THEPOWERGAME

Στον τορπιλισμό του έργου-μαμούθ για τον Ιατρικό Φάκελο Ασθενούς, «Ψηφιοποίηση Αρχείων του Δημοσίου Συστήματος Υγείας», που αφορά στην ψηφιοποίηση των ιατρικών δεδομένων 127 νοσοκομείων της χώρας προχωρά το υπουργείο Υγείας. Η παρέμβαση του Υπεύθυνου Προστασίας Δεδομένων (ΥΠΔ) του υπουργείου Υγείας θέτει νάρκες στην υλοποίηση του έργου, αφού σύμφωνα με γνωμοδότησή του προς την ηγεσία των δύο συναρμόδιων υπουργείων, Υγείας και Ψηφιακής Διακυβέρνησης, η υλοποίηση του έργου παραβιάζει την εθνική και κοινοτική νομοθεσία περί προστασίας προσωπικών δεδομένων.
Σύμφωνα με την γνωμοδότηση του YΠΔ του υπ. Υγείας Δημήτρη Ζωγραφόπουλου, τόσο η ίδια η διακήρυξη του έργου όσο και ο τρόπος υλοποίησής του, «πάσχει» με βάση το κοινοτικό και εθνικό πλαίσιο που ρυθμίζει τα προσωπικά δεδομένα. Όπως επισημαίνει, ο σχεδιασμός του έργου, όχι μόνον δεν διασφαλίζει το «μηδενικό σφάλμα» σε ένα σύστημα τόσο μεγάλης σημασίας, αλλά δεν αποκλείεται, με το τρόπο σχεδιασμού και υλοποίησης του, ιατρικά δεδομένα ενός προσώπου να βρεθούν στο Ατομικό Ηλεκτρονικό Φάκελο Υγείας (ΑΗΦΥ) άλλου προσώπου.
«Με βάση τη Διακήρυξη, όχι μόνον δεν κατοχυρώνεται η αρχή του μηδενικού λάθους στο παραγόμενο προϊόν των ψηφιοποιημένων φακέλων των ασθενών, αλλά αντίθετα επιτρέπεται η ύπαρξη σφαλμάτων με βάση στατιστικούς υπολογισμούς, της τάξεως του 1%», αναφέρει η γνωμοδότηση του κ. Ζωγραφόπουλου. «Πρακτικά αυτό σημαίνει», συνεχίζει, «ότι όχι μόνον δεν αποκλείεται η πιθανότητα κάποιος ασθενής ως τελικός χρήστης, να μην παραλάβει το σύνολο των δεδομένων του ή ακόμα να ανακαλύψει στον φάκελό του δεδομένα άλλου ασθενή, αλλά το ότι τα ενδεχόμενα αυτά αναγνωρίζονται από την υλοποίηση του έργου ως εξαιρετικά πιθανά και ανεκτά από στατιστικής απόψεως».
Από νομικής άποψης, ο κ. Ζωγραφόπουλος υποστηρίζει ότι σε τέτοιες περιπτώσεις, συντρέχουν παραβιάσεις ρητών διατάξεων του GDPR και ότι παραβιάζονται από κοινού οι θεμελιώδεις αρχές της ακρίβειας των δεδομένων και της ακεραιότητας, εμπιστευτικότητας και διαθεσιμότητας των δεδομένων…». Ο κ. Ζωγραφόπουλος αναφέρει και άλλους πέντε λόγους για τους οποίους «πάσχει», ο σχεδιασμός και η υλοποίηση του έργου με βάση την διακήρυξη που υλοποίησε η Κοινωνία της Πληροφορίας για λογαριασμό του χρηματοδότη του έργου, που είναι το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο ΥΠΔ του υπουργείου Υγείας αλλάζει γνώμη σχετικά με την άποψη που είχε διατυπώσει στον Νοέμβριο του 2024, ότι δεν απαιτούνται ειδικές διατάξεις νόμου, ως νομικές βάσεις για την επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα για το σκοπό της ψηφιοποίησης των φακέλων ασθενών. Τώρα, όπως υποστηρίζει, «αναθεωρώ την ως άνω διατυπωθείσα άποψή μου και θεωρώ απολύτως επιβεβλημένη την θέσπιση ειδικών νομικών διατάξεων… που θα ρυθμίζουν συνολικά το ζήτημα της ψηφιοποίησης των φακέλων ασθενών των 127 νοσοκομείων της Χώρας».
Την παραπάνω αλλαγή άποψης, ο κ. Ζωγραφόπουλος, δικαιολόγησε με το ότι μέχρι και τον Φεβρουάριο του 2025, δεν είχε γνώση του φακέλου του έργου «Ψηφιοποίηση Αρχείων του Δημοσίου Συστήματος Υγείας».
Μεγάλες καθυστερήσεις
Η παρέμβαση του ΥΠΔ του υπ. Υγείας γίνεται σε μια περίεργη συγκυρία, αφού έχει υπογραφεί η προγραμματική σύμβαση του έργου «Ψηφιοποίηση Αρχείων του Δημοσίου Συστήματος Υγείας» συνολικού ύψους 240 εκατ. ευρώ με τους 8 αναδόχους. Αυτό σημαίνει ότι προηγήθηκε η διακήρυξη του έργου, το τεχνικό δελτίο του έργου κ.ο.κ. Το θέμα της ενδεχόμενης παραβίασης των προσωπικών δεδομένων θα έπρεπε να είχε εξεταστεί προ πολλού.
Σημειώνεται ότι προγραμματική σύμβαση υπογράφηκε πέρυσι την Άνοιξη, αλλά καθυστέρησαν πολύ να υπογραφούν οι εκτελεστικές συμβάσεις. Στις αρχές του μήνα (03.02.2025) υπογράφηκε η πρώτη εκτελεστική σύμβαση με τον όμιλο Aktor (πρ. Intrakat) ύψους 14,7 εκατ. ευρώ και μέχρι το τέλος του μήνα αναμένεται να υπογραφεί και η δεύτερη εκτελεστική σύμβαση με την Metlen που είναι αντίστοιχου ύψους.
Το έργο της ψηφιοποίησης των ιατρικών δεδομένων επομένως έχει καθυστερήσει σημαντικά, καθώς χρηματοδοτείται στο σύνολό του (εκτός του ΦΠΑ) από το Ταμείο Ανάκαμψης. Επομένως οι χρόνοι υλοποίησης του έργου είναι περιορισμένοι και συμπτύσσονται συνεχώς. Από 19 μήνες που προέβλεπε η αρχική προγραμματική σύμβαση που υπογράφηκε τον Μάρτιο του 2024, οι εκτελεστικές που υπογράφονται τώρα προβλέπουν χρόνους υλοποίησης 16 μηνών. Κι όσο καθυστερήσουν να συναφθούν οι εκτελεστικές, οι χρόνοι υλοποίησης θα μειώνονται.
Η πίεση επομένως είναι μεγάλη, καθώς μάλιστα η υλοποίηση του συγκεκριμένου έργου των ψηφιοποιήσεων ιατρικών δεδομένων, συνιστά ορόσημο στο Ταμείο Ανάκαμψης. Μέχρι το τέλος του 2025 θα πρέπει να έχει υλοποιηθεί το 90% των ψηφιακών καταχωρήσεων και αυτό συνιστά ορόσημο για την εκταμίευση των πόρων του ΤΑΑ. Και καθώς φαίνεται ότι οι προθεσμίες δεν πιάνονται, καθένας επιχειρεί ν’ αποσείσει τις ευθύνες από πάνω του.
Το έργο «Ψηφιοποίηση Αρχείων του Δημοσίου Συστήματος Υγείας» ανέρχεται σε 117 εκατ. ευρώ (συμπ. ΦΠΑ), με δικαίωμα επέκτασης του αντικειμένου κατά 100%. Προβλέπει την ψηφιοποίηση 190 εκατ. τεκμηρίων υγείας (εξετάσεις ιατρών, φάκελοι ασθενών, ακτινογραφίες κ.λπ.). Το έργο σχετίζεται άμεσα με την υλοποίηση του Εθνικού Ηλεκτρονικού Φακέλου Υγείας (ΕΗΦΥ), ένα έργο που υλοποιείται από τον ΟΤΕ με κόστος 76 εκατ. ευρώ, συμπεριλαμβανομένου των προαιρέσεων και του ΦΠΑ.
Θεωρητικά, το έργο του ΕΗΦΥ ξεπερνά κατά πολύ τα 300 εκατ. ευρώ και εφόσον ολοκληρωθεί, και ψηφιοποιηθούν τα ιατρικά δεδομένα, ασθενείς, γιατροί και νοσοκομεία θα έχουν πρόσβαση στον πλήρη ιατρικό φάκελο του πολίτη, κάθε φορά που ο τελευταίος θα προσέρχεται στο ΕΣΥ.
Διαβάστε επίσης
Η Οικονομική Διπλωματία στα Βαλκάνια και οι ελληνικές επενδύσεις των 7,2 δισ.
Καθαρά Δευτέρα 2025: 20% ακριβότερα φέτος τα σαρακοστιανά
Μπορεί η Ευρώπη να αντέξει τέσσερα χρόνια επίθεσης από τον κ. Trump;