Στους πρώτους μήνες της προεδρίας του ο Ντόναλντ Τραμπ έχει προκαλέσει σοβαρούς κραδασμούς στο ΝΑΤΟ, αμφισβητώντας το παγιωμένο πλαίσιο σχέσεων από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και μετά. Η κίνησή του να αναστείλει την αποστολή αμερικανικών όπλων και να «κόψει» την παροχή πληροφοριών στον ουκρανικό στρατό μέσω του συστήματος δορυφόρων του Έλον Μασκ (Starlink) έδειξε με τον πλέον ξεκάθαρο τρόπο την εξάρτηση της Ευρώπης στην ασφάλεια.
Παράλληλα, όπως επισημαίνουν Ευρωπαίοι αξιωματούχοι στον Economist, τα ήξεις… αφήξεις του Τραμπ με τους δασμούς και την πολιτική ανταλλαγμάτων απέναντι στην Ουκρανία επιβεβαιώνουν τους φόβους ότι οι ΗΠΑ με τη νέα ηγεσία στον Λευκό Οίκο δεν μπορεί πλέον να θεωρείται αξιόπιστη για την ευρωπαϊκή ασφάλεια.
Τον τελευταίο καιρό, η Ευρωπαϊκή Ένωση αναζήτησε εναλλακτικές λύσεις για το Starlink, επικοινωνώντας με ευρωπαϊκούς φορείς εκμετάλλευσης δορυφόρων και εξετάζοντας τη δυνατότητα αντικατάστασης του συστήματος σε περίπτωση που οι ΗΠΑ αποφασίσουν να το απενεργοποιήσουν. Ένα σημαντικό παράδειγμα είναι η συμφωνία για την παροχή υπηρεσιών Starlink στην Ιταλία, η οποία φαίνεται να κλονίζεται. Από την πλευρά του, ο Έλον Μασκ έχει προκαλέσει αντιδράσεις με τις δηλώσεις του, απειλώντας κατά διαστήματα να διακόψει την υπηρεσία. Αυτό, όμως, δεν τον έχει εμποδίσει να σταματήσει τους ισχυρισμούς ότι οι ΗΠΑ δεν χρησιμοποιούν το Starlink ως μέσο διαπραγμάτευσης στην Ουκρανία.
Οι εναλλακτικές της Ευρώπης απέναντι στο Starlinκ
Η Ευρώπη, ωστόσο, έχει εναλλακτικές λύσεις. Εταιρείες όπως η Eutelsat και η OneWeb, που είναι ανταγωνιστές της Starlink, λειτουργούν ήδη στην Ουκρανία. Παρ’ όλα αυτά, οι ευρωπαϊκές εταιρείες δεν μπορούν να προσφέρουν την ίδια κλίμακα και (χαμηλή) τιμή με τη Starlink του Έλον Μασκ. Χαρακτηριστική περίπτωση η Ελλάδα, όπου η Starlink αποκτά ολοένα και μεγαλύτερο μερίδιο της εγχώριας αγοράς.
Και αυτό, καθώς η Eutelsat και οι άλλοι πάροχοι δορυφορικών υπηρεσιών διαθέτουν πολύ μικρότερους στόλους δορυφόρων, οι οποίοι βρίσκονται σε πολύ μεγαλύτερα υψόμετρα, προκαλώντας καθυστερήσεις στις συνδέσεις. Από την άλλη, η SpaceX με τον μεγάλο στόλο των 7.000 δορυφόρων της προσφέρει ασύγκριτη χωρητικότητα και ταχύτητες.
Πόσο θα κοστίσει στην Ευρώπη
Το κόστος για την αντικατάσταση του εξοπλισμού Starlink στην Ουκρανία είναι επίσης υψηλό, με κάθε δορυφορικό πιάτο της Starlink να κοστίζει περίπου 400 δολάρια, ενώ οι συσκευές άλλων εταιρειών μπορεί να φτάσουν και τα 10.000 δολάρια. Μάλιστα, αρκετές από τις ευρωπαϊκές εταιρείες εξαρτώνται επίσης από αμερικανικές εταιρείες για την κατασκευή και την εκτόξευση των δορυφόρων τους.
Επίσης, Παρά την ανάπτυξη του ευρωπαϊκού προγράμματος IRIS2 για τη δημιουργία ενός συστήματος τύπου Starlink, που προορίζεται για στρατιωτική και κυβερνητική χρήση, η πλήρης λειτουργία του δεν αναμένεται πριν το 2031 και το κόστος του παραμένει υψηλό. Πρακτικά, αν και η υπηρεσία Starlink δεν είναι αναντικατάστατη, η απώλεια της θα προκαλούσε μεγάλα προβλήματα στην Ευρώπη.
