THEPOWERGAME
Χρονιά-ορόσημο για την ελληνική αγορά των data centers θα είναι το 2025, με πολλές από τις επενδύσεις που έχουν εξαγγελθεί να μπαίνουν στα σκαριά, άλλες, που κυοφορούνται εδώ και μήνες, να ανακοινώνονται επισήμως, και όσες ήδη τρέχουν να σημειώνουν σημαντική πρόοδο.
Ήδη, στη διάρκεια του 2024 η εγχώρια αγορά των data centers γνώρισε «εκρηκτική» άνοδο, ενώ για το 2025 «ο πήχης μπαίνει ακόμη πιο ψηλά», όπως μετέφερε στο powergame.gr υψηλόβαθμό στέλεχος της αγοράς με πολύ καλή γνώση των εξελίξεων. Το ίδιο στέλεχος εξήγησε ότι πλέον το μεγάλο στοίχημα είναι να εξασφαλιστεί η ενεργειακή επάρκεια των υφιστάμενων και των νέων κέντρων δεδομένων.
Σύμφωνα με την ίδια πηγή, το 2025 θα είναι η χρονιά που θα δούμε τις επενδύσεις σε data centers να αποκεντρώνονται και να βγαίνουν εκτός αττικού εδάφους και εκτός αστικών κέντρων, γενικότερα. Και αυτό καθώς στα ραντάρ των επενδυτών μπαίνουν πλέον γεωγραφικές ζώνες της χώρας, οι οποίες βρίσκονται μακριά από τα μεγάλα αστικά κέντρα και από περιοχές που έχουν ήδη κορεστεί, όπως τα Σπάτα.
Αυτή άλλωστε είναι και η επιθυμία της κυβέρνησης και των συναρμόδιων Υπουργείων, που επιδιώκουν την αποκέντρωση των data centers, ώστε να κατευθυνθούν σε περιοχές με ενεργειακή επάρκεια και διαθέσιμο ηλεκτρικό χώρο, ώστε να φιλοξενήσουν νέες μεγάλες επενδύσεις σε data centers, με την Κρήτη, την Κεντρική και Δυτική Μακεδονία και τη Βορειοανατολική Πελοπόννησο να αποτελούν παραδείγματα τέτοιων περιοχών.
Προς αυτή τη κατεύθυνση, της αποκέντρωσης, στοχεύει και ο ενεργειακός χάρτη του ΑΔΜΗΕ, ο οποίος φιλοδοξεί να βάλει τέλος στην άναρχη χωροθέτηση των data centers, μέσω του εξορθολογισμού της ανάπτυξής τους σε περιοχές που μπορούν να σηκώνουν μεγάλα φορτία ενεργειακά φορτία.
Βαριά σχέδια από ΑΔΜΗΕ και Serverfarm
Ένα από τα πλέον φιλόδοξα σχέδια και αυτό που ανακοινώθηκε πιο πρόσφατα είναι η συμφωνία που έχουν συνάψει ο ΑΔΜΗΕ και η Serverfarm, εταιρεία διαχείρισης κέντρων δεδομένων με ηγετική θέση στην παγκόσμια αγορά. Η συμφωνία αφορά τη δημιουργία της κοινοπραξίας Gemini, με στόχο την ανάπτυξη και λειτουργία υπερσύγχρονων hyperscale–ready data centers, με τη δημιουργία εγκαταστάσεων συνολικής ισχύος έως 130 MW.
Η κοινοπραξία θα συνδυάσει την τεχνογνωσία και τους πόρους δύο κορυφαίων οργανισμών. Ο ΑΔΜΗΕ, ως διαχειριστής του εθνικού συστήματος, θα εξασφαλίσει τη βιώσιμη ενεργειακή τροφοδοσία των data centers σε ιδιόκτητες εγκαταστάσεις του, με πρόσβαση σε δίκτυα ηλεκτρισμού, οπτικών ινών καθώς και άλλους λειτουργικούς πόρους.
Από την πλευρά της, η Serverfarm, στηριζόμενη στην παγκόσμια εμπειρία της στην ανάπτυξη και λειτουργία προηγμένων data centers και την ισχυρή παρουσία της στην αγορά ακινήτων, θα προσφέρει εξειδικευμένη γνώση και καινοτομία, προκειμένου η κοινοπραξία να αποτελέσει σημείο αναφοράς για υψηλής ποιότητας ψηφιακές υπηρεσίες στην Ελλάδα.
«Η ελληνική αγορά παραμένει ακόμα μια από τις λιγότερο ανεπτυγμένες στην Ευρώπη, αλλά ταυτόχρονα η γεωγραφική της θέση την καθιστά ιδανική για να λειτουργήσει ως πύλη δεδομένων μεταξύ ηπείρων» αναφέρει ο ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της Serverfarm, Avner Papouchado.
Dromeus Capital–Apto: Ανοίγοντας δρόμους
Η μεγάλη ζήτηση που υπάρχει για την Αθήνα για αναπτύξεις data centers επιβεβαιώνεται και από την κίνηση της εταιρείας επενδύσεων Dromeus Capital σε συνεργασία με την Αpto για την εγκατάσταση data centers στην περιοχή των Σπατών.
Πρόκειται για ένα έργο ύψους 300 εκατ. ευρώ που θα αποτελέσει την πρώτη φάση μιας συνολικής επένδυσης, η οποία, στην πλήρη ανάπτυξή της, θα αγγίξει το 1 δισ. ευρώ. Η κίνηση αυτή από έναν ισχυρό παίκτη στον τομέα των ακινήτων ανοίγει τον δρόμο, ώστε να ακολουθήσουν και άλλες εταιρείες που πρωταγωνιστούν στο ελληνικό real estate.
Data4: Ισχυρό αποτύπωμα στην Ελλάδα
Ισχυρό αποτύπωμα στην ελληνική αγορά φιλοδοξεί να δημιουργήσει ο γαλλικός κολοσσός των data centers, Data4, επενδύοντας κεφάλαια άνω των 300 εκατ. ευρώ για δύο -αρχικά- κέντρα δεδομένων στην Ελλάδα. Το πρώτο εξ αυτών έχει ήδη θεμελιωθεί και αναμένεται να ανοίξει τις πύλες του στα τέλη του 2026 ή το αργότερο στις αρχές του 2027, με τον γαλλικό κολοσσό να έχει ήδη συνάψει συμφωνίες βαρέων βαρών με τους πρώτους «ενοίκους» του.
Ο κορυφαίος Ευρωπαίος παίκτης του data economy, που βρίσκεται υπό την ομπρέλα του ισχυρού fund Brookfield Infrastructure, έχει ακόμη ευρύτερα πλάνα για τη χώρα, την οποία θεωρεί «το πιο φιλικό περιβάλλον για επενδύσεις στην τεχνολογία», με τη θεμελίωση της επένδυσης να γίνεται μέσα σε λιγότερο από δύο χρόνια. «Η Data4 επενδύει 300 εκατ. ευρώ στην τοπική οικονομία, δημιουργώντας το μεγαλύτερο ψηφιακό campus στην Ελλάδα. Θέλουμε να αναπτύξουμε επιπλέον υποδομές και να επενδύσουμε περισσότερο» τόνισε ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος Olivier Micheli κατά την τελετή θεμελίωσης του πρώτου data center, του ATH1, που κατασκευάζεται σε έκταση 15.000 τ.μ. στην Παιανία.
«Έχουμε το κεφάλαιο και την απαραίτητη χρηματοδότηση για να προχωρήσουμε και σε νέες επενδύσεις, αλλά αυτό θα εξαρτηθεί από την πορεία της αγοράς και τη ζήτηση που θα υπάρχει» σχολίασε ο κ. Micheli. Να σημειωθεί ότι η εταιρεία, που ήδη διαχειρίζεται 35 data centers επί ευρωπαϊκού εδάφους, έχει αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο ακόμη και για τέταρτο data center στην Ελλάδα, υλοποιώντας πρόσθετες επενδύσεις της τάξης των 200 εκατ. ευρώ με προορισμό την ελληνική αγορά, δημιουργώντας 500 νέες θέσεις εργασίας έως το 2030.
Οι βλέψεις των Εμιράτων για data centers στην Ελλάδα
Η Ελλάδα έχει γίνει αποδέκτης έμπρακτου ενδιαφέροντος για επενδύσεις σε data centers και από την πλευρά των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, που έχουν γνωστοποιήσει την πρόθεσή τους για επενδύσεις σε data centers, μέγιστης συνολικής δυναμικότητας 500 ΜW. Μάλιστα, η σχετική πρόθεση έχει επισημοποιηθεί με σχετικό μνημόνιο που υπέγραψαν στο Άμπου Ντάμπι ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Δημήτρης Παπαστεργίου, και ο υπουργός Επενδύσεων των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων και CEO της ADQ, Mohamed Hassan Alsuwaidi.
Οι επενδύσεις σε κέντρα δεδομένων θα συνδυαστούν με πρόσθετες επενδύσεις σε περισσότερα από δέκα υποθαλάσσια καλώδια που διασυνδέουν κρίσιμους εσωτερικούς και διασυνοριακούς κόμβους συνδεσιμότητας, μεταξύ Ευρώπης, Αφρικής και Ασίας.
Πρόκειται για μια συμφωνία η οποία έρχεται να βελτιώσει σημαντικά τη θέση της Ελλάδας ως κόμβου μεταφοράς δεδομένων στη ΝA Ευρώπη, συμβάλλοντας στην ενίσχυση ενός ελκυστικού περιβάλλοντος για τις επιχειρήσεις, οι οποίες αναζητούν αποτελεσματική και αξιόπιστη διακίνηση δεδομένων.
Αμερικανικό ενδιαφέρον για data centers στην Ελλάδα
Ευρεία επενδυτική ατζέντα για την Ελλάδα έχει και ο αμερικανικός κολοσσός της Digital Realty -που από το 2020 έχει εξαγοράσει την ελληνική Lamda Helix. Η Digital Realty Hellas, θυγατρική του αμερικανικού κολοσσού, είναι ο μεγαλύτερος και πλέον διασυνδεδεμένος carrier-neutral πάροχος υπηρεσιών data center στην Ελλάδα.
Το data center campus στην Αθήνα ιδρύθηκε το 2002 και προσφέρει cloud και colocation υπηρεσίες, ενώ λειτουργεί ως κόμβος συνεργειών και ως πύλη διασύνδεσης Ευρώπης, Μέσης Ανατολής, Βόρειας Αφρικής (MENA). Η Digital Realty Hellas διαθέτει στην Αττική δύο από τα μεγαλύτερα hyperconverged data centers στη ΝΑ Ευρώπη, ενώ είναι κόμβος διασύνδεσης των δύο Internet Exchanges που είναι διαθέσιμα στη χώρα δημιουργώντας ένα οικοσύστημα συνεργειών.
Επιπρόσθετα, η εταιρεία επενδύει στην κατασκευή νέων υποδομών: η κατασκευή του νέου Data center (ATH3) στις εγκαταστάσεις στο Κορωπί έχει ολοκληρωθεί, ενώ είναι σε εξέλιξη η κατασκευή Data Center (ATH4) επίσης στο Κορωπί, καθώς και η κατασκευή του Heraklion 1 στην Κρήτη, που αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί το 2025.
Να σημειώσουμε ότι το παγκόσμιο αποτύπωμα των data center του ομίλου της Digital Realty προσφέρει στους πελάτες πρόσβαση στα συνδεδεμένα οικοσυστήματα σε 310 εγκαταστάσεις σε 50 μητροπόλεις, σε 25 χώρες και 6 ηπείρους.
Η Google έχει ανακοινώσει, επίσης, την κατασκευή τριών data center που θα αποτελέσουν το cloud region του τεχνολογικού κολοσσού σε μια επένδυση που εκτιμάται ότι θα αποφέρει 2,2 δισ. ευρώ στην ελληνική οικονομία και θα δημιουργήσει 19.400 θέσεις μέχρι το 2030.
Η Amazon επίσης αποκτά παρουσία στην Ελλάδα, εγκαθιστώντας υποδομή LocalZone (Τοπικές Ζώνες) που αποτελούν υποδομές cloud, οι οποίες μειώνουν το χρόνο απόκρισης εφαρμογών.
Microsoft: Θρυαλλίδα των επενδύσεων
Ως «θρυαλλίδα» για τις επενδύσεις σε data centers επί ελληνικού εδάφους έχει λειτουργήσει το mega project της Microsoft, που εισήλθε τον Απρίλιο του 2024 σε φάση υλοποίησης με την έναρξη των κατασκευαστικών εργασιών του πρώτου από τα τρία data center, που θα κατασκευάσει ο αμερικανικός κολοσσός στη χώρα, μια επένδυση της τάξης του 1,2 δισ. ευρώ.
Παρά τον παρατεταμένο χρόνο ωρίμανσης της επένδυσης, τις τεχνικές δυσκολίες, που συνάντησε το έργο, και τις γραφειοκρατικές αγκυλώσεις, που συνόδευσαν το project στα πρώτα του βήματα, η επένδυση της Microsoft, όπως διαβεβαιώνουν πηγές από την εταιρεία, θα «τρέξει» με γρήγορους ρυθμούς και ήδη το ενδιαφέρον για τη χρήση των data centers βαίνει διογκούμενη. Στους anchor tenants (σσ βασικούς μισθωτές) για τα data centers της Microsoft είναι και οι τέσσερις συστημικές τράπεζες (Alpha Bank, Εθνική Τράπεζα, Εurobank, Τράπεζα Πειραιώς), αλλά η ΔΕΗ, ο ΟΤΕ, ο Μυτιληναίος και ο Τιτάνας, με τον κατάλογο να μεγαλώνει.
«Η Ελλάδα γίνεται κόμβος δεδομένων, τα οποία σήμερα είναι το νέο χρήμα. Ανοίξαμε τον δρόμο για νέες στρατηγικές επενδύσεις στην τεχνολογία, δίνοντας ώθηση στον ψηφιακό μετασχηματισμό της χώρας, καθιστώντας την περιφερειακό πόλο στις υποδομές της cloud τεχνολογίας» τόνισε πρόσφατα η general manager της Microsoft Ελλάδας, Κύπρου και Μάλτας, κυρία Γιάννα Ανδρονοπούλου για την τριπλή επένδυση της Microsoft, τη μεγαλύτερη επένδυση που έχει ενταχθεί στο νόμο περί στρατηγικών επενδύσεων,
Η ελληνική παρουσία
Η βορειοελλαδική Lancom είναι η μοναδική ελληνική εταιρεία, που προσφέρει εξειδικευμένες συνδυαστικές υπηρεσίες cloud, data center, telecoms και κυβερνοασφάλειας, έχοντας ήδη τρία data centers σε Θεσσαλονίκη και Αθήνα.
Η εταιρεία διευρύνει, αυτή την περίοδο, το αποτύπωμά της στην ελληνική αγορά data centers, έχοντας στο φουλ τις μηχανές για επέκταση του Balkan Gate στο Καλοχώρι Θεσσαλονίκης, της ναυαρχίδας των data centers της. Την ίδια στιγμή, η εταιρεία, που έχει ανοιχτή επενδυτική ατζέντα ύψους 20 εκατ. ευρώ, έχει σε πλήρη εξέλιξη τις εργασίες για το τέταρτο data center της, αυτό στην Κρήτη, που αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί το πρώτο ή το αργότερο το δεύτερο τρίμηνο του 2025.
Όσον αφορά την επένδυση για την επέκταση του Balkan Gate στη Θεσσαλονίκη, στόχος της διοίκησης της Lancom είναι το data center να διαχειριστεί -στην πλήρη του ανάπτυξη- σημαντικό ποσοστό της κίνησης δεδομένων των Βαλκανίων, διεκδικώντας τα σκήπτρα που σήμερα κατέχει η Σόφια.
Σε ό,τι αφορά την Κρήτη, η Lancom έχει θέσει ως στόχο να εξελίξει το νησί στη νότια πύλη της χώρας προς τα Βαλκάνια, αλλά και σε σταυροδρόμι που θα προσφέρει καλύτερη όδευση από Ασία, Αφρική και Μέση Ανατολή προς την Ευρώπη, μέσω των υποθαλάσσιων καλωδίων που έρχονται.
Τι βλέπουν στην Ελλάδα
Η Ελλάδα αναδεικνύεται σε εναλλακτικό περιφερειακό κόμβο της Ευρώπης στην αγορά των data centers για μια σειρά από λόγους με έναν εξ αυτών να αφορά την προνομιακή θέση της Ελλάδας ως κόμβου μεταξύ Ευρώπης, Ασίας και Αφρικής την καθιστά ιδανική τοποθεσία για διεθνή έργα συνδεσιμότητας. Δεν είναι τυχαίο ότι η ελληνική αγορά για data center αναπτύσσεται ραγδαία με τη συνολική χωρητικότητά της να υπερδιπλασιάζεται μέχρι το 2030.
Η ένταξη της χώρας στο παγκόσμιο δίκτυο ενισχύεται περαιτέρω με την άφιξη πολλών υποθαλάσσιων καλωδίων, όπως το σύστημα καλωδίων AAE-1, που συνδέει την Ελλάδα με βασικές αγορές στην Άπω Ανατολή, τη Μέση Ανατολή και την Αφρική. Εκτιμάται ότι μέχρι το τέλος του 2024, 20 υποθαλάσσια καλώδια θα συνδέουν την Ελλάδα με την περιοχή της Μέσης Ανατολής, της Βόρειας Αφρικής και της Ασίας.
Στο μεταξύ, η Ελλάδα δείχνει να αποτελεί πλέον προτιμητέα χώρα για τη χωροθέτηση επενδύσεων σε data centers για τους επενδυτές που μετακινούνται από παραδοσιακές -μέχρι σήμερα- αγορές σε νέες, ανερχόμενες και πολλά υποσχόμενες, όπως η χώρα μας. «Οι επενδυτές σε data centers μετακινούνται σε νέες αγορές-στόχους, όπως η Ελλάδα, η Ισπανία και η Πορτογαλία, όπου υπάρχει διαθεσιμότητα Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, ενώ οι τιμές στην αγορά του real estate παραμένουν σε λογικά επίπεδα», επισημαίνει μελέτη της Research and Markets.
Η Ελλάδα φιλική προς τις επενδύσεις σε data centers
«Η Ελλάδα είναι σταυροδρόμι τριών ηπείρων, κάτι που την καθιστά στρατηγική για μεγάλα data centers. Παράλληλα, η χώρα μας έχει μοναδικές δυνατότητες να παρέχει καθαρή ενέργεια μέσω του ήλιου και του ανέμου, γεγονός που είναι κρίσιμο για την ανάπτυξη υποδομών υψηλής τεχνολογίας όπως τα data centers» τόνισε ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης κατά την πρόσφατη τελετή θεμελίωσης της μεγάλης επένδυσης της γαλλικής Data4 στην Ελλάδα.
«Η Ελλάδα μπορεί να ηγηθεί της νέας ψηφιακής εποχής. Έχει περάσει αρκετός καιρός από τον Ιανουάριο του 2020, όταν προσπαθούσαμε να πείσουμε τεχνολογικούς κολοσσούς να επενδύσουν στην Ελλάδα. Σήμερα, μπορούμε να λέμε με υπερηφάνεια ότι η χώρα μας είναι μια χώρα φιλική προς τις επενδύσεις» υπογράμμισε με νόημα ο Πρωθυπουργός.
Η χώρα μας φαίνεται να εκμεταλλεύεται επιτυχώς το γεγονός ότι πλέον οι επενδυτές μετακινούνται από τις κύριες αγορές, που φιλοξενούσαν παραδοσιακά τα μεγάλα κέντρα δεδομένων στην Ευρώπη, όπως η Φρανκφούρτη, το Λονδίνο, το Άμστερνταμ, το Παρίσι και το Δουβλίνο. Πρόκειται για πέντε πόλεις που κυριαρχούσαν για πολλά χρόνια στις επενδύσεις σε data centers λόγω των υποδομών που διαθέτουν, της εγγύτητας σε δίκτυα και χρηματοοικονομικά κέντρα, καθώς και για τις ευνοϊκές περιβαλλοντικές συνθήκες.
Ο κορεσμός αυτών των αγορών έχει εκτοξεύσει στα ύψη τόσο το κόστος αγοράς ακινήτων όσο και το ενεργειακό κόστος, με τους επενδυτές να στρέφονται σε δευτερογενείς αγορές όπως η Ελλάδα.
Ο ρόλος της τεχνητής νοημοσύνης
Επιπλέον, η Ελλάδα αναπτύσσει μεγάλη κινητικότητα στο επίπεδο της τεχνητής νοημοσύνης, με κινήσεις όπως ο υπερ-υπολογιστής Δαίδαλος και το AI Factory “Pharos”, γεγονός που ευθυγραμμίζεται με τα πλάνα των επενδυτών για πλήρη αξιοποίηση των διαθέσιμων δεξαμενών εξειδικευμένου εργατικού δυναμικού.
Η Ελλάδα επωφελείται και από το γεγονός πως οι επενδυτές σε data centers μπορούν να έχουν πρόσβαση σε πράσινη ενέργεια που παράγεται από αιολικά ή φωτοβολταϊκά πάρκα, ώστε να ενισχύσουν το προφίλ τους ως εταιρείες που στηρίζουν τη βιωσιμότητα.
Δεν προκαλεί εντύπωση συνεπώς ότι η αγορά των data centers στην Ελλάδα, σύμφωνα με μελέτη της εταιρείας Research and Markets, θα ξεπεράσει το 1,2 δισ. δολ. σε ορίζοντα πενταετίας, με τις σχετικές επενδύσεις να αυξάνονται με ρυθμό της τάξης του 8,8% ετησίως από σήμερα έως και το 2028, δημιουργώντας συνολική εγκατεστημένη ισχύ 139 MW.
Μέχρι το 2030, ο αριθμός των data centers στην Ευρώπη αναμένεται να αυξηθεί κατά 2,5 φορές, φτάνοντας περίπου τα 23 GW εγκατεστημένης ισχύος. Σχεδόν το ήμισυ αυτής της ισχύος (11 GW) θα πρέπει να αφιερωθεί στην τεχνητή νοημοσύνη και η Ελλάδα δεν θα αποτελέσει εξαίρεση σε αυτήν τη θεμελιώδη τάση.
Διαβάστε επίσης
Μπορεί η Lego να παραμείνει η πιο cool κατασκευάστρια παιχνιδιών στον κόσμο;
Love Actually: Η κλασική ταινία των Χριστουγέννων με τα μάτια των πρωταγωνιστών
Ύποπτο “βραχυκύκλωμα” στην ηλεκτρική διασύνδεση Φινλανδίας & Εσθονίας