Τεχνητή Νοημοσύνη: Ποιους εργαζόμενους "απειλεί" στην Ελλάδα

ΤΕΧΝΗΤΗ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗ — Τεχνητή νοημοσύνη © Pixabay

Η Αττική και η Θεσσαλονίκη αποτελούν χαρακτηριστικά παραδείγματα περιοχών που επωφελούνται από την ενσωμάτωση της Τεχνητής Νοημοσύνης, αλλά ταυτόχρονα παρουσιάζουν αυξημένο κίνδυνο για επαγγέλματα που είναι ευάλωτα στην αυτοματοποίηση. Για την ακρίβεια, οι κάτοικοι των αστικών κέντρων στην Ελλάδα είναι 2,5 φορές πιο εκτεθειμένοι στο AI (σ.σ. επαγγελματικά) σε σύγκριση με τις αγροτικές περιοχές. Η αναλογία αυτή δείχνει ότι οι πόλεις στην Ελλάδα έχουν σημαντικά μεγαλύτερη συγκέντρωση επαγγελμάτων και κλάδων που επηρεάζονται από την Τεχνητή Νοημοσύνη, σε σύγκριση με τις αγροτικές περιοχές, και άρα είναι πιο επιρρεπείς στις αλλαγές που φέρνει το ΑΙ.

Η Τεχνητή Νοημοσύνη (AI) και ειδικότερα η Γενετική Τεχνητή Νοημοσύνη (Generative AI) αναμένεται να αλλάξει δραματικά τη δυναμική της απασχόλησης σε πολλές χώρες, με την Ελλάδα να μην αποτελεί εξαίρεση. Δεν είναι τυχαίο ότι τα στοιχεία του ΟΟΣΑ για την Ελλάδα και πώς το ΑΙ επηρεάζει τις θέσεις εργασίας ευθυγραμμίζονται με τη γενικότερη τάση στις χώρες της ΕΕ, όπου οι αστικές περιοχές έχουν πιο έντονη έκθεση στο AI λόγω της μεγαλύτερης τεχνολογικής ανάπτυξης, της παρουσίας κλάδων υψηλής τεχνολογίας, καθώς και της αυξημένης εξάρτησης από ψηφιακές υπηρεσίες.

Έκθεση των αστικών κέντρων στην Τεχνητή Νοημοσύνη

Οι πόλεις στην Ελλάδα παρουσιάζουν υψηλότερη έκθεση στην Τεχνητή Νοημοσύνη σε σχέση με τις αγροτικές περιοχές: μάλιστα η ψαλίδα του 17% που καταγράφει η Ελλάδα στο πώς θα επηρεάσει η Τεχνητή Νοημοσύνη τις θέσεις εργασίας στα αστικά κέντρα και στην ύπαιθρο, είναι από τις μεγαλύτερες στην Ευρώπη. Τα στοιχεία του ΟΟΣΑ (Job Creation and Local Economic Development 2024) μάλιστα κατατάσσουν τη χώρα στη δεύτερη θέση πανευρωπαϊκά. Αυτό το χάσμα αντικατοπτρίζει την υψηλή συγκέντρωση επαγγελμάτων που βασίζονται στην τεχνολογία στις πόλεις όπως η Αθήνα και η Θεσσαλονίκη, σε αντίθεση με την αγροτική Ελλάδα, όπου η επίδραση της Τεχνητής Νοημοσύνης είναι πιο περιορισμένη.

Περιφέρειες όπως η Δυτική Ελλάδα -σύμφωνα με την ανάλυση του ΟΟΣΑ- εμφανίζονται να έχουν υψηλότερο κίνδυνο αυτοματοποίησης σε συνδυασμό με την Τεχνητή Νοημοσύνη, καθιστώντας απαραίτητη την υιοθέτηση νέων πολιτικών εκπαίδευσης και αναβάθμισης δεξιοτήτων. Η κεντρική Ελλάδα και η Δυτική Μακεδονία, που βασίζονται στη γεωργία και τη βιομηχανία, πιθανώς θα επηρεαστούν λιγότερο βραχυπρόθεσμα, σύμφωνα με την έκθεση. Ωστόσο, καθώς εξελίσσεται η τεχνολογία, αυτές οι περιοχές μπορεί να επωφεληθούν από τη συμπληρωματική χρήση AI, βελτιώνοντας την παραγωγικότητα και την ανταγωνιστικότητα.

Να σημειωθεί ότι στην Ευρώπη το ποσοστό της απασχόλησης που εκτίθεται σε ΤΝ στις αστικές περιοχές της ΕΕ είναι πάνω από 36%, ενώ στις αγροτικές περιοχές είναι μόλις 21%.

Ποια επαγγέλματα είναι ευάλωτα μπροστά στην επέλαση της Τεχνητής Νοημοσύνης

Σύμφωνα με την έκθεση του ΟΟΣΑ, ο τομέας των χρηματοοικονομικών υπηρεσιών, της εκπαίδευσης και της υγείας φαίνεται να επηρεάζεται περισσότερο από τη γενετική Τεχνητή Νοημοσύνη. Ειδικότερα, η χρήση εργαλείων όπως η αναγνώριση μοτίβων και η αυτοματοποίηση επηρεάζει σημαντικά τα επαγγέλματα που βασίζονται στην επεξεργασία πληροφοριών. Και πανευρωπαϊκά, τα επαγγέλματα σε τομείς όπως η εκπαίδευση, η υγεία και οι χρηματοοικονομικές υπηρεσίες έχουν υψηλότερη έκθεση στην Τεχνητή Νοημοσύνη, με τα ποσοστά τους να αυξάνονται σταδιακά.

Εν τω μεταξύ, οι γυναίκες εργαζόμενες στην Ελλάδα -σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ- είναι ελαφρώς πιο εκτεθειμένες στην Τεχνητή Νοημοσύνη σε σχέση με τους άνδρες, λόγω της μεγαλύτερης συγκέντρωσής τους σε επαγγέλματα που σχετίζονται με την εκπαίδευση και την υγεία. Στην Ευρώπη οι γυναίκες εργαζόμενες είναι 4% περισσότερο εκτεθειμένες στην Τεχνητή Νοημοσύνη από τους άνδρες, με την αναλογία αυτή να αναμένεται να αυξηθεί στο 6% στο μέλλον.

Δυνατότητες της Τεχνητής Νοημοσύνης

Η Τεχνητή Νοημοσύνη μπορεί να λειτουργήσει ως μοχλός παραγωγικότητας, ειδικά σε περιοχές με έντονα δημογραφικά προβλήματα και έλλειψη εργατικού δυναμικού. Η έκθεση επισημαίνει ότι στην Ελλάδα περιοχές με γήρανση του πληθυσμού, όπως η Ήπειρος και η Θεσσαλία, θα μπορούσαν να επωφεληθούν σημαντικά από την υιοθέτηση εργαλείων ΤΝ που θα βοηθήσουν στην κάλυψη κενών στις δεξιότητες.

Στην Ελλάδα, σύμφωνα με την έκθεση, πανευρωπαϊκά το 68% των δημόσιων φορέων αναφέρει ότι ήδη χρησιμοποιεί την Τεχνητή Νοημοσύνη για να καλύψει τα κενά δεξιοτήτων, με την τάση αυτή να αναμένεται να αυξηθεί, σύμφωνα με την έρευνα.