THEPOWERGAME
Η Ελλάδα σήμερα, είναι έτοιμη να μπει στο διεθνή χάρτη της αγοράς του growth capital και να γίνει ένας πόλος έλξης μεγάλων κεφαλαίων. Αυτό ήταν το κεντρικό μήνυμα του Ηλία Κορώση (Elias Corossis), Partner της Hermes GPE από το βήμα του φετινού Οικονομικού Φόρουμ των Δελφών.
Πρόκειται για μια νέα αγορά, που έρχεται ως το μεταγενέστερο στάδιο του venture capital της προ-παρασκευής των αναπτυσσόμενων εταιρειών. Ο ίδιος μάλιστα, παρομοιάζει το venture capital με την πανεπιστημιακή φοίτηση.
«Όταν οι εταιρείες-απόφοιτοι του σταδίου venture capital είναι έτοιμες για ταχεία ανάπτυξη στην αγορά, τότε, έρχεται να παίξει βασικό ρόλο το growth capital», εξηγεί ο κ. Κορώσης, μιλώντας στο powergame.gr καθώς, όπως τονίζει, για να μπορέσει να επιταχύνει την ανάπτυξή της μια εταιρεία μπορεί να αντλήσει κεφάλαια ανάπτυξης (growth capital).
Μέχρι σήμερα, οι δύο βασικοί τομείς επένδυσης που γνωρίζαμε ήταν το venture capital και το buy-out ως συνιστώσες του ευρύτερου τομέα private equity. Με άλλα λόγια, τα δύο άκρα: οι νεοφυείς επιχειρήσεις (ως επί τω πλείστον startups), και οι ήδη φτασμένες, με κερδοφορία εταιρείες.
Το ερώτημα λοιπόν που γεννάται, είναι το ποια μπορεί να είναι η πορεία μιας εταιρείας που έχει προχωρήσει στην ανάπτυξή της, έχει πια αποφοιτήσει από το στάδιο του start-up και στοχεύει να μπει σε καινούριες αγορές; Μπαίνει στο χρηματιστήριο; Εξαγοράζεται από στρατηγικό παίκτη;
«Θα έλεγα ότι στο στάδιο αυτό, όταν η εταιρεία έχει ξεπεράσει τα start-up ρίσκα, δεν είναι και τόσο κατάλληλη για να εισαχθεί απευθείας στο χρηματιστήριο. Το όλο νόημα είναι να συνεχίσει κανείς να επενδύει στην ανάπτυξή της. Το χρηματιστήριο, ίσως να έρθει αργότερα, ιδιαίτερα αν γίνει κερδοφόρα. Εάν συνεχίσει να επεκτείνεται και να χτίζει ιστορικό κερδοφορίας, τότε μπορεί να γίνει και υποψήφια για buy-out από private equity fund. Τότε, θα έχει επιτευχθεί ο στόχος και η αναπτυσσόμενη εταιρεία θα έχει μάλλον εξελιχθεί, ήδη, σε έναν κυρίαρχο παίκτη», απαντά.
Ελλάδα όπως Φιλανδία;
Στην Ελλάδα, το growth capital μέχρι τώρα ήταν σχεδόν μια άγνωστη λέξη. Οι χρηματοδοτούμενες εταιρείες, είτε στρέφονταν στο εξωτερικό, είτε εξαγοραζόντουσαν ολοκληρωτικά. Σήμερα, η κατάσταση δείχνει να αλλάζει με τη χώρα μας να κερδίζει ολοένα και μεγαλύτερο έδαφος ως ένας από τους ελκυστικότερους επενδυτικούς προορισμούς.
Σήμερα, υπάρχουν πολλά funds που ενδιαφέρονται για την Ελλάδα, και μάλιστα όλο και περισσότερο, όπως άλλωστε κι εμείς στην Hermes
Το ελληνικό οικοσύστημα έδειξε πως μέσα από αντίξοες συνθήκες, εν μέσω πανδημίας COVID-19, δημιουργήθηκαν τεράστιες ευκαιρίες προσέλκυσης επενδυτών που τοποθέτησαν ποσά ακόμα και άνω των 150 εκατ. ευρώ σε μια εταιρεία.
Ποιες είναι οι προοπτικές που εμφανίζονται από εδώ και πέρα για την Ελλάδα;
«Σήμερα, υπάρχουν πολλά funds που ενδιαφέρονται για την Ελλάδα, και μάλιστα όλο και περισσότερο, όπως άλλωστε κι εμείς στην Hermes», δηλώνει ο κ. Κορώσης και εξηγεί πως οι εταιρείες που εισέρχονται στο growth capital έχουν ανάγκη για κεφάλαια στήριξης καθώς θα κάνουν τη μετάβαση από το R&D στο Sales & Marketing διεθνώς, «Συνεπώς θα δαπανήσουν μεγαλύτερα κεφάλαια από ότι στο στάδιο του venture capital. Για αυτό άλλωστε, επενδύονται και πολύ υψηλότερα ποσά. Θεωρώ λοιπόν, πως τώρα, είναι η καταλληλότερη στιγμή για την Ελλάδα. Οι εξελίξεις στον κόσμο, ιδιαίτερα στον τομέα της Τεχνολογίας είναι ραγδαίες και η χώρα μας είναι σαν ένας υγιής αθλητής έτοιμος να τρέξει την κούρσα. Επομένως, σε έναν καλό αθλητή, ο στόχος είναι να δοθεί την κατάλληλη στιγμή περισσότερη ενέργεια».
Πλέον, υπάρχουν και τα πρώτα δείγματα εταιρειών που έχουν αναπτυχθεί και είναι σε φάση growth capital όπως είναι η Blueground. «Το παράδειγμα της Blueground δείχνει πως η Ελλάδα αρχίζει να μπαίνει στο διεθνή χάρτη του growth capital με το παράδειγμα ενός παγκοσμίου leader στα επενδυτικά κεφάλαια, της WestCap» αναφέρει, καθώς η Blueground έλαβε χρηματοδότηση μέσω της αμερικάνικης WestCap Group (στην οποία επενδυτής είναι η Hermes GPE).
Άλλα παραδείγματα είναι η Viva Wallet, η Hellas Direct, κ.α., αλλά και η νέα Green Panda που μόλις βγήκε από την Ελλάδα και αναπτύσσεται ταχύτατα στο εξωτερικό.
Ως ιδανικό παράδειγμα άλλης χώρας στο growth capital ο κ. Κορώσης αναφέρει τη Φινλανδία. Έχει 5,5 εκατ. πληθυσμό και έχει καταφέρει να παράγει εταιρείες σε πολύ μεγαλύτερη αναλογία σε σχέση με το μέγεθός της. «Δεν υπάρχει καλύτερο παράδειγμα από το μετα-βιομηχανικό Τάμπερε, που παλαιότερα λεγόταν το «Μάντσεστερ της Φινλανδίας», καθώς έχει εξελιχθεί σε ένα πολύ δυναμικό hub τεχνολογιών, με πάρα πολλές startups και VCs. Έτσι, αν κάποιος αναζητά να επενδύσει για παράδειγμα στο video gaming θα κοιτάξει προς τη Βαλτική. Πιστεύω πως και η Ελλάδα, έχει σήμερα όλα τα εχέγγυα για να εξελιχθεί σε ένα hub που θα συνδυάζει την τεχνολογική ανάπτυξη, την περιβαλλοντική τεχνολογία και άλλους τομείς».
Οι επικρατέστερες τάσεις
O Ηλ. Κορώσης είναι ο άνθρωπος που ανέλαβε και δημιούργησε την πλατφόρμα της επένδυσης στην καινοτομία (Innovations Funds) στην Hermes GPE. Παράλληλα, είναι ο μοναδικός Έλληνας στο διοικητικό συμβούλιο του Invest Europe, του Πανευρωπαϊκού Οργανισμού για private markets και είναι μέλος του Hellenic Innovation Network (HIN), ένα δίκτυο που συνεργάζεται με το MIT Enterprise Forum για την ανάδειξη και στήριξη του ελληνικού τεχνολογικού οικοσυστήματος.
Πιστεύει στην Ελλάδα και όραμά του είναι να απαγκιστρωθεί από την αδράνεια, τη μικροπολιτική του δημοσίου και τα σταυροδρόμια της διαπλοκής που για χρόνια έκοβαν τα επιχειρηματικά της «φτερά».
Εκείνο του βλέπει αυτή τη στιγμή για τη χώρα μας είναι ότι πρέπει να αποσαφηνιστούν οι βασικοί τομείς ώστε να γνωρίζουν οι επενδυτές τους λόγους για τους οποίους αξίζει να επιλέξουν να επενδύσουν στη χώρα μας.
Πέραν από τις Τεχνολογίες (software, e-commerce, fintech, environmental tech, deep tech, κ.α.) την Εκπαίδευση και τη Βιωσιμότητα, ο κ. Κορώσης βλέπει να δημιουργείται μια μεγάλη ευκαιρία για τον κλάδο της Υγείας και της Φαρμακοβιομηχανίας. Στη Ναυτιλία βλέπει ένα δυνατό μέλλον όσον αφορά το maritime tech και τον εκσυγχρονισμό του κλάδου ευρύτερα, ενώ στον Τουρισμό πιστεύει πως η Ελλάδα μπορεί να πρωτοστατήσει στα νέα μοντέλα του τουριστικού προϊόντος (π.χ. digital nomads).
«Αν με ρωτούσε κάποιος πριν από δέκα χρόνια για τους τομείς παγκόσμιου βεληνεκούς στην Ελλάδα θα έλεγα τη Ναυτιλία και τον Τουρισμό. Είναι κάτι που το θεωρώ πλέον αυτονόητο, καθώς η Ελλάδα, ήδη, κατέχει μια δυνατή θέση στους κλάδους αυτούς», σχολιάζει και υπενθυμίζει ότι η Hermes έχει επενδύσει από το 2015 στα Sani & Ikos Resorts.
Η πεποίθηση για την επενδυτική ευκαιρία στις ταχεία αναπτυσσόμενες εταιρείες πηγάζει από την απόδοση και τις προοπτικές της στρατηγικής του growth capital στην Hermes GPE που δημιούργησε ο Ηλ. Κορώσης την τελευταία δεκαετία. Χάρη σε αυτή την επενδυτική στρατηγική, η Hermes άλλαξε την κατανομή και από ένα «δορυφορικό χαρτοφυλάκιο» (satellite allocation) της τάξεως του 5% με 10% το έκανε «βασικό» κομμάτι του χαρτοφυλακίου της τάξεως του 30%.
Έχουμε δει και παραδείγματα μεταξύ δύο και τριών ετών με startup εταιρείες που «αποφοιτούν» από το venture capital και μπαίνουν στο growth capital
Με γνώμονα ότι ο Ηλ. Κορώσης και η Hermes αναζητούν κερδοφόρες επιχειρήσεις για να τις κάνουν κυρίαρχους στον τομέα τους, προκύπτει το εξής ερώτημα: Πόσο γρήγορα αποκτά η εταιρεία το επιθυμητό μέγεθος για να θεωρηθεί έτοιμη για το στάδιο του growth capital;
«Σε μια πενταετία ή και ακόμα νωρίτερα. Έχουμε δει και παραδείγματα μεταξύ δύο και τριών ετών με startup εταιρείες που «αποφοιτούν» από το venture capital και μπαίνουν στο growth capital. Όταν σημειωθεί κερδοφορία σε εμπορικό επίπεδο μονάδας (ανά τεμάχιο, ανά πελάτη, κ.ο.κ.), δηλαδή όταν τα unit economics είναι κερδοφόρα, τότε η εταιρεία έχει μια από τις βασικές παραμέτρους για να μπει στο growth capital».
Όσον αφορά το πώς βρίσκει ο Ηλίας Κορώσης τις ιδανικές εταιρείες, λέει πως αυτό γίνεται με έρευνα της επενδυτικής ομάδας αλλά και με απευθείας προσέγγιση των funds ή των εταιρειών. «Στην Hermes συμβαίνει το εξής θετικό που μας βοηθά σε αυτή τη διαδικασία ανεύρεσης εταιρειών: συνεργαζόμαστε ούτως ή άλλως με διάφορα funds. Παρατηρούμε λοιπόν τα χαρτοφυλάκιά τους και ξεχωρίζουμε ποιοι «απόφοιτοι» των VC είναι έτοιμοι να βγουν στην αγορά», αποκαλύπτει αναφερόμενος στο παράδειγμα της Jobandtalent. Είναι μια startup εταιρεία που μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας παρέχει ψηφιακά τη στελέχωση ανθρώπινου δυναμικού σε τομείς όπως logistics, e-commerce, κ.α. Ιδρύθηκε στη Μαδρίτη και σήμερα έχει έδρα το Ηνωμένο Βασίλειο.
Θέσεις εργασίας και βελτίωση μισθών
Ερωτηθείς για το πως η ανάπτυξη του growth capital θα μπορέσει να φέρει ορατά αποτελέσματα στους Έλληνες ο κ. Κορώσης ξεκαθαρίζει πως είναι εντελώς διαφορετικό όταν κάποιος εργάζεται για ταχύτατα αναπτυσσόμενες εταιρείες από το να ανήκει στο δυναμικό μια στάσιμης εταιρείας που έχει «κλειδώσει» την πορεία της.
«Για τους ταχέως αναπτυσσόμενους τομείς κάποια πολύ εξειδικευμένα προσόντα όπως digital marketing, classic development skills, B2B sales, κ.α. είναι απαραίτητα, ώστε να πειστεί κάποιος να κρατήσει το μεγάλο κομμάτι της επιχείρησης στην Ελλάδα. Είναι λοιπόν ένας τομέας του μέλλοντος για να χτίσει η Ελλάδα το ανθρώπινο δυναμικό της».