THEPOWERGAME
Στην πορεία του νέου ΕΣΠΑ, αλλά και του υφιστάμενου (ΕΣΠΑ 2024-2020) αναφέρεται στη συνέντευξή του στο powergame.gr ο αρμόδιος υφυπουργός Ανάπτυξης & Επενδύσεων Γιάννης Τσακίρης. Η απορρόφηση στο υφιστάμενο ΕΣΠΑ, ξεπερνά το 80% και έτσι θα έχουμε ένα ομαλό κλείσιμο της προγραμματικής περιόδου που ολοκληρώνεται στο τέλος του 2023. Για τη νέα προγραμματική περίοδο που τώρα ξεκινά, ο κ. Τσακίρης αναφέρεται σε δύο πολύ μεγάλες προσκλήσεις ενίσχυσης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων (ΜμΕ), συνολικού προϋπολογισμού 1 δισ. ευρώ που θα παρουσιαστούν άμεσα. Και αυτό, όπως επισημαίνει ο υφυπουργός, μπορεί να είναι μόνον η αρχή.
Πως εξελίσσεται το υφιστάμενο ΕΣΠΑ και κατά πόσο θα έχουμε στο τέλος του 2023 ένα «ομαλό» κλείσιμο του, με την έννοια να υλοποιηθούν οι στόχοι και να μην υπάρξουν ανακατατάξεις κονδυλίων στα προγράμματα;
H απορρόφηση του ΕΣΠΑ είναι πάρα πολύ ικανοποιητική και εξελίσσεται όπως το είχαμε σχεδιάσει. Έχουμε πετύχει απορρόφηση 80% όταν τον Ιούλιο του 2019 που αναλάβαμε -και με δεδομένο ότι ξεκίνησε η υλοποίησή του το 2014- ήταν στο 25%. Έχοντας φτάσει στο 80% η απορρόφηση, το πρόγραμμα θα κλείσει «ομαλά» κι έχουμε αξιοποιήσει όλα τα εργαλεία προκειμένου να το πετύχουμε αυτό. Έχουμε κάνει υπερδεσμεύσεις και πιθανότατα να χρειαστούν κάποιες μεταφορές από πρόγραμμα σε πρόγραμμα. Αλλά αυτό θα γίνει προς όφελος των προγραμμάτων, αλλά και της χώρας της ίδιας, διότι διασφαλίζεται ότι όλοι οι πόροι θα διοχετευθούν στην αγορά.
Η απορρόφηση είναι και δαπάνη ή όχι απαραίτητα;
Ισχύει το απορρόφηση ίσον δαπάνη. Οποιαδήποτε εκταμίευση ποσού γίνεται από εμάς σε ένα φορέα, πρέπει αυτός να έχει αξιοποιήσει το σχετικό κονδύλι. Ακόμη και η προκαταβολή ενός έργου θεωρείται δαπάνη. Το σίγουρο είναι ότι δεν υπάρχουν από εμάς «παρκαρισμένα» κονδύλια σε φορείς.
Ποια προγράμματα του υφιστάμενου ΕΣΠΑ σήμερα παρουσιάζουν καλές απορροφήσεις και ποια «αγκομαχούν»;
Όταν πρωτο-αναλάβαμε, το χειρότερο σε απορρόφηση πρόγραμμα ήταν το ΕΠΑνΕΚ, το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Ανταγωνιστικότητας & Καινοτομίας που αφορούσε τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜμΕ). Τώρα στο πρόγραμμα αυτό έχουμε τις περισσότερες υπερδεσμεύσεις και είναι το πρόγραμμα που τρέχει καλύτερα απ’ όλα. Αντίστοιχα προβλήματα είχαμε και στα Περιφερειακά Επιχειρησιακά Προγράμματα και τα οποία πλέον υλοποιούνται με γοργούς ρυθμούς. Δεν βλέπω κάποιο πρόγραμμα να «αγκομαχά». Επίσης δεν πρέπει να παραγνωρίζουμε και τα ειδικά χαρακτηριστικά του κάθε προγράμματος. Για παράδειγμα το ΥΜΕΠΕΡΑΑ (Υποδομές Μεταφορών, Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη) περιλαμβάνει μεγάλα έργα που δίνουν μεγάλες δαπάνες προς το τέλος της υλοποίησης του προγράμματος. Αυτό το λαμβάνεται υπόψιν στον σχεδιασμό και γι’ αυτό δεν θεωρούμε ότι θα υπάρξουν προβλήματα στις απορροφήσεις.
Που βρισκόμαστε σε σχέση με το νέο ΕΣΠΑ; Αναφέρομαι στην προετοιμασία Επιτροπών Παρακολούθησης, των Διαχειριστικών Αρχών κ.λπ. που είναι απαραίτητα εργαλεία υλοποίησης του;
Βρισκόμαστε στο τελευταίο βήμα της δημιουργίας του μηχανισμού εφαρμογής του νέου ΕΣΠΑ. Έχουν συσταθεί οι Επιτροπές Παρακολούθησης και απομένει η πρώτη συνεδρίασή τους για την ενεργοποίησή τους αλλά και για να εγκρίνουν τις πρώτες αναπτυξιακές δράσεις. Οι Επιτροπές, επειδή συγκαλούνται σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, έχουν προγραμματιστεί να συνεδριάσουν μέσα στις επόμενες εβδομάδες. Η πρώτη συνεδρίαση που έχει προγραμματιστεί είναι για τις 20 Οκτωβρίου 2022 και είναι η συνεδρίαση της Επιτροπή Παρακολούθησης του Τομεακού Προγράμματος «Ανταγωνιστικότητα». Αφού συνεδριάσει κάθε Επιτροπή και λάβει τις σχετικές αποφάσεις, θα αρχίσουν σταδιακά να βγαίνουν και οι πρώτες προσκλήσεις στον αέρα για ενισχύσεις, υλοποιήσεις έργων κ.λπ.
Η προετοιμασία που αναφέρατε αφορά εξίσου τα Τομεακά και τα Περιφερειακά Προγράμματα της νέας περιόδου ή τα Τομεακά είναι ποιο μπροστά από τα Περιφερειακά;
Δε υπάρχει διαχωρισμός στην προετοιμασία. Τα Περιφερειακά Προγράμματα είναι στο ίδιο επίπεδο προετοιμασίας με τα Τομεακά.
Πότε εκτιμάτε ότι θα γίνει η πληρωμή του νέου ΕΣΠΑ και σε τι θα αφορά;
Νομίζω ότι υπάρχει το θεωρητικό και το πρακτικό. Θεωρητικά δεν γνωρίζουμε ποια θα είναι η πρώτη πληρωμή καθώς έχουμε και έργα phasing, δηλαδή έργα που πληρώνονται και από το τα δύο ΕΣΠΑ. Θα μπορούσε για παράδειγμα η πρώτη πληρωμή να αφορά σε ένα έργο που υλοποιείται στο υφιστάμενο ΕΣΠΑ. Από τα νέα έργα η πρόσκληση που θα βγει πρώτη αφορά στην δράση της «Ψηφιακής Μετάβασης των ΜμΕ» για να ακολουθήσει μετά από λίγο η πρόσκληση για την «Πράσινη Μετάβαση των ΜμΕ». Και οι δύο δράσεις θα χρηματοδοτηθούν από το Τομεακό Πρόγραμμα της Ανταγωνιστικότητας.
Τι είναι οι δύο αυτές προσκλήσεις και που αποσκοπούν;
Πρόκειται για δύο εμβληματικές προσκλήσεις και αφορούν τα δύο βασικά στοιχεία τα οποία θα συνδράμουν στην αύξηση της ανταγωνιστικότητάς των ΜμΕ. Μιλάμε για την ανταγωνιστικότητα των ΜμΕ η οποία έχει μείνει πίσω λόγω της 10ετούς κρίσης στη χώρα μας, αλλά και λόγω της πανδημικής κρίσης. Βασικό συστατικό για να είναι κάποια επιχείρηση ανταγωνιστική, είναι τα πάγια στοιχεία της και συγκεκριμένα τα παραγωγικά πάγιά της, να είναι σύγχρονα και παραγωγικά. Σήμερα υπάρχει μεγάλο έλλειμα σε νέα, σύγχρονα παραγωγικά πάγια, λιγότερο ενεργοβόρα, άρα «πράσινα», και «ψηφιακά» και άρα περισσότερο παραγωγικά. Κι εκεί ακριβώς εστιάζουν οι δυο προσκλήσεις, δηλαδή οι ελληνικές ΜμΕ να αποκτήσουν σύγχρονα πάγια στοιχεία ώστε να αυξήσουν την ανταγωνιστικότητά τους.
Ποια είναι τα βασικά χαρακτηριστικά των δύο προσκλήσεων;
Και οι δύο προσκλήσεις θα έχουν προϋπολογισμό 1 δισ. ευρώ. Και αυτό μπορεί να είναι μόνον η αρχή. Αν υπάρξει ζήτηση, ο προϋπολογισμός τους θα αυξηθεί. Η πρώτη πρόσκληση που θα βγει είναι η «Ψηφιακή Μετάβαση των ΜμΕ», η οποία θα έχει αρχικό προϋπολογισμό 300 εκατ. ευρώ. Η πρόσκληση θα προδημοσιευθεί εντός του Οκτωβρίου με στόχο οι επιχειρήσεις να εξοικειωθούν με το νέο πλαίσιο υλοποίησης του ΕΣΠΑ. Η δεύτερη πρόσκληση, εκείνη της «Πράσινης Μετάβασης των ΜμΕ», έχει προϋπολογισμό 700 εκατ. ευρώ και θα ακολουθήσει πολύ σύντομα. Και οι δύο προσκλήσεις θα είναι ανοιχτές μέχρι εξαντλήσεως του προϋπολογισμού. Επισημαίνω ότι οι προτάσεις των επιχειρήσεων που θα ενταχθούν στις προσκλήσεις, δεν θα αξιολογούνται και θα υλοποιούνται με τη διαδικασία FIFO (First In First Out). Ωστόσο θα έχουν ένα αυστηρό χρονοδιάγραμμα υλοποίησης της επένδυσης τους. Δεν θα υπάρχει δηλαδή το φαινόμενο της εμπλοκής χρημάτων σε ένα επενδυτικό σχέδιο που δεν υλοποιείται, στερώντας πόρους από μια άλλη επιχείρηση που μπορεί να υλοποιήσει το δικό της επενδυτικό σχέδιο. Η επιχείρησή που θα θελήσει να ενταχθεί στην πρόσκληση θα πρέπει να έχει ώριμη επένδυση και να έχει διαθέσιμη την ίδια συμμετοχή ώστε να προχωρήσει άμεσα. Σε άλλη περίπτωση, εφόσον δεν υλοποιηθεί η επένδυση θα απεντάσσεται και θα προχωρά η επόμενη.
Πως θα γίνεται αυτή η απένταξη;
Ανάλογα με το είδος της επένδυσης θα παρέχεται αντίστοιχος χρόνος υλοποίησης. Μια προμήθεια θα έχει μικρότερο χρόνο υλοποίησης, απ’ ότι ένα άλλο έργο π.χ. εγκατάστασης ενός πληροφοριακού συστήματος. Αν παρέλθει ο χρόνος υλοποίησης που έχει δοθεί, η επένδυση θα απεντάσσεται. Οι λεπτομέρειες θα φανούν στην πρόσκληση που θα εκδοθεί σύντομα.
Δίνετε 300 εκατ. ευρώ για την «Ψηφιακή Μετάβαση» και 700 εκατ. ευρώ για την «Πράσινη Μετάβαση» των ΜμΕ. Kαι τα ποσά αυτά μπορεί να αυξηθούν. Επίσης το Ταμείο Ανάκαμψης δίνει 442 εκατ. στον «Ψηφιακό Μετασχηματισμό» των ΜμΕ και πολλά άλλα σε αντίστοιχα προγράμματα. Μήπως υπάρχει μια υπερβολή σε αυτό και δεν απορροφηθούν οι πόροι; Επίσης γιατί σας κατηγορεί η αντιπολίτευση ότι ως κυβέρνηση που στηρίζει μόνον τους μεγάλους και αφήνει στην τύχη τους τους μικρούς;
Σωστά το θέτετε. Κατ’ αρχάς οι μεγάλες επιχειρήσεις είναι πολύ λίγες στη χώρα μας. Όλο αυτό που λέγεται ότι στηρίζουμε μόνον τις μεγάλες είναι ξεκάθαρα fake news. Τα χρήματα που έχουν δοθεί τα τελευταία τρία χρόνια για ενίσχυση των ΜμΕ μέσω του ΕΣΠΑ και του Ταμείου Ανάκαμψης και του νέου ΕΣΠΑ, ξεπερνούν τα 10 δισ. ευρώ, αν συμπεριλάβουμε και τη μόχλευση των τραπεζών. Θυμίζω τα εργαλεία Εγγυοδοτικό και ΤΕΠΙΧ, δόθηκαν για πρώτη φορά εν μέσω πανδημίας και τα οποία απευθύνθηκαν αποκλειστικά σε ΜμΕ. Και ας μην το ξεχνάμε: το ΕΣΠΑ αφορά τις ΜμΕ και δεν μπορούμε εμείς να κάνουμε διαφορετικά. Είναι προδιαγεγραμμένο κανονιστικά από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να ενισχύει τις ΜμΕ.
Η αναθεώρηση του Ταμείου Ανάκαμψης και με την προσθήκη του RΕpower EU, μπορεί να φέρει πόρους από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Συνοχής στο Ταμείο Ανάκαμψης. Σας φοβίζει ένα «αδυνάτισμα» πόρων του ΕΣΠΑ;
Αυτό αποτελεί κανονισμό της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και έχει ήδη εφαρμοστεί στο παρελθόν. Για παράδειγμα από το Ταμείο Συνοχής ενισχύθηκαν τα Ταμεία Μετανάστευσης. Το ίδιο μπορεί να γίνει και τώρα με το Ταμείο Ανάκμαψης. Ωστόσο αυτό είναι κάτι που θα κριθεί στην πράξη, από την ωριμότητα των έργων που έχει το κάθε Ταμείο κ.ο.κ.
Αυξήσατε στην νέα περίοδο σημαντικά τον προϋπολογισμό των Περιφερειακών Προγραμμάτων. Είστε αισιόδοξος ότι οι Περιφέρειες θα ανταποκριθούν στο επαυξημένο έργο τους;
Είμαστε αισιόδοξοι και πιστεύω ότι τα καταφέρουν (οι Περιφέρειες). Γιατί; Επειδή τα τελευταία τρία χρόνια βελτίωσαν σημαντικά τους μηχανισμούς τους απορρόφησης. Επίσης τα Περιφερειακά Προγράμματα είναι για την κυβέρνηση πολύ σημαντικά, γιατί λαμβάνουν υπόψιν τις τοπικές ιδιαιτερότητες της κάθε περιοχής. Επομένως θεωρούμε ότι και στη συγκεκριμένη περίοδο (οι Περιφέρειες) θα απορροφήσουν πλήρους τους πόρους που τους έχουν διατεθεί.
Αυτές του είδους οι πληρωμές μπορεί να είναι μέσα στο 2022;
Μπορεί πληρωμές να γίνουν και μέσα στη χρονιά.
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
