THEPOWERGAME
Για την Ελλάδα της νεοφυούς επιχειρηματικότητας, το επενδυτικό ταμείο «Φαιστός», αλλά και για τον τρόπο που η Πάτρα κατάφερε να καταστεί μια «νάνο – Σίλικον Βάλεϊ» μιλά στο powergame.gr ο αντιπρόεδρος της Juniper Networks, Κωνσταντίνος Πολυχρονόπουλος.
O Έλληνας ομογενής, ένας από τους πρώτους επιτυχημένους startupper της χώρας μας, στη συνέντευξή του αναφέρεται ακόμη στον τεχνολογικό πόλεμο Δύσης και Κίνας, τις αλλαγές που φέρνει το 5G στη ζωή των ανθρώπων, αλλά και στην προσπάθεια της κυβέρνησης για τη δημιουργία μιας ενδογενούς ψηφιακής Ελλάδας.
Ο κ. Πολυχρονόπουλος, εκτός από το να καθοδηγεί την αμερικανική εταιρεία Juniper στις νέες τεχνολογικές της διαδρομές στο 5G, έχει οριστεί μέλος της συμβουλευτικής επιτροπής του επενδυτικού ταμείου «Φαιστός».
Στο παρελθόν έχει βραβευθεί από τον πρώην Πρόεδρο των ΗΠΑ Τζώρτζ Γ. Μπους με το προεδρικό βραβείο νέων ερευνητών, το ίδρυμα Μποδοσάκη, ενώ ως startupper η εταιρεία Byte Mobile που δημιούργησε, πουλήθηκε το 2012 αντί 400 εκατ. δολ. στην αμερικανική εταιρεία Citrix η οποία σήμερα απασχολεί πάνω από 150 εργαζόμενους στο τμήμα έρευνας και σχεδίασης στην Πάτρα.
- Γιατί η Juniper Networks, μια εταιρεία ανάπτυξης εξοπλισμού δικτύων σταθερών επικοινωνιών, χρειάζεται έναν αντιπρόεδρο για το 5G;
Η Juniper είναι ένας από τους μεγάλους διεθνείς παρόχους σε τεχνολογίες δικτύων και το 5G αναμένεται να μετασχηματίσει την παγκόσμια οικονομία, καταναλωτές και βιομηχανία, με εφαρμογές σε δραστηριότητες όπως η έξυπνη μεταποίηση και η έξυπνη εφοδιαστική αλυσίδα. Το 5G δίνει την ευκαιρία της ασύρματης διασύνδεσης που στηρίζεται γύρω από το ισχυρό SLA (σ.σ. Service Level Agreement, δηλαδή τη δέσμευση του παρόχου για ένα συγκεκριμένο επίπεδο παροχής υπηρεσίας) και για την Juniper αυτό γίνεται βασική δραστηριότητα. Ήταν φυσιολογικό για την Juniper – μια από τις μεγαλύτερες εταιρείες ψηφιακών δικτύων στο κόσμο όπου ένα μεγάλο κομμάτι του Ιντερνέτ ενεργοποιείται πάνω σε routers, switches και τεχνολογίες της Juniper Networks – να επενδύσει σοβαρά στο 5G, και δεδομένης της εμπειρίας μου αποφάσισα, όταν μου έγινε η πρόταση, να κάνω τη μετάβαση με όλους τους συνεργάτες μου και χτίσαμε γύρω από αυτή την ομάδα όλη τη στρατηγική της εταιρείας για το 5G. Τώρα πλέον ριζώνουμε ένα ζωτικό κομμάτι αυτής της προσπάθειας και στη Πάτρα όπου έχουμε ήδη προσλάβει έξι μηχανικούς και συνεχίζουμε να ψάχνουμε για ταλέντα.
- Κατά την άποψή σας τι σημαίνει η τεχνολογία 5G για την βιομηχανία των τηλεπικοινωνιών και τι θα σημάνει -φαντάζομαι σε μερικά χρόνια- για τον απλό πολίτη;
Για τους παρόχους, το 5G κατά κύριο λόγο προσφέρει νέα επιχειρηματικά μοντέλα, αύξηση εσόδων και σημαντική μείωση των κεφαλαιουχικών και λειτουργικών δαπανών. Αλλά επίσης δίνει τη δυνατότητα για πιο ευφυείς διαδικασίες και για δραστηριοποίηση και παροχή υπηρεσίας σε κάθετες αγορές όπου το 5G θα είναι κυρίαρχη τεχνολογία, για παράδειγμα στην έξυπνη μεταποίηση και σε εφοδιαστικές αλυσίδες μεγάλης κλίμακας. Ταυτόχρονα, με την εισαγωγή του 5G οι πάροχοι μπορούν να προσφέρουν περισσότερες υπηρεσίες στους καταναλωτές σε τομείς όπως η επαυξημένη και η εικονική πραγματικότητα και το gaming. Δεδομένου πως τέτοιες τεχνολογίες μπορούν, μέσω του EDGE Cloud, να αναπτύσσονται πολύ κοντά στον συνδρομητή, δίνονται νέες δυνατότητες εσόδων και νέες δυνατότητες υπηρεσιών. Σύντομα θα δούμε και εφαρμογές του 5G στο συντονισμό κυκλοφορίας και κατανάλωσης ενέργειας σε αστικά κέντρα όπως και συντονισμό κυκλοφορίας αυτόνομων μέσων κυκλοφορίας όπως τα self-driving αυτοκίνητα.
- Συχνά οι operators τηλεπικοινωνιακών δικτύων παραπονιούνται ότι αυτοί χτίζουν δίκτυα πραγματοποιώντας υπέρογκες επενδύσεις για να κερδίζουν χρήματα οι πάροχοι υπηρεσιών (ΟΤΤs) όπως η Google, η Facebook, AirBnB κ.ά., χωρίς μάλιστα οι τελευταίοι να κάνουν ιδιαίτερα μεγάλες επενδύσεις. Έχουν δίκαιο στις αιτιάσεις τους οι operators; Και αν νομίζετε ότι μια προτεραιοποίηση της κίνησης στο διαδίκτυο, θα μπορούσε να αποφέρει κάποια ισορροπία μεταξύ εκείνων που επενδύουν και όσων κερδίζουν από το διαδίκτυο.
Ένα είδος προτεραιοποίησης το βλέπουμε σήμερα με τη λογική του quota, όπου μετά την εξάντληση των διαθέσιμων GB μειώνεται το bandwidth (ταχύτητα μετάδοσης δεδομένων) που προσφέρεται στον συνδρομητή και αυτό υποτίθεται πως δεν παραβιάζει την ουδετερότητα. Τώρα, αναφερόμενοι στους μεγάλους παρόχους περιεχομένου, αυτοί σήμερα έχουν δωρεάν πρόσβαση, όμως με το 5G αυτό θα αλλάξει. Σήμερα δεν υπάρχει έμφαση στο latency (χρόνος αναμονής) αλλά στο bandwidth, αλλά με το 5G, το latency θα είναι σημαντικό στην εμπειρία του χρήστη και καταλυτικό για ορισμένες εφαρμογές. Οπότε οι πάροχοι θα δώσουν μέσω του EDGE Cloud πρόσβαση στους ΟΤΤ για να αναπτύξουν τις υπηρεσίες τους και αυτό θα προσφέρει στους παρόχους νέες πηγές εσόδων. Σήμερα ήδη η Netflix εγκαθιστά CDN (σ.σ. Content Delivery Network, τεχνολογική υποδομή που διευκολύνει τη διανομή περιεχομένου όπως μια κινηματογραφική ταινία σε πολλούς συνδρομητές) σε μεγάλους παρόχους. Με το 5G αυτό θα ενταθεί με τεχνολογίες όπως είναι η κατάτμηση δικτύου (network slicing) στην οποία η βασική ιδέα είναι πως σε μια φυσική υποδομή «χτίζεις» πολλαπλές εικονικές υποδομές που κάθε μία έχει δικά της χαρακτηριστικά, π.χ. διαφορετικό bandwidth και latency σε σχέση με τις υπόλοιπες. Αυτό δίνει τη δυνατότητα παροχής διαφορετικών υπηρεσιών στους ΟΤΤ. Έτσι μπορεί να έχουμε για παράδειγμα ένα slice για εφαρμογή εικονικής πραγματικότητας, ένα άλλο για κατανάλωση βίντεο, ένα άλλο για υπηρεσίες έξυπνης πόλης κ.ο.κ.
- Πολλοί θεωρούν ότι η Κίνα έχει κερδίσει το προβάδισμα στις σύγχρονες τηλεπικοινωνίες και πως ο εμπορικός σινο-αμερικανικός πόλεμος στο 5G δείχνει ακριβώς αυτή την αδυναμία της Δύσης; Ποια είναι η άποψή σας;
Δεν θα το έλεγα έτσι. Η Αμερική και η Ευρώπη έχουν το προβάδισμα στην καινοτομία σε ψηφιακές τεχνολογίες και τηλεπικοινωνίες και παραμένουν κοιτίδες καινοτομίας. Η Ευρώπη έχει ισχυρή δυναμική ακόμα και σε υφιστάμενες δυνάμεις όπως η Nokia. Βεβαίως η Κίνα έχει κάνει εντυπωσιακά άλματα στην καινοτομία νέων τεχνολογιών τα τελευταία 20 χρόνια. Αντιπροσωπευτικά η Huawei πήρε μεγάλο μερίδιο αγοράς από τις πιο εδραιωμένες εταιρείες και έχει τη δυνατότητα να ανταγωνιστεί με χαμηλότερα κόστη και κλίμακα με τρόπο που οι δυτικές εταιρείες δεν μπορούν. Βεβαίως, επίσης, οι Κινέζοι κινούνται γρήγορα και δημιουργούν αυτόνομη ικανότητα να παράγουν πρωτογενή τεχνολογία. Υπάρχει μεγάλος ανταγωνισμός και νομίζω πως αυτός ο ανταγωνισμός θα ενταθεί. Αν θα κάνει καλό ή όχι; Η Δύση βασίζεται στις αρχές της ανοικτής αγοράς, ενώ η Κίνα δουλεύει με άλλους κανόνες και με διαφορετική στρατηγική. Για παράδειγμα, χιλιάδες Κινέζοι έκαναν μεταπτυχιακές σπουδές στην Αμερική και οι περισσότεροι από αυτούς όταν επέστρεψαν στην Κίνα έφεραν μαζί τους δυτική τεχνογνωσία την οποία η χώρα εκμεταλλεύτηκε ιδιαίτερα έξυπνα. Ο ανταγωνισμός θα γίνει πιο έντονος στα επόμενα χρόνια ακόμα και αν συνεχιστεί η περιοριστική πολιτική που έχει αναπτύξει η Δύση για να αντιμετωπιστεί η ανταγωνιστικότητα κινεζικών εταιρειών. Η Κίνα έχει επενδύσει σε περιοχές όπως η Ν. Αμερική ή η Αφρική, περιοχές όπου η Δύση δεν έχει αντίστοιχη παρουσία.
- Γιατί δεχθήκατε να συμμετάσχετε στη Συμβουλευτική Επιτροπή της Συμμετοχές 5G στην Ελλάδα; Πιστεύετε ότι έχει προοπτικές ένα τέτοιο fund;
Ένα από τα πράγματα που μου δίνουν ιδιαίτερη ικανοποίηση είναι να μπορώ να προσφέρω στον τόπο μου. Έχω υπάρξει καθηγητής στο University of Illinois για πάνω από 20 χρόνια και συνεργάτης με το Πανεπιστήμιο Πατρών. Ως μέντορας φοιτητών βλέπω πόσο σημαντικό είναι να μπορείς να βοηθήσεις τους νεότερους να αντιληφθούν τις δυνατότητές τους, ώστε με αυτόν τον τρόπο να συμβάλλεις σε ένα οικοσύστημα που θα τους βοηθήσει να αναδείξουν τα ταλέντα τους, την εφευρετικότητά και να την μεταφράσουν σε καινοτόμες επιστημονικές και εμπορικές δραστηριότητες. Ο αείμνηστος αδερφός μου ήταν επίκουρος καθηγητής στην Πάτρα και ήταν η έμπνευσή μου. Ήταν εκείνος που με κινητοποίησε να ξεκινήσουμε στην Πάτρα, και το όραμά του συνέβαλε σημαντικά στη δημιουργία των θεμελίων ενός είδους νάνο – Σίλικον Βάλεϊ στην Πάτρα που θα συνεχίσει να επεκτείνεται και να «τρέφεται» από το Πανεπιστήμιο Πατρών και την επιχειρηματικότητα σε τεχνολογίες αιχμής που όλο και εντείνονται. Είναι μεγάλη η ηθική ικανοποίηση του να μπορείς να συμβάλλεις στη δημιουργία αυτού του περιβάλλοντος καινοτομίας που βοηθάει όχι μόνο εκκολαπτόμενους startup founders αλλά και την οικονομία της χώρας μας σε βάθος χρόνου. Και σε αυτό τον άξονα θέλω να βοηθήσω όσο μπορώ. Χαίρομαι πολύ που η κυβέρνηση έκανε αυτή την καινοτόμο κίνηση να επενδυθούν χρήματα από τη δημοπρασία των αδειών 5G σε ένα ταμείο που θα εστιάσει σε νέες τεχνολογίες. Έχουμε συνέχεια ιδέες -από προσωπική εμπειρία το λέω- έρχονται συνέχεια προτάσεις και σε εμένα, είτε σαν επενδυτής (angel investor), είτε επειδή έχω παρουσία και εμπειρία σε αυτή τη κοινότητα. Νομίζω τα τελευταία 7-10 χρόνια έχει υπάρξει έντονη επιχειρηματική δραστηριότητα στην Ελλάδα και παρά την κρίση που πέρασε η χώρα όχι μόνο παραμένει αυτή η δραστηριότητα αλλά διευρύνεται. Οπότε η Συμμετοχές 5G και το «Φαιστός» έρχονται σε μια κρίσιμη στιγμή. Έχουμε μια κυβέρνηση που ενεργά υποστηρίζει την επιχειρηματικότητα στην υψηλή τεχνολογία, υπάρχει ένα οικοσύστημα που αρχίζει να φέρνει στη χώρα και Έλληνες από το εξωτερικό που επιστρέφουν με τεχνογνωσία και που βοηθά νέες επιχειρήσεις να ξεκινήσουν στην Ελλάδα και να εδραιωθούν σε πιο προχωρημένες αγορές όπως η Βρετανία ή οι ΗΠΑ. Επίσης έχουμε νέα ταλέντα που αποφοιτούν από τα πανεπιστήμια, επιστρέφουν με ιδέες και εμπειρία πίσω στην Ελλάδα, ή δραστηριοποιούνται στο εξωτερικό αλλά αποφασίζουν να εδραιώσουν το δημιουργικό κομμάτι της εταιρείας τους στην Ελλάδα. Όλα αυτά συγκλίνουν δημιουργώντας μια κρίσιμη μάζα και funds σαν το «Φαιστός» που είναι οι απαραίτητοι καταλύτες για να «πάρει μπροστά» μια ενδογενής ψηφιακή οικονομία στη χώρα μας.
- Γιατί κατά τη γνώμη σας στην Ελλάδα άργησαν να ευδοκιμήσουν οι start-ups και αν όντως θεωρείτε ότι η χώρα μας έχει γυρίσει σελίδα στο θέμα αυτό;
Ο λόγος ήταν βασικά η απουσία εκπαίδευσης. Δεν μιλάμε στα πανεπιστήμια για νεοφυείς εταιρείες – είναι ακόμα ταμπού αλλά ευτυχώς αμβλύνεται γρήγορα – ενώ πρέπει να αρχίζουμε από τα γυμνάσια. Ήταν επίσης ταμπού οι φοιτητές σε οποιοδήποτε χώρο να σκεφτούν να δραστηριοποιηθούν στην επιχειρηματικότητα και την παραγωγικότητα. Αυτή η αντίληψη αλλάζει πλέον, γιατί βλέπουν και την αίγλη της επιτυχίας και τοπικά και μέσω του Ιντερνέτ. Υπάρχει και η πρακτική ανάγκη να σκεφτούμε την επαγγελματική αποκατάσταση -το δημόσιο δεν είναι η πιο ελκυστική επιλογή- ενώ παράλληλα συγκλίνουν διαφορετικές δυναμικές στην κοινωνία. Έχουμε, για παράδειγμα, καθηγητές που έρχονται από το εξωτερικό που βλέπουν και αυτοί το πλεονέκτημα να εμπλακούν με τον ιδιωτικό τομέα, ενώ βεβαίως και η κυβέρνηση στέλνει τα σωστά μηνύματα, ώστε τα πανεπιστήμια να βγάζουν παραγωγικούς επιστήμονες που βοηθούν στην ανάπτυξη της οικονομίας. Είναι θεμελιώδης ο σκοπός των πανεπιστημίων και των πολυτεχνείων. Δεν πάμε μόνο να βγάλουμε τα προς το ζην αλλά να βοηθήσουμε την οικονομία μας και να βοηθάμε στην εξέλιξη της κοινωνίας μας.
- Υπάρχει όμως ο κίνδυνος και η δαιμονοποίηση της αποτυχίας…
Πρέπει να συνειδητοποιήσουμε πως, συχνά, η αποτυχία είναι κομμάτι του ταξιδιού προς την επιτυχία. Πρέπει να την βλέπουμε σαν πηγή εμπειρίας που σε βοηθάει να είσαι πιο αποτελεσματικός στο επόμενο βήμα της επιχειρηματικότητας. Είναι λοιπόν και αυτό θέμα εκπαίδευσης. Στην Αμερική η αποτυχία θεωρείται μάλλον ατού. Το να έχεις κάνει λάθη και να έχεις μάθει. Βέβαια δεν ξεκινάμε περιμένοντας ότι θα αποτύχουμε πριν πετύχουμε, αλλά δεν πρέπει να μας πτοεί η πιθανότητα ότι το business model που ακολουθούμε μπορεί να αποδειχθεί ανεπαρκές – το να αλλάζεις πορεία «εν πλω» για να αποφύγεις κάθε είδους συμπληγάδες είναι κομμάτι της προσπάθειας υλοποίησης του τελικού στόχου. Μερικές φορές και η τύχη και το timing παίζουν σημαντικό ρόλο, όπως π.χ. συνέβη με την Zoom που ακόμα και ο ιδρυτής της ξαφνιάστηκε με την εκθετική της ανάπτυξη όταν εφαρμόστηκαν τα lockdowns στον πλανήτη. Αυτή η εκθετική ανάπτυξη θα μπορούσε να αποδειχτεί μοιραία για την εταιρεία αν δεν είχαν κινητοποιηθεί άμεσα να υποστηρίξουν την τεράστια αύξηση χρηστών μέσα σε λίγες εβδομάδες.
- Η Πάτρα έδειξε μια ασυνήθιστη πρωτιά τόσο στη δημιουργία νεοφυών επιχειρήσεων, όσο και στην δημιουργία εταιρειών σχεδιασμού κυκλωμάτων μικροηλεκτρονικής. Γιατί συνέβη αυτό;
Ένας μεγάλος λόγος είναι πως το Πανεπιστήμιο Πάτρας έχει ένα ισχυρό τμήμα Ηλεκτρολόγων που έβγαλε μερικούς από τους καλύτερους μηχανικούς της χώρας. Το τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών ήταν από τα καλύτερα στην Ελλάδα με εξαιρετικούς καθηγητές από την ίδρυσή του. Επίσης, το Τμήμα Μηχανικών Η/Υ & Πληροφορικής (CEID) και το Ίδρυμα Τεχνολογίας Υπολογιστών (ΙΤΥ) ήταν και αυτά μικρο-κοιτίδες επιχειρηματικότητας. Νομίζω πως η τοπική έλλειψη επαγγελματικής αποκατάστασης σε άλλους τομείς έστρεψε την Πάτρα σε αυτή την κατεύθυνση. Ένας άλλος βασικός παράγοντας ήταν ο οραματισμός μερικών επιχειρηματιών από την περιοχή να ιδρύσουν τμήματα έρευνας και ανάπτυξης των εταιριών τους που δραστηριοποιούντο στην Αμερική στη γενέτειρα τους Πάτρα. Η Atmel π.χ. συνέβαλε πολύ στο να δημιουργηθεί μια γενιά μηχανικών μικροηλεκτρονικής με επιχειρηματική προσέγγιση που αργότερα ίδρυσαν τις δικές τους νεοφυείς εταιρείες. Πριν 18 χρόνια ιδρύσαμε και εμείς το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ανάπτυξης της Bytemobile που έφτασε να απασχολεί κοντά στους 100 μηχανικούς λίγο πριν την εξαγορά μας από την Citrix Systems, η οποία – αντιλαμβανόμενη την καλή απόδοση της επένδυσης – διπλασίασε τις θέσεις εργασίας τα τελευταία δέκα χρόνια και συνεχίζει να προσλαμβάνει. Υπήρξαν και άλλες εταιρείες που προσέλαβαν μηχανικούς οι οποίοι απέκτησαν τεχνογνωσία στην ανάπτυξη λογισμικού και κυκλωμάτων για κρίσιμης σημασίας εφαρμογές και κάποιοι από αυτούς προχώρησαν με νέες επιχειρήσεις. Δεν έχουμε φτάσει σε unicorns (σ.σ. startup με αποτίμηση άνω του ενός δισ. ευρώ) ακόμα, θα γίνει και αυτό. Πλέον η χρηματοδότηση δεν έχει σύνορα. Παλιότερα έπρεπε να είσαι στη Σίλικον Βάλεϊ, ενώ τώρα κυνηγάνε το ταλέντο και το ψάχνουν παντού. Ας μην παραβλέψουμε επίσης την γεωγραφική ομορφιά της Πάτρας και το χαμηλό κόστος ζωής. Το μόνο που λείπει από την Πάτρα είναι αναγκαίες υποδομές που η τοπική αυτοδιοίκηση έχει αγνοήσει μέχρι τώρα.