THEPOWERGAME
Τον «θάνατο του εμποράκου» διαβλέπει ο πρόεδρος της Ελληνικής Συνομοσπονδίας Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας (ΕΣΕΕ) Γιώργος Καρανίκας, για όσους δεν προσαρμοστούν στις νέες συνθήκες που δημιουργεί η μετά-Covid περίοδος. Στη συνέντευξή του στο powergame.gr, ο πρόεδρος της ΕΣΕΕ αναφέρει ότι ο κορονοϊός λειτούργησε ως επιταχυντής και ότι πλέον ένα μέρος του τζίρου, πέρασε στα ψηφιακά κανάλια πωλήσεων.
Επίσης, παραδέχεται ότι πολλές, ακόμη και μεγάλες επιχειρήσεις, πιάστηκαν στον ύπνο μέσα στην πανδημία, παρά το γεγονός ότι αντέδρασαν άμεσα. Ζητεί από την πολιτεία τη στήριξη της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας μέσα από το Ταμείο Ανάκαμψης και το ΕΣΠΑ, όπως επίσης θεωρεί δίκαιη την απαίτηση να υπάρξει ένα πρόγραμμα «Επανεκκίνησης των Λιανικών Επιχειρήσεων» ύψους 300 εκατ. ευρώ.
Επιπλέον, ζητεί ενόψει ΔΕΘ από τον πρωθυπουργό, να συνεχίσει στην κατεύθυνση της μείωσης της φορολογίας και επιπλέον ζητεί την καθιέρωση ακατάσχετου λογαριασμού για τις επιχειρήσεις.
Τέλος, σχετικά με τις ανατιμήσεις των τελευταίων ημερών, ο Γιώργος Καρανίκας δηλώνει πως τον φοβίζουν γιατί μπορεί να εξελιχθούν σε ντόμινο.
- Κατ’ αρχάς θα ήθελα ένα σχολιασμό επί των βασικών συμπερασμάτων της έρευνας του ΙΝΕΜΥ-ΕΣΕΕ για την πορεία των θερινών εκπτώσεων.
Τα τελευταία χρόνια, έχει πληγεί η εικόνα των εκπτώσεων, καθώς η διάρκειά τους έχει επιμηκυνθεί. Πλέον, λόγω του διαδικτύου, αλλά και λόγω του νόμου περί προσφορών, έχουμε 360 ημέρες το χρόνο εκπτωτικές τιμές. Επομένως, οι εκπτώσεις έχουν χάσει την «λάμψη» των προηγούμενων ετών. Από εκεί κι έπειτα, σε σχέση με το 2020 στις φετινές θερινές εκπτώσεις είχαμε μια καλύτερη εικόνα. Ωστόσο, η περασμένη χρονιά είχε αποτυπώσει όλη την ανασφάλεια της πανδημίας. Έτσι είναι λογικό το 2021 που υπάρχει μια χαλάρωση των μέτρων, η εικόνα που σχηματίζεται να είναι καλύτερη. Το δεύτερο που παρουσιάζει η συγκεκριμένη έρευνα είναι ότι τον Ιούλιο που δεν υπήρξαν έκτακτα γεγονότα (π.χ. πυρκαγιές), η πορεία ήταν καλύτερη. Πάντοτε οι πρώτες ημέρες των εκπτώσεων ήταν οι καλύτερες, αλλά στο τρίτο δεκαήμερο του Αυγούστου, αυτή η θετική πορεία επανερχόταν. Φέτος, αυτό δεν συνέβη γιατί θεωρώ ότι εισπράξαμε την ανασφάλεια που προέκυψε από τις φωτιές. Το τελευταίο που φάνηκε από την έρευνα είναι ότι η ανάκαμψη δεν ήταν παντού η ίδια. Οι τουριστικές περιοχές για παράδειγμα, πήγανε αρκετά καλύτερα από τα μεγάλα αστικά κέντρα, λόγω της αύξησης -πέραν του αναμενομένου- της τουριστικής κίνησης τους μήνες Ιούλιο και Αύγουστο.
- Πότε πιστεύετε ότι η αγορά θα επανέλθει στα επίπεδα του 2019, αν βεβαίως επανέλθει ποτέ;
Είναι γεγονός ότι ζούμε σε μια κομβική εποχή για το λιανικό εμπόριο και γενικότερα για το εμπόριο. Εμείς είχαμε πραγματοποιήσει είναι προφητικό συνέδριο, το «Future of Retail», τον Φεβρουάριο του 2020, δηλαδή ένα μήνα πριν από το ξέσπασμα της πανδημίας, που συμπερασματικά αναφερόταν ότι το εμπόριο μετασχηματίζεται και άρα οι επιχειρήσεις πρέπει να ανταποκριθούν στις προκλήσεις και ειδικά στην νέα ψηφιακή εποχή. Εδώ, ο κορονοϊός λειτούργησε ως επιταχυντής. Και έδειξε ότι επιχειρήσεις που αξιοποιούσαν ήδη το ηλεκτρονικό εμπόριο και διέθεταν προϊόντα μέσω διαφόρων πλατφορμών, βγήκαν κερδισμένες μέσα στην πανδημία, καθώς οι καταναλωτές στράφηκαν στα ψηφιακά κανάλια. Νομίζω όμως ότι, αν δεν αρθούν τα περιοριστικά μέτρα, δεν θα δούμε εκ νέου τους τζίρους του 2019. Ακόμη, θα πρέπει να συνεκτιμηθεί ότι η εικόνα της ΕΛΣΤΑΤ που παρουσιάζει το λιανικό εμπόδιο να «τσιμπάει» προς τα επάνω, δεν είναι ίδια για όλους. Τα φυσικά καταστήματα χάνουν μερίδιο, ενώ αυξάνει η νέα τάση που λέγεται ηλεκτρονικό εμπόριο. Αυτό πρέπει να το δούμε για την επόμενη ημέρα που ξεκινά, καθώς αλλάζουν άρδην οι καταναλωτικές συνήθειες. Η μη προσαρμογή σε αυτές τις συνήθειες, δείχνει ότι θα χάνουμε σε τζίρο ή και να μας βγάζει εκτός αγοράς. Οπότε η γρήγορη προσαρμογή στις νέες συνθήκες είναι μονόδρομος.
- Επομένως διαβλέπετε τον «θάνατο» του παραδοσιακού εμποράκου;
Αυτός είναι ένας βασικός προβληματισμός. Φαίνεται ότι ενώ ο τζίρος φτάνει ακόμη και σε επίπεδα του 2019 και μάλιστα με αυξητική τάση, κι εμείς δεν φτάνουμε σε αυτά τα επίπεδα, σημαίνει ότι κάποιοι απορροφούν αυτό τον πρόσθετο τζίρο. Ποιοι το απορροφούν; Oι επιχειρήσεις που έχουν εκσυγχρονιστεί ή εκσυγχρονίζονται συστηματικά. Άρα τι πρέπει να γίνει; Γρήγορη προσαρμογή. Μάλιστα, όπως οι ξένες επιχειρήσεις ανταγωνίζονται από το εξωτερικό για να κερδίσουν καταναλωτές στην Ελλάδα, έτσι κι εμείς μπορούμε να κερδίσουμε καταναλωτές στο εξωτερικό. Έχουμε πολύ καλά και ποιοτικά προϊόντα και οι μικρές βιοτεχνίες μπορούν να δημιουργήσουν συνεργατικά σχήματα για να δημιουργήσουν ή να συμμετάσχουν σε μεγάλες πλατφόρμες. Είναι μονόδρομος για εμάς να πείσουμε τους συναδέλφους, πριν είναι αργά, να προσαρμοστούν. Ο κορονοϊός κάποια στιγμή θα υποχωρήσει και θα ελεγχθεί. Αυτό που θα μείνει στο τέλος, θα είναι η νέα καταναλωτική συνήθεια, ίσως με νέα μορφή και περιεχόμενο. Σημειώνω ότι οι νέες τεχνολογίες είναι σε θέση σήμερα να καταργήσουν ακόμη και το δοκιμαστήριο ρούχων, παπουτσιών κ.λπ..
- Η πανδημική κρίση «έπιασε στον ύπνο» το λιανικό εμπόριο;
Αυτό είναι αλήθεια. Μεγάλες επιχειρήσεις του λιανικού εμπορίου της χώρας, πριν από τον κορονοϊό δεν είχαν καν ηλεκτρονικό κατάστημα. Και τρέχανε πανικόβλητοι μέσα σε δύο μήνες να στήσουν ηλεκτρονικά κανάλια πωλήσεων. Το θετικό για όλες αυτές τις επιχειρήσεις, ήταν ότι είχαν διαθέσιμα κεφάλαια για μια τέτοια ανάπτυξη. Αυτό δεν ισχύει για τους μικρούς του κλάδου κι εδώ μπαίνει ένα άλλο θέμα, που αφορά στον κομβικό ρόλο της πολιτείας. Έχουμε μπροστά μας, Ταμείο Ανάκαμψης και νέο ΕΣΠΑ. Αν τα προσθέσουμε αυτά, σε βάθος πενταετίας είναι περισσότερα από 70 δισ. ευρώ. Αυτά θα διατεθούν κατά κύριο λόγο στον ψηφιακό μετασχηματισμό και την πράσινη μετάβαση. Ορθώς. Εκεί πρέπει να δοθούν. Ωστόσο πρέπει να ανοίξει η βεντάλια έτσι ώστε να συμμετάσχουν όσο το δυνατόν περισσότερες επιχειρήσεις. Γιατί όσες περισσότερες επιχειρήσεις σώσουμε, τόσο το καλύτερο για τη χώρα και την εθνική οικονομία, δεδομένου ότι η μικρομεσαία επιχείρηση συνιστά την «ραχοκοκαλιά» της. Άρα πρέπει να τη βοηθήσουμε και να τις δώσουμε όσο το δυνατόν περισσότερα εργαλεία. Κακά τα ψέματα, η μικρομεσαία επιχείρηση σήμερα, πληγωμένη από την πανδημία και την υπερδεκαετή κρίση, δεν διαθέτει πλέον τους πόρους για να πραγματοποιήσει επενδύσεις πάνω στην ψηφιακό μετασχηματισμό, την πράσινη μετάβαση κ.λπ. Δεν φοβόμαστε τους μεγάλους, ούτε τους πολυεθνικούς ομίλους. Αυτό που ζητάμε είναι τα χρήματα που θα διατεθούν για ανάπτυξη τα επόμενα χρόνια, αυτό να γίνει με δικαιοσύνη.
- Τα μέχρι τώρα κυβερνητικά μέτρα στήριξης της επιχειρηματικότητας έναντι της πανδημικής κρίσης πως τα χαρακτηρίζετε; Πολλοί έβλεπαν χιλιάδες λουκέτα και στρατιές ανέργων, λόγω την πανδημίας κάτι που δεν επαληθεύθηκε…
Η ΕΣΕΕ δεν άνηκε στις «κασσάνδρες». Γνωρίζαμε και το βλέπαμε στις έρευνές μας ότι δεν είχαμε μαζικά λουκέτα. Και πιστεύω ότι, ότι και αν συμβεί, η μικρομεσαίοι θα επιβιώσουν. Εξ’ άλλου το εμπόριο μπορεί ν’ αρρωσταίνει αλλά δεν πεθαίνει. Εν πάσει περιπτώσει, τα μέτρα που έλαβε η κυβέρνηση ήταν θετικά. Πρώτη φορά στην ιστορία δόθηκαν τόσα χρήματα σε επιχειρήσεις. Δεν υπάρχει προηγούμενο. Είναι η πρώτη φορά που είδαμε τόσα χρήματα, είτε αυτό αφορούσε ενοίκια, είτε αναστολές πληρωμών κ.λπ. Το μόνο μας παράπονο ήταν ότι τα οριζόντια μέτρα, που κάποια στιγμή θα σταματούσαν γιατί πάντα παράγουν αδικίες, θα έπρεπε να δώσουν τη θέση τους σε πιο στοχευμένα μέτρα, για να μην υπάρχει το αίσθημα της αδικίας και να έχουμε μια μορφή συνοχής. Σε αυτό το πλαίσιο δόθηκε από την κυβέρνηση στο πλαίσιο της επανεκκίνησης στήριξη ύψους 1 δισ. ευρώ σε επιχειρήσεις εστίασης, τουρισμού, γυμναστηρίων και παιδότοπους. Από την στήριξη αυτή εξαιρέθηκε το λιανεμπόριο. Αυτό το θεωρώ άδικο, καθώς δεν χρειάζεται κάποια ιδιαίτερα κεφάλαια την επανεκκίνηση μιας επιχείρησης εστίασης, με την έννοια ότι δεν απαιτείται κάποιου είδους στοκ υλικών και αγαθών. Οι προμήθειες ανανεώνονται σε εβδομαδιαία αν όχι σε καθημερινή βάση. Μια επιχείρηση λιανικού εμπορίου πρέπει να επενδύσει για όλη τη σεζόν. Δεν ισχυρίζομαι ότι τα γυμναστήρια ή οι παιδότοποι ότι δεν έπρεπε λάβουν την ενίσχυση, καθώς έχουν θιχτεί σοβαρά από την πανδημία. Εξάλλου η ενίσχυση που δίδεται είναι και πολύ μικρή. Ωστόσο πιστεύω δόθηκε ιδιαίτερα μεγάλη ενίσχυση στις επιχειρήσεις τουρισμού. Και να φανταστείτε ότι όλες αυτές οι ενισχύσεις δόθηκαν με δική μας πρωτοβουλία, με δικό μας σχέδιο που τους υποβάλλαμε στις αρχές του έτους. Τελικά το σχέδιο μας αξιοποιήθηκε για την ενίσχυση άλλων κλάδων και όχι του δικού μας.
- Πάντως, κι εσείς έχετε λάβει δεσμεύσεις για βοήθεια…
Αρχικά, υπήρξε μια υπόσχεση για 350 εκατ. ευρώ, αλλά θα έπρεπε να ζητηθεί η έγκριση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Στη συνέχεια μας είπανε ότι θα είναι κάτι λιγότερο από 300 εκατ. ευρώ. Τελικά αρκετούς μήνες μετά, η επανεκκίνηση η δική μας δεν έχει ξεκινήσει, παρά το γεγονός ότι τα «χειμωνιάτικα» μας ξέμειναν και πολλές επιχειρήσεις δεν είχαν χρήματα να αποκτήσουν νέο εμπόρευμα για την θερινή σεζόν. Τώρα οι διαρροές αναφέρονται στα αδιάθετα ποσά που θα προκύψουν από τις διάφορες προσκλήσεις του ΕΣΠΑ. Προσωπικά, θεωρώ ότι μπορούν και οφείλουν να βρουν αυτά τα 300 εκατ. ευρώ, τα οποία φυσικά δεν θα διατεθούνε σε όλο το λιανεμπόριο, δεδομένου ότι υπάρχουν επιχειρήσεις που τα πήγανε καλά, όπως π.χ. οι εταιρείες τροφίμων, supermarket κ.ά. Αντίθετα υπήρξαν επιχειρήσεις που μέσα στο 2020 είδαν τα έσοδά τους να υποχωρούν οι πωλήσεις τους ακόμη και κατά 40%, όπως συνέβη στα καταστήματα κοσμημάτων. Σημειώνεται ότι αναφερόμαστε σε στήριξη υγειών επιχειρήσεων που είχαν την ατυχία να παραμείνουν πέντε μήνες κλειστά.
- Με ποια κριτήρια θα στηριχτούν οι επιχειρήσεων του λιανικού εμπορίου και πόσες εκτιμάται ότι θα είναι οι εν δυνάμει αποδέκτες της ενίσχυσης αυτής;
Αναφερόμαστε περίπου σε 20.000 επιχειρήσεις των κλάδων της ένδυσης-υπόδησης οι οποίες παρουσιάζουν κάμψη το 2020 πάνω από 35% σε σχέση με τα μεγέθη του 2019. Η στήριξη αυτών των επιχειρήσεων αποδίδει δικαιοσύνη και δημιουργεί συνεχή. Διότι αν υπάρξει ανάπτυξη -3,5% αναφέρει ο υπουργός Οικονομικών- μόνον για ορισμένους και δεν διαχυθεί το αποτέλεσμα της ανάπτυξης με ίσους όρους, δεν θα επιτευχθεί η κατάλληλη ψυχολογία και δεν θα επέλθει η εμπιστοσύνη στην αγορά.
- Η λιανική πώληση εξαιρέθηκε από τα μέτρα της 13ης Σεπτεμβρίου σχετικά με τους ανεμβολίαστους. Θεωρείτε ότι το μέτρο δεν θα επανέλθει, ανεξαρτήτως της πορείας της πανδημίας;
Για εμάς είναι αδιαπραγμάτευτο ζήτημα. Θεωρώ ότι είναι λάθος τακτική και αποτελούν εμμονές ορισμένων να βάλουν το λιανικό εμπόριο απέναντι στους ανεμβολίαστους. Και αυτό γιατί όλοι ανεξαιρέτως οι λοιμωξιολόγοι έχουν δηλώσει κατά καιρούς το πόσο ασφαλές είναι το λιανεμπόριο. Μάλιστα, αυτό ίσχυε και στα προηγούμενα μέτρα και η βασική επιχειρηματολογία όταν κλείνανε το εμπόριο, δεν ήταν η ανασφαλής υγειονομική λειτουργία των καταστημάτων, αλλά η κινητικότητα που δημιουργούνταν έξω. Σήμερα όμως, η κινητικότητα έξω είναι στο 100% και τίποτε δεν την εμποδίζει. Άρα, οι μοναδικοί χώροι που τηρούνται με ευλάβεια τα μέτρα αυτά είναι τα εμπορικά. Και δίνοντας 16 τ.μ. σε κάθε πελάτη, είτε είναι εμβολιασμένος, είτε όχι, είναι μια απίστευτη απόσταση που δεν τηρείται πουθενά. Είναι λάθος που το υπουργείο το κρατά ανοιχτό το θέμα και μας στεναχωρεί. Είναι εμμονές ορισμένων κυβερνητικών και όχι όλης της κυβέρνησης και πρέπει να αναφέρω ότι όσο το κρατάει ανοικτό, θυμώνει κόσμο που τήρησε τα μέτρα επί σχεδόν δύο χρόνια. Για εμάς είναι «κόκκινη γραμμή» και μάλιστα χαρακτηρισμένη. Το λιανεμπόριο για πολλούς λόγους, ακόμη και για συμβολικούς, πρέπει να παραμείνει ανοικτό.
- Τι περιμένει το λιανικό εμπόριο από τις εξαγγελίες του Πρωθυπουργού στην ΔΕΘ;
Οι προεκλογικές δεσμεύσεις του Πρωθυπουργού και της κυβέρνησης βασίστηκαν στην ελάφρυνση της φορολογίας. Το θεωρούμε αναπτυξιακό μέτρο και θέλουμε να συνεχίσει προς αυτή τη κατεύθυνση. Σαφέστατα αντιλαμβανόμαστε τα δύσκολα δημοσιονομικά περιθώρια, αλλά δεν πρέπει να ξεχνάμε την κατεύθυνση αυτή. Οτιδήποτε έρχεται για την ελάφρυνση των υποχρεώσεων των επιχειρήσεων είναι θετικό, ειδικά τώρα σε μια περίοδο ανατιμήσεων -για άλλους λόγους βεβαίως- έτσι ώστε να μην υπάρξει μετακύλιση των ανατιμήσεων στους καταναλωτές. Αίτημά μας επίσης για πολλά χρόνια, και κάτι δεν έχουν καταφέρει ακόμη, είναι ο επιχειρηματικός ακατάσχετος λογαριασμός. Ενώ κάθε καταναλωτής έχει το δικαίωμα του ακατάσχετου μέχρι 1.300 ευρώ -ένα ποσό τέλος πάντων- είναι αδιανόητο να μην το έχει ο επιχειρηματίας. Θα μπορούσε να υπάρχει κάποιο ποσό ακατάσχετο που θα μπορούσε να αξιοποιηθεί μόνον για ορισμένες κινήσεις, π.χ. μισθοδοσία, πληρωμές παγίων κ.ο.κ. Νομίζω ότι το έχουν καταλάβει οι περισσότεροι -ακόμη και στην προηγούμενη κυβέρνηση- αλλά δεν γνωρίζω γιατί δεν το έχουν εφαρμόσει. Πιθανώς να ήταν απαίτηση των θεσμών. Τέλος, κατ’ εμέ πρέπει να υπάρξει κατάργηση του «Τέλους Επιτηδεύματος», ένας εντελώς απαράδεκτος φόρος 650-1000 ευρώ ετησίως. Μάλιστα αν κάποιος έχει π.χ. τρία υποκαταστήματα, κάτω από το ίδιο ΑΦΜ τον καταβάλει εις τριπλούν. Θεωρούμε, ειδικά για το 2020, τουλάχιστον για τους μήνες που δεν λειτουργήσαμε με κρατική εντολή, να υπήρχε μια αναλογική μείωση αυτού του φόρου. Το έχουμε ζητήσει αλλά δεν έχει εφαρμοστεί.
- Σας φοβίζουν οι ανατιμήσεις των αγαθών;
Ναι, μας φοβίζουν. Μπορεί να εξελιχθούν σε ντόμινο. Περιορίζουν την επισκεψιμότητα των καταναλωτών και άρα τις πωλήσεις, ενώ περιορίζουν και την κερδοφορία των επιχειρήσεων καθώς περιορίζουν την αύξηση των τιμών, αναλαμβάνοντας μέρος του κόστους και μη μετακυλίοντας το ολόκληρο στους καταναλωτές. Πρέπει επομένως να ανασχεθεί αυτό το φαινόμενο, ειδικά σε ότι αφορά το ναυτιλιακό και το ενεργειακό κόστος. Το ναυτιλιακό (κόστος) έχει διευρυνθεί υπέρμετρα, σε αντίθεση με τις οδικές μεταφορές, όπου παραμένει στα επίπεδα που ήταν. Πιστεύω ότι έχει σημάνει συναγερμός και στη κυβέρνηση, η οποία θα πρέπει να παρέμβει, έτσι ώστε να μετριαστούν όσο το δυνατόν περισσότερο οι ανατιμήσεις, που σίγουρα θα υπάρξουν. Οι ανατιμήσεις στα νωπά προϊόντα θεωρούμε ότι είναι συγκυριακές και σχετίζονται με τις ακραίες κλιματολογικές συνθήκες που έπληξαν την χώρα μας.
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
