Όσοι παρακολουθούν τι γίνεται στον κόσμο των επενδύσεων, της τεχνολογίας, των οικονομικών καινοτομιών που ξεπηδούν καθημερινά σε όλη την υφήλιο, μένουν με ένα διαρκές άγχος ότι δεν μπορούν να προλάβουν την ενημέρωση και τη νέα γνώση που ξετυλίγεται μπροστά τους.
Ο κόσμος αλλάζει με επιταχυνόμενο, ασθματικό, ρυθμό.
Μερικοί υποτιμούν αυτόν τον ορυμαγδό της πληροφορίας, σαν «κόσμο των αγορών». Όμως αυτός είναι ο πραγματικός κόσμος, οι αγορές είναι απλώς το κριτήριο επιτυχίας των νέων ιδεών και εξελίξεων, τουλάχιστον αν βάλει κανείς και το στοιχείο του ικανού χρόνου.
(Γιατί υπάρχουν και οι φούσκες…)
Το πρόβλημα είναι ότι όσο αυτός ο ασθματικός ρυθμός οδηγεί σε όλο και πιο εξειδικευμένη γνώση, σε όλο και πιο πολύπλοκο οικονομικό περιβάλλον, πολλοί, όλο και πιο πολλοί άνθρωποι, δεν μπορούν να παρακολουθήσουν τον ρυθμό, αλλά ούτε και τη γνώση.
Το πράγμα είναι μοιραίο, αφού η δυνατότητα του μέσου ανθρώπου να ενσωματώσει νέα γνώση είναι περιορισμένη. Και τα συστήματα εκπαίδευσης, σε όλες τις χώρες (αν και με διαφορετικό βαθμό), απαρχαιωμένα.
Έτσι, δημιουργούνται δυστυχώς νέες ανισότητες. Και αντιφάσεις στο εσωτερικό των κοινωνιών.
Αυτό που ονομάζουμε πολιτικό σύστημα, τον τρόπο διοίκησης της κοινωνίας, έχει συνεπώς μια καίρια αντίφαση να αντιμετωπίσει. Αφενός να έχει την επάρκεια γνώσης και αντιμετώπισης αυτού του πολύπλοκου, συνεχώς μεταβαλλόμενου οικονομικού περιβάλλοντος, που κρίνει σε τελική ανάλυση την άνοδο η την πτώση μιας κοινωνίας, και ταυτόχρονα να μπορεί να αντιπροσωπεύσει (για δημοκρατίες μιλάμε…) τη μεγάλη μάζα των ανθρώπων που έχουν δυσκολία να κατανοήσουν τον μεταβαλλόμενο κόσμο μας.
Αυτή είναι μια δύσκολη ισορροπία. Αν μείνει κανείς μόνο στην τεχνοκρατική επάρκεια, θα αποξενωθεί από τη μάζα (τον «λαό»). Αν πάλι χαϊδέψει όλες τις φοβίες και τις προκαταλήψεις ή τα «αιτήματα» της πλειοψηφίας (εφαρμόζοντας σκέτο λαϊκισμό), θα αποκοπεί από τις εξελίξεις που τρέχουν σε πλανητικό επίπεδο.
Ο καθένας ας κρίνει ποιο από τα υπάρχοντα σχήματα που θα διεκδικήσουν την ψήφο μας μπορεί να πετύχει την επιθυμητή ισορροπία.
