας, ενώ δεν θα προκαλούσε σχεδόν καμία άμεση βλάβη.
Η πρόταση του Crutzen αναζωπύρωσε το ενδιαφέρον για την ιδέα της σκόπιμης παρέμβασης στο εισερχόμενο ηλιακό φως, μια δυνατότητα γνωστή ως «ηλιακή γεωμηχανική».
Πρόκειται για ένα ενδιαφέρον για το οποίο η IPCC είναι επιφυλακτική.
Η ηλιακή γεωμηχανική δεν παίζει κανένα ρόλο στα σενάρια που χρησιμοποιεί η ομάδα όταν μιλάει για το μελλοντικό κλίμα.
Ως εκ τούτου, η νέα της έκθεση, όπως και οι προηγούμενες, συζητά την ιδέα μόνο αδρομερώς.
Με τον τρόπο αυτό σημειώνει, ορθά, ότι η ιδέα έχει σημαντικά μειονεκτήματα, αλλά αφήνει ένα παράθυρο για την ηλιακή γεωμηχανική, ότι θα μπορούσε, κατ’ αρχήν, να χρησιμοποιηθεί για να δημιουργήσει σημαντική παγκόσμια ψύξη πολύ γρηγορότερα από ότι η μείωση των εκπομπών του διοξειδίου του άνθρακα.
Τόσο τα μειονεκτήματα όσο και οι δυνατότητες παρέχουν σοβαρούς λόγους για μια πιο ενδελεχή και συστηματική έρευνα της γεωμηχανικής.
Εντούτοις, θα ήταν λάθος να θεωρήσουμε ότι πρόκειται για μια γρήγορη, εύκολη ή απαραίτητα επιθυμητή απάντηση.
Ίσως η μεγαλύτερη ανησυχία είναι ότι η φαινομενική υπόσχεσή της θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως δικαιολογία για αδράνεια όσον αφορά στις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα.
Ένας κόσμος όπου η γεωμηχανική χρησιμοποιείται απλώς για να καλύψει, με όλο και πιο ατελή τρόπο, τις επιπτώσεις των ολοένα και υψηλότερων επιπέδων αερίων του θερμοκηπίου θα ήταν ένας κόσμος τρομακτικά ασταθής.
Μια πιο εύπεπτη προσέγγιση για την αντιστάθμιση των μειούμενων επιπτώσεων της θειικής ρύπανσης, η οποία υποστηρίζεται με ενθουσιασμό από την IPCC, είναι να διπλασιαστούν οι προσπάθειες για τη μείωση των εκπομπών ενός άλλου υποπροϊόντος του ανθρώπινου πολιτισμού που αλλάζει το κλίμα.
Το μεθάνιο είναι ένα αέριο του θερμοκηπίου ισχυρότερο από το διοξείδιο του άνθρακα, το οποίο όμως παραμένει στην ατμόσφαιρα μόνο για μια δεκαετία περίπου.
Μειώνοντας τις εκπομπές μεθανίου, μειώνουμε σύντομα τα επίπεδα μεθανίου- μειώνοντας τα επίπεδα μεθανίου, μειώνουμε την υπερθέρμανση του πλανήτη.
Η αύξηση της συγκέντρωσής του μεθανίου στην ατμόσφαιρα δείχνει ότι οι σημερινές προσπάθειες για τη μείωση των εκπομπών του δεν είναι επαρκείς.
Ευτυχώς, μπορούν να γίνουν πολύ περισσότερα. Οι εκπομπές από την ενεργειακή βιομηχανία θα μπορούσαν να ρυθμίζονται αυστηρότερα σχεδόν παντού.
Επειδή το μεθάνιο είναι πολύτιμο, ορισμένες προσεγγίσεις θα κάνουν απόσβεση από μόνες τους, ενώ η μείωση των εκπομπών στους χώρους υγειονομικής ταφής δεν είναι τρομερά δύσκολη.
Παράλληλα, το ζωικό κεφάλαιο θα ρευόταν λιγότερο με τα κατάλληλα συμπληρώματα ζωοτροφών.
Η εξάλειψη των εκπομπών θα είναι δύσκολη, αλλά η κατακόρυφη μείωση είναι απολύτως εφικτή.
Το διοξείδιο του άνθρακα εξακολουθεί να βρίσκεται στη καρδιά του κλιματικού προβλήματος.
Η διερεύνηση των δυνατοτήτων, των πρακτικών και των κινδύνων της ηλικιακής γεωμηχανικής παραμένει μια καλή ιδέα.
Η μείωση που μπορεί να επιτευχθεί ταχύτερα είναι αυτή που σχετίζεται τις εκπομπές μεθανίου.
Ο κόσμος θερμαίνεται όλο και περισσότερο.
Tον προσεχή Νοέμβριο,η COP26, η σύνοδος κορυφής για το κλίμα, οφείλει να θέσει το μεθάνιο στην ημερήσια διάταξη της σε συζήτηση κατά προτεραιότητα.
© 2021 The Economist Newspaper Limited. All rights reserved.
Άρθρο από τον Economist το οποίο μεταφράστηκε και δημοσιεύθηκε με επίσημη άδεια από την www.powergame.gr Το πρωτότυπο άρθρο, στα αγγλικά βρίσκεται στο www.economist.com
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
