Η Ελλάδα στήνει space hub: Tα πλάνα για δημιουργία "Διαστημικής Πολιτείας"

Όταν στα μέσα της δεκαετίας του 2000 η χώρα γινόταν επίσημο μέλος στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος (ESA), την ευρωπαϊκή NASA, κανείς δεν φανταζόταν ότι η Ελλάδα μπορούσε να παράξει διαστημική τεχνολογία. Πόσω μάλλον να δημιουργήσει ένα οικοσύστημα καινοτομίας, το οποίο θα διεκδικούσε θέση στην παγκόσμια αγορά διαστημικών τεχνολογιών και εφαρμογών, αξιοποιώντας εμπορικά την ευκαιρία του Διαστήματος.

Σήμερα η Ελλάδα όχι μόνο βάζει την υπογραφή της σε software και hardware που θα εκτοξευθεί στο φεγγάρι, εκπαιδεύει startups με αντικείμενο τη διαστημική βιομηχανία, προσελκύει επενδυτές για space projects made in Greece και αποκτά 13 μικροδορυφόρους ελληνικής ιδιοκτησίας, αλλά φιλοδοξεί να αποκτήσει από το 2026 space hub, μια «Διαστημική Πολιτεία», που θα στεγάσει όλο το οικοσύστημα της διαστημικής καινοτομίας.

Την ιδέα για δημιουργία Space Hub στην Αττική γέννησε και καλλιέργησε το φιλόδοξο πρόγραμμα των μικροδορυφόρων, έργο που χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης και για το οποίο έχουν ήδη υπογραφεί οι τρεις συμφωνίες με ισάριθμους αναδόχους, ενώ αναμένεται και η τέταρτη, που θα κλείσει τον κύκλο για το έργο. Ήδη το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης έχει γίνει αποδέκτης του ενδιαφέροντος των τριών εταιρειών, Open Cosmos, OroraTech και ICEYE, οι οποίες έχουν αναλάβει τις τρεις εργολαβίες για τους μικροδορυφόρους, να προχωρήσουν από το 2026 -οπότε και θα τεθούν σε τροχιά-, ώστε να αναλάβουν πιο ενεργό ρόλο παραγωγικό ρόλο στη χώρα μας.

Υπό κοινή στέγη το οικοσύστημα

Προς αυτήν την κατεύθυνση, η πολιτική ηγεσία του υπουργείου έχει ξεκινήσει ήδη την αναζήτηση χώρων που θα μπορούσαν να φιλοξενήσουν υπό μία ενιαία στέγη όχι μόνο τα παραγωγικά πλάνα των τριών εταιρειών, αλλά και να στεγάσουν όλο το οικοσύστημα καινοτομίας που αναπτύσσεται πέριξ της βιομηχανίας του Διαστήματος. Ήδη, σύμφωνα με πολύ καλά πληροφορημένες πηγές, οι εταιρείες που έχουν αναλάβει τα έργα που περιλαμβάνονται στο ελληνικό διαστημικό πρόγραμμα έχουν γραφεία στην Αθήνα, ωστόσο αυτά είναι ακόμη μικρής κλίμακας, καθώς οι εργασίες τους ακόμα δεν έχουν ξεκινήσει.

Στόχος είναι από το 2026 και μετά να επεκτείνουν την παρουσία τους στη χώρα και να αναπτύξουν μεγαλύτερα γραφεία και μονάδες παραγωγής. Η κυβέρνηση στοχεύει να δημιουργηθεί ένας χώρος, ένα campus, όπου θα στεγάζονται όλες οι εταιρείες που ασχολούνται με τη διαστημική τεχνολογία στη χώρα, οι εταιρείες που θα βρίσκονται στον κυβερνητικό κόμβο των μικροδορυφόρων, ο ΕΛΚΕΔ, καθώς και όλες οι startups που δραστηριοποιούνται στο space tech και πολλές εξ αυτών έχουν ήδη φοιτήσει στη θερμοκοιτίδα της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Διαστήματος (ESA BIC) στην Ελλάδα.

Αναζήτηση χώρων

Στο πλαίσιο της αναζήτησης του χώρου που θα μπορούσε να στεγάσει αυτό το οικοσύστημα, έχει ήδη, σύμφωνα με πληροφορίες, εξεταστεί ακόμα και το ακίνητο της ΧΡΩΠΕΙ, το οποίο, ωστόσο, δεν κρίθηκε κατάλληλο για το project. Οι ίδιες πηγές αναφέρουν στο powergame.gr, ότι εξετάζονται επί του παρόντος δύο περιπτώσεις ακινήτων εντός Αττικής, με τη μία να είναι κοντά στο αεροδρόμιο, που το ζητάνε και οι εταιρείες, ενώ ακόμη μία τοποθεσία έχει εντοπιστεί κοντά στον αστικό ιστό.

«Το ψάχνουμε. Έχουμε βάλει όλους, φορείς και εταιρείες, σε ένα τραπέζι, για να συζητηθεί εκτενώς το project και να βρούμε τις βέλτιστες δυνατές λύσεις, ώστε να δυναμώσει το οικοσύστημα», σημείωσε ο υφυπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Κωνσταντίνος Κυρανάκης, ερωτηθείς για το θέμα στο περιθώριο πρόσφατης εκδήλωσης.

Σε τροχιά από το 2026

Μέσω του φιλόδοξου προγράμματος για την κατασκευή 13 μικροδορυφόρων made in Greece, δράση συνολικού προϋπολογισμού 200 εκατ. ευρώ, η Ελλάδα φιλοδοξεί να πατήσει… πόδι στο Διάστημα, κάνοντας ένα καθοριστικό βήμα για την εμπορική αξιοποίηση. «Οι μικροδορυφόροι θα είναι στον… αέρα το 2026», υπογραμμίζει ο κ. Κυρανάκης, σχολιάζοντας ότι «όλα έχουν τρέξει πιο γρήγορα από κάθε άλλον διαγωνισμό», ενώ το ενδιαφέρον ήταν κάτι παραπάνω από έντονο.

Το πρώτο από τα τρία έργα, που «τρέχει» το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, το «AXIS 2 CONSTELLATION OF SATELLITES», αφορά τη λήψη και αποστολή δορυφορικών εικόνων, έχει προϋπολογισμό 60 εκατ. ευρώ και έχει ανάδοχο την Open Cosmos. Το δεύτερο, Το έργο «AXIS 1.1 THERMAL SPACE SEGMENT», με συνολικό προϋπολογισμό 20 εκατ. ευρώ, προβλέπει τη συλλογή θερμικών δεδομένων στην ελληνική επικράτεια, όσο και την παράλληλη ανάπτυξη τουλάχιστον τεσσάρων θερμικών μικροδορυφόρων υψηλής ανάλυσης.

Το τρίτο έργο, το «AXIS 1.2 SAR SPACE SEGMENT», προϋπολογισμού 33 εκατ. ευρώ, που αφορά ραντάρ μικροδορυφόρων, έχει αντικείμενο τη συλλογή δεδομένων Ραντάρ και την ανάπτυξη τουλάχιστον δύο Ραντάρ (SAR- Synthetic Aperture Radar) Μικροδορυφόρων πολύ υψηλής ανάλυσης. Το τέταρτο έργο, που μένει να συμβασιοποιηθεί, το «AXIS 3 GOVERNMENTAL HUB», προϋπολογισμού 17 εκατ. ευρώ, αφορά τη δημιουργία Κυβερνητικού Κόμβου επεξεργασίας και διανομής δεδομένων.

Οι business του Διαστήματος

Το Διαστημικό Πρόγραμμα της χώρας σχεδίασε το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης και το Ελληνικό Κέντρο Διαστήματος, μετά τις φυσικές καταστροφές και τις πυρκαγιές που έπληξαν τη χώρα το περασμένο καλοκαίρι. Στοχεύουν δε στην ενίσχυση της «ομπρέλας προστασίας», που δημιουργείται για την προστασία των πολιτών και της εθνικής περιουσίας.

«Με το σύστημα των μικροδορυφόρων θα έχουμε πληροφορία με τεράστια ακρίβεια για όλους όσοι τη χρειαστούν για πολιτική προστασία, πολεοδομία, για την παράνομη χρήση παραλιών. Πρόκειται για τεράστια ευκαιρία και τεράστια πρόκληση», σχολίασε πρόσφατα ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Δημήτρης Παπαστεργίου.

Να σημειωθεί ότι μέχρι σήμερα οι εν λόγω φορείς του ευρύτερου δημοσίου τομέα χρησιμοποιούν δορυφορικά δεδομένα, τα οποία πληρώνουν από τον προϋπολογισμό τους ξεχωριστά ο καθένας, ενώ τα δεδομένα που ζητούν είναι πολλές φορές… τα ίδια.

Θυμίζουμε ότι τα έργα των μικρών δορυφόρων υλοποιούνται μέσω του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (European Space Agency – ESA), με χρηματοδότηση από το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας Ελλάδα 2.0 και φορέα υλοποίησης το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης.

Βαρέων βαρών επενδυτές

Η OroraTech σχεδιάζει σημαντικές επενδύσεις τα επόμενα χρόνια στην Ελλάδα, έχοντας στα σχέδια να δημιουργήσει ένα hub για τις επιχειρησιακές λειτουργίες της στην Αθήνα, όπου θα φιλοξενεί το σύνολο του στόλου των διαστημικών αισθητήρων της εταιρείας και μία ομάδα ανάπτυξης αφοσιωμένη στην προηγμένη τεχνολογία ανίχνευσης υπέρυθρων. Ο κ. Κυρανάκης την περασμένη εβδομάδα είχε αναφέρει πως η OroraTech είχε βοηθήσει στις πυρκαγιές, με το μοντέλο πρόβλεψης που έτρεξε τις πρώτες ώρες της πυρκαγιάς της Πεντέλης να αποδεικνύεται κατά 92% ακριβές ως προς την εξέλιξη της φωτιάς.

Όσον αφορά την ICEYE, παγκόσμιο ηγέτη στις δορυφορικές λειτουργίες ραντάρ συνθετικού διαφράγματος (SAR) για την παρατήρηση της γης, τη διαρκή εποπτεία και τις λύσεις κατά των φυσικών καταστροφών, ο κ. Κυρανάκης σημείωσε πως «έχει μια συστοιχία 62 δορυφόρων που έχει πολύ μεγάλο ενδιαφέρον για εμάς. Με τους δορυφόρους που θα βάλουμε στη συστοιχία της θα μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε όλη τη συστοιχία πάνω από την Ελλάδα σε πλήρη δυναμική. Είναι κάτι που περιλαμβάνεται στη συμφωνία».

Πρακτικά δηλαδή, εκτός από τους δικούς της δορυφόρους, η Ελλάδα θα έχει επίσης πρόσβαση στον υφιστάμενο αστερισμό δορυφόρων SAR της ICEYE, τον μεγαλύτερο στον κόσμο, και θα μπορεί να αρχίσει ήδη να εποπτεύει τις περιοχές ενδιαφέροντός της, καθ’ όσον θα αναπτύσσει τις δικές της διαστημικές δυνατότητες. Η παράδοση των ICEYE SAR δορυφορικών δεδομένων στην ελληνική κυβέρνηση αναμένεται να ξεκινήσει άμεσα, παρέχοντας άμεση εποπτεία των σχετικών περιοχών ενδιαφέροντος.

«Για εμάς στην OroraTech αυτή η σύμβαση είναι κάτι περισσότερο από μια τυπική διαδικασία -είναι μια δέσμευση να εξοπλίσουμε την Ελλάδα με προηγμένη τεχνολογία για τον εντοπισμό, την αντιμετώπιση και τον έλεγχο των δασικών πυρκαγιών. Οι δασικές πυρκαγιές γίνονται ολοένα και πιο καταστροφικές, όμως η λύση μας στοχεύει να παρέχει στους πυροσβέστες και τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής προστασίας εργαλεία που αλλάζουν τα δεδομένα και μειώνουν την τις συνέπειες αυτών των φαινομένων. Αυτό αντιπροσωπεύει τη δέσμευσή μας να αλλάξουμε το μέλλον της διαχείρισης δασικών πυρκαγιών στην Ελληνική Δημοκρατία», σχολίασε κατά την υπογραφή της σύμβασης ο διευθύνων σύμβουλος & CTO της OroraTech, Martin Langer.

Διαβάστε επίσης

Επίδομα παιδιού Α21: Πόσο αυξάνεται ανά εισοδηματική κλίμακα

Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα: Οι νέες αυξήσεις και οι δικαιούχοι

Σκέψεις για ανακυκλωμένο νερό στο διυλιστήριο της Helleniq Energy