THEPOWERGAME
Σε Ανώνυμη Εταιρεία μετασχηματίζεται το Elevate Greece. Σύντομα θα παρουσιαστεί το καταστατικό και το νέο Δ.Σ. της εταιρείας, με βασικό στόχο τη συστηματική αναβάθμιση του οικοσυστήματος καινοτομίας της χώρας.
Σύμφωνα με τον υφυπουργό Ανάπτυξης και Επενδύσεων, αρμόδιο για την Έρευνα και Καινοτομία στη χώρα μας, το Elevate Greece πέτυχε πλήρως τους στόχους τους και πλέον, απαιτείται η αναβάθμισή του από μια ψηφιακή πλατφόρμα, σε ένα μηχανισμό προώθησης και διάδοσης της ελληνικής καινοτομίας. Το περιβάλλον είναι ευνοϊκό, τονίζει ο κ. Δήμας στην συνέντευξή του στο powergame.gr, υπογραμμίζοντας ότι ένας start upper στη χώρα μας, γνωρίζει πλέον ότι η δραστηριότητά του, όχι μόνον δεν εμποδίζεται από το κράτος, αλλά αντίθετα υποστηρίζεται συστηματικά.
Που βρίσκεται το θέμα της δημιουργίας της «Πολιτείας Καινοτομίας»;
Έχει προκηρυχθεί ο διεθνής δημόσιος διαγωνισμός και έχει ολοκληρωθεί η α’ φάση του ανταγωνιστικού διαλόγου. Τώρα είμαστε στη β’ φάση του διαλόγου. Στα τέσσερα ενδιαφερόμενα σχήματα που συμμετέχουν στη διαδικασία διεκδίκησης του έργου ΣΔΙΤ, έχουμε αποστείλει το αρχικό σχέδιο σύμβασης του έργου και τώρα αναμένουμε τα σχόλια τους επί του σχεδίου μέχρι τέλος του μήνα. Αμέσως μετά, αφού επεξεργαστούμε τα σχόλια αυτά, θα αποστείλουμε το τελικό σχέδιο σύμβασης, βάση του οποίου θα υποβληθούν οι τελικές δεσμευτικές προσφορές. Στόχος μας είναι μέχρι τέλος του καλοκαιριού να έχουμε τον ανάδοχο του έργου.
Πότε αναμένετε να ολοκληρωθεί η φάση κατασκευής;
Πρέπει να αναφέρουμε ότι παράλληλα με τη διαδικασία του διαγωνισμού εξελίσσεται μια παράλληλη διαδικασία έκδοσης άδειων π.χ. από πολεοδομίες, αρχαιολογικές υπηρεσίες, από την περιφέρεια όπως επίσης και η διενέργεια διαφόρων μελετών π.χ. περιβαλλοντικών επιπτώσεων, έτσι ώστε ο ανάδοχος να προχωρήσει με όσο το δυνατόν ταχύτερα στην κατασκευή του κέντρου στις εγκαταστάσεις της πρώην ΧΡΩΠΕΙ. Παράλληλα έχουν γίνει συζητήσεις με το Ταμείο Ανάκαμψης, έτσι ώστε ο ανάδοχος, όποιος και αν είναι αυτός, να έχει πρόσβαση στα δάνεια του Ταμείου. Επομένως διευκολύνουμε όσο το δυνατόν περισσότερο την εκκίνηση των κατασκευαστικών έργων. Από εκεί και πέρα, κάθε αρχιτεκτονικό σχέδιο που θα υποβληθεί, θα είναι διαφορετικό από τα υπόλοιπα και θα έχει τις δικές του δυσκολίες και χρόνους υλοποίησης. Ωστόσο, πρέπει να αναφέρω ότι μια αρχική συμφωνία μεταξύ όλων των πλευρών σχετικά με το τι επιτρέπεται και τι δεν επιτρέπεται να χτίσει κάποιος στη ΧΡΩΠΕΙ. Π.χ. κάποια κτίρια είναι διατηρητέα και η ανακαίνιση τους πρέπει να γίνει με τήρηση κάποιων περιορισμών, χαρακτηριστικών κ.ο.κ.
Θα έχετε ολοκληρώσει όλες αυτές τις διαδικασίες που αναφέρεστε μέχρι την ανάδειξη του αναδόχου;
O στόχος είναι να έχουμε τελειώσει.
Ο προϋπολογισμός έχει αλλάξει;
H πρώτη εκτίμηση προϋπολογισμού ήταν στα 100 εκατ. ευρώ. Η αύξηση της τιμής των πρώτων υλών και το αυξημένο ενεργειακό κόστος, θεωρούμε ότι θα οδηγήσει σε επανεκτίμηση του κόστους κατασκευής.
Όλα αυτά αφορούν στην μια πλευρά της Πολιτείας Καινοτομίας. Η άλλη πλευρά είναι οι χρήστες ή πελάτες του κέντρου που θα μισθώσουν χώρους κ.λπ. Στο δεύτερο αυτό επίπεδο τι γίνεται; Υπάρχει ενδιαφέρον; Kαι αν ναι από ποιους;
Το ποιοι θα εισέλθουν στην Πολιτεία Καινοτομίας, δεν είμαι μια απόφαση που θα λάβει η κυβέρνηση και δεν θα ήταν σωστό ως προς το έργο να αποφασίσει η κυβέρνηση ποιοι θα εισέλθουν σε αυτή. Αυτό είναι θέμα του αναδόχου. Αυτό όμως που θέτει ως όρο η κυβέρνηση προς τους τέσσερις ενδιαφερόμενους, είναι να πληρούνται κάποιες προϋποθέσεις έτσι ώστε η λειτουργία της Πολιτείας Καινοτομίας, να είναι όντως ένα project καινοτομίας και όχι real estate. Δεν θέλουμε μόνον μεγάλες εταιρείες που θα στεγαστούν στην πρώην ΧΡΩΠΕΙ, αλλά θα πρέπει να διασφαλίζεται η φιλοξενία νεοφυών επιχειρήσεων, τεχνοβλαστών, ερευνητικών κέντρων, πανεπιστημίων και βεβαίως επιχειρήσεων που επενδύουν στην έρευνα & ανάπτυξη. Επιμένουμε στο θέμα αυτό, καθώς στόχος είναι να δημιουργηθούν συνέργειες μεταξύ όλων αυτών των φορέων και το κέντρο καινοτομίας, να αποτελεί ένα χώρο συνάντησης και ώσμωσης όλων αυτών που προανέφερα. Έτσι ο όρος που θα περιληφθεί στη σύμβαση ανάπτυξης της Πολιτείας Καινοτομίας θα προβλέπει συμμέτοχές κατά ένα ποσοστό νεοφυών επιχειρήσεων, κατά ένα άλλο ποσοστό ερευνητικά κέντρα, ως ένα βαθμό μεγάλες επιχειρήσεις κ.ο.κ.
Τον Φορέα Διαχείρισης της Πολιτείας Καινοτομίας ποιος θα τον ελέγχει;
Θα υπάρχει συμμετοχή του ελληνικού δημοσίου στο Δ.Σ. του Φορέα Διαχείρισης. Θα έχει δηλαδή ένα ρόλο υψηλής εποπτείας, χωρίς όμως να συμμετέχει στην καθημερινή διαχείριση. Τον ρόλο αυτό θα έχει ο ιδιώτης ανάδοχος που θα υλοποιήσει και θα λειτουργήσει σε καθημερινή βάση το κέντρο καινοτομίας. Ωστόσο θα συμφωνηθούν δείκτες απόδοσης που θα γίνουν εκ των προτέρων γνωστοί σε όλους και στο πλαίσιο της σύμβασης που θα υπογραφεί.
Πόσο σημαντικό είναι το έργο αυτό για την κοινωνία του Πειραιά;
Θεωρώ πάρα πολύ σημαντικό ότι η κοινωνία του Πειραιά, το δημοτικό συμβούλιο, το Επιμελητήριο Πειραιά κ.λπ., αγκάλιασαν ευθύς εξαρχής το έργο. Έχουμε πολύ μεγάλη στήριξη και έχουν μεγάλη ανυπομονησία να ξεκινήσει η υλοποίηση του έργου. Αυτό που μας χαροποιεί ιδιαίτερα είναι ότι από την πλευρά της δημοτικής αρχής, υπάρχει μια αποφασιστικότητα για να αναπλαστούν και άλλες γειτονικές περιοχές και κτίρια, που θα αναβαθμίσουν όλη την περιοχή. Και αυτό ήταν μέρος του αρχικού σχεδιασμού που έγινε το 2019, με την επιλογή της πρώην ΧΡΩΠΕΙ για να φιλοξενήσει το κέντρο αυτό. Διεθνείς μελέτες μάλιστα αναφέρουν ότι τέτοιου είδους εγχειρήματα σε υποβαθμισμένες περιοχές έχουν καλύτερα αποτελέσματα, απ’ ότι σε άλλες, πιο αναβαθμισμένες περιοχές. Χωρίς να υπερβάλλω, σε λίγα χρόνια η περιοχή αυτή θα έχει αλλάξει εντελώς προς το καλύτερο.
Το Elevate Greece κλείνει περίπου 18 μήνες λειτουργίας. Ποια είναι τα αποτελέσματα λειτουργίας της πλατφόρμας;
To Elevate Greece ξεκίνησε επειδή η ελληνική πολιτεία δεν είχε κανένα σχεδιασμό για το οικοσύστημα της καινοτομίας. Για την ακρίβεια δεν είχε καμία εικόνα. Δεν ήξερε πόσες νεοφυείς επιχειρήσεις υπήρχαν, σε ποιους τομείς δραστηριοποιούνταν, πόσους εργαζόμενους απασχολούσαν, τι κύκλο εργασιών είχανε κ.ο.κ. Και φυσικά, όταν δεν έχεις στοιχεία και δεδομένα, δεν μπορείς να ασκήσεις πολιτική. Άρα ξεκινήσαμε με την ιδέα αρχικά να δημιουργήσουμε ένα μητρώο νεοφυών επιχειρήσεων. Να ξέρουμε σε ποιους απευθυνόμαστε. Η πρώτη δυσκολία που αντιμετωπίσθηκε ήταν ο ορισμός της νεοφυούς επιχείρησης και πως θα μπορούσε αυτή να διαχωριστεί από τη νεοσύστατη επιχείρηση. Έτσι σε συνεννόηση με το Εθνικό Συμβούλιο Έρευνας, Τεχνολογίας και Καινοτομίας (ΕΣΕΤΕΚ) βάλαμε κάποιες προϋποθέσεις χαρακτηρισμού των νεοφυών επιχειρήσεων. Βάλαμε τέσσερα αυτοματοποιημένα χαρακτηριστικά.
Πρώτο κριτήριο είναι η μορφή της επιχείρησης να είναι ΑΕ, ΕΠΕ, ΙΚΕ και δεύτερο κριτήριο, να μην έχει περισσότερα από 8 έτη λειτουργίας. Τρίτο κριτήριο είναι, να μην έχει πάνω από 50 εκατ. ευρώ ετήσια έσοδα, και τέταρτο κριτήριο, να έχει λιγότερους από 250 απασχολούμενους κατά το πρώτο έτος λειτουργίας. Αυτά ωστόσο δεν μας διαφοροποιούσαν τη νεοφυή από τη νεοσύστατη επιχείρηση. Έτσι προσθέσαμε δύο αξιολογικά κριτήρια: πρώτον, η δραστηριότητά της να ενέχει το στοιχείο της καινοτομίας, είτε στο προϊόν που παράγεται, είτε στην υπηρεσία που προσφέρεται, και δεύτερον, να υπάρχει η δυνατότητα κλιμάκωσης του μεγέθους των πωλήσεων, αν υπάρχει δηλαδή λεγόμενο scalability. Τα δύο αυτά κριτήρια αξιολογούν άνθρωποι κυρίως από τα κεφάλαια επιχειρηματικών συμμέτοχων, τα γνωστά venture capital funds. Έτσι μέσα από το Elevate Greece σήμερα έχουμε καταγράψει σε πολύ μεγάλο βαθμό το οικοσύστημα καινοτομίας και σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα δώσαμε κίνητρα για τους επενδυτικούς αγγέλους, για την απόκτηση μετοχών προαίρεσης (stock options), φέραμε τη δράση ενίσχυσης της ρευστότητας των νεοφυών επιχειρήσεων στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ με τη μορφή μη επιστρεπτέας προκαταβολής, δώσαμε σημαντικά έπαθλα σε διαγωνισμούς -έπαθλα μάλιστα, τα οποία δεν προήλθαν από τα κρατικά ταμεία, αλλά από τους επίσημους ιδιώτες υποστηρικτές του Elevate Greece κ.ά.
Επίσης πρέπει να σημειώσουμε ότι ενώ η πανδημία υπήρξε ευκαιρία για αρκετές νεοφυείς επιχειρήσεις, για κάποιες άλλες με δραστηριότητες π.χ. στον τομέα του τουρισμού επηρεάστηκαν αρνητικά, ειδικά στο πρώτο έτος της πανδημίας..
Tώρα που βρισκόμαστε, ποια είναι η κατάσταση στο Elevate Greece;
Για το 2021 είχαμε 578 νεοφυείς επιχειρήσεις. Απορρίψαμε την ένταξη στην πλατφόρμα για περίπου άλλες τόσες καθώς είχαμε συνολικά 1.171 υποψηφιότητες. Πριν τρείς εβδομάδες, δηλαδή λίγο πριν το Πάσχα, η Βουλή ψήφισε τον μετασχηματισμό της ψηφιακής πλατφόρμας που είναι σήμερα σε Ανώνυμη Εταιρεία του δημοσίου. Αυτό γίνεται λόγω της επιτυχίας του Elevate Greece κι επειδή υπάρχει πολύ μεγάλη ανάγκη προώθησης της εξωστρέφειας του οικοσυστήματος καινοτομίας στην Ελλάδα. Είναι ένα έργο που το ελληνικό κράτος, δύσκολα μπορεί να πραγματοποιήσει. Χρειάζονται άνθρωποι με εξειδικευμένη εμπειρία, θέληση, γνώση και ικανότητες που θα συμβάλλουν προς αυτή την κατεύθυνση.
Δεν έχει οριστεί ακόμη το Δ.Σ.; Έχετε κάποιες σκέψεις;
Είμαστε ακόμη σε διαδικασία κατάρτισης του καταστατικού της εταιρείας. Πρόεδρος του Δ.Σ. θα είναι ο εκάστοτε ΓΓ Ερευνάς & Καινοτομίας, εν προκειμένω ο κ. Αθανάσιος Κυριαζής. Το βασικό έργο ωστόσο θα εκτελείται από τον διευθύνοντα σύμβουλο που θα οριστεί στη συνέχεια μετά από δημόσια πρόσκληση.
Ποια κατά τη γνώμη σας ήταν η μεγαλύτερη συνεισφορά του Elevate Greece στον ελληνικό οικοσύστημα καινοτομίας;
Κυρίως ότι η πολιτεία ασχολείται και προσπαθεί να βελτιώσει το περιβάλλον που δραστηριοποιείται ένας νέος επιχειρηματίας ή ένας ταλαντούχος επιστήμονας. Αντί δηλαδή η πολιτεία να είναι εμπόδιο σε ένα νέο και καινοτόμο επιχειρηματία, τώρα είναι σύμμαχος και αυτό είναι κάτι που θέλουμε να κάνουμε πράξη. Όλα τα μέτρα στήριξης που λήφθηκαν, για τους επενδυτικούς αγγέλους, για την απόκτηση μετοχών προαίρεσης, της ενίσχυσης της ρευστότητας, όπως επίσης και θεσμικά μέτρα όπως το νέο πλαίσιο για τις spin off επιχειρήσεις, αλλά και το γεγονός ότι ο ιδιωτικός τομέας είναι ενεργός μέσω του Elevate Greece στη στήριξη της νεοφυούς καινοτομίας, δείχνουν ότι ένας start upper δεν πρέπει και δεν αισθάνεται ότι είναι μόνος του. Αν κάποιος έχει κάποια καλή ιδέα θα νιώθει τη σιγουριά ότι θα είναι παγκόσμια ανταγωνιστικός από την Ελλάδα.
Έχει περιθώρια αύξησης το οικοσύστημα και ποια μπορεί να είναι αυτά;
To οικοσύστημα έχει διευρυνθεί ουσιαστικά τα τελευταία χρόνια και θα διευρυνθεί και στο μέλλον. Το οικοσύστημα αυτό δεν αφορά μόνον τις νεοφυείς επιχειρήσεις, αλλά τους επιταχυντές και τις θερμοκοιτίδες επιχειρήσεων, τα πάρκα καινοτομίας, τα venture capital funds, τα πανεπιστήμια και τα ερευνητικά κέντρα, τις επιχειρήσεις που επενδύουν στην έρευνα & ανάπτυξη κ.ά. Βλέπουμε επίσης μια πολύ μεγάλη προσπάθεια του δημοσίου τομέα να συνδεθεί περισσότερο αποτελεσματικά η έρευνα με την επιχειρηματικότητα και την καινοτομία.
Τέτοιου είδους προσπάθεια αποτελεί το φορολογικό κίνητρο των υπερκπτώσεων στις δαπάνες έρευνας και ανάπτυξης, που αυξήθηκε από το 130% στο 200%. Στο επίπεδο αυτό, η Ελλάδα ίσως είναι σήμερα η πιο ελκυστική χώρα στην Ε.Ε. Επίσης μεγάλη ώθηση δίνουν και τα Συνεργατικά Κέντρα Καινοτομίας (Innovation Clusters) τα Κέντα Ικανοτήτων (Competence Centers), τα Γραφεία Μεταφοράς Τεχνολογίας κ.ά. Αν υπάρχει όμως ένας δείκτης και προσπαθούμε στην κυβέρνηση να αυξήσουμε συστηματικά είναι αυτός των δαπανών έρευνας και ανάπτυξης (Ε&Α). Την τελευταία χρονιά η χώρα πέτυχε τη μεγαλύτερη αύξηση δαπανών Ε&Α στη δεκαετία αφού ο σχετικός δείκτης ανήλθε από 1,28% στο 1,5% του ΑΕΠ. Η αύξηση που σημειώθηκε σε απόλυτα μεγέθη ήταν κατά 17% και ευελπιστούμε ότι θα συνεχιστεί.
Το βρίσκετε φυσιολογικό σε περιόδους κρίσης, όπως ήταν η πανδημία, ή η εγχώρια ύφεση, η χώρα να ξοδεύει και κυρίως οι επιχειρήσεις της περισσότερα σε Ε&Α, απ’ ότι ξόδευαν τις καλές εποχές, π.χ. προ του 2010; Δεν είναι περίεργο αυτό;
Σωστά αναφέρετε ότι η χώρα δεν υστερούσε σε δημόσιες δαπάνες Ε&Α. Υστερούσε σε ιδιωτικές δαπάνες Ε&Α. Αυτό είχε να κάνει με το γεγονός ότι οι επιχειρήσεις δεν επένδυαν συστηματικά στην Ε&Α, κάτι που αλλάζει τόσο στη χώρα μας, όσο και σε άλλες χώρες της Ε.Ε. Επίσης είχε να κάνει και με το γεγονός ότι πολλές ελληνικές επιχειρήσεις δεν μπορούσαν να πιστοποιήσουν τις δαπάνες τους, ως δαπάνες Ε&Α. Π.χ. το κίνητρο της υπερέκπτωσης κατά 130% ήταν μεν ισχυρό, αλλά σε περίοδο οικονομικής κρίσης και ύφεσης, είναι δύσκολο να παρουσιάσεις κέρδη, ώστε να αξιοποιήσεις το εργαλείο αυτό. Τώρα που αυξήθηκε στο 200% και παράλληλα τρέχουν και οι δράσεις του ΕΣΠΑ, ενώ έχει βελτιωθεί σημαντικά το επιχειρηματικό περιβάλλον, με τη μείωση των φορολογικών συντελεστών, τη μείωση του μισθολογικού κόστους κ.λπ., οι επιχειρήσεις επενδύουν περισσότερο σε δράσεις Ε&Α.
Επίσης παρά την πανδημία και τις άλλες αντιξοότητες, η χώρα κατάφερε να προσελκύσει μεγάλες επενδύσεις Ε&Α όπως είναι αυτές της διεθνούς φαρμακοβιομηχανίας, αλλά και άλλων τεχνολογικών κολοσσών όπως της Cisco, της AWS, της Applied Materials, της TeamViewer κ.ά. Νομίζω ότι το κίνητρο της υπερέκπτωσης 200% των δαπανών Ε&Α και η βελτίωση της επιχειρηματικότητας στη χώρα μας, πέτυχε το στόχο του, αφενός ελκύοντας πολλές επιχειρήσεις από το εξωτερικό στη χώρα μας, αφετέρου παρακινώντας πολλές εγχώριες επιχειρήσεις να επενδύσουν σε δράσεις E&A.
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
