THEPOWERGAME
Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο αποφάνθηκε την Τρίτη ότι η Google παραβίασε την αντιμονοπωλιακή νομοθεσία και ότι η Apple έπρεπε να καταβάλει στην Ευρωπαϊκή Ένωση 13 δισ. ευρώ (14,3 δισ. δολάρια) σε αναδρομικούς φόρους. Και οι δύο υποθέσεις θεωρούνται μια προσπάθεια των Βρυξελλών να κλείσουν τα φορολογικά παραθυράκια που εκμεταλλεύονται οι αμερικανικοί τεχνολογικοί κολοσσοί.
Στην Google επιβλήθηκε πρόστιμο ύψους 2,4 δισεκατομμυρίων ευρώ, αλλά είχε ασκήσει έφεση, που τώρα επικύρωσε το πρόστιμο. Η υπόθεση της Ευρώπης κατά της Apple ξεκίνησε το 2016, με αφορμή ισχυρισμούς ότι έλαβε μια ευνοϊκή φορολογική συμφωνία με τις αρχές της Ιρλανδίας, όπου βρίσκεται η ευρωπαϊκή έδρα της εταιρείας.
Η ΕΕ απαιτεί εδώ και καιρό από την Apple να επιστρέψει δισεκατομμύρια φόρους για δύο ιρλανδικές επιδοτήσεις, που η εταιρεία υποστηρίζει ότι φορολογούνται κυρίως στις Ηνωμένες Πολιτείες. Με το επιχείρημα ότι υπέστη διπλή φορολόγηση και ότι η κατάσταση δεν απέκλειε κρατικές ενισχύσεις από το Δουβλίνο, η Apple κέρδισε αρχικά μια απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την ακύρωση της διαταγής πληρωμής.
Η Επιτροπή άσκησε για πρώτη φορά έφεση κατά της απόφασης αυτής το 2020, προκαλώντας άλλα τέσσερα χρόνια νομικής διαμάχης πριν από τη σημερινή απόφαση του ΔΕΚ υπέρ της.
Η νίκη κατώτερου δικαστηρίου υπέρ της Apple θα πρέπει να ανατραπεί
Το Δικαστήριο της ΕΕ στο Λουξεμβούργο υποστήριξε μια απόφαση-ορόσημο του 2016, σύμφωνα με την οποία η Ιρλανδία παραβίασε τη νομοθεσία περί κρατικών ενισχύσεων, παρέχοντας αθέμιτο πλεονέκτημα στην κατασκευάστρια εταιρεία iPhone.
Το δικαστήριο αποφάνθηκε την Τρίτη ότι μια νίκη κατώτερου δικαστηρίου υπέρ της Apple θα πρέπει να ανατραπεί, επειδή οι δικαστές αποφάσισαν εσφαλμένα ότι οι ρυθμιστικές αρχές της Επιτροπής είχαν κάνει λάθη στην αξιολόγησή τους.
Η απόφαση αποτελεί ώθηση για την επικεφαλής της αντιμονοπωλιακής επιτροπής της ΕΕ, Μαργκρέτε Βεστάγκερ, η θητεία της οποίας στις Βρυξέλλες πρόκειται να λήξει -έπειτα από δύο θητείες.
Το 2016 η Βεστάγκερ προκάλεσε οργή στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού όταν εστίασε στις φορολογικές ρυθμίσεις της Apple. Ισχυρίστηκε ότι η Ιρλανδία χορήγησε παράνομα οφέλη στην εταιρεία με έδρα το Κουπερτίνο της Καλιφόρνια, τα οποία της επέτρεψαν να πληρώνει σημαντικά λιγότερους φόρους από άλλες επιχειρήσεις στη χώρα, επί πολλά χρόνια.
Διέταξε την Ιρλανδία να πάρει πίσω το ποσό των 13 δισεκατομμυρίων ευρώ, το οποίο αντιστοιχεί περίπου στα δύο τέταρτα των πωλήσεων Mac παγκοσμίως. Τα χρήματα βρίσκονται σε λογαριασμό μεσεγγύησης εν αναμονή της οριστικής απόφασης.
Η Apple δηλώνει απογοητευμένη
«Είμαστε απογοητευμένοι από τη σημερινή απόφαση, καθώς προηγουμένως το γενικό δικαστήριο εξέτασε τα γεγονότα και ακύρωσε κατηγορηματικά την υπόθεση», δήλωσε εκπρόσωπος της Apple.
Στις 4:16 π.μ. ώρα Νέας Υόρκης η μετοχή της Apple σημείωνε πτώση 1,3% στα 218 δολάρια κατά την προσυνεδριακή διαπραγμάτευση της Τρίτης.
Αν και πρόκειται για ένα αρνητικό αποτέλεσμα για την Ιρλανδία, η οποία είχε υποστηρίξει ότι δεν είχε δώσει φορολογικά πλεονεκτήματα στην Apple ή σε άλλες εταιρείες τεχνολογίας για να εγκατασταθούν εκεί, δεδομένου του πόσος χρόνος χρειάστηκε για να ολοκληρωθεί η υπόθεση, είναι πλέον απίθανο να έχει μεγάλο αντίκτυπο για τη χώρα, που αποτελεί καθιερωμένο κόμβο για τα ευρωπαϊκά κεντρικά γραφεία μεγάλου αριθμού μεγάλων εταιρειών τεχνολογίας.
Ο διευθύνων σύμβουλος, Τιμ Κουκ, είχε προηγουμένως κατακεραυνώσει την κίνηση της ΕΕ ως «απόλυτη πολιτική βλακεία». Το υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ έχει επίσης τοποθετηθεί, λέγοντας ότι η ΕΕ μετατρέπεται σε «υπερεθνική φορολογική αρχή», που θα μπορούσε να απειλήσει τις παγκόσμιες προσπάθειες φορολογικής μεταρρύθμισης. Στη συνέχεια ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε ότι η Βεστάγκερ «μισεί τις Ηνωμένες Πολιτείες», επειδή «μηνύει όλες τις εταιρείες μας».
Η απόφαση της Apple ήταν μακράν η μεγαλύτερη στη δεκαετή εκστρατεία της Βεστάγκερ για φορολογική δικαιοσύνη, η οποία έχει επίσης στοχοποιήσει εταιρείες όπως η Amazon.com Inc. και η αυτοκινητοβιομηχανία Fiat της Stellantis NV. Η Βεστάγκερ έχει υποστηρίξει ότι τα επιλεκτικά φορολογικά οφέλη προς τις μεγάλες επιχειρήσεις αποτελούν παράνομες κρατικές ενισχύσεις, που απαγορεύονται στην ΕΕ.
Το θέμα στην υπόθεση της Τρίτης ήταν δύο φορολογικές συμφωνίες με την ιρλανδική κυβέρνηση το 1991 και το 2007. Οι συμφωνίες αυτές επέτρεψαν στην Apple να αποδώσει λανθασμένα τα κέρδη της Ιρλανδίας σε ένα «κεντρικό γραφείο» που «υπήρχε μόνο στα χαρτιά», σύμφωνα με την αξιολόγηση της ΕΕ. Με τη σειρά του, αυτό είχε αποτέλεσμα τη μαζική μείωση των φορολογικών λογαριασμών. Ο αντιμονοπωλιακός βραχίονας της ΕΕ υποστήριξε ότι η έκπτωση που έλαβε η Apple ήταν αντιανταγωνιστική και ισοδυναμούσε με παράνομη κρατική ενίσχυση.
Η υπόθεση κατέληξε στο ανώτατο δικαστήριο της ΕΕ, αφού η Βεστάγκερ αμφισβήτησε τη νίκη της Apple σε κατώτερο δικαστήριο το 2020. Οι δικαστές του Γενικού Δικαστηρίου του μπλοκ διαπίστωσαν ότι οι παρατηρητές κρατικών ενισχύσεων της ΕΕ έκαναν πολλά λάθη.
Έκτοτε η Δανή επίτροπος έχει υποστεί αρκετές ακόμη φορολογικές ήττες, αλλά την παρηγορεί το γεγονός ότι οι δικαστές υποστήριξαν την προσέγγισή της στη χρήση των κανόνων περί κρατικών ενισχύσεων για την επίθεση σε αθέμιτες ρυθμίσεις.
Η Apple ήταν ένας από τους πρώτους αμερικανικούς τεχνολογικούς κολοσσούς που εγκαταστάθηκαν στην Ιρλανδία, ως αποτέλεσμα του σκόπιμα χαμηλού εταιρικού φορολογικού συντελεστή της στη δεκαετία του 1980 και στις αρχές της δεκαετίας του 1990, ο οποίος σχεδιάστηκε για να προσελκύσει ξένες επενδύσεις. Η εταιρεία εγκατέστησε τα ευρωπαϊκά της κεντρικά γραφεία έξω από τη νότια πόλη Κορκ το 1980 και σήμερα απασχολεί περίπου 6.000 υπαλλήλους στη χώρα.
Στα χρόνια που ακολούθησαν πολλά φορολογικά παραθυράκια που κάποτε υπήρχαν έκλεισαν και η Ιρλανδία το 2021 υπέγραψε μέτρα του ΟΟΣΑ που περιλαμβάνουν έναν παγκόσμιο ελάχιστο συντελεστή 15% για τις πολυεθνικές εταιρείες.
Η δήλωση της Google
Σε συνέχεια της απόφασης του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τις πρακτικές που αντιβαίνουν στον ανταγωνισμό, η Google προέβη στην παρακάτω δήλωση:
«Είμαστε απογοητευμένοι από την απόφαση του Δικαστηρίου. Η απόφαση σχετίζεται με μια σειρά από πολύ συγκεκριμένα γεγονότα. Ήδη από το 2017 προχωρήσαμε σε αλλαγές προκειμένου να συμμορφωθούμε με την απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Η προσέγγισή μας λειτουργεί με επιτυχία εδώ και περισσότερα από επτά χρόνια, παράγοντας δισεκατομμύρια κλικ για πάνω από 800 υπηρεσίες σύγκρισης αγορών».
«Χαστούκι» και για την Google από το Ευρωδικαστήριο
Υπενθυμίζεται ότι και η Google έχασε τον δικαστικό αγώνα να ανατρέψει ένα κάποτε πρόστιμο-ρεκόρ ύψους 2,4 δισ. ευρώ (2,7 δισ. δολαρίων) από την Ευρωπαϊκή Ένωση, για κατάχρηση της μονοπωλιακής της δύναμης για να συντρίψει τις ανταγωνιστικές υπηρεσίες αγορών.
Το Δικαστήριο της ΕΕ στο Λουξεμβούργο υποστήριξε μια απόφαση-ορόσημο του 2017, η οποία διαπίστωσε ότι ο αμερικανικός τεχνολογικός γίγαντας εκμεταλλεύτηκε παράνομα την κυρίαρχη θέση του στις μηχανές αναζήτησης για να δώσει υψηλότερη κατάταξη στις δικές του λίστες προϊόντων, αναφέρει το Bloomberg.
Η Μαργκρέτε Βεστάγκερ, που σε μόλις λίγες εβδομάδες αποχωρεί από το θεσμικό όργανο με έδρα τις Βρυξέλλες έπειτα από δύο θητείες ως επίτροπος ανταγωνισμού, κατέστησε την Google της Alphabet Inc. κορυφαίο στόχο μετά την ανάληψη του ρόλου της το 2014. Μία από τις πρώτες της πράξεις ήταν να δώσει ένταση σε μια υπόθεση που είχε «μαραζώσει» υπό τον προκάτοχό της.
Μετά την απόφαση του 2017 η Google αναγκάστηκε να αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο εμφανίζει τα αποτελέσματα αναζήτησης αγορών, για να βοηθήσει τους αντιπάλους να αρπάξουν μέρος του πολύτιμου διαφημιστικού χώρου στις σελίδες αναζήτησης.
Αλλά η εστίαση της Google από τους αντιμονοπωλιακούς φορείς επιβολής της νομοθεσίας της ΕΕ δεν έχει στοχεύσει απλώς στην κυριαρχία της εταιρείας στην αναζήτηση. Η υπόθεση των αγορών ήταν ο πρώτος γύρος μιας τριάδας προστίμων, που οδήγησαν σε ποινές συνολικού ύψους άνω των 8 δισεκατομμυρίων ευρώ.
Το 2018 η εταιρεία χτυπήθηκε επίσης με ένα νέο πρόστιμο-ρεκόρ ύψους 4,3 δισεκατομμυρίων ευρώ για φερόμενους περιοριστικούς όρους συμβάσεων που εμπόδιζαν τους κατασκευαστές ταμπλετών και τηλεφώνων να προσθέσουν ανταγωνιστικές εφαρμογές και προγράμματα περιήγησης στο Διαδίκτυο σε συσκευές με λειτουργικό Android. Λιγότερο από έναν χρόνο αργότερα, στην εταιρεία επιβλήθηκε πρόστιμο 1,49 δισ. ευρώ για την παρεμπόδιση των διαφημιστικών ανταγωνιστών μέσω συμφωνιών αποκλειστικότητας για online διαφημίσεις με το προϊόν AdSense for Search.
Το κρίσιμο είναι ότι η τέταρτη και πιθανότατα τελευταία επίθεση της ΕΕ στην επιχείρηση της Google υπό τη Βεστάγκερ ήρθε με τη δυνητικά πιο επικίνδυνη ποινή. Η Δανή επίτροπος προειδοποίησε ότι ο μόνος τρόπος για την αποκατάσταση της κυριαρχίας της Google στον τομέα της διαφημιστικής τεχνολογίας θα ήταν η εντολή διάσπασης των δραστηριοτήτων της εταιρείας στον τομέα αυτόν -θέτοντας τις ρυθμιστικές αρχές της ΕΕ σε παρόμοια πορεία με το υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ, το οποίο επιδιώκει παρόμοια διάσπαση.
Οι παρατηρητές ανταγωνισμού της ΕΕ ελπίζουν ότι η συμπεριφορά της Google θα διορθωθεί οριστικά με τη σαρωτική νέα ρύθμιση που τέθηκε σε ισχύ πέρυσι -τον νόμο για τις ψηφιακές αγορές.
Μεταξύ άλλων dos and don’ts -αναγκάζει τους παίκτες της Μεγάλης Τεχνολογίας να μην ευνοούν τις δικές τους υπηρεσίες έναντι των ανταγωνιστών-, μια υποχρέωση που εμπνεύστηκε από τη σχεδόν δεκαετή διαμάχη του μπλοκ με την κυριαρχία του τεχνολογικού γίγαντα στην αναζήτηση.
Διαβάστε επίσης
Theon: Η εξαγορά της Harder Digital και τα ισχυρά μεγέθη α’ εξαμήνου
Golden Visa σε επενδυτές startups: Σε ποιους θα χορηγείται, τι λέει η αγορά
Έκθεση Ντράγκι: Την ανταγωνιστικότητα της ΕΕ πλήττουν οι υψηλές τιμές ενέργειας
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
