THEPOWERGAME
«Οι συνεργάτες μας από το φημισμένο αμερικανικό πανεπιστήμιο Rutgers στις ΗΠΑ εντυπωσιάζονται από το πόσο δυναμική, δραστήρια και δημιουργική είναι η μικρή και νεοφυής επιχειρηματικότητα στον τομέα των τροφίμων στην Ελλάδα, ταυτόχρονα, όμως, εκπλήσσονται που παραμένουν οριακά μικρές και δεν δημιουργούν υπεραξία στην ελληνική οικονομία», επισημαίνει η CEO του Οργανισμού «Νέα Γεωργία – Νέα Γενιά» και μέλος της επιτροπής του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων για τη χάραξη Στρατηγικής για την Ελληνική Διατροφή, κα Έφη Λαζαρίδου σε συνέντευξή της στο powergame.gr.
Η κα Λαζαρίδου κάνει τον απολογισμό των πρώτων τεσσάρων ετών λειτουργίας του μη κερδοσκοπικού οργανισμού, που ιδρύθηκε με πρωτοβουλία και δωρεά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) στο πλαίσιο του προγράμματος Επανεκκίνηση και Ενίσχυση των Νέων με στόχο την δημιουργία ευκαιριών απασχόλησης και επιχειρηματικότητας για τους νέους στον κλάδο της αγροδιατροφής στην Ελλάδα, και ταυτόχρονα:
-εκφράζει την άποψη ότι ο Έλληνας αγρότης μπορεί να γίνει καλός επιχειρηματίας,
-αναδεικνύει την αναγκαιότητα επένδυσης στη μεταποίηση των αγροτικών προϊόντων, αξιοποίησης της τεχνολογίας και υιοθέτησης «πράσινων» πρακτικών,
-κρίνει επιτακτική την ανάγκη για την αναμόρφωση του συστήματος εκπαίδευσης και κατάρτισης στον γεωργικό τομέα
-ενώ μιλά για την πρωτοβουλία του οργανισμού «Νέα Γεωργία – Νέα Γενιά» και του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος για τη Βόρεια Εύβοια καθώς και το διεθνές συνέδριο για την κλιματική αλλαγή και το μέλλον του αγροδιατροφικού τομέα που διοργανώνεται την ερχόμενη εβδομάδα στην Αθήνα.
Ακολουθεί αναλυτικά η συνέντευξη:
Ο οργανισμός «Νέα Γεωργία για τη Νέα Γενιά» διανύει ήδη τον τέταρτο χρόνο του. Πως αποτιμάτε τη μέχρι τώρα πορεία του, κυρία Λαζαρίδου;
Στηρίζουμε νέους ανθρώπους που δραστηριοποιούνται στην αγροδιατροφή, έναν από τους πλέον κρίσιμους κλάδους και τον δεύτερο μεγαλύτερο τομέα απασχόλησης της ελληνικής οικονομίας. Η δράση μας γίνεται επιτακτικότερη δεδομένου του καθοριστικού ρόλου που παίζει ο κλάδος παγκοσμίως στην προσπάθεια διάσωσης του πλανήτη και εξασφάλισης τροφής για την ανθρωπότητα.
Τα τελευταία 3 χρόνια υποστηρίξαμε και ενισχύσαμε περισσότερους από 3.500 νέους αγρότες, παραγωγούς, αποφοίτους, επαγγελματίες και πάνω από 100 μικρές και νεοφυείς επιχειρήσεις και οικοτεχνίες, μέσα από την ανάπτυξη γνώσης και την εδραίωση επιχειρηματικής αντίληψης. Οι ιστορίες των ωφελούμενών μας και των νέων συνεργατικών σχημάτων που βοηθήσαμε να δημιουργηθούν μιλούν από μόνες τους για το έργο ενδυνάμωσης που προσφέρουμε σε όλη την Ελλάδα.
Μετράμε το αποτύπωμά μας στις τοπικές κοινότητες με βάση δείκτες όπως η βελτίωση των παραγωγικών διαδικασιών και η υιοθέτηση νέων, η αύξηση του εισοδήματος και του περιθωρίου κέρδους των εκμεταλλεύσεων, οι οικονομίες κλίμακας και η αύξηση της παραγωγής, η ανάπτυξη νέων ανταγωνιστικών προϊόντων.
Έχουμε χτίσει ένα ευρύτατο δίκτυο συνεργατών, αγκαλιάζοντας το σύνολο του οικοσυστήματος γνώσης, επιχειρηματικότητας και καινοτομίας της αγροδιατροφής στην Ελλάδα. Κινητοποιούμε τους καλύτερους στη χώρα σε επίπεδο γνώσης, εμπειρίας και τεχνογνωσίας, είτε προέρχονται από τα πανεπιστήμια και την ερευνητική κοινότητα, είτε από την αγορά και τη βιομηχανία, και τους αξιοποιούμε στην υποστήριξη και καθοδήγηση των νέων ανθρώπων που εντάσσονται στα προγράμματά μας.
Συνεργάζεσθε με το φημισμένο αμερικανικό πανεπιστήμιο Rutgers. Από τις συζητήσεις που κάνετε, τι τους έχει κάνει εντύπωση, είτε θετικό είτε αρνητικό, στην ελληνική γεωργία;
Οι συνεργάτες μας από το Rutgers συνεχίζουν να εντυπωσιάζονται από το πόσο δυναμική, δραστήρια και δημιουργική είναι η μικρή και νεοφυής επιχειρηματικότητα στον τομέα των τροφίμων στην Ελλάδα. Την ίδια στιγμή εκπλήσσονται από το γεγονός ότι οι περισσότερες από αυτές τις προσπάθειες παραμένουν οριακά μικρές, αδυνατούν να αναπτυχθούν και να μεγαλώσουν, και έτσι δεν φέρνουν την επιθυμητή υπεραξία στους παραγωγούς, τους ιδιοκτήτες και την οικονομία.
Κάτι που μας επισημαίνουν με κάθε ευκαιρία είναι η ανάγκη εφαρμογής ενός Εθνικού Συστήματος Γεωργικής Γνώσης και Καινοτομίας (AKIS) και γεωργικών συμβουλών, η απουσία του οποίου ευθύνεται για πολλές από τις σημερινές στρεβλώσεις στον πρωτογενή τομέα. Το Rutgers λειτουργεί ένα αποκεντρωμένο και εξαιρετικά αποτελεσματικό σύστημα γεωργικών συμβουλών σε όλη την Πολιτεία του New Jersey, το οποίο εξασφαλίζει αμφίδρομη επικοινωνία, επίλυση τεχνικών ζητημάτων και δίνει σημαντική ώθηση στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των εκμεταλλεύσεων.
Μία από τις πλέον βασικές δραστηριότητες του οργανισμού σας είναι η εκπαίδευση – κατάρτιση των Ελλήνων παραγωγών και ιδίως των νέων αγροτών. Η Ελλάδα έχει πολύ χαμηλά ποσοστά εκπαιδευμένων αγροτών, γεγονός που, ειδικά στην εποχή της 4ης τεχνολογικής επανάστασης στη Γεωργία (Agriculture 4.0) καθίσταται σημαντικό διαρθρωτικό πρόβλημα. Σύμφωνα μάλιστα με το προσχέδιο του Στρατηγικού Σχεδίου για τη νέα ΚΑΠ 2023-27, ενώ στους κάτω των 35 ετών το ποσοστό των γεωργών με βασική εκπαίδευση στην Ελλάδα είναι ταυτόσημο με το μέσο όρο της ΕΕ (21,3%), στην πλήρη εκπαίδευση το ποσοστό στην Ελλάδα ανέρχεται μόλις στο 2,9% έναντι 21,7% στην ΕΕ.
Πού αποδίδετε την έλλειψη εκπαίδευσης των Ελλήνων αγροτών; Πόσο γρήγορα εκτιμάτε ότι μπορεί (αν μπορεί) να καλυφθεί αυτό το κενό; Επαρκούν πρωτοβουλίες όπως η δική σας ή κρίνετε ότι χρειάζεται και η ενεργότερη εμπλοκή του δημόσιου τομέα;
Αν μεταφράσουμε τα ποσοστά -που σωστά αναφέρετε- σε απόλυτους αριθμούς, μιλάμε για την ανάγκη κατάρτισης και υποστήριξης αρκετών δεκάδων χιλιάδων νέων παραγωγών, οι οποίοι οφείλουν να είναι έτοιμοι να αξιοποιήσουν τις αναπτυξιακές ευκαιρίες της νέας ΚΑΠ στην εκκίνησή της. Κανείς δεν περισσεύει από αυτή την εκστρατεία ανάπτυξης του γεωργικού ανθρώπινου δυναμικού.
Είναι επιτακτική η ανάγκη για την αναμόρφωση του συστήματος εκπαίδευσης και κατάρτισης στον γεωργικό τομέα, την αύξηση των εκπαιδευτικών δομών, την ουσιαστική αναβάθμιση των προσφερόμενων υπηρεσιών, την διασύνδεση της έρευνας με την παραγωγή και την πιο ενεργή εμπλοκή του ιδιωτικού τομέα. Στο πλαίσιο του εθνικού στρατηγικού σχεδιασμού αναμένουμε το οριστικό σχέδιο για το Εθνικό Σύστημα Γεωργικής Γνώσης και Καινοτομίας (AKIS), το οποίο θα εξασφαλίσει την προαγωγή των παραπάνω.
Πρωτοβουλίες σαν τη δική μας δεν μπορεί και δεν πρέπει να υποκαταστήσουν το ρόλο που οφείλει να παίξει η Πολιτεία, αλλά να δράσουν συμπληρωματικά σε αυτόν με υποδειγματικές εκπαιδευτικές δράσεις, υψηλών προδιαγραφών και αυξημένου αντίκτυπου.
Σημαντικός είναι ο ρόλος που καλείται να παίξει σε αυτή την προσπάθεια εκ μέρους της Πολιτείας και ο ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ. Η μετατροπή των σχολών του σε Δημόσια ΙΕΚ ήταν στη σωστή κατεύθυνση..
Ένα άλλο θέμα το οποίο αναδεικνύετε είναι η επιχειρηματικότητα στον αγροδιατροφικό τομέα. Από την εμπειρία σας, συμμερίζεσθε την άποψη ότι ο Έλληνας αγρότης ενώ είναι καλός στην παραγωγή, υστερεί στην πώληση των προϊόντων του υπό την έννοια της επίτευξης υπεραξίας; Μπορεί ο Έλληνας αγρότης να είναι καλός επιχειρηματίας;
Φυσικά και μπορεί! Χρειάζεται ενημέρωση, πλαίσιο καθοδήγησης και τα σωστά εργαλεία.
Η εμπειρία μας στο πεδίο δείχνει ότι ακόμα και νέοι, σύγχρονοι παραγωγοί στερούνται βασικών γνώσεων οικονομικής διαχείρισης της εκμετάλλευσης τους. Αυτό αναδεικνύει ξανά την ανάγκη αναδιαμόρφωσης της παρεχόμενης πανεπιστημιακής και τεχνικής εκπαίδευσης, ώστε να συμπεριλάβει θεματικές που άπτονται βασικών θεμάτων οικονομικού σχεδιασμού, μάρκετινγκ, πωλήσεων. Επιπλέον, ενισχύει την πεποίθησή μας ότι είναι απαραίτητες οι δομές επιχειρηματικής υποστήριξης στην περιφέρεια.
Εμείς από την πλευρά μας σε αυτή την κατεύθυνση, υλοποιούμε εξειδικευμένα, πολύμηνα εντατικά προγράμματα επιχειρηματικής επιτάχυνσης, δουλεύοντας με παραγωγούς, οικοτέχνες και μικρούς μεταποιητές σε όλη την Ελλάδα. Με ένα συνδυασμό εργαλείων συμβουλευτικής, κατάρτισης και mentoring, τους παρέχουμε υποστήριξη και όλα τα αναγκαία εφόδια προκειμένου να εξορθολογήσουν και να αναπτύξουν την εμπορική τους δραστηριότητα.
Αν και το ήμισυ περίπου των εγγεγραμμένων αγροτών είναι γυναίκες, ο πρωτογενής τομέας θεωρείται «ανδροκρατούμενο οχυρό». Κι όλες οι έρευνες δείχνουν ότι μια γυναίκα καλείται να υπερβεί πολλά περισσότερα εμπόδια από έναν άνδρα για να δραστηριοποιηθεί στην αγροδιατροφή. Ποια είναι η άποψή σας; Πώς βλέπετε την κατάσταση σήμερα στην Ελλάδα και τι πιστεύετε ότι πρέπει να γίνει για να υποστηριχθούν οι γυναίκες που θέλουν να ασχοληθούν με τον συγκεκριμένο τομέα;
Η ενδυνάμωση και οικονομική χειραφέτηση των γυναικών στην ύπαιθρο είναι στοίχημα ουσίας για εμάς. Οι γυναίκες είναι καταλύτης της περιφερειακής ανάπτυξης και αξίζουν ίσες ευκαιρίες προσωπικής και επαγγελματικής εξέλιξης. Η πρόοδός τους αποτελεί προϋπόθεση και για την παγκόσμια επισιτιστική ασφάλεια. Σύμφωνα με τον FAO, αν δίναμε στις γυναίκες αγρότισσες πρόσβαση στα ίδια εργαλεία και στην ίδια εκπαίδευση όπως στους άνδρες θα μειώναμε κατά 150εκ τους πεινασμένους του πλανήτη.
Στην Ελλάδα, ως επικεφαλής αγροτικών εκμεταλλεύσεων, οι γυναίκες αποτελούν μόλις το 27,5% του συνολικού πληθυσμού αγροτών. Δυστυχώς, είναι πιθανόν στην πραγματικότητα το ποσοστό να είναι ακόμη χαμηλότερο.
Η συζήτηση για το πώς οφείλουμε να υποστηρίξουμε τις γυναίκες παραγωγούς στην περιφέρεια έχει καταλήξει, είναι ευθύνη όλων μας να εφαρμόσουμε τις αλλαγές που χρειάζονται. Χρειαζόμαστε εκπαιδευτικές πρωτοβουλίες με στοιχεία δικτύωσης και mentoring, κίνητρα επιχειρηματικότητας ειδικά για τις γυναίκες στην ύπαιθρο, πρόνοια από την Πολιτεία για την κάλυψη υποχρεώσεων γονεϊκότητας.
Τέλος είναι αναγκαίο να προωθούμε υγιή και επιτυχημένα πρότυπα, δίνοντας βήμα σε αυτές τις γυναίκες να μιλούν δημοσίως για τις εμπειρίες τους.
Ως οργανισμός Νέα Γεωργία Νέα Γενιά, σε όλο το φάσμα των δράσεών μας δίνουμε ίσες ευκαιρίες, ενώ προκρίνουμε δράσεις στις οποίες οι γυναίκες είναι ιδιαίτερα δραστήριες, όπως η οικοτεχνική δραστηριότητα, η μεταποίηση και ο αγροτουρισμός.
Επιπλέον, κάθε χρόνο με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Αγρότισσας στις 15 Οκτωβρίου, υλοποιούμε καμπάνια, παρουσιάζοντας το έργο 20 νέων, άξιων Ελληνίδων αγροτισσών από την Ορεστιάδα και την Ήπειρο έως τη Χίο και τη Λακωνία.
Πρόσφατα είχατε την ευκαιρία να συζητήσετε με τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων, κ. Λιβανό. Σε ποιους τομείς θεωρείτε ότι πρέπει να δώσει προτεραιότητα η Πολιτεία; Ποια πρωτοβουλία, θεσμική ή άλλη, θεωρείτε την πιο σημαντική στη σημερινή συγκυρία;
Είναι τιμή και χαρά μου να συμμετέχω ως τακτικό μέλος στην δεκαμελή Ομάδα Εργασίας για την Ελληνική Διατροφή στο πλευρό αξιόλογων ακαδημαϊκών, επαγγελματιών και επιχειρηματιών του χώρου. Η Ομάδα Εργασίας αναφέρεται στον Υπουργό κ. Λιβανό και συχνά ανταλλάσσουμε απόψεις για τις κρίσιμες μεταρρυθμίσεις που θα υποστηρίξουν τη μετάβαση της ελληνικής αγροδιατροφής σε μία διεθνώς ανταγωνιστικότερη θέση.
Η συγκεκριμένη πρωτοβουλία είναι κρίσιμη μια και αφορά την τεχνική́ υποστήριξη του ΥΠΑΑΤ για τον καθορισμό́ της Εθνικής Στρατηγικής για την Ελληνική́ Διατροφή́ και σε αυτή την κατεύθυνση δουλεύουμε από την αρχή του έτους. Πρόκειται για το πλαίσιο που καθορίζει τους άξονες οικοδόμησης ανταγωνιστικότητας για το ελληνικό τρόφιμο και προτείνει στρατηγική κατεύθυνση και ευθυγράμμιση σε όλη την αλυσίδα αξίας, από το χωράφι στο πιάτο.
Στόχος μας είναι να βασιστούμε στις δυνατότητες του τόπου και των ανθρώπων και να αξιοποιήσουμε τις ευκαιρίες διεθνών τάσεων και πολιτικών, εν μέσω της διαδικασίας μετασχηματισμού του παγκόσμιου συστήματος τροφίμων προς τη βιωσιμότητα. Η Ελλάδα αξίζει και μπορεί να είναι μπροστά στις εξελίξεις, τόσο σε επίπεδο παραγωγής όσο και κατανάλωσης.
Γενικότερα, βλέπετε να έχει μέλλον ο αγροδιατροφικός τομέας στην Ελλάδα;
Έχουμε ανθρώπινο κεφάλαιο που με την κατάλληλη υποστήριξη και καθοδήγηση μπορεί και δημιουργεί θαύματα. Οι ωφελούμενοι και οι συνεργάτες μας ανήκουν στο πλέον υγιές, δημιουργικό και ανοιχτό στις εξελίξεις κομμάτι του κλάδου. Η επαφή μαζί τους με γεμίζει καθημερινά αισιοδοξία!
Κρίσιμες προϋποθέσεις για ένα ανταγωνιστικό μέλλον είναι η υιοθέτηση πράσινων και κυκλικών πρακτικών, η αξιοποίηση τεχνολογίας αιχμής και ο προσανατολισμός στα συνεργατικά σχήματα. Επιπλέον, οφείλουμε συνολικά να ενισχύσουμε τη μεταποίηση προκειμένου τόσο οι παραγωγοί όσο και η εθνική οικονομία να ωφεληθούν από την παραγόμενη αξία. Η Ελλάδα υστερεί σημαντικά και αυτό φαίνεται από το χαμηλό ποσοστό συμμετοχής της μεταποίησης στην συνολική προστιθέμενη αξία του τομέα της αγροδιατροφής
Πριν λίγες ημέρες ανακοινώθηκε από το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος η συνεργασία με τον οργανισμό σας στο πλαίσιο υλοποίησης δράσεων στη Βόρεια Εύβοια που αφορούν την στήριξη τεσσάρων πληγεισών ομάδων κατοίκων τις περιοχής. Τι δράσεις περιλαμβάνει η συγκεκριμένη πρωτοβουλία;
Από την πρώτη στιγμή, μαζί με το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, ιδρυτικό δωρητή και πολύτιμο υποστηρικτή και συνεργάτη μας, αναζητούσαμε τρόπους να δράσουμε, αφουγκραζόμενοι τις ανάγκες των τοπικών κοινωνιών. Επισκεφθήκαμε την περιοχή, μιλήσαμε με κατοίκους και φορείς και διαμορφώσαμε από κοινού ένα πλέγμα δράσεων άμεσης στήριξης, το οποίο μπήκε πλέον σε εφαρμογή. Το πρόγραμμα αφορά μελισσοκόμους, ρητινο-παραγωγούς, κτηνοτρόφους και τις τοπικές αγροτικές κοινότητες.
Μεταξύ άλλων περιλαμβάνει αγορά και αντικατάσταση επαγγελματικού εξοπλισμού και εξοπλισμού ασφαλείας, δημιουργία πρότυπου μελισσοκομικού πάρκου, δράσεις συμβουλευτικής προς τους παραγωγούς για την επανεκκίνηση της δραστηριότητάς τους και υποστήριξη της οικιακής παραγωγής τροφίμων.
Με επίγνωση της ευθύνης μας, δεσμευθήκαμε να δράσουμε γρήγορα και ουσιαστικά με γνώμονα την άμεση και θετική επίδραση στην καθημερινότητα και τις ζωές των ανθρώπων στις πληγείσες περιοχές.
Την επόμενη εβδομάδα διοργανώνετε το Διεθνές Συνέδριο με τίτλο «Climate Change: The future of the Agrifood sector». Τί σας οδήγησε σε αυτή την πρωτοβουλία; Τί περιμένετε από το συνέδριο;
Είναι καταστατική μας δέσμευση να συμβάλλουμε στον γόνιμο διάλογο και τη συσπείρωση του ελληνικού οικοσυστήματος. Σε αυτή την κατεύθυνση διοργανώνουμε ετησίως ένα υψηλού προφίλ διεθνές φόρουμ για την εξεύρεση λύσεων γύρω από κρίσιμα ζητήματα. Φέτος, με την πολύτιμη καθοδήγηση της διεθνούς Επιστημονικής Επιτροπής του Συνεδρίου, επικεφαλής της οποίας είναι ο Καθηγητής Τεχνολογίας Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, Γεώργιος Παπαδάκης, θέλουμε να αναδείξουμε νέες προσεγγίσεις για την αειφορία και τη βιώσιμη αγροτική ανάπτυξη.
Το Διεθνές Συνέδριο Climate Change: The future of the Agrifood sector» είναι μια τριήμερη, απογευματινή διοργάνωση σε υβριδικό φορμάτ, με 42 συνολικά ομιλητές από Ευρώπη και Αμερική που εκπροσωπούν την πολιτική ηγεσία του ΥπΑΑΤ και του ΥΠΕΝ, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τα Ηνωμένα Έθνη, τον παγκόσμιο Οργανισμό Τροφίμων και Γεωργίας, το World Resources Institute, ακαδημαϊκά και ερευνητικά ιδρύματα και πλήθος πολυεθνικών και ελληνικών εταιριών.
Το περιεχόμενο θα αναπτυχθεί σε 6 συζητήσεις στρογγυλής τραπέζης, 5 κεντρικές ομιλίες, και 2 fireside chats, και στοχεύει στην προβολή ευκαιριών, που μπορούν να προκύψουν για τους τομείς εκείνους που θα καταφέρουν να ανταποκριθούν αποτελεσματικότερα στις νέες προκλήσεις. Ευκαιρίες όπως οι δυνατότητες αναγέννησης του κλάδου μέσα από νέες τεχνολογίες, η ψηφιακή κατάρτιση αγροτών και επιστημόνων, η νέα φιλοκλιματική ταυτότητα των ελληνικών αγροδιατροφικών προϊόντων με χαμηλό περιβαλλοντικό αποτύπωμα.
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
