THEPOWERGAME
Η Ελλάδα έχει περιθώρια να βελτιώσει τις επιδόσεις της στην ψηφιακή μετάβαση και να συμβάλει στις συλλογικές προσπάθειες για την επίτευξη των στόχων της Ψηφιακής Δεκαετίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ). Αυτό αναφέρει η πρώτη έκθεση της Κομισιόν για την αξιολόγηση της πρωτοβουλίας «Ψηφιακή Δεκαετία», που υλοποιείται στα κράτη-μέλη της ΕΕ με επιδίωξη την επίτευξη συγκεκριμένων στόχων στη χρήση και αξιοποίηση της ψηφιακής τεχνολογίας στο τέλος της δεκαετίας που διανύουμε (2030).
Σύμφωνα με την έκθεση, η Ελλάδα έχει «αγκαλιάσει» τον ψηφιακό μετασχηματισμό ως στρατηγική ευκαιρία για την οικοδόμηση μιας πιο ανταγωνιστικής και ανθεκτικής οικονομίας και κοινωνίας με τη Βίβλο Ψηφιακού Μετασχηματισμού για το 2020-2025, η οποία είναι ευθυγραμμισμένη με το Πρόγραμμα Πολιτικής Ψηφιακής Δεκαετίας. Προς την κατεύθυνση αυτήν η χώρα θα διαθέσει 7,1 δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ), εκ των οποίων 6,8 δισ. ευρώ σε δράσεις και έργα που υποστηρίζουν τους στόχους της πρωτοβουλίας «Ψηφιακή Δεκαετία 2030».
Σύμφωνα με την έκθεση, «ενώ η Ελλάδα έχει σημειώσει ταχεία και απτή πρόοδο στην ψηφιοποίηση των δημόσιων υπηρεσιών τα τελευταία χρόνια (π.χ. σε λιγότερο από τρία χρόνια περισσότερες από 1.500 δημόσιες υπηρεσίες έγιναν διαθέσιμες στο Διαδίκτυο για άτομα και επιχειρήσεις, μειώνοντας δραστικά τον χρόνο απόκτησης υπηρεσιών), χρειάζεται να αντιμετωπιστούν σημαντικά κενά στις άλλες διαστάσεις, όπως η χαμηλή κάλυψη δικτύων πολύ υψηλής χωρητικότητας (VHCN) και ο μικρός αριθμός ειδικών πληροφορικής και τηλεπικοινωνιών (ΤΠΕ) που απασχολούνται.
Ειδικά στο ανθρώπινο δυναμικό, η Κομισιόν εντοπίζει την απουσία ειδικών της πληροφορικής και τηλεπικοινωνιών, καθώς αντιστοιχούν μόλις στο 2,5%, όταν ο μέσος όρος στην ΕΕ είναι 4,6% και ο στόχος της «Ψηφιακής Δεκαετίας 2030» είναι 10%. «Πάνω από το ήμισυ του ελληνικού πληθυσμού (ηλικίας 16-74 ετών) έχει τουλάχιστον βασικές ψηφιακές δεξιότητες (52%), κοντά στον μέσο όρο της ΕΕ (54%), αλλά κάτω από τον στόχο της Ψηφιακής δεκαετίας της ΕΕ του 80% έως το 2030», αναφέρει η έκθεση. «Ωστόσο», συνεχίζει, «το ποσοστό των ειδικών ΤΠΕ (ICT Specialists) στη συνολική απασχόληση στην Ελλάδα βρίσκεται στο 2,5%, από τα χαμηλότερα στην ΕΕ».
Βασικοί παράγοντες γι’ αυτήν τη μειωμένη συμμετοχή των ειδικών στις ψηφιακές τεχνολογίες στην αγορά εργασίας είναι ο μικρότερος αριθμός αποφοίτων σχολών στο συγκεκριμένο αντικείμενο (3,5% στην Ελλάδα, έναντι 4,2% του ευρωπαϊκού μέσου όρου), αλλά και η μειωμένη δραστηριότητα κατάρτισης μετά την είσοδο στην αγορά εργασίας (π.χ. κατάρτιση που παρέχουν οι επιχειρήσεις).
Από την άλλη πλευρά, στα δίκτυα πολύ υψηλής χωρητικότητας (Very High Capacity Networks) η Κομισιόν εντοπίζει το μεγάλο κενό της αξιοποίησης των οπτικών ινών. Μάλιστα, η έκθεση της Κομισιόν επισημαίνει το παράδοξο, ότι η κάλυψη οπτικών ινών στη χώρα έχει φτάσει στο 28% των νοικοκυριών, αλλά η χρήση συνδέσεων ταχύτητας 1 Gbps είναι κοντά στο μηδέν.
«Στη συνδεσιμότητα η Ελλάδα συνεχίζει να έχει χαμηλή βαθμολογία για τους περισσότερους δείκτες σταθερής ευρυζωνικής πρόσβασης: η χρήση συνδέσεων 100 Mbps είναι στο 20% και 1 Gbps στο 0% (παρ’ όλο που το 1 Gbps είναι διαθέσιμο στο 28% των νοικοκυριών)», αναφέρεται στην έκθεση. Τα αντίστοιχα ποσοστά στην ΕΕ (κατά μέσο όρο) είναι χρήση συνδέσεων 100 Mbps στο 55%, 1 Gbps στο 13,8% και διαθεσιμότητα VHCP στο 73%.
Καλύτερη είναι η κατάσταση στη χρήση των κινητών επικοινωνιών, παρ’ όλο που κι εκεί υπάρχει υστέρηση (76% χρήση 5G στην Ελλάδα, έναντι 87% στην EE).
Σε θεσμικό επίπεδο, η Κομισιόν διαπιστώνει ότι τους τελευταίους 12 μήνες η Ελλάδα έχει εφαρμόσει πολλές νομοθετικές μεταρρυθμίσεις, μια νέα στρατηγική για δίκτυα πολύ υψηλής ταχύτητας και πολλά επενδυτικά προγράμματα για τον εκσυγχρονισμό και τον ψηφιακό μετασχηματισμό της οικονομίας για ανάπτυξη και αύξηση της ανθεκτικότητας της κοινωνίας. Το 2022 η Ελλάδα ενίσχυσε επίσης την ολιστική προσέγγιση στη στρατηγική της για τον ψηφιακό μετασχηματισμό του κράτους, ενεργοποιώντας το «εκτελεστικό δίκτυο ψηφιακού μετασχηματισμού», υπό την ηγεσία του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, το οποίο πλέον συντονίζει το έργο των διάφορων υπουργείων όσον αφορά τους στόχους της Ψηφιακής Δεκαετίας, αλλά και την ανάπτυξη του οδικού χάρτη της Ψηφιακής Δεκαετίας.
Επίσης, η Ελλάδα συνεργάζεται με άλλα κράτη-μέλη για τη διερεύνηση της δυνατότητας σύστασης Ευρωπαϊκών Κοινοπραξιών Ψηφιακών Υποδομών (EDIC) με θέμα:
- ίδρυση της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Δεξιοτήτων Κυβερνοασφάλειας,
- ίδρυση μιας Συμμαχίας για τις Γλωσσικές Τεχνολογίες, για την ανάπτυξη κοινής υποδομής στον τομέα της επεξεργασίας φυσικής γλώσσας και για την ανάπτυξη μεγάλων πολυγλωσσικών μοντέλων και
- Καινοτόμες Υπηρεσίες Μετασχηματισμού Μαζικής Δημόσιας Διοίκησης, για την ανάπτυξη μιας νέας γενιάς προηγμένων διασυνοριακών δημόσιων υπηρεσιών.