Μπορεί η Ελλάδα να μας έχει συνηθίσει στη θέση του «παρία κόσμου» αλλά και στον ρόλο του «μαύρου πρόβατου» της Ευρώπης για τις επιδόσεις της σε ό,τι αφορά τεχνολογίες αιχμής, ωστόσο, η χώρα καταφέρνει, κόντρα στην πεπατημένη, να βάζει στο παλμαρέ της κάποιες σημαντικές tech διακρίσεις. Η πιο πρόσφατη έρχεται από τον ΟΗΕ και τη Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για το Εμπόριο και την Ανάπτυξη (UNCTAD), η οποία αποδίδει στην Ελλάδα μια θέση στο «top50» των πιο έτοιμων χωρών του κόσμου για τεχνολογίες αιχμής και δη για τεχνητή νοημοσύνη.
Για την ακρίβεια, σύμφωνα με το «Technology and Innovation Report 2025: Inclusive Artificial Intelligence for Development» η Ελλάδα κατατάσσεται στην 41η θέση, παγκοσμίως, στον Δείκτη Ετοιμότητας για τις Στρατηγικές Τεχνολογίες, κατακτώντας μια θέση μεταξύ των ισχυρών του κόσμου στην ψηφιακή ανάπτυξη και καινοτομία. Με βαθμολογία 0,72, η Ελλάδα εντάσσεται στην κατηγορία των «Προηγμένων Χωρών», επίδοση, που υπογραμμίζει τις δυνατότητες της χώρας να διακριθεί σε τομείς αιχμής, όπως η ΑΙ.
Ο Δείκτης Ετοιμότητας για τις Στρατηγικές Τεχνολογίες αξιολογεί 170 χώρες ανά τον κόσμο. Η κατάταξη βασίζεται σε κρίσιμους τομείς, όπως οι εξαγωγές υψηλής τεχνολογίας ή η υποδομή και οι επενδύσεις στην έρευνα και ανάπτυξη (R&D). Για παράδειγμα, στην πρώτη θέση βρίσκεται ο αδιαμφησβήτητος τεχνολογικής ηγέτης, οι ΗΠΑ, ενώ ακολουθούν η Σουηδία και το Ηνωμένο Βασίλειο. Η Ελλάδα, σύμφωνα με την αξιολόγηση του ΟΗΕ, διακρίνεται για τα ψηφιακά skills του εργατικού δυναμικού και για τις επιδόσεις της στον τομέα του R&D. Για την ακρίβεια, η Ελλάδα κατατάσσεται στην 19η θέση ανάμεσα σε 170 οικονομίες του πλανήτη στο πεδίο «skills», είναι 36η στον κόσμο στο Research & Development και 50η στον δείκτη ICT.
Η κατάταξη της Ελλάδας © Technology and Innovation Report 2025
Πάνω από 16,4 τρισ. δολάρια
Οι λεγόμενες τεχνολογίες αιχμής, όπως η τεχνητή νοημοσύνη, το Internet of Things (IoT), η ρομποτική και η 3D εκτύπωση, θεωρούνται πλέον σήμερα καταλύτης για τις οικονομικές και κοινωνικές δομές. Η αναπτυσσόμενη αγορά αυτών των τεχνολογιών αναμένεται να φτάσει τα 16,4 τρισ. δολ. έως το 2033, με την AI να κατέχει το μεγαλύτερο μερίδιο της αγοράς.
Οι τεχνολογίες αιχμής αναμένεται να αναπτυχθούν με ρυθμό έως και 6 φορές μέχρι το 2033, ενώ από μόνη της η τεχνητή νοημοσύνη υπολογίζεται ότι θα φθάσει τα 4,8 τρισ. δολάρια μέχρι το 2033, αποτελώντας το μεγαλύτερο κομμάτι της αγοράς αυτών των τεχνολογιών.
Παρά την ταχεία ανάπτυξή τους, η υιοθέτηση αυτών των τεχνολογιών σε παγκόσμιο επίπεδο προκαλεί ανισότητες, ειδικά για τις χώρες που δεν διαθέτουν τις κατάλληλες υποδομές και στρατηγικές για την προσαρμογή τους. Αναπτυγμένες χώρες όπως η Ιαπωνία, οι ΗΠΑ και η Νότια Κορέα ενισχύουν τη θέση τους μέσω κρατικών επενδύσεων και στρατηγικών όπως ο «K-Chips Act» της Νότιας Κορέας, ο οποίος επικεντρώνεται στην ενίσχυση της βιομηχανίας μικροτσίπ, κρίσιμης για την ανάπτυξη των τεχνολογιών αιχμής.
Παράλληλα, χώρες εκτός της Δύσης, όπως η Κίνα και η Ινδία, εντείνουν τις προσπάθειές τους για την ανάπτυξη στρατηγικών και υποδομών για την τεχνητή νοημοσύνη και άλλες αναδυόμενες τεχνολογίες, κλείνοντας το ψηφιακό χάσμα που υπάρχει με τις ανεπτυγμένες χώρες.
Οι ελληνικές επιδόσεις
Η Ελλάδα, αν και προφανώς δεν συγκαταλέγεται στους ηγέτες της παγκόσμιας κατάταξης, δείχνει σαφή σημάδια προόδου σε επίπεδο καινοτομίας. Στον τομέα των εξαγωγών υψηλής τεχνολογίας, η χώρα κατατάσσεται ανάμεσα στις πιο έτοιμες οικονομίες για την εκμετάλλευση των στρατηγικών τεχνολογιών.
«Η στήριξη της ελληνικής επιχειρηματικότητας στον τομέα της τεχνολογίας αιχμής μέσω στρατηγικών συνεργασιών και κρατικών επενδύσεων μπορεί να οδηγήσει σε περαιτέρω βελτίωση της ανταγωνιστικότητάς της», σχολιάζουν στο powergame.gr πηγές από την αγορά τεχνολογίας, αναφερόμενες στη μελέτη.
Αναδυόμενες δυνάμεις
Η εξέλιξη των τεχνολογιών αιχμής είναι εξαιρετικά σημαντική για τις αναπτυσσόμενες χώρες. Περιοχές όπως η Ινδία και η Μαλαισία επενδύουν στην ενίσχυση της τεχνολογικής τους υποδομής μέσω κρατικών επενδύσεων και συνεργασιών με τον ιδιωτικό τομέα, δημιουργώντας ψηφιακά οικοσυστήματα που ενισχύουν την ανταγωνιστικότητά τους.
«Η πρόοδος της τεχνητής νοημοσύνης στις αναπτυσσόμενες χώρες μπορεί να ενισχύσει την παραγωγικότητα και την ποιότητα ζωής, παρά τις προκλήσεις που ενδέχεται να προκύψουν από την ψηφιακή ανισότητα», αναφέρει η μελέτη του ΟΗΕ, που επεξεργάστηκε το powergame.gr.
Αξιοσημείωτο είναι επίσης το γεγονός ότι πολλές χώρες με ισχυρή ψηφιακή υποδομή, όπως οι σκανδιναβικές, κατατάσσονται υψηλότερα στον Δείκτη Ετοιμότητας για τις Στρατηγικές Τεχνολογίες. Η Δανία, η Σουηδία και η Φινλανδία επενδύουν συνεχώς στην ανάπτυξη υποδομών 5G και 6G, ενώ παράλληλα ενισχύουν τις ψηφιακές δεξιότητες στον πληθυσμό τους.
Η ελληνική δυναμική
Η Ελλάδα, το τελευταίο διάστημα, τρέχει γρήγορα στον στίβο των τεχνολογιών αιχμής. Ειδικά στην τεχνητή νοημοσύνη η χώρα έχει κάνει ένα πραγματικό σπριντ. Ήδη έχει ξεκινήσει υλοποίηση του εμβληματικού έργου του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης AI Factory «Pharos», το οποίο αναμένεται να προσφέρει στην Ελλάδα και την Ευρώπη τις απαραίτητες υποδομές και εργαλεία για τη στρατηγική ανάπτυξη της Τεχνητής Νοημοσύνης (ΤΝ).
Ο «Pharos», με προϋπολογισμό 30 εκατ. ευρώ, εντάσσεται στο πρόγραμμα Horizon Europe και χρηματοδοτείται ισόποσα από την Κοινή Επιχείρηση EuroHPC και εθνικούς πόρους. Στόχος του είναι να ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα της χώρας και να προάγει την ανάπτυξη αξιόπιστων εφαρμογών ΤΝ, που θα ωφελήσουν τους τομείς της Υγείας, της Ελληνικής Γλώσσας και Πολιτισμού και της Βιώσιμης Ανάπτυξης.
Ένα από τα πιο εντυπωσιακά στοιχεία του έργου είναι ο νέος υπερυπολογιστής «ΔΑΙΔΑΛΟΣ», που θα λειτουργήσει ως η κεντρική υπολογιστική πλατφόρμα του AI Factory. Με συνολική υπολογιστική ισχύ 89 Pflops, θα παρέχει τη δυνατότητα σε φορείς και επιχειρήσεις να αξιοποιήσουν την τεχνητή νοημοσύνη για την ανάπτυξη εφαρμογών υψηλής ακρίβειας και απόδοσης.
Για παράδειγμα, ερευνητικοί φορείς θα μπορούν να χρησιμοποιούν τα δεδομένα που συγκεντρώνονται και ανωνυμοποιούνται για την ανάπτυξη εξατομικευμένων ιατρικών εφαρμογών, ενώ νεοφυείς επιχειρήσεις θα αξιοποιούν τα εργαλεία του «Pharos» για τη δημιουργία ψηφιακών βοηθών, που θα διευκολύνουν τις διοικητικές διαδικασίες ή θα εξυπηρετούν άτομα με αναπηρίες. Αξιοσημείωτο είναι ότι μικρομεσαίες επιχειρήσεις θα μπορέσουν να αναλύσουν δορυφορικά δεδομένα για την πρόβλεψη φυσικών καταστροφών ή την αποτελεσματική διαχείριση φυσικών πόρων.
Η υλοποίηση του έργου «Pharos» προγραμματίζεται να διαρκέσει 36 μήνες και στόχος είναι να δημιουργηθούν μακροπρόθεσμα ωφέλειες για τη χώρα και την ευρωπαϊκή κοινότητα. Η συνεργασία δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, καθώς και ακαδημαϊκών και ερευνητικών φορέων, είναι το κλειδί για την επιτυχία αυτής της πρωτοβουλίας.
