THEPOWERGAME
Ο Ματέο Ρέντσι, πρωθυπουργός της Ιταλίας την περίοδο 2014-16, δεν θεωρεί πως η Τζόρτζια Μελόνι αποτελεί κίνδυνο για τη Δημοκρατία. Η νέα πρωθυπουργός της Ιταλίας θα αναπροσαρμόσει τις θέσεις της πάνω σε πολλά ζητήματα λόγω των πολλαπλών προκλήσεων στην τρέχουσα συγκυρία. Η μεγαλύτερη όλων είναι να χαράξει η κυβέρνηση της μια ουσιαστική ευρωπαϊκή στρατηγική, προσεγγίζοντας τον Εμανουέλ Μακρόν της Γαλλίας και τον Όλαφ Σολτς της Γερμανίας, παρά τον Βίκτορ Όρμπαν της Ουγγαρίας.
Σε συνέντευξη που παραχώρησε στο powergame.gr στις παρυφές του 18ου Annual Economist Summit στην Κύπρο την περασμένη εβδομάδα, ο κ. Ρέντσι θεωρεί πως τα κράτη-μέλη της ΕΕ θα πρέπει να κτίσουν τις ηνωμένες πολιτείες της Ευρώπης με κοινή εξωτερική πολιτική και στρατό, επιτρέποντας παράλληλα την απευθείας εκλογή του ή της προέδρου της Κομισιόν. Τονίζει δε πως ο λαϊκισμός δίνει απλές απαντήσεις σε περίπλοκα ζητήματα.
- Δηλώσατε πρόσφατα πως έχετε την πρόθεση να συνεργαστείτε με τον δεξιό κυβερνητικό συνασπισμό της Τζόρτζια Μελόνι. Ποιοι είναι οι τομείς όπου θεωρείτε πως συναντιούνται και απομακρύνονται οι απόψεις σας;
Θα είμαστε μια πιστή αλλά και σκληρή αντιπολίτευση στην Τζόρτζια Μελόνι. Θα ψηφίσουμε μέτρα που είναι ωφέλιμα για τη χώρα αλλά θα είμαστε ασυμβίβαστοι σε οτιδήποτε άλλο.
Παρόλα αυτά εκτιμώ πως η κ. Μελόνι θα αλλάξει τη θέση της σε πολλά ζητήματα που παίζουν σήμερα κρίσιμο ρόλο λόγω της τρέχουσας ενεργειακής κρίσης και των οικονομικών επιπτώσεων. Αναφέρομαι, παραδείγματος χάριν, στις γεωτρήσεις για πετρέλαιο και φυσικό αέριο στην Αδριατική Θάλασσα (για τις οποίες η κ. Μελόνι ήταν κατά προ ετών),σε μονάδες επαναεριοποίησης, σε εργασιακά και σε φορολογικά θέματα. Θεωρώ πως ακόμη και σ΄ ότι αφορά την Ευρώπη, η Τζόρτζια Μελόνι θα αναγκαστεί να αλλάξει τη γνώμη της, να συνομιλεί περισσότερο με τον Μακρόν της Γαλλίας και τον Σολτς της Γερμανίας παρά με τον Όρμπαν της Ουγγαρίας.
Θα στοιχημάτιζα πως τώρα που βρίσκεται στην εξουσία, rebus sic stantibus, η κ. Μελόνι θα αλλάξει την άποψη της για πολλά ζητήματα. Δεν θα της επιτεθούμε χωρίς λόγο και θα δείξουμε πως στην Ιταλία η αντιπολίτευση μπορεί να γίνει χρήσιμη, χωρίς ιδεολογικούς φραγμούς.
- Υπηρετήσατε τη χώρα σας ως πρωθυπουργός μετά από μια ταραχώδη περίοδο για την Ιταλία και την Ευρωζώνη. Επικρατεί σήμερα ένα πιο νηφάλιο πολιτικό κλίμα που θα επέτρεπε να βρεθεί μια ισορροπία σε ένα περιβάλλον γεμάτο προκλήσεις;
Με περηφάνια υποστηρίζω την πορεία μου στη διακυβέρνηση της χώρας. Σε μια δύσκολη περίοδο επαναφέραμε την Ιταλία σε τροχιά ανάπτυξης και μειώσαμε το δημόσιο χρέος. Μετά τον λαϊκισμό της διακυβέρνησης του Τζουζέπε Κόντε και του Ματέο Σαλβίνι και έπειτα την πανδημία, η Ιταλία κατάφερε να επιστρέψει σε ρυθμούς ανάπτυξης χάρις στον διορισμό του Μάριο Ντράγκι. Θα δούμε πώς θα κυβερνήσει τώρα η δεξιά. Η προεκλογική εκστρατεία της κ. Μελόνι ήταν λαϊκίστικη όπως και των συμμάχων της.
Είναι σημαντικό να ξεκαθαριστεί εάν η νέα κυβέρνηση θα έχει τη δυνατότητα να θεμελιώσει μια ουσιαστική ευρωπαϊκή στρατηγική αντί να υιοθετήσει μια λαϊκίστικη και εθνικιστική ατζέντα. Η κ. Μελόνι θα χρειαστεί ευφυΐα, όραμα και εύστοχη πολιτική προκειμένου να πείσει τους Ευρωπαίους συναδέλφους μας να συνεργαστούν με την Ιταλία πάνω σε αυτό το θέμα. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο δεν είναι μέρος για να φωνάξει κανείς «τέρμα η διασκέδαση».
- Η Ιταλία έχει ακόμη το βάρος του δημοσίου χρέους που βαραίνει την οικονομία. Πιστεύετε πως μπορεί να αποδεχτεί μεταρρυθμίσεις προκειμένου να ενισχυθούν οι επιδόσεις της οικονομίας, δεδομένου ότι έχει και το πλεονέκτημα του Ταμείου Ανάκαμψης; Από την άλλη πλευρά, τα εμπόδια σε μεταρρυθμίσεις οδήγησαν και εσάς και τον Μάριο Ντράγκι σε παραίτηση.
Οι μεταρρυθμίσεις είναι απαραίτητες τότε όσο είναι και σήμερα. Εάν η πλειοψηφία επιθυμεί να συνεργαστεί μαζί σε θέματα όπως η κοινοβουλευτική μεταρρύθμιση τότε έχει καλώς.
Πάνω απ’ όλα, η Ιταλία χρειάζεται σταθερότητα αλλά επίσης μια αποτελεσματικότερη γραφειοκρατία, ένα ταχύτερο και δικαιότερο σύστημα απονομής Δικαιοσύνης και πολιτικές που βασίζονται στην ανάπτυξη και όχι σε επιδόματα.
- Τι πιστεύετε πως ώθησε τους Ιταλούς από το ένα πολιτικό άκρο στο άλλο μέσα σε ένα τόσο σύντομο χρονικό διάστημα, δηλαδή από το Κίνημα των Πέντε Αστέρων στα Αδέλφια της Ιταλίας; Είναι μυστήριο από τη στιγμή κιόλας που ο Μάριο Ντράγκι, ένας τεχνοκράτης πρωθυπουργός, είχε μεγάλη στήριξη από την κοινή γνώμη πριν υποβάλει την παραίτησή του.
Ήμουν, είμαι και θα είμαι πάντα πολιτικός αντίπαλος της Τζόρτζια Μελόνι και δεν νομίζω πως αποτελεί κίνδυνο για την δημοκρατία. Θα συνεχίσουμε να αντιστεκόμαστε στις πολιτικές της αλλά δεν νομίζω πως υπάρχει κίνδυνος για μια νέα άνοδο του νεοφασισμού αλλά μάλλον για την κατάσταση των δημοσίων οικονομικών.
Πιστεύω πως η ανάδυση των κοινωνικών δικτύων και των ψευδών ειδήσεων έχουν ευνοήσει την μετάδοση του λαϊκισμού, ιδιαίτερα την περίοδο που ήταν βαθιά η κρίση και συνέβαιναν καθοριστικές αλλαγές. Πρώτα η οικονομική κρίση, μετά η πανδημία και τέλος ο πόλεμος (στην Ουκρανία). Ο λαϊκισμός είναι εύκολος: δίνει απλές απαντήσεις σε περίπλοκα προβλήματα.
Ωστόσο, αυτή τη φορά, πιστεύω πως η νίκη της δεξιάς προήλθε περισσότερο από τις αυτοκτονικές στρατηγικές του Δημοκρατικού Κόμματος του Ενρίκο Λέτα παρά την ισχύ της κ. Μελόνι.
- Κατά τη διάρκεια της θητείας σας ως πρωθυπουργός θίξατε στην πρώην καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ την ανάγκη ευελιξίας για τους δημοσιονομικούς κανόνες της ΕΕ. Πόση πρόοδο πιστεύετε πως έχει γίνει στην ΕΕ μετά την πανδημία και την απόφαση της Ε.Ε για την έκδοση κοινού χρέους υπό την αιγίδα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής; Υπάρχουν περιθώρια για να γίνουν περισσότερα;
Αναμφίβολα, το ότι ξεπεράστηκαν ορισμένα εμπόδια που, δυστυχώς, καθόριζαν τον χαρακτήρα των ευρωπαϊκών οργάνων είναι βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση. Χρειαζόμαστε, ωστόσο, ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις: πρέπει να κτίσουμε τις ηνωμένες πολιτείες της Ευρώπης, να ξεπεράσουμε την άσκηση βέτο, να δημιουργήσουμε μια κοινή εξωτερική πολιτική και έναν στρατό. Πρέπει να εκδημοκρατίσουμε ακόμη περισσότερα τα ευρωπαϊκά όργανα μέσα από διεθνικούς εκλογικούς καταλόγους και την απευθείας εκλογή του προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Η Ευρώπη είναι το σπίτι μας, η ταυτότητα μας: πρέπει να της δώσουμε νέα ισχύ.
- Ποιοι νομίζετε πως θα πρέπει να είναι οι στόχοι της Ιταλίας στην τρέχουσα ενεργειακή και γεωπολιτική κρίση της Ευρώπης; Μπορεί να αναπληρώσει το κενό που δημιουργήθηκε από την αποχώρηση της Βρετανίας από την ΕΕ και να ωθήσει τη Γερμανία σε μεγαλύτερη συνεργασία για την ενεργειακή επάρκεια της Ευρώπης;
Η Ευρώπη πρέπει να τηρήσει κοινή στάση απέναντι στην ενεργειακή κρίση. Οι τριβές και οι εγωισμοί μας αποδυναμώνουν. Το Brexit ήταν μια μεγάλη πληγή αλλά πρέπει να συνεχίσουμε να βαδίζουμε στο μονοπάτι της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης. Αντιμέτωποι με έναν όλο και πιο διχασμένο κόσμο, με την εγκληματική επιθετικότητα εις βάρος της Ουκρανίας να χτυπά στην καρδιά της Ευρώπης, μπορούμε να απαντήσουμε μόνον με μια φωνή. Χρειάζεται κουράγιο και όραμα.