THEPOWERGAME
Η νεοφυής επιχειρηματικότητα ενδυναμώνεται στην Αλβανία, αλλά πρέπει να υπάρξουν στρατηγικές συνεργασίες με άλλες χώρες όπως η Ελλάδα, αναφέρει ο επικεφαλής του Global Enterprise Network Albania (GEN Albania) Ergest Nako. Αν μπορέσουμε να δημιουργήσουμε μια διασυνοριακή στρατηγική συνεργασία, θα δούμε με την πάροδο του χρόνου πολλές συνέργειες και οφέλη για τις δύο χώρες μας, υποστηρίζει ο διευθύνων σύμβουλος του GEN Albania, το οποίο συμμετέχει στην φετινή Beyond Expo που πραγματοποιείται στη Θεσσαλονίκη. Ο ίδιος αναφέρει ότι η Beyond Expo θα μπορούσε να αποτελέσει τo MWC της ΝΑ Ευρώπης.
Ποιο είναι σήμερα το οικοσύστημα των νεοφυών επιχειρήσεων στην Αλβανία και ποιες οι προοπτικές του;
Σήμερα, το οικοσύστημα των startups στην Αλβανία είναι ώριμο. Βρισκόμαστε σε μια πολύ ενδιαφέρουσα φάση όπου έχουμε πολλούς ιδιωτικούς ενδιαφερόμενους φορείς του οικοσυστήματος, γεγονός πολύ θετικό για τις startups. Αυτό θα βοηθήσει στην ανάπτυξη ενός πιο βιώσιμου και ανθεκτικού οικοσυστήματος σε μακροπρόθεσμο επίπεδο, σε σύγκριση με αυτό που είχαμε λίγα χρόνια πριν, όπου σχεδόν όλοι οι ενδιαφερόμενοι φορείς ήταν οντότητες που βασίζονταν σε έργα και επιχορηγήσεις. Αυτό δεν ήταν βιώσιμο και από το 2017-2019 είδαμε να εξαφανίζονται λόγω έλλειψης χρημάτων.
Επίσης, οι startups και οι επιχειρηματίες είναι πιο ώριμοι σε σύγκριση με πέντε χρόνια πριν. Τώρα παρατηρούμε επιχειρηματίες με περισσότερη εμπειρία να ξεκινούν τις δικές τους startups και αυτό είναι επίσης αποτέλεσμα της κοινοτικής προσέγγισης που είχαμε πέντε χρόνια πριν. Εργαστήκαμε εντατικά με νέους για να τους εκπαιδεύσουμε μέσω διαφορετικών προγραμμάτων όπως το Startup Weekend, ώστε να έχουν καλύτερη κατανόηση της νεοφυούς επιχειρηματικότητας.
Τώρα έχουμε μερικές πολλά υποσχόμενες startups στον τομέα του fintech, όπως το pago.al, που είναι η πρώτη Neobank startup στην Αλβανία και βρίσκεται σε πολύ προηγμένο στάδιο, το ConsciESG, που βρίσκεται σε πρώιμο στάδιο και βοηθά τους μηχανισμούς επενδύσεων να αξιολογήσουν τα ESG αποτελέσματά τους.
Επίσης, το 2021 η κυβέρνηση της Αλβανίας ενέκρινε το πρώτο νόμο για τις startups, ως ένα μηχανισμό για τη χρηματοδοτική υποστήριξη των startups και των ενδιαφερομένων φορέων στο οικοσύστημα της Αλβανίας. Ο νόμος διέθεσε 9 εκατ. ευρώ σε ταμεία, για να τους υποστηρίξει σε τριετές χρονικό διάστημα.
Με ποιες χώρες συνεργάζεται το αλβανικό οικοσύστημα νεοφυών επιχειρήσεων και πως; Υπάρχει σύνδεση με την Ελλάδα και ποια είναι αυτή;
Πιστεύω ότι γενικά, στην περιοχή μας, τα οικοσυστήματά μας εξακολουθούν να λειτουργούν ως απομονωμένες οντότητες, κλεισμένες στις οργανώσεις τους. Βλέπουμε σποραδική συνεργασία σε ατομικό επίπεδο και σε επίπεδο έργων μεταξύ των φορέων του οικοσυστήματος, αλλά δεν υπάρχει ακόμα μια ευρύτερη και μακροοικονομική συνεργασία.
Και η Αλβανία και η Ελλάδα ακολουθούν το ίδιο πρότυπο, δυστυχώς. Έχουμε κάποια συνεργασία σε προγράμματα διασυνοριακών έργων που ξεκινούν από ατομικούς φορείς στο οικοσύστημά τους. Και ενώ μπορεί να φαίνεται θετικό στο βραχυπρόθεσμα, μακροπρόθεσμα δεν είναι βιώσιμος μηχανισμός και δεν προσφέρει προστιθέμενη αξία στις startups μας.
Λόγω της γεωγραφικής μας εγγύτητας και των ιστορικών δεσμών, πιστεύω ότι πρέπει να χτίσουμε μια πιο βιώσιμη συνεργασία σε μακροεπίπεδο. Εάν μπορέσουμε να δημιουργήσουμε μια διασυνοριακή στρατηγική συνεργασία, θα δούμε με την πάροδο του χρόνου πολλές συνέργειες και οφέλη για τις δύο χώρες μας. Αυτή η στρατηγική συνεργασία θα πρέπει να εμπλέκει όλους τους φορείς, να υποστηρίζεται από τις κυβερνήσεις μας και να περιλαμβάνει προγράμματα όπως το Smart Take-Off ή το Soft Landing. Πιστεύω ότι αυτή η προσέγγιση μπορεί να χρησιμεύσει ως πρότυπο στην περιοχή και να αντιγραφεί και να εφαρμοστεί με στόχο να δημιουργηθεί ένα ενιαίο οικοσύστημα startups στα Βαλκάνια και αργότερα στην Ευρώπη.
Τι αναμένει το GEN Albania από την BEYOND EXPO και Innovation Arena, και πώς βλέπετε την προσπάθεια των οργανωτών να διαδραματίσουν έναν ενεργότερο ρόλο στην ΝΑ Ευρώπη αναφορικά με τη νεοφυή επιχειρηματικότητα;
Πιστεύουμε ότι η GEN Albania μπορεί να έχει θετικό αντίκτυπο στην εξέλιξη του οικοσυστήματός μας. Μέσω του δικτύου και των συνεργατών, μπορούμε να υποστηρίξουμε όχι μόνο τις startups, αλλά και τους φορείς του οικοσυστήματος. Και η εταιρική σχέση που έχουμε χτίσει με τη Beyond Expo από την πρώτη χρονιά του συνεδρίου αποτελεί απόδειξη αυτού.
Ελπίζουμε ότι οι startups μας θα μπορέσουν να βρουν νέες αγορές και να εμπνευστούν από τους υπέροχους επιχειρηματίες που θα είναι εδώ, και να δημιουργήσουν εταιρικές σχέσεις για να αναπτυχθούν και να καινοτομήσουν. Ο εκπρόσωπος του οργανισμού που θα είναι μέρος της αλβανικής αντιπροσωπείας έχει μια εκπληκτική ευκαιρία να χτίσει ένα μεγαλύτερο δίκτυο που, ελπίζουμε, στο μέλλον θα τους βοηθήσει να δημιουργήσουν έργα για να υποστηρίξουν τους εκπληκτικούς επιχειρηματίες και τις startups μας.
Η BEYOND EXPO είναι ένα εξαιρετικό παράδειγμα του πώς θα πρέπει να οργανώνεται μια περιφερειακή διάσκεψη και μπορεί να λειτουργήσει ως ένα πρότυπο. Είμαι βέβαιος ότι στα επόμενα δύο χρόνια, η BEYOND μπορεί να γίνει το MWC της περιοχής Νοτιοανατολικής Ευρώπης, λειτουργώντας ως πλατφόρμα για τη σύνδεση και ενδυνάμωση των οικοσυστημάτων startups στην περιοχή μας.
Γιατί υποχωρούν οι χρηματοδοτήσεις προς νεοφυείς επιχειρήσεις και κατά πόσο η πίεση αυτή είναι προσωρινή ή θα γίνει μόνιμη;
Κατά την άποψή μου, βρισκόμαστε σε μια νέα εποχή επενδύσεων και χρηματοδότησης. Παρατηρούμε μια πτώση στους παραδοσιακούς τομείς των startups, όπως η τεχνολογία, αλλά υπάρχουν νέοι τομείς στους οποίους τα VC και οι επενδυτές χρηματοδοτούν startups. Ωστόσο, είναι αλήθεια ότι υπάρχει μια πτώση στις επενδύσεις και αυτό συνδέεται με διάφορους παράγοντες. Κατά την άποψή μου, είναι δύο οι κύριοι παράγοντες που συντελούν σε αυτό.
Ο πρώτος παράγοντας είναι το γεγονός ότι τα επιτόκια αυξάνονται σε παγκόσμιο επίπεδο και, λαμβάνοντας υπόψη το οικονομικό περιβάλλον καθώς και τον κίνδυνο που συνδέεται με τη χρηματοδότηση μιας startup, οι επενδυτές αναζητούν έναν «ασφαλέστερο» τρόπο επένδυσης.
Το δεύτερο που πρέπει να λάβουμε υπόψη είναι το γεγονός ότι μηχανισμοί επενδύσεων όπως τα VC ή τα Hedge Funds έχουν ευαισθητοποιηθεί σε παγκόσμια ζητήματα όπως η υπερθέρμανση του πλανήτη και η κλιματική αλλαγή και, ως εκ τούτου, επιδιώκουν να βελτιώσουν το ESG αποτέλεσμα των επενδύσεών τους. Δεν αναζητούν μόνο μεγάλες ιδέες, αλλά μεγάλες ιδέες με θετική επίδραση. Ως αποτέλεσμα, παρατηρούμε μια πτώση στη χρηματοδότηση καθαρά τεχνολογικών startups.
Ενώ όμως πρώτος παράγοντας θεωρώ ότι θα αλλάξει εν καιρώ, ίσως όχι σε σύντομο χρονικό διάστημα, εν τούτοις ο δεύτερος ήρθε για να μείνει. Πρέπει να βοηθήσουμε τους επιχειρηματίες μας να είναι ενήμεροι για αυτούς τους παράγοντες και να τους καθοδηγήσουμε να γίνουν πιο ελκυστικοί για τους επενδυτές, περιλαμβάνοντας το ESG στις επιχειρήσεις τους και δημιουργώντας εποικοδομητικό αποτύπωμα.
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
