Τα τελευταία χρόνια τα drones έχουν γίνει ιδιαίτερα δημοφιλή. Η σημαντική μείωση του κόστους αγοράς, σε συνδυασμό με τις δυνατότητες που προσφέρουν πλέον σε εξαρτήματα και ανταλλακτικά οι πλατφόρμες λιανικής, βάζουν τα drones σε ολοένα και περισσότερα σπίτια τόσο στις ΗΠΑ όσο και σε άλλες χώρες της Δύσης. Όπως συνέβαινε πίσω στα 80’s και τα 90’s, η εικόνα ενός χομπίστα να κρατά το τηλεχειριστήριο ή να είναι σκυμμένος με το κατσαβιδάκι πάνω από το ηλεκτρικό αυτοκινητάκι στην πιλοτή ή στον κήπο του σπιτιού είναι συνηθισμένη, μόνο που τώρα στη θέση του οχήματος βρίσκεται ένα drone.
Ωστόσο, το πρόβλημα είναι ότι τα drones δεν αποτελούν μόνο μέσο ψυχαγωγίας. Εδώ και αρκετό καιρό έχει ανθίσει μια ολόκληρη βιομηχανία γύρω από τις στρατιωτικές εφαρμογές αυτών των ιπτάμενων μηχανών. Η αρχή έγινε στον πόλεμο του Ναγκόρνο Καραμπάχ το 2020, όταν ο στρατός του Αζερμπαϊτζάν έδειξε επί του πεδίου πόσο αποτελεσματικά μπορούν να γίνουν τα τουρκικά Bayraktar, πλήττοντας μονάδες του αρμενικού στρατού. Ακολούθησε ο πόλεμος στην Ουκρανία, όπου η χρήση των drones εξελίχθηκε τόσο πολύ που άνοιξε μια εντελώς νέα σελίδα στο κεφάλαιο για το πώς θα γίνονται οι πόλεμοι στο όχι και τόσο μακρινό μέλλον: Ένα αποτελεσματικό όπλο που δημιουργείται με ελάχιστο κόστος και εύκολα προσβάσιμα εξαρτήματα, μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να καταστρέψει πανάκριβο στρατιωτικό εξοπλισμό του εχθρού. Δεν είναι τυχαίο που ούτε δύο χρόνια μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, οι Χούθι στην Υεμένη -αξιοποιώντας την προηγμένη τεχνογνωσία του Ιράν- πέτυχαν να κλείσουν ένα από τα σημαντικότερα θαλάσσια περάσματα του πλανήτη, εξαπολύοντας συνεχείς επιθέσεις με πυραύλους και drones χαμηλού κόστους κατά εμπορικών πλοίων στην Ερυθρά Θάλασσα.
Πόσο κοστίζει ένα στρατιωτικό drone σε Temu και AliExpress
Δημοσίευμα στο wired.com εστιάζει στο πόσο φθηνό και εύκολο είναι πλέον για τον καθένα να αγοράσει φαινομενικά ανόμοια εξαρτήματα και πρόσθετα από δημοφιλείς πλατφόρμες λιανικής, όπως το Temu ή το AliExpress, για να μετατρέψει ένα drone αστικής χρήσης σε φονική μηχανή. Ακόμα και στην εποχή των δασμών Τραμπ, όπου ο αμερικανικός προστατευτισμός έχει βάλει στο στόχαστρο τις κινεζικές πλατφόρμες λιανικής, το κόστος αγοράς και συναρμολόγησης παραμένει χαμηλό.
Στα αξεσουάρ που μπορεί ο οποιοσδήποτε να προμηθευτεί, είναι και οι μονάδες καθοδήγησης AI drone, οι οποίες περιλαμβάνουν μικρές κάμερες που χρησιμοποιούνται για την αναγνώριση αντικειμένων σε μεγάλη απόσταση. Σε συνδυασμό με τη διαθέσιμη δορυφορική καθοδήγηση, επιτρέπουν σε drones που κινούνται με αυτόματο πιλότο να κατευθύνονται με ταχύτητα κατά επιλεγμένων στόχων, χωρίς να απαιτείται ο έλεγχος πορείας από τον χειριστή. Αυτές οι μονάδες καθοδήγησης έχουν σε μεγάλο βαθμό αξιόπιστη αναγνώριση αντικειμένων, χρησιμοποιώντας τα φθηνότερα διαθέσιμα εξαρτήματα, συμπεριλαμβανομένων των κινεζικής κατασκευής τσιπ ως τον κύριο επεξεργαστή τους.
Αντί για μπίρες, βόμβες
Τα drones μεγάλης εμβέλειας είναι διαθέσιμα προς αγορά στο AliExpress με λιγότερα από 300 δολάρια. Η τιμή μονάδας μπορεί να πέσει ακόμα και κάτω από τα 200 δολάρια, όταν αγοράζεται σε κομμάτια. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση αγοράς ενός ειδικού ιμάντα, ο οποίος προσαρμόζεται στο drone για τη μεταφορά κουτιών μπίρας ή μπουκαλιών νερού. Το ίδιο, όμως, εξάρτημα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να δεθεί ένας όλμος, ο οποίος θα πλήξει Ρώσους ή Ουκρανούς στρατιώτες σε χαρακώματα του Ντονμπάς στην Ανατολική Ουκρανία. Και οι τιμές δεν σταματούν να πέφτουν, από τη στιγμή που ο συγκεκριμένος εξοπλισμός γίνεται ολό και πιο mainstream και ο ανταγωνισμός μεγαλώνει, καθώς η ζήτηση είναι μεγάλη.
Σημειώνεται ότι δημοσίευμα στην Kyiv Post τον περασμένο Δεκέμβριο ανέφερε ότι μόνο το 40% των εξαρτημάτων για τα ουκρανικά drones προέρχεται από εγχώριες γραμμές παραγωγής, με το υπόλοιπο 60% να εισάγεται από την Κίνα.
Τρομοκρατικά χτυπήματα με drones χαμηλού κόστους σε πόλεις
Και δεν είναι μόνο ο πόλεμος που αλλάζει με την ολοένα και μεγαλύτερη ενσωμάτωση των drones. Το γεγονός ότι μια τέτοια στρατιωτική τεχνολογία καθίσταται διαθέσιμη στο ευρύ κοινό με λίγα χρήματα, αλλάζει και τα δεδομένα που ίσχυαν μέχρι πρότινος σε ακραίες καταστάσεις της καθημερινότητας.
Από εξτρεμιστικές οργανώσεις και εγκληματικά συνδικάτα, μέχρι δυσαρεστημένους υπαλλήλους και εφήβους που έχουν σοβαρά προβλήματα με συμμαθητές τους στο σχολείο, υπάρχει πλέον η δυνατότητα μέσα από πλατφόρμες λιανικής να συγκεντρώσουν γρήγορα και φθηνά τον απαραίτητο εξοπλισμό, ώστε να προχωρήσουν εξ αποστάσεως σ’ ένα καταστροφικό χτύπημα, χρησιμοποιώντας drones που μεταφέρουν αυτοσχέδιους εκρηκτικούς μηχανισμούς.
Λαμβάνοντας υπ’ όψιν αυτά τα δεδομένα, το υπουργείο Εσωτερικής Ασφάλειας των ΗΠΑ (DHS) εξέδωσε υπόμνημα στο οποίο προειδοποιεί πως εξτρεμιστές στην αμερικανική επικράτεια επιδιώκουν να τροποποιήσουν «έτοιμα» drones για να μεταφέρουν όπλα, συμπεριλαμβανομένων «εκρηκτικών, αγώγιμων υλικών και χημικών ουσιών». Προς αυτήν την κατεύθυνση καλεί τις αρχές ασφαλείας σε κάθε πολιτεία των ΗΠΑ να αξιολογήσουν τους υπάρχοντες μηχανισμούς αποτελεσματικής αντιμετώπισης αυτών των «νέων απειλών», δίνοντας έμφαση σε εγκαταστάσεις, όπως αεροδρόμια.
Σε αυτήν τη νέα… εξίσωση, πρέπει να υπολογιστεί και η μεταβλητή του τρόπου εξουδετέρωσης. Η κατάρριψη του drone με πυρά ή ηλεκτρονική παρεμβολή μπορεί να έχει τις ίδιες ή ακόμα μεγαλύτερες συνέπειες σε σχέση με το αν η ιπτάμενη μηχανή έβρισκε τον στόχο της, π.χ. στην περίπτωση που το drone πέσει πάνω σε μια πλατεία ή έναν εμπορικό δρόμο γεμάτο κόσμο. Και από τη στιγμή που με λίγα κλικ σε Temu και AliExpress μπορεί ο ενδιαφερόμενος να αποκτήσει αυτό που θέλει εύκολα και φθηνά, ένα τέτοιο σενάριο δεν φαντάζει πλέον και τόσο μακρινό…
