Julio Laporta: Η πειρατεία "βάζει γκολ" στην ελληνική και την ευρωπαϊκή οικονομία

Το βράδυ της Κυριακής εκατοντάδες εκατομμύρια φίλαθλοι βρέθηκαν με το βλέμμα καρφωμένο στο Olympiastadion του Βερολίνου, όπου Αγγλία και Ισπανία διεκδίκησαν τον τίτλο του πρωταθλητή Ευρώπης στο Euro 2024. Κάποια εκατομμύρια εξ αυτών είδαν τον μεγάλο τελικό από παράνομες πηγές live streaming, «σκοράροντας» στην πειρατεία και «βάζοντας γκολ» στην παραοικονομία.

Πόσο κοστίζει στην Ελλάδα η παράνομη θέαση αθλητικών γεγονότων ή η αγορά πειρατικού αθλητικού εξοπλισμού; Και τι κάνει η Ευρώπη για να βάλει «στοπ» στην… υπαρξιακή αυτή πρόκληση του αθλητισμού; Τελικά πόσο βαρύ είναι το τίμημα που καλείται να πληρώσει συνολικά η ελληνική και ευρωπαϊκή οικονομία στις «μαϊμούδες», είτε αφορούν το αθλητικό περιεχόμενο είτε γενικά τις παράνομες πηγές live streaming είτε τα προϊόντα απομίμησης;

Απαντήσεις στις ερωτήσεις του powergame.gr δίνει με συνέντευξή του ο Julio Laporta, εκπρόσωπος Τύπου, υπεύθυνος της Υπηρεσίας Επικοινωνίας του EUIPO, εξηγώντας τα μέτρα που λαμβάνει η Ευρώπη για να πετύχει το «fair play» στις αθλητικές μεταδόσεις.

Δώστε μας μια εικόνα για το παράνομο online αθλητικό περιεχόμενο και την αγορά «μαϊμού» αθλητικών προϊόντων στην Ελλάδα…

Στις απομιμήσεις αθλητικών προϊόντων η Ελλάδα δεν συγκαταλέγεται στις κορυφαίες χώρες της ΕΕ. Σύμφωνα με τα στοιχεία μας, οι χαμένες πωλήσεις από πλαστά αθλητικά είδη στην Ελλάδα ανέρχονται σε περίπου 10 εκατ. ευρώ ετησίως. Συνολικά, στα 27 κράτη-μέλη της ΕΕ υπολογίζεται ότι χάνονται 851 εκατ. ευρώ σε πλαστό αθλητικό εξοπλισμό ετησίως, με τη Γαλλία, την Αυστρία και την Ολλανδία να επηρεάζονται περισσότερο σε απόλυτους αριθμούς.

Ωστόσο, υπάρχει ένα υψηλό ποσοστό νέων Ελλήνων (15-24 ετών), που παραδέχονται ότι αγόρασαν πλαστό αθλητικό εξοπλισμό σκόπιμα, 18%. Ποσοστό ανησυχητικό, γιατί κινείται πάνω από τον μέσο όρο της ΕΕ του 10%.

Αν δούμε την πειρατεία, δηλαδή την παράνομη πρόσβαση ή μετάδοση αθλητικών εκδηλώσεων, η Ελλάδα είναι πράγματι μία από τις κορυφαίες χώρες, με 20% επί του συνολικού πληθυσμού, ποσοστό πάνω από τον μέσο όρο της ΕΕ (12%). Αυτό σημαίνει ότι 1 στους 5 Έλληνες παραδέχεται ότι παρακολουθεί παράνομα αθλητικά γεγονότα και το ποσοστό αυξάνεται στους νέους Έλληνες (4 στους 10 παρακολουθούν παράνομα αθλήματα).

Το EUIPO εκτίμησε ότι η online πειρατεία για όλους τους τύπους περιεχομένου, συμπεριλαμβανομένων των αθλητικών μεταδόσεων, αποφέρει 1 δισ. ευρώ σε παράνομα έσοδα κάθε χρόνο. Ειδικότερα στα αθλητικά γεγονότα, η παράνομη ροή περιορίζει τη χρηματοδότηση που επιστρέφει σε αθλητές και τοπικούς αθλητικούς οργανισμούς.

Ποιο είναι τελικά το συνολικό κόστος του εμπορίου προϊόντων και υπηρεσιών απομίμησης για την ελληνική οικονομία;

«Πρέπει να σημειωθεί ότι κάθε είδους προϊόν μπορεί να παραποιηθεί στις μέρες μας. Στο EUIPO εκπονούμε μελέτες που εξετάζουν τον αντίκτυπο της παραποίησης/απομίμησης σε συγκεκριμένους τομείς.

Μία από τις πιο πρόσφατες μελέτες μας επικεντρώθηκε στο εκτιμώμενο κόστος της απομίμησης σε τρεις τομείς, που είναι ιδιαίτερα ευάλωτοι στην απομίμηση: την ένδυση, τα καλλυντικά και τα παιχνίδια. Στην περίπτωση της Ελλάδας, τα στοιχεία έδειξαν ότι μόνο σε αυτούς τους τρεις τομείς χάνονται 350 εκατ. ευρώ και περίπου 7.800 θέσεις εργασίας ετησίως λόγω της παραχάραξης. Εάν λάβουμε υπόψη και άλλους τομείς, οι εκτιμώμενες χαμένες πωλήσεις ήταν υψηλότερες.

Τι ποσοστό των συνολικών πωλήσεων στην Ελλάδα αντιπροσωπεύουν συνολικά αυτές των προϊόντων απομίμησης;

Μετά την ίδια μελέτη, το ποσοστό των συνολικών χαμένων πωλήσεων στην Ελλάδα σε καθέναν από τους τρεις κλάδους είναι: 8% των πωλήσεων σε είδη ένδυσης, 6,5% στα καλλυντικά και 7,4% στον κλάδο των παιχνιδιών.

Η Ελλάδα δεν συγκαταλέγεται στις κορυφαίες χώρες που πλήττονται από τις απομιμήσεις σε αυτούς τους κλάδους. Άλλες χώρες με μεγαλύτερο μέγεθος αγοράς σε αυτούς τους τομείς, όπως η Γερμανία, η Γαλλία, η Ιταλία και η Ισπανία, εμφανίζουν τα υψηλότερα ποσοστά χαμένων πωλήσεων.

Ωστόσο, τα πλαστά προϊόντα αντιπροσωπεύουν πολύ υψηλό ποσοστό για κάθε χώρα της ΕΕ, όχι μόνο από οικονομικής άποψης, αλλά και επειδή τα παραποιημένα προϊόντα δεν συμμορφώνονται με κανέναν κανόνα ή πρότυπο και ως εκ τούτου θέτουν σοβαρούς κινδύνους για την υγεία και την ασφάλειά μας, καθώς και για το περιβάλλον.

Επιπλέον, η πειρατεία και οι επιχειρήσεις παραποίησης/απομίμησης συνδέονται με το οργανωμένο έγκλημα, όπως έδειξε η μελέτη μας με τη Europol. Η αγορά μιας ψεύτικης φανέλας ποδοσφαίρου είναι κάτι περισσότερο από αυτό: συμβάλλει στη χρηματοδότηση άλλων εγκληματικών δραστηριοτήτων, όπως η εμπορία ναρκωτικών και ανθρώπων, το λαθρεμπόριο, η απάτη και το ξέπλυμα βρόμικου χρήματος.

Ποια είναι τα αντίστοιχα στοιχεία για την Ευρώπη;

Τα προϊόντα απομίμησης κοστίζουν στις βιομηχανίες ένδυσης, καλλυντικών και παιχνιδιών της ΕΕ 16 δισ. ευρώ σε χαμένες πωλήσεις και σχεδόν 200.000 θέσεις εργασίας κάθε χρόνο. Το ποσοστό στην ΕΕ ανά τομέα είναι: 5,2% των πωλήσεων σε είδη ένδυσης, 4,8% στα καλλυντικά και 8,7% στα παιχνίδια.

Μια άλλη κοινή έκθεση που δημοσιεύσαμε με τον ΟΟΣΑ το 2021 υπολόγιζε ότι τα προϊόντα απομίμησης αντιπροσωπεύουν το 5,8% του συνόλου των εισαγωγών στην ΕΕ, που αντιστοιχεί σε σχεδόν 120 δισ. ευρώ ετησίως.

Με τα μεγάλα αθλητικά γεγονότα στην Ευρώπη να είναι σε εξέλιξη, ποια μέτρα λαμβάνει το EUIPO για να κερδίσει τη μάχη κατά της πειρατείας;

Η συνειδητοποίηση είναι το «κλειδί». Το Παρατηρητήριο EUIPO διεξάγει και δημοσιεύει αυτές τις μελέτες και ξεκινά εκστρατείες, για να δείξει την κλίμακα και το εύρος της παραβίασης πνευματικής ιδιοκτησίας.

Οι καταναλωτές πρέπει επίσης να γνωρίζουν τους κινδύνους από τη χρήση παράνομων πηγών, όπως κλοπή δεδομένων ή ταυτότητας, ιούς υπολογιστών και πιθανά πρόστιμα. Πρέπει να συνειδητοποιήσει κανείς ότι όλες οι πειρατικές πηγές ζητούν κάποιο είδος προσωπικών δεδομένων και ορισμένες από αυτές λειτουργούν ακόμη και με ένα μοντέλο συνδρομής, ζητώντας έτσι οικονομικές λεπτομέρειες. Επιπλέον, όταν τα πράγματα είναι δωρεάν, σημαίνει ότι «εσύ» είσαι το προϊόν.

Ήδη, σε σύγκριση με τις αρχές της δεκαετίας του 2000, μπορούμε να δούμε ότι η διαθεσιμότητα νόμιμων πλατφορμών καθιστά πιο εύκολα διαθέσιμο περιεχόμενο υψηλής ποιότητας. Για να ελέγξουμε εάν μια πηγή ψηφιακού περιεχομένου είναι νόμιμη, δημιουργήσαμε το agorateka.eu, μια διαδικτυακή πύλη που προσδιορίζει τώρα περίπου 4.500 νόμιμες πηγές στην ΕΕ και ενημερώνεται συνεχώς με νέες. Η πλατφόρμα βοηθάει τους καταναλωτές, που δυσκολεύονται να διακρίνουν το ψηφιακό περιεχόμενο από τις νόμιμες πηγές από το πειρατικό (41% των πολιτών της ΕΕ, σύμφωνα με την τελευταία μας έρευνα).

Είναι επίσης σημαντικό να οικοδομηθεί ο σεβασμός για την πνευματική ιδιοκτησία μεταξύ των παιδιών και των νέων. Μέσω του προγράμματός «IP in Education», το EUIPO επιδιώκει να διασφαλίσει ότι η πνευματική ιδιοκτησία αποτελεί μέρος του προγράμματος σπουδών σε όλα τα επίπεδα εκπαίδευσης, ώστε οι μαθητές να μάθουν να προστατεύουν τις δικές τους δημιουργίες ή εφευρέσεις και να σέβονται αυτές των άλλων.

Πώς συνεργάζεστε με τις τοπικές Αρχές;

Το EUIPO συνεργάζεται με άλλους φορείς της ΕΕ και τις εθνικές Αρχές επιβολής, για να υποστηρίξει το επιχειρησιακό τους έργο. Συγκεκριμένα, υποστηρίζει εξειδικευμένες επιχειρήσεις της Europol, που είναι αφιερωμένες στην καταπολέμηση του εγκλήματος ΔΙ. Μαζί με τη CEPOL, το κολέγιο εκπαίδευσης αστυνομικών της ΕΕ, παρέχουμε εκπαίδευση σε τελωνειακούς και αστυνομικούς σε όλη την ΕΕ.

Επίσης, έχουμε αναπτύξει ένα εργαλείο, το IP Enforcement Portal, το οποίο βοηθά στην καταπολέμηση της παραποίησης/απομίμησης, παρέχοντας μια ασφαλή πλατφόρμα επικοινωνίας των ιδιοκτητών επωνυμίας με τα τελωνεία και την αστυνομία.

Τέλος, υποστηρίζουμε θερμά τη συνεχιζόμενη συμπερίληψη του εγκλήματος ΔΙ στον κύκλο πολιτικής της ΕΕ, με στόχο την υιοθέτηση μιας πανευρωπαϊκής προσέγγισης όσον αφορά την αντιμετώπιση του εγκλήματος πνευματικής ιδιοκτησίας.

Διαβάστε επίσης:

Η άλλοτε κυρίαρχη των ουρανών, Boeing, είναι τώρα ένα εταιρικό έγκλημα

Μπορεί το Ariane 6 της ESA να συναγωνιστεί την SpaceX του Έλον Μασκ;

Εξοντωτικός εγχώριος ανταγωνισμός στη κινεζική βιομηχανία φωτοβολταϊκών