THEPOWERGAME
Νίκος Βούλγαρης
Senior Manager, Τμήμα Εφοδιαστικής Αλυσίδας και Διεπιχειρησιακών Λειτουργιών, EY Ελλάδος
Τα βασικά χαρακτηριστικά της εφοδιαστικής αλυσίδας και των logistics, παρέμεναν αμετάβλητα για πολλά χρόνια. Ωστόσο, πρόσφατες δραματικές εξελίξεις, όπως η πανδημία του COVID-19, και οι επιθέσεις κατά της ναυσιπλοΐας στη Διώρυγα του Σουέζ, έχουν φέρει αυτά τα θέματα στο προσκήνιο του δημόσιου διαλόγου. Ο όρος «εφοδιαστική αλυσίδα» χρησιμοποιείται όλο και συχνότερα από τα μέσα ενημέρωσης, ακόμη και τις τηλεοπτικές εκπομπές, χωρίς ωστόσο, να κατανοούμε όλοι την έννοια, τον ρόλο και τον αντίκτυπό της, αλλά και την τεράστια προσπάθεια που απαιτεί.
Σήμερα, παρατηρείται μια σειρά από πιεστικά ζητήματα που απασχολούν όσους διαχειρίζονται την εφοδιαστική αλυσίδα. Ζητήματα, όπως οι εισφορές άνθρακα, η κλιμάκωση του κόστους μεταφοράς και ενέργειας, η συνεχιζόμενη σύγκρουση στην Ουκρανία και η διαφαινόμενη προοπτική σημαντικών ελλείψεων εργατικού δυναμικού, πρόκειται να κυριαρχήσουν στον δημόσιο διάλογο τα επόμενα χρόνια.
Τις τελευταίες δεκαετίες, βρίσκεται σε εξέλιξη μία εκτεταμένη συζήτηση για το πώς οι εφοδιαστικές αλυσίδες μπορούν να επηρεάσουν τις σύγχρονες πόλεις, ενώ, την ίδια ώρα, οι εταιρείες προσπαθούν να βελτιστοποιήσουν τις λειτουργίες τους. Οι προσπάθειες εφαρμογής σύγχρονων αρχών και τεχνολογιών εφοδιαστικής αλυσίδας στο αστικό περιβάλλον, συχνά καταλήγουν σε μη πρακτικές προτάσεις και επιχειρηματικά μοντέλα με πολλούς περιορισμούς, που αποφέρουν μικρό οικονομικό όφελος. Όταν οι πόλεις επιβάλλουν περιορισμούς «βιωσιμότητας», οι εταιρείες συχνά αναγκάζονται να καταφύγουν σε δαπανηρές και περίπλοκες λύσεις.
Σήμερα, έχει αναπτυχθεί πληθώρα λύσεων εφοδιαστικής αλυσίδας, των οποίων, όμως, η πρακτική εφαρμογή περιορίζεται συνήθως σε πιλοτικές δοκιμές, ή συχνότερα, σε εφαρμογές περιορισμένης κλίμακας σε πάρκα ή αποθήκες logistics. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, είναι οι αυτόνομες «κάψουλες» (pods), που έχουν σχεδιαστεί για παράδοση αγαθών στις πόλεις. Είναι εμφανές πως αντιμετωπίζουν προκλήσεις κατά την πλοήγησή τους στα πολυσύχναστα πεζοδρόμια των πόλεων, με τα συνεχή εμπόδια, τις συγκρούσεις και τις παρακάμψεις να εμποδίζουν τη διαδρομή τους προς τον τελικό προορισμό.
Ένα άλλο παράδειγμα, είναι τα drones. Ακόμα και υπό την προϋπόθεση ότι έχουν λάβει άδεια να πετάξουν εντός πόλης, τίθεται το κρίσιμο ερώτημα: πού θα προσγειωθούν με ασφάλεια; Οι σύγχρονες πόλεις και τα κτήριά τους, δε διαθέτουν «ελικοδρόμια» για αυτό τον σκοπό. Επιπλέον, ποιος θα παραλάβει το δέμα που παραδίδει το done, και πώς μπορεί να διασφαλιστεί ότι θα φτάσει στον σωστό παραλήπτη; Ακόμη, πώς μπορεί να διασφαλιστεί ότι τα κινούμενα εξαρτήματα του drone, δε θα θέτουν σε κίνδυνο την ασφάλεια των πολιτών; Αυτά τα ερωτήματα, μεταξύ πολλών άλλων, φανερώνουν σημαντικές προκλήσεις. Ενώ υπάρχουν λύσεις, η πρόκληση έγκειται στην απρόσκοπτη ενσωμάτωση των λύσεων αυτών στο αστικό περιβάλλον.
Σε παγκόσμιο επίπεδο, διαμορφώνεται μία ευδιάκριτη τάση: η ανάπτυξη εντελώς νέων πόλεων. Αυτές οι προσπάθειες παρατηρούνται σε διάφορες γωνιές του πλανήτη – από τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ινδονησία, μέχρι την Αίγυπτο και την Ιαπωνία. Ειδικότερα στη Μέση Ανατολή και την Αραβική χερσόνησο, και συγκεκριμένα στη Σαουδική Αραβία και το Ντουμπάι στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, βρίσκεται σε εξέλιξη ένα μεγάλος αριθμός τέτοιων έργων.
Κατά τον σχεδιασμό μίας νέας πόλης από μηδενική βάση, είναι ανάγκη όχι μόνο να προσδιοριστεί το ευρύτερο όραμα και η ιδέα πίσω από αυτήν, αλλά και να πραγματοποιηθεί λεπτομερής ανάλυση των καθημερινών απαιτήσεων της εφοδιαστικής αλυσίδας, προσφέροντας πρακτικές και βιώσιμες λύσεις για την αντιμετώπιση των καθημερινών προκλήσεων. Εξετάζοντας την έννοια του αστικού σχεδιασμού για τις πόλεις του αύριο, συναντάται μια σειρά από οραματικές έννοιες, μία από τις οποίες είναι και ο στρατηγικός διαχωρισμός των ροών.
Ο εν λόγω διαχωρισμός, μπορεί να επιτευχθεί με οριζόντια ή κάθετα μέσα. Η οριζόντια προσέγγιση συνεπάγεται τη δημιουργία διακριτών «δρόμων» ή «μονοπατιών», που διαχωρίζουν με αποτελεσματικό τρόπο αυτοκίνητα, πεζούς και μικροσυσκευές ή εφαρμογές μικροκινητικότητας.
Εναλλακτικά, μια κατακόρυφη διαστρωμάτωση επιτρέπει την υπόγεια μεταφορά φορτίου, εξασφαλίζοντας απρόσκοπτη κίνηση, ένα επίπεδο κάτω από τη «φασαρία» της πόλης. Η λύση αυτή, μειώνει την κυκλοφοριακή συμφόρηση και, συγχρόνως, εξασφαλίζει ένα επιπλέον επίπεδο για την κίνηση των πεζών και των αυτόνομων μικροσυσκευών, ενισχύοντας περαιτέρω την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα.
Τέτοιες πρωτοποριακές λύσεις, ανοίγουν τον δρόμο για την ενσωμάτωση των αυτόνομων οχημάτων, φέρνοντας μια πραγματική επανάσταση στη μεταφορά ανθρώπων και εμπορευμάτων. Αυτές οι προηγμένες μέθοδοι μεταφοράς αξιοποιούν τη δύναμη της ηλεκτρικής ενέργειας ή του υδρογόνου, τα οποία αναμένεται να διαδραματίσουν καθοριστικό ρόλο στη μελλοντική παραγωγή ενέργειας για αυτοκίνητα και φορτηγά. Ωστόσο, για να εξαπλωθεί η χρήση των αυτόνομων οχημάτων, χρειαζόμαστε ισχυρές και έξυπνες οδικές υποδομές, με αισθητήρες τοποθετημένους κατά μήκος των λωρίδων, στα κράσπεδα και τα πεζοδρόμια, που θα επιτρέπουν στα οχήματα να προβλέπουν πιθανούς κινδύνους ή απροσδόκητα σενάρια. Επιπλέον, είναι απαραίτητη η τοποθέτηση πινακίδων που να μπορούν να διαβάσουν οι μηχανές (μηχανοαναγνώσιμες πινακίδες), ώστε τα συστήματα ραντάρ των αυτόνομων οχημάτων να μπορούν να λαμβάνουν τεκμηριωμένες αποφάσεις.
Μια άλλη σημαντική εξέλιξη, είναι η αυξανόμενη έμφαση στην ηλεκτροκίνηση. Αν και τα φωτοβολταϊκά συστήματα δεν αποτελούν πλέον νέα καινοτομία, η ανάδειξη του ήλιου ως κύριας πηγής ενέργειας για τη φόρτιση οχημάτων και την μετακίνηση ανθρώπων και αγαθών, κερδίζει έδαφος, ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια και, αναμφίβολα, στο άμεσο μέλλον.
Οι πόλεις του μέλλοντος εστιάζουν και επενδύουν στη συλλογή και την αξιοποίηση των δεδομένων. Η εφοδιαστική αλυσίδα παράγει τεράστιες ποσότητες πολύτιμων δεδομένων, ωθώντας τις πόλεις να πραγματοποιήσουν σημαντικές επενδύσεις σε συστήματα Internet of Things, με σκοπό την αποτελεσματική συλλογή αυτών των δεδομένων . Μέσω της «έξυπνης» ανάλυσης (astute analysis) των δεδομένων μεγάλου όγκου (Big Data), οι πόλεις μπορούν να αποκτήσουν ένα πλήθος δεδομένων για να μετριάσουν την κυκλοφοριακή συμφόρηση, και να προσφέρουν σημαντική υποστήριξη στις εταιρείες για να καθορίσουν το επίπεδο εξυπηρέτησης (service level agreements – SLAs) και τους βασικούς δείκτες απόδοσης (KPIs). Η αξιοποίηση αισθητήρων και η ισχυρή συνδεσιμότητα, ιδιαίτερα μέσω τεχνολογιών όπως το 5G, επιτρέπουν στους κατοίκους να λαμβάνουν πληροφορίες σε πραγματικό χρόνο, ενισχύοντας, παράλληλα, τη λειτουργία των αυτόνομων οχημάτων.
Τέλος, στον αστικό σχεδιασμό του μέλλοντος, υπάρχει αυξανόμενο ενδιαφέρον για σταθερά συστήματα μεταφοράς φορτίων, όπως hyperloops, sky pods και τρένα. Τα συστήματα αυτά, σχεδιασμένα όχι μόνο για τη μετακίνηση ανθρώπων, αλλά και για τη μεταφορά αγαθών μέσα στις πόλεις, απαιτούν εξειδικευμένες υποδομές, όπως υπόγεια ρεύματα ή υπέργειες κατασκευές. Θα χρειαστούν, επίσης, καθορισμένοι χώροι εξυπηρέτησης, παρόμοιοι με τους σιδηροδρομικούς σταθμούς, για την αποτελεσματική φόρτωση και εκφόρτωση εμπορευμάτων.
Παρά τη δυσκολία που επικρατεί στην παρούσα φάση να προβλεφθεί με ακρίβεια η εξέλιξη αυτών των καινοτομιών, είναι επιτακτική ανάγκη για τις «παραδοσιακές» πόλεις, να ξεκινήσουν στρατηγικές συζητήσεις για το πώς θα υιοθετήσουν και θα ενσωματώσουν αυτές τις εξελίξεις και να σχεδιάσουν εξειδικευμένες λύσεις που να ανταποκρίνονται στις μοναδικές τους ανάγκες. Το μέλλον του αστικού σχεδιασμού υπόσχεται να οδηγήσει σε ουσιαστικό μετασχηματισμό των πόλεων, προσφέροντας πολλές δυνατότητες για πιο αποτελεσματικά, βιώσιμα και συνδεδεμένα αστικά περιβάλλοντα.
Η EY, στη διάρκεια των τελευταίων ετών, έχει συσσωρεύσει σημαντική τεχνογνωσία σε τομείς που αφορούν τη βελτιστοποίηση δικτύων και τον σχεδιασμό logistics. Εστιάζοντας σε πρακτικές βιωσιμότητας και μεθοδολογίες που βασίζονται σε δεδομένα, βοηθά ιδιωτικές επιχειρήσεις, αλλά και κυβερνήσεις σε ολόκληρο τον κόσμο, να υλοποιήσουν τον μετασχηματισμό τους και να αναδιαμορφώσουν το μέλλον τους, αξιοποιώντας τη δύναμη της τεχνολογίας, της καινοτομίας και των ανθρώπων.
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
