THEPOWERGAME
Μπορεί να επιβίωσαν από δύο γύρους απολύσεων, συνολικά τις περικοπές 48.000 θέσεων εργασίας, αλλά οι εργαζόμενοι στην Amazon και τη Meta έχουν τώρα να αντιμετωπίσουν μια νέα λογική: επηρεασμένοι από αυτό που εκτιμούν πως συνέβη τα τελευταία χρόνια, δηλαδή ένα κύμα υπερπροσλήψεων και την αίσθηση ότι πολλοί απ’ όσους προσελήφθησαν «υποαπασχολούνταν» (έκαναν «fake work», δηλαδή «ψεύτικη δουλειά», όπως επικράτησε ο σχετικός όρος, κατά το «fake news»), πολλοί εργοδότες και παράγοντες στον χώρο της τεχνολογίας προειδοποιούν πως στο εξής ο εργαζόμενος στην τεχνολογία θα πρέπει να δουλέψει σκληρά για το μεροκάματο. Ενώ συνολικά επιστρέφει η λογική της εκτίμησης της απόδοσης ανά εργαζόμενο ή… με το κεφάλι!
To 2008
Την τελευταία φορά που επικρατούσε η λογική αυτή στον κλάδο της τεχνολογίας, γράφει το Insider, ήταν μετά τη διεθνή χρηματοπιστωτική κρίση του 2008. Ανάλυση της απόδοσης των Big Tech εν έτει 2009 εκτιμούσε πως τα κέρδη της Google ανά εργαζόμενο ήταν 209.624 δολάρια για το έτος 2008, της Microsoft 194.297 δολάρια, της Apple 151.063 δολάρια, ενώ της Amazon μόλις 31.000 δολάρια (λόγω της φύσης της απασχόλησης, που αφορούσε φυσικά αντικείμενα και όχι λογισμικά και διαφημιστικές πωλήσεις). Στην ίδια έρευνα υπολογίζονταν και τα έσοδα ανά εργαζόμενο.
Πλέον τα έσοδα της Amazon από τις πωλήσεις έφτασαν το 2022 στα 142,2 δισ. δολάρια, μόνο για το τελευταίο τρίμηνο, ωστόσο η κεφαλαιοποίησή της σχεδόν μειώθηκε στο μισό, από περίπου 2 τρισ. δολάρια το 2021.
Αύξηση προσωπικού 93,1% για την Amazon
Στη διάρκεια της πανδημίας το προσωπικό των μεγάλων τεχνολογικών εταιρειών γιγαντώθηκε, με αυξήσεις που έφτασαν το 93,1% για την Amazon (!), 92,4% για τη Meta, 60% για την Alphabet, 53,5% για τη Microsoft, ενώ η Apple δεν προχώρησε σε τόσο εκτεταμένες προσλήψεις, με αύξηση του προσωπικού κατά 19,7%, σύμφωνα με στοιχεία του Bloomberg.
Τώρα διαμηνύεται σε όλους τους τόνους πως οι εργαζόμενοι στον κλάδο της τεχνολογίας θα πρέπει να προσαρμοστούν σε εποχές ισχνών αγελάδων. «Επιλέξαμε να είμαστε πιο εξορθολογισμένοι στα κόστη και στη μέτρηση κεφαλιών (headcount)», είπε χαρακτηριστικά ο διευθύνων σύμβουλος της Amazon, Άντι Τζέισι, σε κείμενο στο μπλογκ της εταιρείας στις 20 Μαρτίου, με το οποίο ανακοίνωνε τον β’ γύρο 9.000 ακόμη απολύσεων, που ερχόταν να προστεθεί στις 18.000 τον Ιανουάριο. Ως γνωστόν, και ο Μαρκ Ζούκερμπεργκ απέλυσε ακόμη 10.000 εργαζόμενους, επιπλέον των 11.000 τον Νοέμβριο.
Ο Κιθ Ραμπουά, επιχειρηματίας στον χώρο των venture capitals, πρώην στέλεχος στην PayPal και νυν διευθύνων σύμβουλος στην εταιρεία ηλεκτρονικού εμπορίου OpenStore, ξεκαθάρισε μιλώντας πρόσφατα σε εκδήλωση της Evercore πως η λογική των «εσόδων ανά εργαζόμενο» επιστρέφει. «Θα ξανακούσετε τον όρο έσοδα ανά υπάλληλο, στην τεχνολογία κανείς δεν κοιτούσε αυτήν τη μετρική, τουλάχιστον στα venture capitals για τουλάχιστον πέντε χρόνια», είπε. Όμως «το βασικό κόστος όλων αυτών των εταιρειών είναι οι άνθρωποι. Αν θέλετε κέρδη, το μόνο που μπορείτε να κάνετε πραγματικά είναι να μειώσετε τους ανθρώπους». Ανέφερε, μάλιστα, τον Έλον Μασκ ως τον επιχειρηματία που έχει ενστερνιστεί στο έπακρο τη λογική να… απομυζήσει την καλύτερη απόδοση ανά εργαζόμενο.
Σύμφωνα με τον ίδιο, η λογική αυτή έρχεται ως αντιστάθμισμα της προηγούμενης περιόδου, όταν οι big tech από ματαιοδοξία -και για να φαίνονται φουσκωμένοι οι αριθμοί τους- προσελάμβαναν μεγάλο αριθμό εργαζομένων, πολλές φορές υπακούοντας απλώς στη λογική τού να στερήσουν εργατικό δυναμικό από τους ανταγωνιστές τους. Δεν είναι λίγοι, μάλιστα, εκείνοι που κάνουν λόγο για… κακομαθημένους εργαζομένους, οι οποίοι στην πραγματικότητα έκαναν… fake work.
@hannahcashmonet Day in the Life of a Product Manger at Meta! #meta #dayinmylife #tech ♬ She Share Story (for Vlog) – 山口夕依
Η αντίληψη αυτή ενισχύθηκε από διάφορα βίντεο στο TikTok, ανηρτημένα από υπαλλήλους μικρότερους των 30 χρόνων, οι οποίοι περιέγραφαν το χαλαρό τους εργασιακό πρόγραμμα σε μία μεγάλη εταιρεία τεχνολογίας. Αναπαράγοντας ένα από αυτά στο Twitter, ο επενδυτής Ντέιβιντ Σακς, φίλος του Ελον Μασκ, σχολίαζε τον Αύγουστο: «Δουλεύει κανείς στ’ αλήθεια;». Ο Μασκ αντέδρασε με ένα emoji που γελά.
Does anyone still work? pic.twitter.com/YtF6hy6x9K
— David Sacks (@DavidSacks) August 20, 2022
Υπάρχει πάντως και ο αντίλογος, εκείνων που υποστηρίζουν πως τουλάχιστον στις startups είναι εξαιρετικά δύσκολο να την… περάσεις κάνοντας λίγη δουλειά, ενώ αναφέρουν πως οι περικοπές θέσεων εργασίας, ως λύση-πανάκεια, μειώνουν τελικά την απόδοση, καθώς δημιουργούν κλίμα επισφάλειας και περιορίζουν τη δυνατότητα επιλογής νέων ικανών στελεχών.