THEPOWERGAME
Σχεδόν μισό δισ. ευρώ κοινοτικών πόρων έχουν αντλήσει εννέα ερευνητικά και πανεπιστημιακά ιδρύματα της χώρας στο πλαίσιο του τελευταίας προγραμματικής περιόδου του προγράμματος Horizon Europe. Βασικός δε συντελεστής στην επιτυχία αυτή είναι το Εθνικό Κέντρο Έρευνας & Τεχνολογικής Ανάπτυξης (EKETA) το οποίο συμμετέχει σε κοινά ερευνητικά έργα ύψους άνω των 100 εκατ. ευρώ.
Σύμφωνα με το Science|Business, εννέα ακαδημαϊκά και ερευνητικά ιδρύματα της χώρας συμμετέχουν σε κοινά ερευνητικά έργα συνολικού ύψους 498,7 εκατ. ευρώ και βρίσκονται μέσα στους πρώτους 20 φορείς μεταξύ των 15 χωρών της διεύρυνσης της ΕΕ στην οποία συγκαταλέγεται και η χώρα μας.
Το πρόγραμμα αυτό, «Horizon Europe funding among EU 15 Widening countries», ανέρχεται σε 4,09 δισ. ευρώ για την περίοδο 2021-2027 και έχει σχεδιαστεί για τις 15 χώρες, οι οποίες παρουσιάζουν υστέρηση στην έρευνα και ανάπτυξη της τεχνολογίας (R&D). Το συνολικό ύψος του Horizon Europe ανέρχεται σε 96,8 δισ. ευρώ για την περίοδο 2021-2027 κι επομένως αντιστοιχεί στο 4,2%.
Αυτή τη στιγμή, υπάρχουν 15 χώρες εντάσσονται σε αυτή τη διεύρυνση και είναι η Βουλγαρία, η Κροατία, η Κύπρος, η Τσεχία, η Εσθονία, η Ελλάδα, η Ουγγαρία, η Λετονία, η Λιθουανία, η Μάλτα, η Πολωνία, η Πορτογαλία, η Ρουμανία, η Σλοβακία, η Σλοβενία. Το Λουξεμβούργο θεωρήθηκε ως χώρα της διεύρυνσης στο πλαίσιο του προγράμματος Horizon 2020, αλλά όχι για το Horizon Europe.
Μέσα στο πλαίσιο αυτό η χώρα πετυχαίνει πολλές πρωτιές. Το ΕΜΠ είναι το πιο παραγωγικό καθώς ως ίδρυμα αλλά και ως Ερευνητικό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Συστημάτων Επικοινωνιών και Υπολογιστών (ΕΠΙΣΕΥ-ΕΜΠ), συμμετέχει σε ερευνητικά προγράμματα συνολικού ύψους περίπου 120 εκατ. ευρώ. Οι δύο φορείς συμμετέχουν σε 221 ερευνητικά έργα, εκ των οποίων στα 50 από αυτά η συμμετοχή έχει συντονιστικό ρόλο στο έργο.
Ο δεύτερος φορέας σε συμμετοχές είναι το ΕΚΕΤΑ. Το ερευνητικό ίδρυμα συμμετέχει σε 202 ερευνητικά εκ των οποίων στα 47 έχει συντονιστικό ρόλο. Είναι ο μοναδικός φορέας από την Ελλάδα, που η συμμετοχή του σε ερευνητικά κέντρα ξεπερνά τα 100 εκατ. ευρώ. Επίσης πολύ ψηλά σε επιδόσεις είναι το ΑΠΘ και το Πανεπιστήμιο Πατρών.
Αν και οι επιδόσεις αυτές αναφέρονται σε ένα επιμέρους υποσύνολο των ανταγωνιστικών ερευνητικών προγραμμάτων της ΕΕ, εν τούτοις δεν πρέπει να παραγνωρίζονται. Επίσης θα πρέπει να επισημανθεί ότι εν γένει η Ελλάδα έχει καλή παρουσία τόσο στο πρόγραμμα «Horizon Europe funding among EU 15 Widening countries», όσο και στο συνολικό «Horizon Europe».
Με βάση τα στοιχεία δεδομένων της ΕΕ, η Ελλάδα έχει την καλύτερη επίδοση στο Horizon Europe, από όλες τις 15 χώρες της διεύρυνσης. Βρίσκεται δε στην 8η θέση μεταξύ των 28 κρατών (ΕΕ-27 συν Ην. Βασίλειο) με την υποβολή περίπου 7.000 (εγκεκριμένων) προτάσεων μέχρι τις αρχές του 2024. Η επίδοση αυτή αντιστοιχεί στο 12% των συνολικού αριθμού προτάσεων έργων που έχουν προταθεί κι εγκριθεί, έχοντας πρώτη τη Γερμανία με 17.849 προτάσεις.