Είναι γεγονός. Η αργοκίνητη Ευρωπαϊκή Ένωση ζει και παίρνει αποφάσεις άμεσα και αποτελεσματικά! Ο Henry Kissinger – αν ήταν ακόμα εν ζωή – θα έπαιρνε εμφατικά απάντηση σχετικά με το σε ποιον να τηλεφωνήσει στην Ε.Ε.
Στην Ursula von der Leyen!
Η Ευρώπη (συνολικά και όχι μόνο τα κράτη-μέλη της Ε.Ε.) πρέπει να εξοπλιστεί. Ακόμα και αν δεν χρειαστεί να χρησιμοποιήσει ποτέ τα οπλικά συστήματα που θα αποκτήσει. Και η von der Leyen κινήθηκε γρήγορα και χωρίς περιστροφές.
Και αυτό γιατί ποτέ δεν μπορεί κανείς, σε ένα άναρχο διεθνές περιβάλλον, να είναι σίγουρος για τις προθέσεις κρατών που έχουν ειδικό βάρος και ισχύ, όπως για παράδειγμα η Ρωσία.
Το μεγάλο στοίχημα για την χώρα μας είναι διπλό: Πρώτον πρέπει να διασφαλίσει (μέχρι τις 19/3 οπότε και η Επιτροπή θα εξειδικεύσει τις αποφάσεις της) πως η ρήτρα διαφυγής θα περιλαμβάνει και εξοπλιστικά προγράμματα που είναι ήδη σε επίπεδο συμβάσεων.
Δεύτερον, να μπουν οι ελληνικές αμυντικές βιομηχανίες, με προεξέχουσες την ΕΑΒ, την ΜΕΤΚΑ, και τα ναυπηγεία Ελευσίνας και Σκαραμαγκά στο παιχνίδι αν όχι της κατασκευής ολόκληρου του συστήματος (αυτό ισχύει για τα ναυπηγεία) τουλάχιστον σημαντικού υπο-έργου ή/και συντήρησης των οπλικών συστημάτων.
Το μόνο σίγουρο είναι πως ένας μεγάλος όγκος από τους εξοπλισμούς – με στόχο τα €800 δις (€650 δις από εθνικούς πόρους και €150δις από δάνεια) θα προέρχεται από αμερικανικές εταιρίες.
Δυστυχώς η Ευρώπη έχει μείνει πολύ πίσω στις γραμμές παραγωγής σημαντικών οπλικών συστημάτων (για παράδειγμα για τα Rafale υπάρχει χρόνος αναμονής άνω των 6 ετών) ενώ για άλλα προγράμματα υπάρχουν αντικρουόμενες προτάσεις (πχ Ευρωκορβέτα).
Ακόμα και το Ηνωμένο Βασίλειο αντιμετωπίζει προβλήματα με τα 2 νέα αεροπλανοφόρα του ενώ τα νέα υποβρύχια βαλλιστικών πυραύλων – τα οποία θεωρητικά θα μπορούσαν να μπουν μαζί με τα γαλλικά συστήματα – σε μια αμιγώς ευρωπαϊκή δομή θα αργήσουν να κατασκευαστούν.
Βέβαια, σε αυτή την περίπτωση το πρόβλημα δεν είναι τόσο η πλατφόρμα όσο η υφιστάμενη δομή που ορίζει πως τα πυρηνικά όπλα της Μεγάλης Βρετανίας και της Γαλλίας είναι ενταγμένα στο διακλαδικό αμυντικό δόγμα του ΝΑΤΟ το οποίο (θεωρητικά) θα λειτουργήσει – σε περίπτωση πυρηνικού πολέμου οι υποκατηγορίες του οποίου είναι πάρα πολλές για να αναφερθούν εδώ, υπό το άκρως απόρρητο πυρηνικό δόγμα των ΗΠΑ (OPLAN 8044).
Και αν οι ΗΠΑ είναι δύσκολο να φύγουν από το ΝΑΤΟ καθώς με τροπολογία του 2023 (που εισήγαγε στην Γερουσία και ο Υπ.Εξ. Ρούμπιο) χρειάζεται πλειοψηφία 2/3 στο σώμα (67 ψήφοι), δεν είναι καθόλου δύσκολο να μειώσουν το στρατιωιτκό αποτύπωμα τους στο Ευρωπαϊκό έδαφος. Και κατά την άποψη του γράφοντος δεν θα ήταν κακή κίνηση (από την σκοπιά των ΗΠΑ) καθώς από τα μέσα της δεκαετίας του 2000 η Κίνα μεθοδικά, υπό άκρα μυστικότητα εξοπλίζεται συνεχώς και εκσυγχρονίζεται. Εκεί έγκειται η προτεραιότητα για τις ΗΠΑ και είναι η ορθή γεωπολιτικά επιλογή με βάση την θεωρία των διεθνών σχέσεων.
Το θετικό σενάριο είναι η Ρωσία (η οποία – με εξαιρέσεις επιθετικών ενεργειών προς δυσμάς – παραδοσιακά επεδίωκε πρώτον τον σεβασμό από τις ΗΠΑ ως ίσος προς ίσο και δεύτερον ένα buffer zone μεταξύ της Ρωσικής Ομοσπονδίας και των κρατών-μελών του ΝΑΤΟ) να μην συνεχίσει την επεκτατική της πολιτική. Με άλλα λόγια να ενεργήσει με βάση την Realpolitik.
Σε αυτή την περίπτωση η Ευρώπη θα έχει δαπανήσει εκατοντάδες δις ευρώ για εξοπλισμούς που ίσως αποδειχθούν αχρείαστοι. Αλλά αν δεχθούμε πως το διεθνές γεωπολιτικό σύστημα είναι άναρχο και υπερισχύει ο ισχυρός (θεωρία δομικού ρεαλισμού) τότε ποτέ δεν μπορείς να είσαι σίγουρος για τίποτα.
Εν κατακλείδι αυτό που μπορούμε με βεβαιότητα να πούμε επί του παρόντος είναι α) πως οι ΗΠΑ προσπαθούν να εφαρμόσουν ένα reverse triangular diplomacy )βλ. Nixon – Kissinger) στοχεύοντας σε μια συμμαχία με την Ρωσία έναντι της Κίνας και β) πως η Ευρώπη ξύπνησε.
Ξύπνησε όχι μόνο αναφορικά με την ανάγκη να εξοπλιστεί χωρίς να φοβάται (όπως το 1989) μια ενδυναμωμένη στρατιωτικά Γερμανία αλλά ξύπνησε και οικονομικά, στοχεύοντας σε συνεργασίας με χώρες όπως οι BRICS αλλά και άλλες χώρες που δεν δείχνουν ιδιαίτερη θέρμη στα πέρα-δώθε του Αμερικανού προέδρου και επιδιώκουν σταθερότητα.
Η Ε.Ε. είναι ο μεγαλύτερος εμπορικός συνέταιρος στον κόσμο. Καιρός είναι να το δείξει και στην πράξη αλλά, ταυτόχρονα, να αρχίσει να απομπλέκεται και από την αμερικάνικη αμυντική προστασία και να είναι κύριος του εαυτού της.
Και ας αγοράζει αμερικανικά όπλα. Είναι μια αρχή.
