Η πανδημική κρίση είχε -και- στην Ελλάδα «παράπλευρες» απώλειες σε θέσεις εργασίας σε διάφορους οικονομικούς κλάδους. Ο τομέας της Έρευνας και Ανάπτυξης (Ε&Α) δεν ήταν ένας από αυτούς.
Με την κρίση να αναδεικνύει την καινοτομία στο «ιερό δισκοπότηρο» της επιβίωσης για τις επιχειρήσεις, οι επενδύσεις σε Ε&Α στην Ελλάδα αυξήθηκαν στη διάρκεια της πανδημίας, ανοίγοντας νέες θέσεις εργασίας.
Οι εργαζόμενοι στον τομέα της Ε&Α στην Ελλάδα αυξήθηκαν το 2020 -την πρώτη χρονιά της πανδημικής κρίσης- κατά 5,8% για το συνολικό προσωπικό σε έρευνα και ανάπτυξη και κατά 7% για τους ερευνητές. Το συνολικό προσωπικό σε Ε&Α το 2020 ανέρχεται πλέον στην Ελλάδα σε 57.059 θέσεις πλήρους απασχόλησης (ΙΠΑ) και οι ερευνητές σε 41.800 ΙΠΑ.
Στην Ελλάδα οι εργαζόμενοι στον τομέα της Έρευνας και Ανάπτυξης αποτελούν πλέον το 1,26% του οικονομικά ενεργού πληθυσμού, με τη χώρα να κατατάσσεται στην 15η θέση πανευρωπαϊκά ως προς το ποσοστό των πολιτών, που απασχολούνται σε Ε&Α. Την πρώτη θέση αυτής της κατάταξης καταλαμβάνει η Δανία όπου το 2,12% του οικονομικά ενεργού πληθυσμού δουλεύει στον τομέα Ε&Α.
Σε απόλυτα μεγέθη η Γερμανία φιλοξενεί τους περισσότερους ερευνητές στην Ευρώπη με 735.584 άτομα, με τη Μεγάλη Βρετανία να διαθέτει τη δεύτερη πολυπληθέστερη ομάδα ερευνητών στην Ευρώπη (486.088 άτομα απασχολούνται στον τομέα της έρευνας). Τρίτη στην ίδια λίστα έρχεται η Γαλλία με το εργατικό δυναμικό της χώρας στον κλάδο της Ε&Α να φτάνει τα 463.738 άτομα.
Μέτριες οι επιδόσεις
Η Ελλάδα σύμφωνα με τα στοιχεία του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης αύξησε συνολικά τις επενδύσεις της σε Ε&Α το 2020. Οι σχετικές δαπάνες αποτελούν πλέον το 1,5% του εθνικού ΑΕΠ έναντι ποσοστού 1,28% το 2019. Το ποσοστό αυτό κατατάσσει τη χώρα μας στην 13η θέση της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσον αφορά τον δείκτη «Ένταση Ε&Α», που εκφράζει τις δαπάνες Ε&Α ως ποσοστό του ΑΕΠ.
Παρά την αύξηση των δαπανών της Ελλάδας για Ε&Α, η χώρα μας υστερεί σημαντικά έναντι πολλών ευρωπαϊκών κρατών, που επενδύουν σαφώς περισσότερα κονδύλια για τον τομέα της έρευνας. Για παράδειγμα, η Σουηδία που ηγείται της ευρωπαϊκής κατάταξης, δαπανά το 3,4% του ΑΕΠ της σε Ε&Α, ποσοστό υπερδιπλάσιο αυτού της Ελλάδας.
Μεγάλη έμφαση στις επενδύσεις σε Ε&Α δίνουν και άλλα ευρωπαϊκά κράτη, με την Αυστρία να κατακτά τη δεύτερη θέση της σχετικής λίστας για το 2020, επενδύοντας ετησίως το 3,19 του εθνικού ΑΕΠ σε Ε&Α. Σε απόσταση αναπνοής ακολουθεί η Γερμανία με ποσοστό 3,18%, ενώ έπονται η Δανία, το Βέλγιο και η Φινλανδία (με 2,91%, 2,89% και 2,79% αντίστοιχα).
Στις πιο χαμηλές θέσεις της ευρωπαϊκής κατάταξης των χωρών με βάση τις δαπάνες για Ε&Α καταλαμβάνουν για το 2020 η Ρουμανία (0,48% του ΑΕΠ κατευθύνεται σε επενδύσεις Ε&Α), η Μάλτα με 0,59%, η Κύπρος με 0,63% και η Λετονία με 0,64%.
