THEPOWERGAME
Δεν είναι τυχαίο μάλλον πως ο Σαμ Άλτμαν, ο άνθρωπος που ηγείται της εταιρείας OpenAI της ChatGPT, είναι και ο ίδιος που εμπνεύστηκε ένα πρότζεκτ για να διαχωρίζει στον ψηφιακό κόσμο τις ταυτότητες των ανθρώπινων χρηστών από τους ρομποτικούς. Όμως το πρότζεκτ Worldcoin, που έχει ήδη αντλήσει χρηματοδότηση άνω των 100 εκατ. δολαρίων από μεγαλοεπενδυτές της Σίλικον Βάλεϊ και απαριθμούσε ήδη (την τελευταία φορά που ελέγξαμε) κάτι λιγότερο από 2.219.400 χρήστες παγκοσμίως, έχει ξεσηκώσει ήδη ανησυχίες σε αρκετές χώρες για τα προσωπικά δεδομένα, ενώ αναλυτές αναφέρουν πως -αν και έχει το βλέμμα στο μέλλον- δεν είναι σαφής ακόμη η χρησιμότητά του.
Τι είναι, όμως, το Worldcoin της εταιρείας Tools for Humanity, που εγκαινιάστηκε στις 24 Ιουλίου; Σε διαφορετικά σημεία του πλανήτη (μεταξύ αυτών στη Γαλλία, τη Γερμανία, την Ισπανία, τη Βρετανία -αλλά όχι ακόμη (;) την Ελλάδα, χώρες της Ασίας και της κεντρικής Αμερικής), μεμονωμένοι χρήστες μπορούν να σκανάρουν την ίριδα του ματιού τους σε ειδικές σφαίρες και να λάβουν μία κάρτα ψηφιακής ταυτότητας βασισμένη στην τεχνολογία blockchain, συμβάλλοντας στο σύστημα επαλήθευσης χρήστη της εταιρείας.
Οι χρήστες, οι οποίοι με αυτόν τον τρόπο κατοχυρώνουν πως είναι άνθρωποι και όχι bots στο σύστημα της εταιρείας, λαμβάνουν ως «ανταμοιβή» για τη συμμετοχή 25 tokens, που αντιστοιχούν σε κρυπτονομίσματα Worldcoin. Από αυτήν τη συναλλαγή εξαιρούνται οι ΗΠΑ, καθώς, όπως σημειώνει το Bloomberg, το κρυπτονόμισμα δεν διατίθεται λόγω των αυστηρών θεσμικών ελέγχων που έχουν επιβληθεί στον χώρο των cryptos το τελευταίο διάστημα.
Το σκεπτικό της Worldcoin είναι πως, σε έναν κόσμο όπου η τεχνητή νοημοσύνη και τα ρομπότ θα γίνουν όλο και πιο ικανά στη μίμηση της ανθρώπινης ταυτότητας, δημιουργείται μία ψηφιακή κατοχύρωση για τον παγκόσμιο πληθυσμό. Ταυτόχρονα, τα κρυπτονομίσματα θα μπορούσαν να εξελιχθούν σε ένα από τα τρέχοντα ψηφιακά νομίσματα του μέλλοντος ή να δώσουν πιθανώς στους ιδιοκτήτες ελάχιστο μετοχικό ποσοστό στην εταιρεία. Μεταξύ όσων έχουν γραφεί για την πιθανή χρησιμότητα του σκαναρίσματος, είναι πως θα μπορούσε να βοηθήσει στη δημιουργία ενός είδους παγκόσμιου βασικού εισοδήματος, ώστε να αντισταθμιστούν οι θέσεις εργασίας που θα χαθούν από την υιοθέτηση της ΑΙ!
Το πρόβλημα μέχρι στιγμής είναι πως ούτε η ψηφιακή ταυτότητα, ούτε τα tokens έχουν κάποια άμεση χρησιμότητα, πέρα από τις αυξομειώσεις της αξίας της ίδιας της εταιρείας, η οποία αφενός υπερδιπλασίασε την αξία της μετά το λανσάρισμα του πρότζεκτ, για να δει τη μετοχή της να πέφτει ως και 90% μία μέρα αργότερα. Ήδη αρκετοί χρήστες ανταλλάσσουν τα tokens που λαμβάνουν (η αξία τους ανέρχεται στα 2 δολάρια έκαστο, επομένως συνολικά αξίζουν 50 δολάρια), κάτι που θεωρείται πως αποτελεί κίνητρο για αρκετούς χρήστες σε χώρες του Τρίτου Κόσμου. Ταυτόχρονα και οι ίδιοι οι υπεργολάβοι που διαχειρίζονται τις διάφορες σφαίρες που έχουν μέχρι στιγμής εγκατασταθεί παγκοσμίως, λαμβάνουν κι αυτοί ψηφιακά tokens, αναλόγως με τον αριθμό των σκαναρισμάτων που πραγματοποιούν.
Οι αντιδράσεις
Οι αντιδράσεις στο πρότζεκτ δεν άργησαν να έρθουν. «Η νομιμότητα αυτής της συλλογής δείχνει αμφίβολη», ανέφερε στο πρακτορείο Reuters εκπρόσωπος του ελεγκτικού φορέα ψηφιακής ασφάλειας της Γαλλίας. «Σημειώσαμε την έναρξη του WorldCoin στο Ηνωμένο Βασίλειο και θα απευθύνουμε περαιτέρω ερωτήματα», ανέφερε εκπρόσωπος του βρετανικού Γραφείου Επιτρόπου Πληροφοριών, ενώ στη Γερμανία το Γραφείο Επίβλεψης Προστασίας Δεδομένων της Βαυαρίας ξεκίνησε τη σχετική έρευνα στη γερμανική θυγατρική της εταιρείας τον Νοέμβριο του 2022. Το ίδρυμα Worldcoin Foundation, με έδρα τις Νήσους Κεϊμάν, δήλωσε στο πρακτορείο Reuters πως συμμορφώνεται με τους κανονισμούς της ΕΕ και θα συνεχίσει τη συνεργασία με τα κρατικά όργανα που ζητούν πληροφορίες για τις πρακτικές όσον αφορά την προστασία των προσωπικών δεδομένων.
Παράλληλα, το πρότζεκτ έχουν αμφισβητήσει ο συνιδρυτής του Twitter, Τζακ Ντόρσεϊ, και ο Βιτάλικ Μπούτεριν της Ethereum.
Τι λέει ο CEO της εταιρείας, Άλεξ Μπλάνια
Σε συνέντευξή του στο Bloomberg TV, ο διευθύνων σύμβουλος της Tools for Humanity, Άλεξ Μπλάνια, είπε ότι καταλαβαίνει τις ανησυχίες, αλλά πως αυτές αποτελούν ένα ζήτημα αντίληψης των πραγμάτων που θα ξεπεραστεί στο μέλλον. «Υπάρχει μία άμεση αντίδραση στα βιομετρικά δεδομένα και ειδικά στο σκανάρισμα», είπε. «Ωστόσο, η τεχνολογία στην πραγματικότητα διατηρεί την ιδιωτικότητα και πιστεύουμε ότι θα είναι πολύ, πολύ σημαντική».
Η εικόνα από το σκανάρισμα πετιέται αυτομάτως (έχει ήδη παραχθεί ένας μοναδικός αναγνωριστικός κωδικός), αν και ο χρήστης μπορεί να επιλέξει να αφήσει τη Worldcoin να την κρατήσει για μελλοντική χρήση. Στο ερώτημα τι θα γίνει σε περίπτωση που οι ταυτότητες ανταλάσσονται ή υποκλέπτονται (όπως έχει παρατηρηθεί ήδη να συμβαίνει σε χώρες όπως η Καμπότζη ή η Κένυα), απαντά ότι οι χρήστες μπορούν να επανασκαναριστούν και να ανακτήσουν τη χαμένη τους ταυτότητα. Σε κάποιες άλλες περιπτώσεις αναφέρεται πως εκλάπησαν οι κωδικοί χρήσης από χειριστές των σφαιρών. Όμως η Worldcoin απαντά πως τα δεδομένα όσων αποκτούν ψηφιακή ταυτότητα με αυτόν τον τρόπο είναι κρυπτογραφημένα και ασφαλή.
«(Η ιδιωτικότητα) είναι κάτι που δεν με απασχολεί πολύ», λέει ο Χοσέ Ινσέρα, ένας Μεξικανός που σκάναρε την ίριδα του ματιού του στη σφαίρα της Worldcoin στην Πόλη του Μεξικού. «Στην ψηφιακή εποχή στην οποία ζούμε το να μοιράζεται κανείς τις πληροφορίες του είναι αναπόφευκτο».